- Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων και τα χαμόγελα ευτυχίας και ικανοποίησης των νεοεισακτέων και των οικογενειών τους ακολουθεί η αναζήτηση της φοιτητικής κατοικίας, όπου οι νέοι φοιτητές θα στεγάσουν τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους για τα επόμενα χρόνια. Μια διαδικασία, η οποία τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον σε ότι αφορά την πόλη του Ρεθύμνου, έχει εξελιχθεί σε ένα «Γολγοθά» λόγω της απουσίας επαρκών διαθέσιμων και κατάλληλων σπιτιών σε τιμές στις οποίες να μπορούν να ανταποκριθούν οι οικογένειες των φοιτητών.
Τα μικρά σπίτια στο Ρέθυμνο είναι περιζήτητα και ταυτόχρονα δυσεύρετα καθώς η ζήτηση υπερισχύει της προσφοράς.
Η απουσία ανοικοδόμησης την τελευταία δεκαετία σε συνδυασμό με την αύξηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Airbnb και την ταυτόχρονη αύξηση του πληθυσμού που επιλέγει το Ρέθυμνο για μόνιμη κατοικία τόσο για επαγγελματικούς, οικογενειακούς ή άλλους λόγους έχουν δημιουργήσει ένα στεγαστικό αδιέξοδο, το οποίο έχει εξελιχτεί σε ένα μείζον κοινωνικό πρόβλημα, τόσο για τους ίδιους τους ντόπιους, όσο και για τους φοιτητές και για τους εργαζόμενους.
Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν ελάχιστα διαθέσιμα σπίτια, κάποια μάλιστα εξ αυτών είναι «ελεύθερα» για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, δηλαδή 1η Οκτωβρίου με 30 Ιουνίου, προκειμένου στη συνέχεια να αξιοποιηθούν για τουριστικούς σκοπούς, τα οποία είτε είναι πολύ ακριβά για μίσθωση από τους φοιτητές είτε σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει αντιστοιχία ποιότητας και τιμής.
Αγώνας δρόμου για την εξεύρεση φοιτητικής κατοικίας
Σε έναν αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί τις τελευταίες ημέρες οι οικογένειες εκατοντάδων φοιτητών που βρίσκονται στην πόλη μας αναζητώντας ένα μικρό διαμέρισμα. Με τις εφημερίδες και τα τηλέφωνα ανά χείρας από το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα αναζητούν ένα κατάλληλο σπίτι για τα παιδιά τους. Μέσω εφημερίδων ή μεσιτικών γραφείων ψάχνουν εναγωνίως μια επιπλωμένη κατοικία στο κέντρο ή κοντά σε αυτό, κατά προτίμηση σε κοντινή απόσταση από στάσεις λεωφορείων για να εξυπηρετούνται οι μετακινήσεις τους από και προς την πανεπιστημιούπολη Γάλλου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν επιστρατεύσει φίλους και συγγενείς ή και γνωστούς γνωστών, που διαμένουν εδώ ζητώντας τη βοήθεια τους για ένα καλό διαμέρισμα, ενώ πολλοί επισκέπτονται και την εφημερίδα μας ρωτώντας για σπίτια που ενδεχομένως ακόμα να μην έχουν δοθεί προς δημοσίευση προκειμένου να τα προλάβουν.
Η κατάσταση χαρακτηρίζεται εξαιρετικά δύσκολη και η απογοήτευση είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των φοιτητών και των οικογενειών τους, αφού αυτή είναι η πρώτη εικόνα που συναντούν στην πόλη που τα παιδιά τους θα περάσουν τα επόμενα τουλάχιστον τέσσερα χρόνια της ζωής τους.
Το χειρότερο, ωστόσο, είναι ότι ακόμη και όταν βρεθεί ένα διαμέρισμα που να πληροί τα κριτήρια τους, εν τούτοις απογοητεύονται είτε από το υψηλό μηνιαίο ενοίκιο που τους ζητείται από τους ιδιοκτήτες, είτε από την παλαιότητα της κατοικίας, είτε από την πλημμελή επίπλωση και τον ελάχιστο εξοπλισμό, που σε καμιά περίπτωση δεν ανταποκρίνεται σε όσα αναφέρονται στο ενοικιαστήριο.
Ωστόσο λύση δεν βρίσκεται ούτε από τους μεσίτες, οι οποίοι επίσης είναι σε δύσκολη θέση καθώς ελλείψει διαθέσιμων κατοικιών (γκαρσονιέρες και δυάρια), αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους. Οι ίδιοι γίνονται αποδέκτες πολλών παραπόνων από γονείς φοιτητών, οι οποίοι χαρακτηρίζουν από τη μια υπέρογκα τα ποσά που ζητούνται από τους ιδιοκτήτες των ελάχιστων διαθέσιμων προς ενοικίαση κατοικιών και από την άλλη χαρακτηρίζουν απαράδεκτο το γεγονός να συναντούν όλη αυτή την κατάσταση σε μια γνωστή φοιτητούπολη, όπως είναι το Ρέθυμνο.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι το πρόβλημα έχει γίνει έντονο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί ιδιοκτήτες προέβησαν σε αλλαγή χρήσης των ακινήτων τους, τα οποία αξιοποιούν πλέον για τουριστικούς σκοπούς, με αποτέλεσμα τα σπίτια να παραμένουν «δεσμευμένα» στις ηλεκτρονικές διαδικτυακές πλατφόρμες έως τα μέσα Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτωβρίου.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα δεκάδες οικογένειες να αναζητούν τρόπο να παρατείνουν τη διαμονή τους στο Ρέθυμνο, διανυκτερεύοντας είτε σε ξενοδοχεία, είτε σε φιλικά σπίτια, ελπίζοντας ότι θα έρθει η μέρα που θα εξασφαλίσουν την πολυπόθητη φοιτητική κατοικία.
«Ήρθαμε σήμερα από το πρωί κι όμως δεν βρίσκουμε τίποτα. Σε όσα τηλέφωνα έχουμε καλέσει τα διαμερίσματα έχουν ήδη ενοικιαστεί. Δυσκολευόμαστε πάρα πολύ. Ψάχνουμε για γκαρσονιέρα. Είδαμε μια με μίσθωμα 300 ευρώ χωρίς έπιπλα και η οποία βρίσκεται στο ισόγειο. Μας φαίνεται πολύ ακριβό. Ψάχνουμε για αρχή επιπλωμένο. Σαφώς αν δεν βρούμε θα κλείσουμε κάποιο άλλο. Ψάχνουμε κάτι γύρω στα 250 με 280. Θεωρούμε ότι είναι τσιμπημένες οι τιμές στο Ρέθυμνο. Δεν μπορούσαμε να έρθουμε νωρίτερα για να ψάξουμε σπίτι καθώς δεν ήμασταν σίγουροι για το πως θα κινηθούν οι βάσεις. Το πρόβλημα είναι ότι δεν βρίσκουμε» μας είπε η μητέρα της Χρύσας Μαθιουδάκη από το Ηράκλειο που πέτυχε στη φιλολογία στο Ρέθυμνο και μαζί με την οικογένεια της ήρθαν χθες από το Ηράκλειο αναζητώντας ένα διαμέρισμα.
«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη»
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην πόλη με την απουσία διαθέσιμων σπιτιών είναι εξαιρετικά δύσκολη, σύμφωνα και με τους κτηματομεσίτες, οι οποίοι καθημερινά τις τελευταίες ημέρες είναι σε επαφή με οικογένειες φοιτητών που αδυνατούν να βρουν ένα σπίτι που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους.
Χαρακτηριστικά ο Ανδρέας Ανδρουλιδάκης, κτηματομεσίτης, μας είπε: «Υπάρχει μεγάλη δυσκολία. Για πρώτη φορά φέτος είχαν έρθει φοιτητές ήδη πριν βγουν τα αποτελέσματα. Ενοικιάστηκε ένας μεγάλος όγκος σπιτιών και τώρα πια που βγήκαν τα αποτελέσματα έχει έρθει πολύς κόσμος που ψάχνει και υπάρχει μια γενικότερη δυσκολία. Πιστεύω ότι θα υπάρξει μια κάλυψη παρόλο που τα ενοίκια έχουν κατά κάποιο τρόπο «τσιμπηθεί» λίγο. Δηλαδή έχουν αυξηθεί τα ενοίκια κατά 10 με 20 ευρώ τουλάχιστον. Όσα διαμερίσματα είναι διαθέσιμα από 1 Οκτωβρίου έως τέλη Ιουνίου επίσης έχουν εξαντληθεί. Δεν ξέρω τι θα γίνει για όσους θα έρθουν το Σαββατοκύριακο και όταν θα έρθουν και οι δάσκαλοι, οι καθηγητές κ.λπ. Υπάρχει πρόβλημα και θα έλεγα σοβαρό. Οι πλατφόρμες οι ηλεκτρονικές έχουν κάνει πολύ μεγάλη ζημιά στην αγορά. Καινούριες οικοδομές ως γνωστόν δεν έχουν χτιστεί από το 2008 και μετά. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση πέρα από τους φοιτητές και κατά τη διάρκεια όλου του έτους από τον πληθυσμό που έρχεται για να εργαστεί, από τους εργαζόμενους δηλαδή που προτιμούν το Ρέθυμνο γιατί υπάρχει ένα καλό βιοτικό επίπεδο εδώ. Έτσι υπάρχει ζήτηση και πέρα των φοιτητών. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν να βρουν εύκολα σπίτια για να μείνουν, τα σπίτια δεν είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Και όσοι μερίμνησαν από νωρίς, είτε ήρθαν σε επαφή με τα μεσιτικά, βρήκαν πιο εύκολα. Όσοι δηλαδή ήξεραν από πριν ότι περνάνε στη πόλη μας και τα σπίτια που νοικιάζονται με χρονικό όριο 1 Οκτώβρη έως τέλος Ιουνίου είναι πολλά. Είναι δυσανάλογη δηλαδή η ζήτηση με την προσφορά».
«Δεν υπάρχει τίποτα και ειδικά για ενοικίαση όλο τον χρόνο δεν προσφέρονται σπίτια. Και οι ιδιοκτήτες που είναι εκτός Κρήτης θέλουν τα σπίτια τους να είναι έναν μήνα κενά. Στις καλές εποχές νοίκιαζαν το σπίτι και πήγαιναν αλλού διακοπές. Τώρα που ζορίζονται θέλουν διαθέσιμο το σπίτι τους έναν μήνα το καλοκαίρι για να έρθουν να κάνουν εδώ τις διακοπές τους. Αυτό το φαινόμενο που δεν το είχαμε πέρυσι, το έχουμε φέτος. Οπότε πέρυσι προσφέρονταν μέχρι τέλος Ιουνίου ή Μαΐου, φέτος προσφέρονται έως τα μέσα Ιουλίου. Φυσικά υπάρχουν σπίτια που ενοικιάζονται μόνιμα από Αλβανούς, Άγγλους, ανθρώπους δηλαδή που δεν είναι Έλληνες, αλλά μένουν μόνιμα εδώ για όλο τον χρόνο. Αυτά που είναι διαθέσιμα τώρα σπίτια είναι και τα εποχιακά που είναι διαθέσιμα και για τον τουρισμό και τα ξενοδοχεία που πέρυσι δεν ήταν στο πρόγραμμα αλλά φέτος έχουν μπει σε αυτό το πρόγραμμα της χειμερινής φοιτητικής ενοικίασης» ανέφερε από την πλευρά της η κτηματομεσίτρια Αγγελική Παπαδάκη.
«Τσιμπημένες οι τιμές»
Οι τιμές στα ακίνητα διατηρούνται σε υψηλά για την εποχή της οικονομικής κρίσης επίπεδα, παραδέχονται οι κτηματομεσίτες, υποστηρίζοντας ότι ακόμα και στις περιπτώσεις που δεν έχουν καταγραφεί αυξήσεις σε σχέση με τα δυο-τρία τελευταία χρόνια, το σίγουρο είναι πως αυτές δεν έχουν μειωθεί μετά την κρίση. Και αυτό γιατί οι ιδιοκτήτες ακινήτων θεωρούν ότι μπορούν να τα μισθώσουν σε υψηλές τιμές που δεν αντιστοιχούν στην ποιότητα του διαμερίσματος λόγω της απουσίας διαθεσιμότητας.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για επιπλωμένη γκαρσονιέρα οι τιμές ξεκινούν από 220 ευρώ και φτάνουν τα 320 ενώ για ένα ειπωμένο δυάρι οι τιμές ξεκινούν από 380 ευρώ.
«Είναι εμφανές το κομμάτι της οικονομικής κρίσης των νοικοκυριών, καθώς οι οικογένειες κοιτάζουν να βρουν ένα φτηνό διαμέρισμα κι έτσι ψάχνουν αρκετά και δεν κλείνουν αμέσως το πρώτο διαθέσιμο σπίτι. Και είναι κατανοητό αυτό καθώς ένα παιδί για να έρθει εδώ χρειάζεται το ενοίκιο του, το νερό, το ρεύμα, τα κοινόχρηστα, το internet. Μαζεύεται λοιπόν ένα μεγάλο ποσό μαζί και τα έξοδα διαβίωσης. Φαίνεται λοιπόν αυτή η κατάσταση στον κόσμο δεν υπάρχει η άνεση να κλείσουν σπίτια αμέσως με κάθε κόστος. Δεν υπάρχει αυτό, είναι κουμπωμένος ο κόσμος και διστακτικός. Είναι εμφανής η δυσχέρεια η οικονομική. Και η αλήθεια είναι ότι οι τιμές δεν είναι προσιτές για τους φοιτητές» τόνισε ο κτηματομεσίτης Ανδρέας Ανδρουλιδάκης.
Από την πλευρά της η κτηματομεσίτρια, Αγγελική Παπαδάκη, τόνισε: «Τα ενοίκια μας δεν έχουν πέσει όσον αφορά τις τιμές, ο κόσμος που έρχεται δεν έχει λεφτά. Είναι ακόμα περισσότερο ζορισμένοι συγκριτικά με πέρυσι, συγκατοίκηση δεν θέλουν, τα παιδιά κάθε χρόνο είναι πιο απαιτητικά προς τους γονείς. Εμάς τους μεσίτες δεν μας αφήνουν και πολλά περιθώρια γιατί όταν έρχεται κάποιος να μας αναθέσει το ακίνητο του μας λέει για παράδειγμα ότι έχει 40 τ.μ. και επειδή ο γείτονάς του τα 20 τ.μ. τα νοίκιασε 200 ευρώ ο ίδιος θέλει να νοικιάσει 400 ευρώ τα 40 τ.μ. Φυσικά ως μεσίτες μιλάμε στους ιδιοκτήτες για περιορισμό των τιμών διότι θέλουμε να γίνει η δουλειά. Σαφώς προσπαθούμε να βρούμε μια μέση λύση για να ολοκληρώσουμε την πράξη της ενοικίασης. Δεν υπάρχει αύξηση τιμών σε σχέση με πέρυσι. Ήταν πάνω κάτω οι ίδιες τιμές. Ούτε μπορώ να πω ότι είναι υψηλές οι τιμές με βάση την ποιότητα των σπιτιών, από τις περιπτώσεις που έχω δει. Οι τιμές όμως κινούνται στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. σίγουρα υπάρχει και το ποσοστό των ακινήτων που η τιμή τους δεν ανταποκρίνεται στην ποιότητά τους. Αλλά αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό. Θεωρώ απλά ότι οι τιμές δεν έχουν μειωθεί με βάση τις εποχές που είναι κακές συγκριτικά με παλαιότερες, διότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά. Απλά το πρόβλημα είναι ότι κάθε χρόνο ο κόσμος που έρχεται πολλαπλασιάζεται, δεν έχουμε καινούρια ακίνητα και έτσι μας φαίνεται ότι κάθε χρόνο είναι ακόμη πιο τσιμπημένα τα πράγματα».