Στα 15 δισ. ευρώ ετησίως φτάνουν οι απώλειες για την εθνική οικονομία, εξαιτίας της φοροδιαφυγής στη χώρα μας που σημαίνει ότι το ύψος της κυμαίνεται μεταξύ 6% και 9% του ΑΕΠ.
Αναλυτικότερα, τα διαφυγόντα έσοδα από τη φοροδιαφυγή των φυσικών προσώπων εκτιμώνται σε 1,9-4,7% του ΑΕΠ ες, ενώ τα διαφυγόντα έσοδα από ΦΠΑ, υποθέτοντας ότι το έλλειμμα ΦΠΑ αφορά στο σύνολό του φοροδιαφυγή, ανέρχονται σε 3,5% του ΑΕΠ. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν τα διαφυγόντα έσοδα από τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή των επιχειρήσεων, τα οποία υπολογίζονται γύρω στο 0,06-0,15% του ΑΕΠ, καθώς και οι απώλειες από το λαθρεμπόριο ποτών, τσιγάρων και καυσίμων το οποίο φθάνει περίπου σε 0,45% του ΑΕΠ.
Οι βασικές αιτίες της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα είναι η υπερφορολόγηση και οι ελλείψεις στις τεχνολογικές υποδομές των ελεγκτικών μηχανισμών.
Τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία της έρευνας της Ernst & Young (ΕΥ) που παρουσίασε ο επικεφαλής του φορολογικού τμήματος της ΕΥ Ελλάδος, Στέφανος Μήτσιος, στη διάρκεια του 8ου Tax Forum, που οργάνωσε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στη Θεσσαλονίκη.
Οι βασικοί παράγοντες που τροφοδοτούν τη φοροδιαφυγή στην Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τη ΕΥ, είναι η πολυνομία και η πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος, η συνεχιζόμενη αύξηση των φόρων, η διαχρονική ανυπαρξία πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση του φαινομένου και η τεχνολογική ανεπάρκεια και η αδυναμία αξιοποίησης των δυνατοτήτων της νέας τεχνολογίας. Σημαντικό παράγοντα αποτελεί επίσης η γραφειοκρατία, και, ειδικότερα, η διασπορά αρμοδιοτήτων, η υποστελέχωση υπηρεσιών, η ελλιπής εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού και η έλλειψη κινήτρων για την επίτευξη στόχων.
Από την άλλη η αντιμετώπιση του φαινομένου της φοροδιαφυγής, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, μπορεί να γίνει με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, με την εκτεταμένη χρήση του πλαστικού χρήματος και την επέκταση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Απαραίτητοι όμως θεωρούνται και οι εντατικοί έλεγχοι καθώς και η οργάνωση και ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός των φορολογικών αρχών. Η Ernst & Young (ΕΥ) υπογραμμίζει ότι είναι επιτακτική ανάγκη η συστηματική κατάρτιση των στελεχών ως προς τους νόμους, τις υπουργικές αποφάσεις και τις εγκυκλίους.
Παράλληλα, κατά την ΕΥ, είναι κρίσιμο να καλλιεργηθεί η αντίληψη της φοροδιαφυγής ως ανήθικη πράξη από πολύ νωρίς, με την ένταξη της φορολογικής υπευθυνότητας στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολείων. Επιπλέον, η διενέργεια μίας κατάλληλα σχεδιασμένης και συστηματικής καμπάνιας, θα συμβάλλει στην ενίσχυση της φορολογικής συνείδησης, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
