Βρισκόμαστε ήδη ένα μήνα πριν τις εκλογές της αυτοδιοίκησης και η συγκυρία απαιτεί να αναδειχθούν θέματα και να μπουν τα διλήμματα καθαρά μπροστά στους πολίτες. Το πολιτικό πλαίσιο που θα διεξαχθούν αυτές οι εκλογές χαρακτηρίζεται από δύο βασικά κεντρικά στοιχεία:
– Την έξοδο από τη μνημονιακή εποχή με τη χώρα να κάνει τα πρώτα βήματα ανασυγκρότησης του οικονομικού και κοινωνικού ιστού και
– Τον νέο νόμο της αυτοδιοίκησης ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ 1 που ένα από τα βασικά θέματα που εισάγει είναι η απλή αναλογική προάγοντας τη δημοκρατία και την ισότητα της ψήφου των πολιτών.
Εδώ έρχεται η σημαντική απόφαση των δύο περιφερειακών παρατάξεων αφενός του Σταύρου Αρναουτάκη με τον τίτλο «ΚΡΗΤΗ ΠΡΩΤΗ ΔΥΝΑΜΗ» και της «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ» να συμπορευτούν μέσα από ένα κοινό σχέδιο και όραμα που εκπροσωπεί και ενδυναμώνει τις προσδοκίες της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας μας.
Εδώ εντάσσεται και η δική μου συμμετοχή στη νέα παράταξη με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα.
Ήδη από τις αρχές και τους στόχους που διατυπώθηκαν από τον επικεφαλής του συνδυασμού Σταύρο Αρναουτάκη στην παρουσίαση του συνδυασμού και τον τίτλο «ΚΡΗΤΗ η ζωή μας», διασφαλίζεται ότι η επόμενη μέρα για την Κρήτη προδιαγράφεται με τις καλύτερες προοπτικές.
Σεβόμενος τον χώρο της εφημερίδας και τον χρόνο του αναγνώστη θα περιοριστώ σε λίγα χαρακτηριστικά θέματα μέσα από τη ματιά του μηχανικού, δηλ. σε θέματα υποδομών περιβάλλοντος και ενέργειας που αφορούν κυρίως την Π.Ε. Ρεθύμνου.
Πηγαίνοντας τέσσερα χρόνια πίσω θα δούμε μια αυτοδιοίκηση με πετσοκομμένους πόρους λόγω μνημονίου, με ελλείψεις στους δήμους και στην περιφέρεια, με προβλήματα στις υποδομές οδοποιίας, ύδρευσης, διευθέτησης λυμάτων και απορριμμάτων, με ένα χωροταξικό σχεδιασμό υπό αναθεώρηση, με ανεξέλεγκτες άδειες από την ΡΑΕ για 5,50giga αιολικών πάρκων στο νησί, με το αεροδρόμιο του Ηρακλείου να μην μπορεί να εξυπηρετεί τους ντόπιους και ξένους ταξιδιώτες σε περιόδους αιχμής, με το φράγμα των ποταμών να μην αξιοποιείται στην άρδευση αλλά και το Ρέθυμνο να αντιμετωπίζει πρόβλημα λειψυδρίας .
Ακόμη είχαμε έναν βόρειο οδικό άξονα επικίνδυνο και αντιπαραγωγικό βαλτωμένο για πολλές δεκαετίες παρά τις προσπάθειες της περιφέρειας.
Στο θέμα της ενέργειας η Κρήτη αντιμετώπιζε το κίνδυνο της ανεπάρκειας κυρίως του θερινούς μήνες αιχμής παρά της μονάδες ΑΠΕ που ήδη έχουν εγκατασταθεί αλλά μη μπορώντας να συμβάλλουν αποφασιστικά λόγω της μη διασύνδεσης με την ηπειρωτική χώρα , ενώ οι υφιστάμενες θερμικές μονάδες είναι ρυπογόνες, αναποτελεσματικές και παράγουν ακριβή ενέργεια για τον πολίτη και το κράτος.
Παρά ταύτα η περιφέρεια με τον Σταύρο Αρναουτάκη σε καλή συνεργασία με τους δημάρχους του Νησιού αλλά και με την κυβέρνηση, αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τους πόρους του ΕΣΠΑ, των δημοσίων επενδύσεων αλλά και το νέο εργαλείο χρηματοδότησης του υπουργείου Εσωτερικών τον «ΦΙΛΟΔΗΜΟ», υλοποίησε παρεμβάσεις πολύ ουσιαστικές σε επαρχιακή και δημοτική οδοποιία, βιολογικούς καθαρισμούς, υδρεύσεις, βελτιώσεις στα επικίνδυνα σημεία του ΒΟΑΚ, νέα σχολικά κτίρια, κλπ. που συνέβαλαν αποφασιστικά στην βελτίωση της συνολικής εικόνας του τόπου και της ζωής των κατοίκων.
Το σημαντικότερο όμως που έγινε το προηγούμενο διάστημα είναι η θεσμοθέτηση και δρομολόγηση των εμβληματικών αυτών έργων που αναβαθμίζουν καθοριστικά την Κρήτη σε όλους τους τομείς και θα αλλάξουν την ζωή των κατοίκων και είναι:
1) Για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου έχει ήδη υπογραφεί η σύμβαση και ξεκινά η κατασκευή.
2) Ο Βόρειος Οδικός Άξονας έχει πλέον έγκριση τελικής χάραξης με ημερομηνία 22/03/2019.
Ήδη έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του διαγωνισμού που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2018 με 5 ενδιαφερόμενες εταιρείες για κάθε ένα από τα δύο τμήματα Χανιά-Χερσόνησος και Χερσόνησος-Νεάπολη.
Στις 26/03/2019 ξεκίνησε η 2η Φάση του Διαγωνισμού που αφορά τις οικονομικές προσφορές .
Τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου ΒΟΑΚ είναι ταχύτητα μελέτης 120χλμ/ώρα, δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση με βοηθητική λωρίδα και διαχωριστικό στηθαίο, παράπλευροι δρόμοι σε όλο το μήκος , πλάτος 22,50μ, 20 ανισόπεδοι κόμβοι, γέφυρες 18,80χλμ,σήραγγες 32,00 χλμ. και συνολικό μήκος 192χλμ.
Εδώ να σημειώσω ότι στην προτεινόμενη χάραξη προβλέπεται μία μεγάλη παράκαμψη από Γεωργιούπολη μέχρι Ατσιπόπουλο με τις απαραίτητες σήραγγες κ.λπ. για την ασφαλέστερη και συντομότερη διαδρομή και απελευθέρωση του παραλιακού μετώπου.
Με το δεδομένο της οριστικοποίησης του Β.Ο.Α.Κ. ήδη προβλέπεται η ολοκλήρωση των μελετών των κάθετων αξόνων που αφορούν και τον νομό μας π.χ. διασύνδεση Ρέθυμνο Πλακιάς & Αγία Γαλήνη αλλά κυρίως ο δρόμος Σούδα-αεροδρόμιο που εδώ η περιφέρεια καλείται να διαδραματίσει τον σημαντικότερο ρόλο εγκρίνοντας την μελέτη που θεωρείται απαραίτητη για έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο Σούδα-αεροδρόμιο λύνοντας τον γόρδιο δεσμό των αντικρουόμενων συμφερόντων της περιοχής που τόσα χρόνια εμποδίζουν το έργο.
3) Για την αξιοποίηση του Φράγματος των Ποταμών Αμαρίου ήδη έχουν εγκριθεί πιστώσεις για την κατασκευή αρδευτικών δικτύων αλλά και το ποσόν των 18 εκατομμυρίων για την κατασκευή του διυλιστηρίου που αφορά πόσιμο νερό για την πόλη και την υπόλοιπη περιοχή του Ρεθύμνου.
Έχει ήδη υπογραφεί η προγραμματική σύμβαση της περιφέρειας με τον Ο.Α.Κ. για την κατασκευή του έργου. Επίσης καθοριστική είναι η συμβολή της περιφέρειας στη διαβούλευση που αφορά τον υβριδικό σταθμό παραγωγής ενέργειας, αξιοποιώντας μέρος από το νερό του φράγματος σε μια λύση που θα είναι αποδεκτή από όλους και θα συμβάλει στην καθαρή και φτηνή ενέργεια στο νησί.
4) Η μελέτη για το Φράγμα του Πλατύ Ποταμού αλλά και του μικρότερου Φράγματος Γερακάρι είναι έτοιμη και προβλέπει ένα μέρος του νερού να αρδεύει περιοχές του Νομού Ρεθύμνου (περίπου 34 χιλιάδες στρέμματα στο Αμάρι από Γερακάρι, γύρω από το φράγμα και Νότια και περίπου 8 χιλιάδες στρέμματα στον νότιο Αϊ Βασίλη νότια της Ορνέ, Αγία Γαλήνη & τμήμα προς Αϊ Γιώργη Μελάμπων).
Το υπόλοιπο κατευθύνεται προς το φράγμα της Φανερωμένης για να καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες της Μασσαράς.
Εδώ μπαίνουν δύο βασικά ζητήματα που καλείται η περιφέρεια, η κυβέρνηση και οι δήμοι να τα διαχειριστούν το επόμενο διάστημα.
Α) Την άμεση χρηματοδότηση του έργου με την υπάρχουσα μελέτη, που υπολογίζεται σε περίπου 150 εκ.€ και θα αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού και
Β) Με δεδομένη την υπερεπάρκεια του νερού από τα στοιχεία του έργου, καλούμαστε να απαιτήσουμε την επέκταση της μελέτης και την πρόβλεψη για αρδευτικά δίκτυα σε περιοχές που ήδη δεν προβλέπονται και είναι όλη η παραλιακή ζώνη από την Αγία Γαλήνη, νότια των Μελάμπων, των Σακτουρίων, της Ακουμιανής Γυαλιάς, Κεραμέ και Αγίας Παρασκευής.
Η αναφερόμενη ζώνη είναι έκτασης περίπου 18 χιλιάδων στρεμμάτων και αρδεύεται με φυσική ροή λαμβάνοντας υπόψη το υψόμετρο του φράγματος και του φρεατίου διανομής της μελέτης.
Επίσης μπορεί να γίνουν μικροεπεκτάσεις προς Πλάτανο, Λοχριά κ.λπ. και προς Ορνε.
Η δεύτερη αυτή φάση του έργου είναι εξίσου σημαντική με την πρώτη γιατί θα αναζωογονήσει περιοχές άνυδρες και αναξιοποίητες, που όμως έχουν τεράστια περιθώρια να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία και στον κρατικό προϋπολογισμό αν μπουν σε σχέδιο σωστής τουριστικής και αγροτικής ανάπτυξης με την ύπαρξη φτηνού του νερού.
5) Στην αξιοποίηση των ενεργειακών δυνατοτήτων του νησιού με τρόπο που θα προστατεύει το περιβάλλον σεβόμενη τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό, που αναθεωρήθηκε αυτή την τετραετία και αποτελεί εργαλείο αειφόρου ανάπτυξης, αλλά και αξιοποιώντας τη διασύνδεση του νησιού με την ηπειρωτική χώρα που ήδη έχει δημοπρατηθεί το τελευταίο διάστημα και αναμένεται το πρώτο καλώδιο να κατασκευαστεί μέσα στη διετία.
Η διασύνδεση θα βοηθήσει στην όσο το δυνατό διείσδυση καθαρής και φτηνής ενέργειας ΑΠΕ για τις ανάγκες της Κρήτης σε ποσοστό που θα πλησιάζει το 100% και θα καταργήσει τις παλιές ρυπογόνες και ενεργοβόρες μονάδες του μαζούτ στα Λινοπεράματα, στην Ξυλοκαμάτα κ.λπ.
Ένα δείγμα των παραπάνω είναι η ανακοίνωση από την ΡΑΕ της κατάργησης του προβλεπόμενου εργοστασίου παλαιού τύπου στην Καρακιά στα σύνορα με το Ρέθυμνο, που τόσες αντιδράσεις είχε προκαλέσει στο παρελθόν.
Η αυτοδιοίκηση έχει τον πρώτο λόγο από σήμερα στην δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων ΑΠΕ σύμφωνα με ήδη ψηφισμένο νόμο, ούτως ώστε να παράγει φθηνή καθαρή ενέργεια για τις ανάγκες της και να απαλλάξει του πολίτες από τις ήδη ακριβές χρεώσεις τελών για την λειτουργία της.
Το όφελος της καθαρής ενέργειας πρέπει να διαχέεται στους πολίτες είτε είναι μικροπαραγωγοί είτε καταναλωτές και αυτό πρέπει να είναι στόχος της Αυτοδιοίκησης και της κυβέρνησης.
6) Με μία λέξη, υπάρχει νέο θεσμικό πλαίσιο από φέτος για τη χωροταξία και τη δόμηση εκτός σχεδίου που επιτρέπει στην αυτοδιοίκηση γρήγορα και εύκολα να καθορίζει αντί τα παλιά ΣΧΟΑΠ Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης με δυνατότητες χρηματοδοτικές που ήδη έχουν ψηφιστεί και να σχεδιάζει οικιστικές περιοχές όπου υπάρχει τέτοια τεκμηριωμένη ανάγκη.
Αυτά είναι μερικά από τα σοβαρά ζητήματα που καλούνται οι πολίτες μαζί με την αυτοδιοίκηση και την κυβέρνηση να διαβουλευτούν και να υλοποιήσουν το επόμενο διάστημα.
Στο χέρι του πολίτη είναι να επιλέξει τους θεσμούς και τα πρόσωπα που θα τον εκπροσωπήσουν αλλά και θα τον έχουν συμμέτοχο με τον καλύτερο τρόπο.
* Ο Μανώλης Αυγενάκης είναι πολιτικός μηχανικός, υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος
