Κατρακυλούν οι τιμές του κρητικού ελαιολάδου προκαλώντας έντονη ανησυχία και προβληματισμό στους ελαιοπαραγωγούς του νησιού με τον κίνδυνο αφανισμού σταδιακά της ελαιοκαλλιέργειας να είναι πλέον ορατός. Η τιμή του λαδιού που φτάνει πλέον περίπου στα δυο ευρώ χαρακτηρίζεται εξευτελιστική και πολύ χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής οδηγώντας πλέον πολλούς παραγωγούς στην εγκατάλειψή της.
Οι δακοπροσβολές κατά τη διάρκεια της περσινής ελαιοκομικής περιόδου χαρακτηρίζονται ως ο κυριότερος λόγος πτώσης των τιμών, όπως εξήγησε ο επιστημονικός συνεργάτης του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, Νίκος Μιχελάκης: «Δακοκτονία και λάδι δεν πάνε καλά. Με το λάδι οι τιμές συνεχίζουν να βρίσκονται σε επίπεδα πολύ χαμηλά, κάτω από το κόστος παραγωγής και έχουν κατέβει κάτω από 2 ευρώ. Το ελαιόλαδο που παράχθηκε τη χρονιά που μας πέρασε ήταν υποβαθμισμένο από άποψη ποιότητος και έτσι λοιπόν, η άριστη ποιότητα που αποτελούσε το λάδι οξύτητας 0,3%, φέτος πρακτικά δεν υπήρξε ή οι ποσότητες ήταν ελάχιστες. Το περισσότερο λάδι που παράχθηκε ήταν πάνω από 5 γραμμές, δηλαδή οξύτητας 0,5% και 0,6%. Τα καλύτερα λάδια της Κρήτης για την περσινή χρονιά ως αποτέλεσμα των ισχυρών δακοπροσβολών που είχαμε ήταν στο επίπεδο από 0,6 με 0,9%. Έτσι οι τιμές που διαμορφώνονται τώρα, έχουν πέσει κατά πολύ διότι εμείς μπορεί να λέμε, ότι κάποιοι διαθέτουν 2,30 ή 2,40 ευρώ για τις 3 γραμμές, αλλά 3 γραμμές δεν υπάρχουν. Οι τιμές μειώνονται κλιμακωτά, για κάθε γραμμή που ανεβαίνει παραπάνω του 3. Παλιότερα μειώνονταν κατά 0,03 ευρώ, τώρα μειώνονται κατά 0,10 ευρώ. Για να μην μπερδεύουμε τους παραγωγούς και επειδή υπήρξαν ορισμένα αιτήματα από διάφορους, άλλαξε η βάση -όριο των 3 γραμμών και πλέον είναι οι 5 γραμμές. Με βάση αυτή την αλλαγή, οι τιμές που λάβαμε τώρα, στις 14 Ιουλίου, βλέπουμε ότι η μεγαλύτερη τιμή για τις πέντε γραμμές που δίνεται στην Κρήτη, είναι το 2,30 και δίνεται από μία εταιρεία των Χανίων, η οποία κάνει δική της τυποποίηση και εξαγωγές. Οι υπόλοιποι βρίσκονται στο 2,20 και φτάνουμε μέχρι και το 1,90 ευρώ για τις 5 γραμμές. Οι τιμές πλέον έχουν πέσει σε τέτοια επίπεδα που στην ουσία είναι χαμηλότερα από το κόστος παραγωγής και δεν συμφέρει πλέον η καλλιέργεια της ελιάς. Δεν πληρώνονται τα έξοδα με τιμές των 2 ευρώ. Δύο ευρώ σήμερα, είναι ο ένας καφές. Επομένως, να δίνεις 1 κιλό λάδι για να πιεις 1 καφέ, είναι τραγικό».
Η διεθνής παραγωγή, όπως εξήγησε ο κ. Μιχελάκης, θα είναι ικανοποιητική την επόμενη χρονιά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρώπης ,χαρακτήρισε ωστόσο επιτακτική ανάγκη την λήψη μέτρων από πλευράς Ε.Ε., έτσι ώστε οι τιμές του ελαιόλαδου ανέβουν. Χαρακτηριστικά, ανέφερε: «Αυτό που φαίνεται είναι ότι, άμεσα δεν υπάρχει κάποια προοπτική ότι οι τιμές θα ανέβουν ,ούτε αυτόματα γιατί η παραγωγή διεθνώς θα είναι πεσμένη, ούτε από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα παρθούν κάποια μέτρα αναβάθμισης της παραγωγής. Οι τελευταίες πληροφορίες από εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λένε ότι οι παραγωγή που έρχεται θα είναι αυξημένη κατά 20% σε επίπεδο Ευρώπης και βέβαια, η αύξηση αυτή θα προκληθεί από την αύξηση κυρίως της παραγωγής της Ισπανίας, η οποία παράγει πάνω από το 50% του ελαιολάδου όλης της Ευρώπης. Αντίθετα η παραγωγή ελαιολάδου στην Ιταλία και στην Ελλάδα θα είναι μειωμένη αλλά το ισοζύγιο τελικά, θα είναι θετικό. Αν λάβουμε τελικά υπόψη ότι η παραγωγή διακινείται πολύ εύκολα από κράτος σε κράτος, εάν λάβουμε υπόψη ότι υπάρχουν και εισαγωγές από τρίτες χώρες, όπως π.χ. η Τυνησία, δεν φαίνεται να υπάρξει έλλειμμα διάθεσης ελαιολάδου και για την χρονιά που έπεται. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν λάβει τα κατάλληλα μέτρα, οι τιμές από εμπορικής δεν πρόκειται να ανέβουν. Μέχρι στιγμής, τα μέτρα τα οποία μπορούσε να λάβει σύμφωνα με τους κανονισμούς της, ήταν η λεγόμενη ιδιωτική αποθεματοποίηση. Έγινε, εφαρμόστηκε μετά από αλλεπάλληλα αιτήματα των Ισπανών και εντέλει μόνο αυτοί έλαβαν μέρος και αποθηκεύτηκαν σύμφωνα με τον κανονισμό, ιδιωτικά 213.000 τόνοι. Αλλά η αποθήκευση αυτή δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα και από τότε μέχρι στιγμής, οι τιμές δηλαδή δεν έχουν αλλάξει και ανεβοκατεβαίνουν στα ίδια επίπεδα. Στην πράξη, οι μόνοι που διαμαρτύρονται έντονα είναι οι Ισπανοί παραγωγοί, αλλά και αυτοί δεν καταφέρνουν κάποια σημαντική αλλαγή. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχουμε αντιδράσεις, όχι επειδή δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά μάλλον λόγω του ότι, δεν υπάρχουν οργανωμένες συνεταιριστικές και αγροτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις».
Ζητούν αποζημιώσεις για τις καταστροφές στις ελιές
Επιτακτική είναι η ανάγκη για αναθεώρηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ, καθώς οι ζημιές που προκαλούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες παραμένουν χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο εκτός από τις αποζημιώσεις. τονίζει ο κ. Μιχελάκης επισημαίνοντας ότι ο ΣΕΔΗΚ έχει ήδη αποστείλει σχετικό υπόμνημα στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ το θέμα έχουν φέρει στην βουλή και οι βουλευτές της Κρήτης.
Στο ίδιο έγγραφο ο ΣΕΔΗΚ τεκμηριώνει ότι απαιτείται τροποποίηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να μην εξαιρούνται από ασφαλιστική κάλυψη οι ζημιές που προκαλούνται από καύσωνες πριν το δέσιμο των καρπών και να ισχύει και για αυτές ότι ισχύει για τον παγετό.
Η σχετική πρόβλεψη του κανονισμού του ΕΛΓΑ, όπως υπογραμμίζει ο ΣΕΔΗΚ, δεν έχει ούτε επιστημονική ούτε λογική, ούτε ηθική βάση και πρέπει άμεσα να απαλειφθεί. Διαφορετικά οι ελαιοπαραγωγοί τίθενται σε διαφορετική μοίρα από τους παραγωγούς άλλων καλλιεργειών. «Κάθε φορά που γίνονται ζημιές από διάφορα καιρικά αίτια, η Κρήτη αποκλείεται από τις αποζημιώσεις που δίδονται στην υπόλοιπη χώρα, με διάφορες αιτιολογίες από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Αυτή τη στιγμή το τυπικό εμπόδιο είναι ο κανονισμός του ΕΛ.ΓΑ., ο οποίος υπαγορεύει πως «ζημιές που γίνονται, πριν την καρπόδεση σε όλα τα καρποφόρα δέντρα και επομένως και στην ελιά, δεν αποζημιώνονται, εκτός εάν γίνονται από παγετό». Αν ο καύσωνας δηλαδή πλήττει την άνθιση των ελιών εδώ, δεν θα αποζημιωθούμε, ενώ αν ο παγετός πλήξει μηλιές στην άνθισή τους, θα δοθεί αποζημίωση! Πρόκειται για μία αδικία και ουσιαστικά μιλάμε για μεταφορά χρημάτων από την Κρήτη, στην υπόλοιπη Ελλάδα, αφού οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης πληρώνουν όλοι εισφορές στον ΕΛ.ΓΑ.
Οι μεγάλες ζημιές φέτος σημειώθηκαν στην περιοχή της Μεσσαράς και σε ορισμένες περιοχές, όπου το πενθήμερο 15-19 Μαΐου, η θερμοκρασία αυξήθηκε άνω των 40 βαθμών. Τότε οι περισσότερες ελιές βρίσκονταν στο στάδιο μεταξύ άνθισης και καρπόδεσης και θεωρούμε σωστό ο ΕΛ.ΓΑ. να αποζημιώσει τουλάχιστον τα μισά» τόνισε σε δηλώσεις του ο κ. Μιχελάκης.
