Στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα είναι η διασύνδεση όσο το δυνατόν περισσότερων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε νησιά τα οποία δεν θα διασυνδεθούν, ώστε να αποκτήσουν ενεργειακή αυτονομία. Αυτό υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας χθες στο διεθνές συνέδριο με τίτλο «Έξυπνα Νησιά και Έξυπνες Μικρές Πόλεις».
Ο κ. Σταθάκης παρουσίασε τους βασικούς άξονες της στρατηγικής για τη διασύνδεση της νησιωτικής χώρας, τονίζοντας ότι οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα φέρουν και τη σφραγίδα της Ελλάδας. Σημείωσε ότι η ιδιαιτερότητα των νησιών αποκτά στρατηγική σημασία: «Σήμερα, τα περισσότερα νησιά εξακολουθούν να καλύπτουν τις ενεργειακές τους ανάγκες καίγοντας πετρέλαιο, το οποίο επιβαρύνει ιδιαίτερα το περιβάλλον και δεν αναφέρομαι μόνο στα μικρά νησιά, αλλά και στα μεγάλα νησιά, όπως η Κρήτη. Έχουν υψηλότερο κόστος, το οποίο επιβαρύνει μέσω των χρεώσεων ΥΚΩ το σύνολο των καταναλωτών της χώρας. Η δαπάνη αυτή ανέρχεται περί τα 700- 800 εκατ. ετησίως».
Αναφέρθηκε δε στα έργα των διασυνδέσεων τα οποία, μετά από πολλά χρόνια καθυστέρησης, έχουν σήμερα δρομολογηθεί. «Η πρώτη φάση για τη διασύνδεση των Κυκλάδων βρίσκεται στο στάδιο της δοκιμαστικής λειτουργίας, θα ακολουθήσει η δεύτερη φάση, καθώς και η διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Παράλληλα, για τα μικρότερα νησιά, τα οποία δεν θα διασυνδεθούν, ανοίγει ο δρόμος ώστε να αλλάξουμε το ενεργειακό τους μείγμα και να δημιουργήσουμε συνθήκες ενεργειακής αυτονομίας», υπογράμμισε ο υπουργός, αναφέροντας ως παράδειγμα τα καινοτόμα έργα στην Τήλο, την Ικαρία και τον Άη Στράτη.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός τόνισε ότι οι πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας θα συνδυαστούν με μεγάλες τομές στις υφιστάμενες υποδομές. Ήδη, όπως υπογράμμισε, έχει γίνει μεγάλη πρόοδος από τον ΑΔΜΗΕ μέσα από τα παρακάτω τρία στρατηγικά έργα:
1.Τους έξυπνους μετρητές τόσο για παραγωγούς όσο και για καταναλωτές
2.Τα έξυπνα Κέντρα Ελέγχου σε κάθε νησί
3.Την ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων για την προώθηση νέων εφαρμογών στην ηλεκτρική αγορά
Επίσης, όπως ανέφερε ο κ. Σταθάκης, έχει ολοκληρωθεί το βασικό πλαίσιο των αρχών, της λειτουργίας και των κανόνων διαχείρισης των Έξυπνων Νησιών και θα ακολουθήσει από τη ΡΑΕ προκήρυξη διαγωνισμού για την υλοποίηση πρωτοποριακών έργων.
Εν τω μεταξύ μέσα στο 2018 θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για το έξυπνο νησί που ετοιμάζει ο Διαχειριστής του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας σε συνεργασία με τη ΡΑΕ. Οπως επεσήμανε στη διάρκεια του συνεδρίου ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ Νίκος Χατζηαργυρίου, ο Διαχειριστής έχει καταλήξει σε δύο νησιά (ένα από τα οποία είναι η Αστυπάλαια) που καλύπτουν τις προδιαγραφές προκειμένου να εφαρμοστούν πιλοτικά οι καινοτόμες τεχνολογίες που απαιτούνται, οι οποίες στη συνέχεια θα μεταφερθούν και στα υπόλοιπα νησιά που θα παραμείνουν ενεργειακά αυτόνομα, δηλαδή δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των διασυνδέσεων.
Οι εν λόγω προδιαγραφές είναι κυρίως το μέγεθος (όχι πολύ μεγάλο αλλά ούτε πολύ μικρό, με ισχύ μεταξύ 5 και 10 μεγαβάτ) και η χαμηλή επί του παρόντος διείσδυση ανανεώσιμων πηγών.
Στόχος του προγράμματος είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα, σε ποσοστό πάνω από 60%, με αντίστοιχη υποκατάσταση του πετρελαίου diesel που τροφοδοτεί σήμερα τις αυτόνομες μονάδες των νησιών.
Η τελική επιλογή του νησιού θα γίνει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενώ ο διαγωνισμός για την υλοποίηση και λειτουργία του συστήματος θα γίνει από τη ΡΑΕ.
Την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Smart Island Initiative παρουσίασε στο συνέδριο η Wioletta Dunin – Mazewska, στέλεχος της γενικής διεύθυνσης ενέργειας της ευρωπαϊκής επιτροπής. Η πρωτοβουλία αποσκοπεί στην επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια στο σύνολο των 2.700 ευρωπαϊκών νησιών προκειμένου να μειωθεί η ενεργειακή τους εξάρτηση και το κόστος παραγωγής ενέργειας, να εφαρμοστούν καινοτόμες λύσεις στα ενεργειακά συστήματα και να βελτιωθεί η ποιότητα της ατμόσφαιρας.