Τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης βιώνει εδώ και μια πενταετία και η τοπική αγορά του Ρεθύμνου, καθώς πολλοί από τους μικρομεσαίους κυρίως επιχειρηματίες, υπό το βάρος των οικονομικών πιέσεων, αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη λειτουργία των καταστημάτων τους. Πολλά είναι τα καταστήματα της πόλης, στα οποία οι ταμπέλες αντικαταστάθηκαν από ενοικιαστήρια και πωλητήρια, ενώ κεντρικά κτίρια, που άλλοτε στεγάζονταν υποκαταστήματα μεγάλων τραπεζών, παραμένουν ερμητικά κλειστά για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπογραμμίζοντας έτσι με «εκκωφαντικό» τρόπο το οικονομικό αδιέξοδο της τοπικής επιχειρηματικής κοινότητας.
Διέξοδο όμως από την οικονομική ασφυξία βρίσκουν πολλοί στον τριτογενή τομέα. Δεκάδες είναι τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις που κάθε άνοιξη ανοίγουν και απευθύνονται κατά κύριο λόγο στους τουρίστες επισκέπτες είτε μέσα από παροχή υπηρεσιών, καφέ, εστιατόρια, παγωτατζίδικα είτε ακόμα και από το εμπόριο πουλώντας κρητικά προϊόντα και αναμνηστικά είδη του Νομού και του νησιού και ότι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί ότι θα κινήσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη. Η στροφή στον τουρισμό για αρκετούς αποτελεί ίσως και τη μοναδική λύση για ρευστότητα, ωστόσο υπάρχει πάντα η ανασφάλεια και το ρίσκο με δεδομένες και τις φορολογικές υποχρεώσεις που μια επιχείρηση συνεπάγεται είτε πρόκειται για παροχή υπηρεσιών είτε για εμπορικό κατάστημα.
Όπως κάθε χρόνο κατά την έναρξη της τουριστικής σεζόν, έτσι και φέτος, η εικόνα που δίνουν οι κεντρικοί εμπορικοί δρόμοι του Ρεθύμνου είναι πιο αισιόδοξη σε σχέση με την αντίστοιχη χειμερινή. Δημιουργείται, έστω και παροδικά, η εντύπωση ανατροπής του κλίματος συνοδευόμενη από δείγματα σχετικής επενδυτικής κινητικότητας και εμπορικής ανάπτυξης. Αποτελεί όμως αυτό γεγονός που στοιχειοθετείται με αριθμούς ή είναι απλά μια αίσθηση;
Το γεγονός ότι ο τουρισμός καθίσταται και πάλι βασικός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και αποδεικνύεται το αντίβαρο των ισχνών οικονομικών μεγεθών της τοπικής αγοράς, επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου. Σύμφωνα με αυτά το διάστημα μεταξύ της 1-1-2015 και 16-4-2015 οι νέες επιχειρήσεις που εγγράφηκαν στα μητρώα του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητήριο φτάνουν τις 88, ενώ στο ίδιο διάστημα υπήρξαν και 36 διακοπές δραστηριότητας.
Από αυτές μόνο 18 ανήκουν στον εμπορικό τομέα, 11 στον μεταποιητικό, τέσσερις είναι τουριστικές επιχειρήσεις και 44 ανήκουν στον τομέα των υπηρεσιών -άμεσα συσχετιζόμενες με την τουριστική αγορά. Το αντίστοιχο διάστημα από τις επιχειρήσεις που προέβησαν σε διακοπή της λειτουργίας τους οι 12 ανήκουν στον εμπορικό τομέα, οι έξι στον μεταποιητικό, ενώ επίσης έβαλαν λουκέτο τέσσερις τουριστικές και 15 επιχειρήσεις υπηρεσιών. Γίνεται από τα παραπάνω αντιληπτό ότι η επενδυτική δραστηριότητα κινείται κατά κύριο λόγο στα πλαίσια της τουριστικής ανάπτυξης και του τριτογενούς τομέα, ενώ ο μεταποιητικός και εμπορικός κλάδος κινείται σε χαμηλά επίπεδα.
Χαρακτηριστικές αυτού του κλίματος είναι οι δηλώσεις του προέδρου του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου Βαγγέλη Κουμεντάκη στα «Ρ.Ν.», ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: «Το Ρέθυμνο είναι ένας Νομός με περιορισμένες πρώτες ύλες. Αυτό σημαίνει ότι η μεταποίηση εξ ανάγκης είναι περιορισμένη και αφορά το ελαιόλαδο και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Από τη άλλη σαν αγορά το Ρέθυμνο είναι μια μικρή αγορά και ταυτόχρονα έχει δυο ισχυρούς «γείτονες» με περισσότερα καταστήματα, με μεγαλύτερα καταστήματα. Αυτό που μένει για τον Νομό είναι ο τουρισμός, ο βασικός τομέας που κινεί την οικονομία, όπως βέβαια γίνεται σε όλες τις νησιωτικές περιοχές. Όλη η επιχειρηματική δραστηριότητα προορίζεται και κατευθύνεται στον τουρισμό. Τα εμπορικά καταστήματα «φυτοζωούν» και όλες οι νησιωτικές περιοχές κινούνται γύρω από τον τουρισμό. Φαίνεται πως για τους περισσότερους δεν υπάρχει άλλη συνταγή για άμεση ρευστότητα και «ζεστό» χρήμα».
Σχετικά με τη δραστηριότητα στον εμπορικό τομέα ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Μ. Σταματογιαννάκης την χαρακτήρισε επίπλαστη αναγνωρίζοντας, ωστόσο, ότι υπάρχει μεν μια κάποια σχετική επενδυτική κινητικότητα, ωστόσο, όπως επεσήμανε, τα νέα καταστήματα που ανοίγουν αφορούν κυρίως μεταστεγάσεις επιχειρήσεων. «Στην ουσία τα νέα εμπορικά καταστήματα που βλέπετε δεν είναι όλα καινούργιες επιχειρήσεις. Πρόκειται για κάποιες επιχειρήσεις που απλά μεταφέρονται. Ενώ βρίσκονται ήδη σε λειτουργία επιλέγουν να μεταστεγαστούν είτε λόγω χαμηλότερου ενοικίου είτε ακόμα και εξαιτίας οφειλών στους ιδιοκτήτες των καταστημάτων που ήδη νοίκιαζαν» ξεκαθάρισε ο κύριος Σταματογιαννάκης, προσθέτοντας ότι: «Υπάρχει μεν άνοιγμα ορισμένων νέων επιχειρήσεων αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό και φυσικά σε καμία περίπτωση στην κλίμακα που δημιουργείται αισθητικά η εντύπωση όταν κάποιος περπατάει στην πόλη. Είναι θέμα περισσότερο αίσθησης παρά ουσίας κατά τη γνώμη μου» τόνισε. Ενώ με ιδιαίτερη έμφαση στάθηκε στις δηλώσεις του στις περιφερειακές επιχειρήσεις, που επιζητούν αλλαγή έδρας μετακομίζοντας στο κέντρο της πόλης. Ευελπιστούν, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αντιπροέδρου, σε αύξηση της κερδοφορίας τους λόγω αυξημένης τουριστικής κίνησης στην περιοχή αυτή, ενώ και ο ίδιος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο τουρισμός είναι που κινεί την τοπική οικονομία και σε αυτόν βασίζονται τόσο επιχειρηματίες όσο και εργαζόμενοι για την ενίσχυση των εσόδων τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την προηγούμενη χρονιά το σύνολο των νεοϊδρυθεισών επιχειρήσεων που εγγράφτηκαν στο μητρώο του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου ανήλθε σε 334 έναντι 257 που διέκοψαν την λειτουργία τους με τις τουριστικές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις τριτογενούς τομέα να καταλαμβάνουν και πάλι τη μερίδα του λέοντος. Η επανάληψη αυτού του δεδομένου τα τελευταία χρόνια, παγιώνει την άποψη ότι ο τουρισμός ήταν και παραμένει σανίδα σωτηρίας για την τοπική οικονομία.
