Την αγωνία του και την ανησυχία του για τα τεράστια χρηματοδοτικά προβλήματα, που υπάρχουν στα έργα αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων στον Δήμο Ρεθύμνου αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονούνται από την καθυστέρηση επέκτασης και αναβάθμισης του Βιολογικού Καθαρισμού του Ρεθύμνου, επισημαίνει σε σχετική ερώτησή του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος ο Ρεθεμνιώτης βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός.
Στην κοινοβουλευτική του ερώτηση ο κ. Ξανθός περιγράφει αναλυτικά την κατάσταση που επικρατεί στον μητροπολιτικό Δήμο και χαρακτηριστικά αναφέρει: «Στον μητροπολιτικό Δήμο Ρεθύμνου, την περιοχή με τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή αύξηση στο Νομό και με τη μεγαλύτερη πυκνότητα ξενοδοχειακών μονάδων και επισκεπτών κατά την τουριστική περίοδο, δεν υπάρχει σήμερα σε ένα σημαντικό κομμάτι του -που αφορά κυρίως τις περιαστικές περιοχές και τους οικισμούς αλλά και ένα μέρος της εκτεταμένης τουριστικής ζώνης- σύγχρονο αποχετευτικό δίκτυο και ασφαλής επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων. Έτσι, αστικά λύματα και απόβλητα γεωργικών-κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων ή βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, διοχετεύονται ανεπεξέργαστα στα παρακείμενα ρέματα καταλήγουν συνήθως στη θάλασσα, αναδεικνύοντας ως μείζον πρόβλημα την περιβαλλοντική «θωράκιση» της περιφέρειας του Δήμου.
Την ίδια στιγμή, η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Ρεθύμνου (ΔΕΥΑΡ) καλείται να επιτελέσει ένα πολύ σημαντικό κοινωφελές έργο που αφορά τις αυξημένες ανάγκες ύδρευσης και διαχείρισης των λυμάτων του νέου Καλλικρατικού Δήμου, με πολύ λιγότερο προσωπικό (μειωμένο κατά 25% περίπου σε σχέση με την προ Καλλικράτη περίοδο), με δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης που χρειάζονται συνεχή συντήρηση και μ’ ένα Βιολογικό Καθαρισμό που χρειάζεται επειγόντως επέκταση και αναβάθμιση.
Η διοίκηση και το προσωπικό της ΔΕΥΑΡ επισημαίνουν τον κίνδυνο ασφαλούς επεξεργασίας και διάθεσης των λυμάτων του Δήμου λόγω της τεράστιας καθυστέρησης στη χρηματοδότηση του έργου της αναβάθμισης – επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού με ταυτόχρονη κομποστοποίηση της λυματολάσπης. Το έργο αυτό, μαζί με τα δίκτυα μεταφοράς των λυμάτων από τις περιοχές των πρώην Δήμων Αρκαδίου και Νικηφόρου Φωκά, είναι επείγουσα ανάγκη να επισπευτεί και να ενταχθεί σε χρηματοδοτικά προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ-ΣΕΣ (ΕΠΠΕΡΑΑ) για να ολοκληρωθεί στον προβλεπόμενο χρόνο η κατασκευή του, που διακόπηκε λόγω της μνημονιακής περικοπής του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Δυστυχώς, ο χρόνος υλοποίησης των έργων συλλογής-επεξεργασίας και διάθεσης των λυμάτων των οικισμών του Δήμου Ρεθύμνου με τους ρυθμούς που ακολουθούνται μέχρι σήμερα στο επίπεδο της εκπόνησης μελετών-αδειοδοτήσεων-χρηματοδοτήσεων είναι απροσδιόριστος. Είναι ορατός ο κίνδυνος μη ολοκλήρωσης των έργων συλλογής – μεταφοράς των λυμάτων της ανατολικής ξενοδοχειακής ζώνης της Δ.Ε. Αρκαδίου και της ζώνης Ατσιπόπουλο, Πρινές, Γεράνι της Δ.Ε. Νικηφόρου Φωκά.
Ο υφιστάμενος Βιολογικός Καθαρισμός Ρεθύμνου είναι στα όρια της δυναμικότητάς του, ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός του με συμπληρωμένα 20 χρόνια λειτουργίας έχει εξαντλήσει τον προβλεπόμενο χρόνο ζωής και η δυνατότητα υποδοχής νέων λυμάτων καθίσταται επισφαλής. Σε κίνδυνο βρίσκεται επίσης η υλοποίηση του έργου κομποστοποίησης της λάσπης του βιολογικού και των «κλαδοκαθαρισμάτων» της πόλης του Ρεθύμνου. Η καθυστέρηση του έργου συνεπάγεται ότι, η μεν λάσπη του Βιολογικού θα συνεχίσει να θάβεται στον υπερκορεσμένο ΧΥΤΑ Αμαρίου, η δε διαχείριση των «κλαδοκαθαρισμάτων» θα γίνεται όπως σήμερα, με τον απαράδεκτο περιβαλλοντικά τρόπο της καύσης τους στον οικισμό Αρμένοι.
Αναλυτικότερα η υφιστάμενη κατάσταση της πορείας των σημαντικότερων έργων στο τομέα της αποχέτευσης-επεξεργασίας λυμάτων του Καλλικρατικού Δήμου Ρεθύμνου έχει ως εξής:
1. Έργο κατασκευής βιολογικού καθαρισμού Ρεθύμνου:
Ο Βιολογικός Καθαρισμός Ρεθύμνου κατασκευάστηκε τη διετία 1990-1992 με σχεδιασμό εικοσαετίας και πλάνο για ακόμα 20 έτη μετά από αναβάθμιση. Ο χρόνος αυτός παρήλθε, και ο Βιολογικός Καθαρισμός έχει φτάσει στα όριά του, καθώς πέραν των φορτίων σχεδιασμού δέχεται τα λύματα μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων από την παραλιακή ζώνη της Δ.Ε. Αρκαδίου, απόβλητα βιοτεχνικών μονάδων από όλο σχεδόν το νομό και ποσότητες λυμάτων από τον οικισμό Ατσιπόπουλο.
Με απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ κρίθηκε ότι ο Βιολογικός Καθαρισμός Ρεθύμνου θα αποτελεί τον αποδέκτη της βόρειας ζώνης του Νομού, φυσικά μετά από αναβάθμιση. Συγκεκριμένα, θα δέχεται τα λύματα των οικισμών Ατσιπόπουλο, Πρινέ, Γεράνι, της παραλιακής ζώνης της Δ.Ε. Αρκαδίου και των βόρειων οικισμών της (Άδελε, Αγία Παρασκευή, Μαγνησία, Βιράν Επισκοπή, Άγιος Νικόλαος, Μέση, Αγία Τριάδα, Λούτρα, Αμπελοχώρι, Πηγή, Πρίνος, Σκαλέτα, Αστέρι, Χαμαλεύρι, Σταυρωμένος κλπ.). Επίσης θα δέχεται και τα λύματα των οικισμών Αρμένων, Κούμων, Φωτεινού, Σωματά, Ρουσσοσπιτίου, Χρωμοναστηρίου και Μαρουλά, καθώς και Επισκοπής, Κούφης, Καρωτής και Αρχοντικής της Δ.Ε. Λαππαίων. Για τους παραπάνω λόγους είναι προφανής η ανάγκη επέκτασης και αναβάθμισης του έργου.
Το έργο «Κατασκευή Βιολογικού Καθαρισμού Ρεθύμνου» συνολικής δαπάνης 8.913.374,95 ευρώ προ ΦΠΑ απαρτίζεται από δύο διακριτά μέρη:
α) Τις εργασίες της γραμμής λυμάτων, δαπάνης 3.585.208,07 ευρώ προ ΦΠΑ.
β) Τις εργασίες της γραμμής ιλύος, δαπάνης 5.328.166,88 ευρώ προ ΦΠΑ.
Το έργο δημοπρατήθηκε την 15/6/2010, υπογράφηκε σύμβαση ύψους 8.913.374,95 ευρώ προ ΦΠΑ την 7/9/12 και άρχισε να κατασκευάζεται με χρηματοδότηση από το ΠΔΕ. Δυστυχώς η χρηματοδότηση είναι διακεκομμένη με αποτέλεσμα να μην προχωράνε οι εργασίες. Λόγω δε και του ύψους κόστους του Η/Μ εξοπλισμού, είναι αδύνατη η προμήθειά του χωρίς να προκαταβληθούν χρήματα. Για τους λόγους αυτούς η ΔΕΥΑΡ προσπάθησε να εντάξει το έργο στο ΕΣΠΑ. Την 21/11/2013 υποβλήθηκε αίτημα στο ΕΠΠΕΡΑΑ μόνον για τη γραμμή λυμάτων με προϋπολογισμό 3.585.208,07 ευρώ και αναμένεται απάντηση.
Είναι σημαντικό ζήτημα να ολοκληρωθεί η αναβάθμιση-επέκταση του Βιολογικού Καθαρισμού του Ρεθύμνου, διότι όλα τα παρεπόμενα κατασκευαζόμενα έργα όπως η αποχέτευση βορείων οικισμών Δ.Ε. Νικ. Φωκά, Λαππαίων και παραλιακής ζώνης Δ.Ε. Αρκαδίου θα βρεθούν στον «αέρα» και τα λύματά τους δεν θα έχουν ικανό και ασφαλή αποδέκτη. Επίσης, δεκάδες βιοτεχνίες στο Νομό Ρεθύμνου θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα αδειοδότησης και επιβίωσης, αφού ο Βιολογικός Καθαρισμός Ρεθύμνου είναι μοναδικός αποδέκτης στραγγιδίων και ιλύος των μονάδων τους.
2. Έργα για δίκτυα αποχέτευσης:
α) Κατασκευή Δικτύου Αποχέτευσης και Μεταφοράς Λυμάτων Παραλιακής Ζώνης Δήμου Αρκαδίου με προϋπολογισμό 8.400,000 ευρώ.
β) Κατασκευή Δικτύου Αποχέτευσης και Μεταφοράς Λυμάτων Δήμου Νικ. Φωκά με προϋπολογισμό 5.164,000 ευρώ.
Τα δίκτυα για τα έργα (α) και (β) δημοπρατήθηκαν και άρχισαν να κατασκευάζονται, όμως το μεν (α) είναι ημιτελές, καθώς μπλοκαρίστηκε για περιβαλλοντικούς λόγους, αλλά πρόσφατα εγκρίθηκε. Παρά την πρόσφατη έγκριση, παραμένει το πρόβλημα της σύνδεσης με τον Βιολογικό Καθαρισμό Ρεθύμνου. Το έργο (β) έχει ολοκληρωθεί κατά 70% αλλά έχει σταματήσει λόγω έλλειψης πόρων».
Καταλήγοντας ο κ. Ξανθός ρωτά τον υπουργό:
1. Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα χρηματοδότησης του έργου «Αναβάθμιση και Επέκταση Βιολογικού Καθαρισμού Ρεθύμνου» από το ΠΔΕ;
2. Υπάρχει πρόβλεψη και σχεδιασμός ενεργειών για ένταξη του έργου της «Επέκτασης Βιολογικού Καθαρισμού Ρεθύμνου» σε τομεακό πρόγραμμα του ΣΕΣ;
3. Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα χρηματοδότησης του έργου συλλογής και μεταφοράς των λυμάτων των οικισμών των Δημοτικών Ενοτήτων Αρκαδίου και Νικηφόρου Φωκά του Δήμου Ρεθύμνου;
