Ο κ. Σταύρος Εμμ. Φωτάκης γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, γνωστό παλιότερα και ως Άγιο Ιωάννη Χλιαρό, και δραστηριοποιήθηκε στο Αστυνομικό Σώμα, όπου διετέλεσε Διοικητής σε πολλές ειδικές και επιτελικές υπηρεσίες, με άριστες, πάντοτε, κριτικές από τον Τύπο και την Υπηρεσία του για την εν γένει επαγγελματική του δραστηριότητα. Διψώντας για περαιτέρω μάθηση, συνέχισε σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει λάβει πολλές περγαμηνές και διακρίσεις από πολλούς φορείς και την Ακαδημία Αθηνών για την εν γένει προσφορά του στη διατήρηση, κυρίως, της εθνικής μας κληρονομιάς και πολιτιστικής μας ταυτότητας, αλλά και για το αξιόλογο συγγραφικό του έργο. Το 1998 ο κ. Σταύρος Φωτάκης προήχθη στον βαθμό του Υποστρατήγου και αποστρατεύθηκε ως ευδοκίμως περατώσας την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Έκτοτε, συνεχίζει να δραστηριοποιείται ως μέλος πολλών πολιτιστικών Συλλόγων, Ενώσεων και Σωματείων, ενώ δεν έπαυσε ποτέ να ασχολείται, ως ερευνητής και άριστος ερμηνευτής, και με τα αγαπημένα του ριζίτικα και τις μαντινάδες -συμμετέχοντας σε πολυάριθμες εκδηλώσεις σε μεγάλες αίθουσες συναυλιών της Αθήνας (Λυρικής, Μεγάρου κ.λπ) και όχι μόνον- αλλά και με το λοιπό συγγραφικό και ερευνητικό του έργο, καρπός εύγευστος τού οποίου είναι και το παρουσιαζόμενο με το σημείωμά μας αυτό βιβλίο του, με τον τίτλο: «Κρητική Λαϊκή Ποίηση», που κυκλοφόρησε πρόσφατα και περιέχει ποικίλα ριζίτικα τραγούδια, ρίμες και μαντινάδες, όπως και από τον υπότιτλό του υποδηλώνεται.
Πρόκειται, ειδικότερα, για μια πλουσιότατη συλλογή εκατοντάδων τραγουδιών, που κατανέμονται από τον ίδιο τον συλλογέα τους ως εξής: 1) σε Ριζίτικα (παλαιά, νεότερα και νεοριζίτικα), 2) σε Ρίμες (ιστορικές, διάφορες και προσωπικές) και 3) σε Μαντινάδες διαιρεμένες θεματικά και αλφαβητικά (σε μαντινάδες της Αγάπης, Αμαριώτικες, ερωτικές κ.λπ).
Το βιβλίο προλογίζεται από τον Ηρακλειώτη φίλο Φιλόλογο και Λαογράφο κ. Ανδρέα Λενακάκη, ο οποίος ορθώς επισημαίνει τη σημασία, από επιστημονικής και λαογραφικής απόψεως, της επιλογής από τον συλλογέα της συστηματικής αναφοράς του ονόματός του καθενός εκ των 144 πληροφορητών του, της ηλικίας του και του έτους καταγραφής του κάθε τραγουδιού. Κυριολεκτικά μέσα από το στόμα αυτών των συγχωριανών του -γερόντων συνήθως- που είχανε τη δύναμη και την κρητική λεβεντιά να τα εκφράσουνε σωστά, όπως ακριβώς τα τραγουδούσαν τότε, στα παλαιινά χρόνια, ο συλλογέας περισυνέλλεξε τα τραγούδια του αυτά πρωτογενώς.
Το ίδιο κάνει και στα επόμενα 18 νεότερα ριζίτικα, ενώ για τα λοιπά, τις ιστορικές, δηλαδή, ρίμες και τα νεοριζίτικα μόνον απαιτούμενο κρίνεται η χρονολογία που αυτά γράφτηκαν, αφού αποτελούν προσωπικά ποιητικά στιχουργήματα, και αυτό προκειμένου, απλά, να δεικνύεται δι’ αυτής η στιχουργική του δημιουργού τους εξελικτική πορεία και δεξιότητα.
Το ίδιο γίνεται και για τις 45 ρίμες και τα λοιπά πολύστιχα, προσωπικά, του κ. Φωτάκη, δημιουργήματα, η ποικιλία των οποίων παραπέμπει στην κατά καιρούς ελληνική και διεθνή επικαιρότητα (Χούντα του 1967, Στους Κρήτες υπερασπιστές του Βυζαντίου, Μίζες- Μπίζνες, Γρίπη των Χοίρων, Για την οικονομική Κρίση, Μαζί τα φάγαμε…, Τρακόσιοι Μασκαράδες, Στο Ντομινίκ Στρος Καν, Δυο Τρόικες, Ο κροκόδειλος των Ποταμών κ.λπ.). Παρόμοια καταγράφονται και 28, ακόμα, «προσωπικές» ρίμες, που γράφτηκαν στη μνήμη προσφιλών, βασικά, προσώπων του δημιουργού τους κ. Φωτάκη (Στο Μιχάλη Καυκαλά, Στη Μάνα μου, Στον ήρωα Κώστα Ηλιάκη, Στον αδερφό μου Στέλιο, Στον ήρωα Γιώργο Μπαλταδώρο κ.λπ) ή με την ευκαιρία διαφόρων περιστάσεων και όμορφων γεγονότων της ζωής του (βραβεύσεων, εορτών, συνεδρίων κ.λπ). Και ακολουθούν σε θεματική αλφαβητική σειρά οι επιλεγμένες μαντινάδες, των οποίων προηγείται και δεύτερη- μετά από αυτήν των ριζίτικων- μεστή πολυσέλιδη Εισαγωγή του συλλογέα.
Κρίνουμε ως εξαιρετικά θετική πράξη την ιδιαίτερη αγάπη του -όπως ο συγγραφέας κ. Φωτάκης την αποκαλεί στο Προλόγισμά του- προς την Κρητική Λαϊκή Ποίηση και τα ριζίτικα τραγούδια από τα παιδικά του, ακόμα, χρόνια. Και είναι η αγάπη του αυτή που τον ώθησε από μικρό ή να γράφει ο ίδιος δικά του τραγούδια ή να καταγράφει άλλα από συγχωριανούς του, κυρίως, Αϊγιαννιώτες, αλλά και από άλλους παραδοσιακούς ριζίτες τραγουδιστάδες από όλα σχεδόν τα αμαριώτικα χωριά, σε πρόχειρες σημειώσεις του και εν τέλει και να τα αποτυπώνει με μελάνι στο χαρτί. Τέτοιοι παθιασμένοι από τη γέννησή τους άνθρωποι είναι αυτοί που βοηθούν και προάγουν τη γνώση και την επιστήμη, σε όποιο τομέα αυτής βρεθούν να έχουν από τον Θεό και να αξιοποιούν το χάρισμα.
Για άλλη μια φορά, συγχαίρουμε και θερμά ευχαριστούμε τον εκλεκτό φίλο κ. Σταύρο Εμμ. Φωτάκη και γι’ αυτήν τη νέα πολύτιμη προσφορά του προς τη γενέθλια γη. Να είναι βέβαιος ότι και το Ρέθυμνο αλλά και η Κρήτη γενικότερα, θα επιβραβεύσουν με ευγνωμοσύνη και αγάπη αυτήν την όμορφη και ευγενική παρουσία του στα Κρητικά Γράμματα και την ιερή προσήλωσή του στις πατρογονικές αξίες και παραδόσεις και σε ό,τι όμορφο έχει την αναφορά του στις ρίζες αυτού του τόπου. Η πράξη του αυτή, να περισώζει ό,τι είναι δυνατόν να περισωθεί από αυτά που καθημερινά χάνονται και σβήνουν γύρω μας, είναι πράξη βαθιά εθνική, περήφανη, γεμάτη ανθρωπιά και μεγαλείο, ευγένεια και αγάπη προς τον άνθρωπο και την Κρήτη γενικότερα. Και πάλι τα θερμά μου συγχαρητήρια!
