Παρά το γεγονός ότι δεκάδες επιχειρηματίες της Κρήτης επέδειξαν ζωηρό ενδιαφέρον για επενδύσεις, αναβάθμιση και ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους, επιδιώκοντας να εκμεταλλευτούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ, η κρίση, η έλλειψη ρευστότητας και το θολό οικονομικό τοπίο που εξακολουθεί να επικρατεί, είναι παράγοντες που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων τους.
Παρότι πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την Κρήτη και το Ρέθυμνο, που δραστηριοποιούνται στους τομείς του Τουρισμού, της Μεταποίησης, του Εμπορίου και των Υπηρεσιών, πέτυχαν την ένταξή τους στο πρόγραμμα: «Ενίσχυση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού, Εμπορίου-Υπηρεσιών στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013», τελικά αδυνατούν να υλοποιήσουν τις επενδύσεις για τις οποίες εξασφάλισαν το «πράσινο φως», καθώς οι «κάνουλες» των τραπεζών παραμένουν κλειστές, ο κύκλος εργασιών τους έχει συρρικνωθεί και η ρευστότητα αποτελεί «άγνωστη» έννοια για τους περισσότερους.
Οι επιχειρήσεις που βρίσκονται στη λίστα των δυνητικά εγκεκριμένων, προκειμένου να ξεκινήσουν τις δράσεις και τα έργα για τα οποία έχουν εξασφαλίσει έγκριση από το ΕΣΠΑ, απαιτείται είτε να βρουν τραπεζική δανειοδότηση, ισόποση τουλάχιστον με το 20% του συνολικού προϋπολογισμού της επένδυσης, είτε να διαθέσουν ίδια κεφάλαια τουλάχιστον για το 30% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού της επένδυσης.
Πάνω από τις μισές επιχειρήσεις δεν θα υλοποιήσουν σχέδια
Η προθεσμία για τα σχέδια της κατηγορίας «δυνητικά εντασσόμενα έργα» λήγει στις 28 Φεβρουαρίου 2014 και μέχρι τότε οι επιχειρήσεις που βρίσκονται στη λίστα θα πρέπει να έχουν βρει οικονομική λύση, διαφορετικά θα χάσουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Το δυσάρεστο είναι ότι σύμφωνα με πηγές από την Αναπτυξιακή Εταιρεία του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, περισσότερες από τις μισές τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν τελικά να υλοποιήσουν το επενδυτικό σχέδιο το οποίο έχουν καταθέσει, για λόγους οικονομικούς. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στους υπόλοιπους νομούς του νησιού, ωστόσο στελέχη της Αναπτυξιακής Κρήτης τονίζουν ότι η εικόνα θα είναι ξεκάθαρη σε περίπου ένα μήνα, αφού δεν αποκλείεται ορισμένοι επιχειρηματίες να βρουν λύση προτού εκπνεύσει η καταληκτική ημερομηνία.
Πηγές της Αναπτυξιακής του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου επισημαίνουν: «Αυτή τη στιγμή η εικόνα είναι ότι περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις, της κατηγορίας των δυνητικά δικαιούχων, δεν πρόκειται να υλοποιήσουν το επενδυτικό σχέδιο που έχουν καταθέσει, διότι δεν βρίσκουν χρηματοδότηση.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να καταταχθεί μια επιχείρηση στη λίστα των οριστικά εγκεκριμένων είναι είτε να έχει υλοποιήσει το 30% του προϋπολογισμού της επένδυσης είτε να έχει εξασφαλίσει δάνειο για το 20%.
Τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν ότι πάνω από τους μισούς δικαιούχους αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες και πιθανότατα δεν θα υλοποιήσουν την επένδυση, διότι αφενός δεν έχουν ρευστότητα και αφετέρου δεν μπορούν να εξασφαλίσουν δανεισμό από τις τράπεζες.
Ωστόσο, επειδή απομένει ενάμιση μήνας μέχρι τη λήξη της προθεσμίας, αναμένουμε να δούμε τι θα συμβεί τελικά. Η εικόνα θα είναι σίγουρα πολύ πιο ξεκάθαρη σε περίπου ένα μήνα».
Επενδυτικά σχέδια 197 εκατ. ευρώ στην Κρήτη – 48 εκατ. ευρώ στο Ρέθυμνο
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, στην Κρήτη δίνεται η δυνατότητα υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων 200 εκατομμυρίων ευρώ περίπου, αφού στο ΕΣΠΑ (ΠΕΠ Κρήτης) εντάχθηκαν συνολικά 1.464 επιχειρήσεις, με προϋπολογισμό δράσεων 197.045.000 ευρώ.
Σημαντικό μερίδιο εξασφάλισαν επιχειρήσεις του Ρεθύμνου, καθώς στο πρόγραμμα εντάχθηκαν 390 με προϋπολογισμό επενδυτικών σχεδίων που προσεγγίζει τα 48 εκατομμύρια ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο πρόγραμμα καταγράφηκαν μεγάλα ποσοστά ένταξης και είναι χαρακτηριστικό ότι το 85% των επιχειρήσεων του Ρεθύμνου που υπέβαλαν επενδυτικό σχέδιο τους προηγούμενους μήνες, κατάφεραν τελικά να ενταχθούν στην τελική λίστα επιλογής.
Να σημειωθεί ότι το άθροισμα των επιχειρήσεων και του προϋπολογισμού περιλαμβάνει τόσο τα επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται στην κατηγορία «ενταγμένα έργα», όσο και τα σχέδια της κατηγορίας «δυνητικά εντασσόμενα έργα», καθώς προκειμένου να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η επενδυτική δραστηριότητα, το υπουργείο Ανάπτυξης αποφάσισε να παράσχει επιπλέον τη δυνατότητα ενίσχυσης και στα έργα τα οποία κατά την αξιολόγηση βαθμολογήθηκαν με βαθμό μεγαλύτερο του 50.
Εν τω μεταξύ, προϋπόθεση για την ένταξη των πρόσθετων έργων είναι:
α. Η υποβολή έως την 28.02.2014 από τον δικαιούχο στον ΕΦΕΠΑΕ αίτησης επαλήθευσης-πιστοποίησης έργου τουλάχιστον για το 30% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού της επένδυσης ή αποδεικτικών στοιχείων έγκρισης δανείου, ισόποσου τουλάχιστον με το 20% του συνολικού προϋπολογισμού της επένδυσης.
β. Η επαλήθευση των ανωτέρω από τον ΕΦΕΠΑΕ.
Η διαδικασία ένταξης των έργων αυτών θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο στις 30.06.2014.
Επισημαίνεται ότι η ημερομηνία ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να υπερβεί την 30.06.2015.
Τα επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται στην κατηγορία «ενταγμένα έργα», προβλέπεται ότι θα πρέπει να έχουν προχωρήσει μέχρι τον Οκτώβριο του 2014.
Διαδικασίες φιλικές προς τον επενδυτή
Τέλος, άνθρωποι της αγοράς και μελετητές επισημαίνουν την ανάγκη να ενισχυθεί η πραγματική οικονομία και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.
Ειδικότερα, τονίζουν τα εξής: «Τα προβλήματα είναι πάρα πολλά για τις επιχειρήσεις. Ναι μεν πολλά επενδυτικά σχέδια εξασφαλίζουν έγκριση, όμως αν δεν δημιουργηθούν διαδικασίες φιλικές προς τον επενδυτή, είναι αδύνατη η υλοποίησή τους.
Όταν το πρόγραμμα ζητάει από τον επενδυτή να υλοποιήσει το 30% του προϋπολογισμού, με τις τράπεζες «κλειστές» σε ό,τι αφορά την παροχή δανεισμού και τις διαδικασίες μπερδεμένες, ο κάθε επιχειρηματίας φοβάται, διστάζει.
Το σημερινό οικονομικό περιβάλλον δεν ευνοεί το ρίσκο, επομένως είναι λογικό ο κόσμος να είναι μαζεμένος και να παίρνει δύσκολα αποφάσεις που αφορούν επενδυτικά σχέδια».