Ο νέος προϋπολογισμός που ψηφίστηκε από τη βουλή πριν από λίγες ημέρες εμπεριέχει περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη στην κατανομή των βαρών, δημιουργεί περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για κοινωνική πολιτική και διακρίνεται από μια μεροληψία για τη δημόσια περίθαλψη και το κοινωνικό κράτος που ενισχύονται συνολικά με 823.000.000 ευρώ. Αυτό ακριβώς είναι το αποτύπωμα του πρώτου προϋπολογισμού που φέρνει η αριστερή κυβέρνηση και είμαστε σίγουροι ότι στον χώρο της υγείας θα είναι ιδιαίτερα αισθητό τη νέα χρονιά.
Οι πρωτοβουλίες μας στον χώρο της υγείας υπηρετούν ένα συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο. Ένα πολιτικό σχέδιο που προβλέπει καθολική κάλυψη των ανασφάλιστων συμπολιτών μας. Ενός δραματικού κοινωνικού προβλήματος που υποβόσκει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και δυναμιτίζει καθημερινά την κοινωνική συνοχή. Δρομολογούμε επίσης παρεμβάσεις στήριξης ενός δημόσιου συστήματος υγείας που είναι σε παρατεταμένη αστάθεια τα τελευταία χρόνια και το οποίο ενισχύουμε με προσλήψεις μονίμου προσωπικού 3.500 νέων εργαζομένων γιατρών νοσηλευτών παραϊατρικού προσωπικού για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια.
Για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια υπάρχει μια αναστροφή της τάσης συνεχούς περικοπής των λειτουργικών δαπανών των νοσοκομείων. Έχουμε καταρτίσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο αναδιοργάνωσης του δημόσιου συστήματος υγείας. Μέσα στον Δεκέμβριο θα παρουσιάσουμε μια συνολική πρόταση για το μοντέλο αναδιοργάνωσης και μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας ΠΦΥ αλλά και για τα ενδιάμεσα βήματα που πρέπει να γίνουν.
Είναι ένα σχέδιο που περιλαμβάνει ακόμα την αναδιοργάνωση του συστήματος προμηθειών φαρμάκων και υλικών στα δημόσια νοσοκομεία με μεγαλύτερη αξιοπιστία των υλικών και με προστασία του δημοσίου συμφέροντος.
Ψυχιατρική μεταρρύθμιση
Επίσης το σχέδιο αυτό προβλέπει αναθέρμανση και βήματα στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που έχει βαλτώσει καθώς και παρεμβάσεις στον τομέα των εξαρτήσεων στη λογική μιας ολιστικής φροντίδας και μιας πλουραλιστικής θεραπευτικής αντιμετώπισης των εξαρτημένων ανθρώπων.
Επιπλέον εμπεριέχει μέτρα αξιοπρεπούς υγειονομικής φροντίδας των προσφύγων και των μεταναστών στη χώρα και μέτρα αναδιοργάνωσης της δημόσιας υγείας. Ασκείται μια κριτική για το αν τα μεγέθη του νέου προϋπολογισμού για την υγεία είναι πραγματικά.
Η πραγματικότητα όμως είναι ότι για το 2015 είχαμε όριο δαπανών στα δημόσια νοσοκομεία 1388 δισεκατομμύρια ευρώ. Υπήρχε δηλαδή οροφή πάνω από την οποία δεν μπορούσαν τα νοσοκομεία να αγοράσουν επιπλέον υλικά εξαιτίας των δεσμεύσεων του μεσοπρόθεσμου (ΜΠΔΣ).
Εμείς ακριβώς επειδή είχαμε εντοπίσει ότι αυτά τα όρια ήταν απολύτως προβληματικά και θα δημιουργούσαν τεράστια προβλήματα το τελευταίο τετράμηνο του χρόνου μέσα στο φθινόπωρο αναπροσαρμόσαμε αυτό το όριο αυξάνοντάς το κατά 150 εκατομμύρια ευρώ.
Αναιρέσαμε δηλαδή στην πράξη τις δεσμεύσεις του μεσοπρόθεσμου και καταφέραμε με αυτόν τον τρόπο να επιβιώσουν τα νοσοκομεία και να κρατήσουν τον εφοδιασμό τους σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο μέχρι αυτές τις μέρες που παρουσιάστηκε νέο πρόβλημα και προκαλέσαμε νέα αύξηση του ορίου δαπανών κατά 48 εκατομμύρια ευρώ ακριβώς γιατί δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι θα αφήσουμε τα δημόσια νοσοκομεία τους αρρώστους και τους χρόνια πάσχοντες αυτής της χώρας χωρίς την αξιοπρεπή υγειονομική φροντίδα που χρειάζονται.
Πέραν αυτής της αύξησης θα υπάρχει επιπλέον αύξηση άλλων 150 εκατομμυρίων ευρώ μέσα στο 2016 δηλαδή συνολικά 300 εκατ. ευρώ παραπάνω το 2016 σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό του 2015.
Και βεβαίως υπάρχει και αύξηση των εσόδων κατά 200 εκατομμύρια ευρώ και άνω στο δημόσιο σύστημα Υγείας που προέρχεται από την αντίστοιχη αύξηση των μεταβιβάσεων κατά 200 εκατομμύρια ευρώ από τον ΕΟΠΥΥ -από 700 σε 900 εκατομμύρια ευρώ- που επίσης προέρχεται από αυξημένη μεταβίβαση πόρων από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης από τα ασφαλιστικά ταμεία δηλαδή προς τον ΕΟΠΥΥ.
Έχουμε λοιπόν μια πρώτη υποχώρηση της λιτότητας στον χώρο της δημόσιας περίθαλψης και πιστεύουμε ότι το 2016 θα υπάρξει μία πραγματική οικονομική ενίσχυση για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια στο δημόσιο σύστημα υγείας.
Μέλημά μας είναι να μεταφραστεί σε καλύτερες υπηρεσίες προς τους πολίτες σε ανακούφιση των εργαζομένων που έχουν υποστεί τεράστια εργασιακή και μισθολογική πίεση τα τελευταία χρόνια και σε αξιοπιστία της δημόσιας περίθαλψης.
Το πολιτικό ζήτημα
Το πραγματικό πολιτικό ζήτημα είναι ότι πλέον έχουμε πολύ χαμηλές δημόσιες δαπάνες υγείας.
Έχουν κατρακυλήσει περίπου στο 5 του ΑΕΠ πολύ πιο κάτω από τον μνημονιακό στόχο του 6.
Ήταν υπερβάλλων ο ζήλος των προηγούμενων κυβερνήσεων να περικόπτουν δημόσιες δαπάνες υγείας και κοινωνικού κράτους.
Όταν το πολιτικό πρόβλημα είναι ότι έχουμε δαπάνες πολύ πιο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 6,57 και αυτό δυστυχώς είναι μια ένδειξη απόκλισης και όχι σύγκλισης με την Ευρώπη αυτό που χρειάζεται είναι μια στρατηγική σταδιακής αύξησης και σύγκλισης με τους μέσους ευρωπαϊκούς όρους για να μπορέσουν πραγματικά να ενισχυθούν η αξιοπιστία και η αξιοπρέπεια του δημόσιου συστήματος υγείας χωρίς να υπάρξει αύξηση του συνολικού ποσοστού δαπανών που είναι περίπου στο 9 του ΑΕΠ και που είναι όντως στους μέσους όρους της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ αλλά με ανακατανομή υπέρ των δημοσίων δαπανών και εις βάρος της αυξημένης ιδιωτικής δαπάνης την οποία έχουν κληθεί να πληρώσουν αυτά τα χρόνια οι πολίτες μιας χώρας που είχε οδηγηθεί στη φτωχοποίηση.
Αυτός είναι ο στόχος μας. Αυτό θα είναι μία πραγματική επένδυση και στην πορεία της ευρωπαϊκής σύγκλισης της χώρας και της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής της ταυτότητας μία επένδυση στην κοινωνική συνοχή στην αξιοπρέπεια των πολιτών και τη δημοκρατία.
* Ο Ανδρέας Ξανθός είναι υπουργός Υγείας
