Ολοκληρώθηκε από τον ΟΑΚ η μελέτη ή για την ακρίβεια η αρχική τεχνική λύση αναβάθμισης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης για το τμήμα Χανιά-Άγιος Νικόλαος, συνολικού μήκους 191 χιλιομέτρων. Η μελέτη εστάλη στο υπουργείο Υποδομών ενώ χθες παρουσιάστηκε στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης.
Πρόκειται για ένα σημαντικό εργαλείο που εφόσον γνωμοδοτήσει θετικά το υπουργείο ως προς την αρτιότητα της -και δεν υπάρχει λόγος για το αντίθετο- θα αποτελέσει την πρώτη βάση, την πυξίδα, για τη διαδικασία του διαγωνισμού εκδήλωσης ενδιαφέροντος και προεπιλογής των εταιρειών που έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, να αναλάβουν το μεγάλο έργο αναβάθμισης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης αλλά και για την προετοιμασία δημοπράτησης του έργου που, όπως είναι γνωστό, θα γίνει με τη μέθοδο της παραχώρησης.
Για πρώτη φορά υπάρχει κάτι χειροπιαστό που να αφορά το σημαντικό αναπτυξιακό έργο υποδομής της Κρήτης, την κατασκευή δηλαδή σύγχρονου ευρωπαϊκού αυτοκινητόδρομου. Η μελέτη προβλέπει αναλυτικά για τα 194,10 χιλιόμετρα οδικού δικτύου την κατασκευή κόμβων, σηράγγων, γεφυρών, νέες χαράξεις αλλά ακόμα και παράπλευρο οδικό δίκτυο. Παράλληλα ένα προς ένα είναι κοστολογημένο το κάθε υποέργο με συνολικό προβλεπόμενο κόστος κατασκευής το 1,8 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι ήδη από τον περασμένο Μάιο είχε παραδοθεί στο υπουργείο η μελέτη για το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο και τώρα παραδόθηκε η συνολική μελέτη για Χανιά-Άγιος Νικόλαος αφού για το τμήμα Ηράκλειο-Άγιος Νικόλαος, η μελέτη συμπεριελήφθη τον Σεπτέμβριο μετά τις διαμαρτυρίες των φορέων του Λασιθίου προς τον υπουργό Υποδομών αλλά και προς τον ίδιο των πρωθυπουργό ότι ο νομός εξαιρέθηκε από το έργο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, όπως παρουσιάστηκε χθες από τον Διευθυντή Συγκοινωνιακών έργων του ΟΑΚ Γιώργο Αγαπάκη και τον μελετητή Παναγιώτη Τονιόλο, ο προϋπολογισμός κόστους κατασκευής του οδικού δικτύου Χανιά – Ηράκλειο – Άγιος Νικόλαος, ανέρχεται στο ποσό των 1.097.553.091 ευρώ χωρίς Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%) και ΦΠΑ (24%) για την κατασκευή 194,10 Km.
Mαζί με τη δαπάνη Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%) και ΦΠΑ (24%) το συνολικό κόστος του έργου και προ έκπτωσης αναδόχου ανέρχεται σε 1.750.442.356,43€ και σε στρογγύλευση 1.750.000.000€ με περιθώριο αύξησης κατά τη σύνταξη της οριστικής μελέτης 38% κατά τον μελετητή. Το κόστος των απαλλοτριώσεων εκτιμήθηκε από τον μελετητή σε 101.750.000€, οπότε το γενικό σύνολο του κόστους διαμορφώνεται στα 1.852.192.356,43€ ή σε στρογγύλευση 1.852.000.000€.
«Αδήριτη ανάγκη και έργο προτεραιότητας»
Όπως τονίστηκε στη διάρκεια της χθεσινής παρουσίασης και όπως επισημαίνεται στην έκθεση της μελέτης:
«Η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός του αποτελεί αδήριτη ανάγκη και έργο προτεραιότητας για δύο λόγους:
– Ο πρώτος σχετίζεται με την οδό αυτή-καθεαυτή, δεδομένου ότι οι πρόσφατες κυκλοφοριακές προβλέψεις για το 2045, παρότι δεν είναι τόσο αισιόδοξες όσο αυτές της κυκλοφοριακής μελέτης του 1998-2000, δείχνουν ότι απαιτείται η διαπλάτυνση της διατομής του δρόμου από δίιχνη σε τετράιχνη αρτηρία. Η διαπλάτυνση αυτή, μαζί με τις προτεινόμενες προδιαγραφές αναβάθμισης του άξονα, εκτός από την λειτουργικότητα της οδού, θα βοηθήσει τα μέγιστα και στην βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
– Ο δεύτερος λόγος αφορά στην ενδυνάμωση της αναπτυξιακής προοπτικής στις περιοχές διέλευσης του ΒΟΑΚ. Ο χαρακτηρισμός του άξονα κατ’ αρχήν ως οδού ταχείας κυκλοφορίας και πρόσφατα ως αυτοκινητόδρομου, απαγορεύει (ορθά) την απ’ ευθείας πρόσβαση στην οδό. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη κόμβων και επαρκούς παραπλεύρου δικτύου, επιδρά ανασχετικά στη δημιουργία νέων επενδύσεων, καθόσον δεν είναι εύκολο να δοθεί άδεια κυκλοφοριακής σύνδεσης. Ακόμη και αν δεν καταστεί εφικτή η αναβάθμιση του άξονα σε αυτοκινητόδρομο, πρέπει να κατασκευασθούν οι αναγκαίοι ανισόπεδοι κόμβοι και το παράπλευρο δίκτυο πρόσβασης και εξυπηρέτησης των παροδίων ιδιοκτησιών.
Στην προτεινόμενη αρχική τεχνική λύση καταβλήθηκε προσπάθεια διατήρησης του υφιστάμενου δρόμου στο μεγαλύτερο δυνατό μήκος για μείωση του κόστους των απαλλοτριώσεων, οι οποίες πρέπει να πληρωθούν εξ’ ολοκλήρου από το ελληνικό δημόσιο, για διατήρηση των χρήσεων γης ως έχουν προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι κοινωνικές αντιδράσεις και προβλήματα διέλευσης που δεν είναι σήμερα γνωστά (αρχαιολογικές περιοχές, κατολισθένοντα εδάφη κ.λπ.) και τέλος, για την αποφυγή της υποβάθμισης του βόρειου μετώπου της Κρήτης με την κατασκευή δύο παράλληλων οδικών αξόνων σε μικρή μεταξύ τους απόσταση».
Επισημαίνεται επίσης στην έκθεση της μελέτης ότι: «Με βάση τη λειτουργική κατηγορία του ΒΟΑΚ (ΑΙΙ), τα αποτελέσματα του ελέγχου της υφιστάμενης δίιχνης τυπικής διατομής στην χάραξη της προτεινόμενης αρχικής τεχνικής λύσης σε σχέση με τους αναμενόμενους κυκλοφοριακούς φόρτους του 2045 και τα αναμενόμενα όρια ταχύτητας, προτείνεται για εφαρμογή τυπική διατομή αυτοκινητόδρομου δύο λωρίδων κυκλοφορίας και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση με κεντρική διαχωριστική νησίδα συνολικού πλάτους οδοστρώματος περί τα 22,50μ. Στα τμήματα που έχουν μελετηθεί για αναβάθμιση, έχει εφαρμοσθεί τυπική διατομή «α4ν*σ» της εγκυκλίου 41 (αρ. απόφασης ΔΜΕΟ/α/ο/2006) συνολικού πλάτους οδοστρώματος 22,25μ με εσωτερικές λωρίδες πλάτους 3,75μ και πλάτος κεντρικής νησίδας 3,15μ. Προτείνεται τυπική διατομή αυτοκινητόδρομου δύο λωρίδων κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με κεντρική διαχωριστική νησίδα, τύπου «β4νσ» κατά ΟΜΟΕ-Δ με πλάτος λωρίδων κυκλοφορίας 3,50μ. Λαμβανομένων υπόψη και των εν ισχύ γερμανικών οδηγιών σχεδιασμού αυτοκινητοδρόμων RAA 2008, προτείνεται για υλοποίηση η τυπική αυτή διατομή RQ25 (αυτοκινητόδρομοι κατηγορίας ΕΚΑ2 σε αστική περιοχή) με μόνη διαφοροποίηση την αύξηση του πλάτους των εξωτερικών λωρίδων κυκλοφορίας (προσπέρασης) από 3,25μ σε 3,50μ σύμφωνα με τις διατομές «β4νσ» λόγω διέλευσης του ΒΟΑΚ και σε υπεραστικά τμήματα…»
Ο ΟΑΚ ενέκρινε να εφαρμοσθεί η τυπική διατομή «α4ν*σ» της εγκυκλίου 41 (αρ. απόφασης ΔΜΕΟ/α/ο/2006) συνολικού πλάτους οδοστρώματος 22,25μ με λωρίδες πλάτους 3,75μ και 3,50μ. και Λ.Ε.Α. ανά κλάδο και διαχωριστικό στηθαίο ή κεντρική νησίδα στην μέση, ελαχίστου συνολικού πλάτους 22,25 μ.
Βασικά χαρακτηριστικά μελέτης Χανιά-Ηράκλειο-Άγιος Νικόλαος
– Μήκος ΒΟΑΚ από Α/Κ Βαμβακόπουλου Χανίων έως Άγιο Νικόλαο 194,10 Km
– Μήκος προς κατασκευή τμημάτων από Χανιά έως Ηράκλειο 107,11 Km (αντί 112,20 χλμ του υφιστάμενου ΒΟΑΚ, μείωση 5,09 χλμ. ή 4,50%).
– Κόστος: 1.350,60 εκ.€ με ΦΠΑ, απρ. & ΕΟ.
– Κόστος απαλλοτριώσεων: 87,75 εκ. €
– Γενικό σύνολο κόστους: 1.438 εκ. €
– Μήκος προς κατασκευή τμημάτων από Ηράκλειο έως Άγιο Νικόλαο 36,6 Km.
– Κόστος : 399,85 εκ. € με ΦΠΑ, απρ. & ΕΟ.
– Κόστος απαλ/σεων: 14 εκ. €
– Γενικό σύνολο κόστους : ~414 εκ. €
– Συνολικό κόστος έργου (με Ε.Ο., απρόβλεπτα και ΦΠΑ) 1.750,45 εκ. €
– Συνολικό κόστος απαλλοτριώσεων 101,75 εκ. €
– Συνολικό μήκος 40 νέων γεφυρών 11.333 m
– Συνολικό μήκος 14 νέων σηράγγων 17.575 m & 1.891 C&C.
– Μήκος συνολικού παράπλευρου δικτύου: 151,73 χλμ. (μεγαλύτερο από το μήκος του αυτ/μου).
– Συνολικός αριθμός Α/Κ: 50
– Μήκος αναβάθμισης οδού 114,01 χλμ. (80% του συνολικού μήκους) και μήκος νέων χαράξεων 29,70 Km (20%).
Χαρακτηριστικά τμήματα νέων χαράξεων:
– Kαλάμι – Καλύβες: 2 Km
– Βρύσες-Πετρέ-Ατσιπόπουλο : ~14 Km
– Περιοχή Σεισών: 6 Κm
– Αγία Πελαγία-Παλαίκαστρο: ~2 Km
– Τάρμαρος-Σεληνάρι: ~6 Km
Στοιχεία σχεδιασμού
Από στατιστική ανάλυση του κόστους των γεφυρών που έχουν κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια με τη διαδικασία κατασκευής προκατασκευασμένων δοκών, έχει προκύψει η μέση τιμή κόστους 1.182ευρώ/τ.μ. χωρίς Γ.Ε. & Ε.Ο. και ΦΠΑ. Η εκτίμηση του μελετητή σχετικά με το κόστος των γεφυρών είναι 30.000 ευρώ/26 τ.μ.= 1.154ευρώ/τ.μ.
Σχετικά με το κόστος των σηράγγων, προκύπτει ότι η μέση τιμή για το κόστος των οδικών σηράγγων για τις σήραγγες που αφορούν την Κρήτη, είναι 22.993 ευρώ/μ.μ. χωρίς Γ.Ε. & Ε.Ο. και ΦΠΑ, όσο περίπου και της Εγνατίας οδού σε σταθμισμένες τιμές.
Επίσης, το κόστος για εργασίες που εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας (αντιολισθηρή στρώση, ηχοπετάσματα, σήμανση-ασφάλιση κτλ.) στα υφιστάμενα τμήματα αυτοκινητόδρομου που βρίσκονται σε λειτουργία δηλαδή 1) Παράκαμψη Χανίων 2) Παράκαμψη Ρεθύμνου, 3) Παράκαμψη Ηρακλείου και Ηράκλειο- Γούρνες, εκτιμήθηκε στη μελέτη στο ποσό 47.436.730 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε ~1 εκ. ευρώ ανά χλμ. οδού.
Τμήμα Χανιά-Ηράκλειο
Στη μελέτη, όπως παρουσιάστηκε χθες, για το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του οδικού τμήματος των τμημάτων:
1.1. Σούδα-Καλύβες (11,79 χλ.) που βρίσκεται στο στάδιο της προωθημένης αναγνωριστικής.
1.2. Καλύβες-Αγ. Πάντες (7,66 χλ.) που βρίσκεται στο στάδιο της οριστικής μελέτης και έχουν εγκριθεί οι περιβαλλοντικοί όροι.
1.3. Αγ. Πάντες-Βρύσες (7,01 χλ) που βρίσκεται στο στάδιο της προωθημένης αναγνωριστικής.
1.4. Βρύσες-Πετρές-Ατσιπόπουλο (22,12 χλ.), που βρίσκεται στο στάδιο έγκρισης της Π.Π.Ε, είναι υπό διόρθωση η Μ.Π.Ε. και έχει συνταχθεί η Προμελέτη.
1.5. Αμάρι-Εσταυρωμένος (7,13 χλ.), που βρίσκεται στο στάδιο της προωθημένης αναγνωριστικής.
1.6. Εσταυρωμένος-Πάνορμος (6,10 χλ.), που έχει εγκριθεί η Μ.Π.Ε. και είναι υπό έγκριση η οριστική μελέτη.
1.7. Πάνορμος-Εξάντης (9,42 χλ.) που είναι ολοκληρωμένη μελέτη σε όλα τα στάδια και βρίσκεται υπό δημοπράτηση.
1.8. Εξάντης-Φόδελε-Λινοπεράματα (36,18 χλ.). που βρίσκεται στο στάδιο της προωθημένης αναγνωριστικής μελέτης.
Για το τμήμα Φόδελε-Λινοπεράματα έχει συνταχθεί προωθημένη αναγνωριστική μελέτη άλλης λύσης η οποία προβλέπει σήραγγες διπλού κλάδου και Cut and Cuvers μονής κατεύθυνσης συνολικού μήκους 10.025 μ.μ., γέφυρες διπλού ή μονού κλάδου 48.660 τ.μ., τοίχους αντιστήριξης 5.412,5 τ.μ. και κατασκευή οδικού τμήματος 11.450μ.μ.
Ο προϋπολογισμός κόστους κατασκευής του οδικού δικτύου Χανιά – Ηράκλειο θα ανέλθει στο ποσό των 846.823.753 € χωρίς Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%) και ΦΠΑ (24%) για την κατασκευή 107,41 Km. Mαζί με τη δαπάνη Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%) και ΦΠΑ (24%) το συνολικό κόστος του έργου και προ έκπτωσης αναδόχου ανέρχεται σε 1.350.589.042€ και σε στρογγύλευση 1.350.000.000€.
Το κόστος των απαλλοτριώσεων εκτιμήθηκε από τον μελετητή σε 87.750.000€, οπότε το γενικό σύνολο του κόστους διαμορφώνεται στα 1.437.750.000€.
Τμήμα Ηράκλειο- Άγιος Νικόλαος
Η διατομή και τα κριτήρια σχεδιασμού είναι τα ίδια με αυτά του τμήματος «Χανιά – Ηράκλειο».
Στη μελέτη αυτή περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του οδικού τμήματος από Ηράκλειο – Άγιος Νικόλαος και ειδικότερα των τμημάτων:
α) Χερσόνησος-Μάλια (μήκους 9,30 χλ.)
β) Μάλια -Νεάπολη (μήκους 14,22 χλ.)
γ) Νεάπολη- Άγιος Νικόλαος (μήκους 14,11 χλ.) στην οποία έχει εγκριθεί η Μ.Π.Ε. και είναι υπό έγκριση η οριστική μελέτη.
Το συνολικό κόστος του τμήματος «Ηράκλειο-Άγιος Νικόλαος» σύμφωνα με τη μελέτη είναι: 250.709.338€, χωρίς Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%) και ΦΠΑ (24%) για την κατασκευή 36,6 Km. Mαζί με τη δαπάνη Γ.Ε. & Ε.Ο. (18%), απρόβλεπτα (9%), αναθεώρηση (3%) και ΦΠΑ (24%) το συνολικό κόστος του έργου και προ έκπτωσης αναδόχου ανέρχεται σε 399.853.315€ και σε στρογγύλευση 400.000.000€.
Το κόστος των απαλλοτριώσεων εκτιμήθηκε από τον μελετητή σε 14.000.000€, οπότε το γενικό σύνολο του κόστους διαμορφώνεται στα 414.000.000€.