Όπως υποστηρίζουν κάτοικοι της περιοχής οργανωμένα συνεργεία προχωρούν στην κοπή των δέντρων αυτών με σκοπό το κέρδος. Άλλοι αδιαφορούν για την πολιτιστική αξία της ελιάς, άλλοι το πράττουν για να αποκομίσουν κάποιο οικονομικό όφελος, το αποτέλεσμα όμως είναι το ίδιο, όπως τονίζουν οι κάτοικοι. «Ξεριζώνεται η πολιτιστική μας κληρονομία» λένε χαρακτηριστικά.
«Αυτό που δυστυχώς γίνεται είναι ότι κάποιοι εργολάβοι στον τομέα της ξυλείας έρχονται στο Αμάρι, με συμφωνίες. Στην οικονομική κατάσταση που είναι σήμερα οι αγρότες μας, που και τα δέντρα παράλληλα δεν καρποφορούν, με εργολαβίες και με πολύ λίγα χρήματα ξεπατώνουν ελαιόδεντρα πολλών ετών, τα οποία αποτελούν μνημεία για την περιοχή» τονίζει ο Α. Μαρκίδης.
Ο κ. Άρης Κουτάκης, μέλος του Δικτύου Πολιτιστικών Συλλόγων Κρήτης, δραστηριοποιείται από το ’09 στη διάσωση των μνημειακών δένδρων, με θλίψη αναφέρει: «Δυστυχώς την εποχή που βιώνουμε όλα τα οικονομικά προβλήματα έχουν στρέψει κάποιους ανθρώπους στις διαδικασίες της ξύλευσης και της εμπορίας αυτών των πανάρχαιων ελαιώνων. Και μάλιστα πολλές φορές παρατηρήθηκε το φαινόμενο ανθρώπων, οι οποίοι είναι ξενιτεμένοι και έρχονται στην περιοχή και αναζητούνε τα ελαιόδεντρά τους, αλλά δεν τα βρίσκουν, γιατί κάποιοι επιτήδειοι τα έχουν κόψει και τα έχουν στείλει στο εμπόριο ως καυσόξυλα».
Το Δίκτυο, με την επιστημονική υποστήριξη του ΤΕΙ Κρήτης, έχει κατορθώσει να κάνει λεπτομερή καταγραφή περισσότερων των 1.000 αρχαίων ελαιόδεντρων στο νησί, τα νεότερα από τα οποία είναι 500-1.000 ετών, αλλά και να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο σχετικά με την ιστορική και πολιτισμική τους αξία. «Έχει γίνει μια καταγραφή από το ΣΕΔΗΚ των πολύ παλαιών ελαιοδέντρων ηλικίας χιλιάδων ετών, τα οποία αρχίζουμε να τα προστατεύουμε, υπάρχει και ένα ενδιαφέρον από τους επισκέπτες να δουν και να θαυμάσουν αυτά τα μνημεία της φύσης» σημειώνει ο κ. Μαρκίδης.
Το ενδιαφέρον από τους ξένους επισκέπτες για τα αρχαία ελαιόδεντρα της Κρήτης είναι τεράστιο, τονίζει ο κ. Κουτάκης επισημαίνοντας την έλλειψη ευαισθησίας των ντόπιων, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από την προσπάθεια που έχουμε κάνει. Μέχρι στιγμής οι επισκέψεις και Ελλήνων αλλά και ξένων είναι συχνές στην περιοχή μας και είναι αφορμή αυτά τα ελαιόδεντρα που έχουμε αναδείξει. Τα προσεγγίζουν με πολύ σεβασμό και πολύ αγάπη, γιατί γνωρίζουν ίσως πολύ περισσότερο αυτοί παρά οι δικοί μας. Πρέπει να τα δούνε όλοι με περισσότερο σεβασμό και να μην ξεχνάνε ότι από αυτά τράφηκαν οι παππούδες τους και οι οικογένειές τους από τους οποίους και τα βρήκαν. Και περισσότερο θα ήθελα να παρακαλέσω όλους εκείνους τους φορείς που εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία επιτέλους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουν τα αδύνατα δυνατά προκειμένου αυτά τα δέντρα να διατηρηθούν και να υπάρχουν για να τα παραδώσουμε στις επόμενες γενεές.
Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά τι έχει κοπεί αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, εδώ στην περιοχή μας υπάρχει πρόβλημα, το οποίο είναι καταγεγραμμένο. Δεν γνωρίζουμε όμως ακριβώς τον αριθμό των δέντρων που έχουν κοπεί».
