Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας, με την συνδρομή της Περιφέρειας Κρήτης, του Στρατιωτικού Μουσείου Χρωμοναστηρίου και τους Πολιτιστικούς Συλλόγους του Δήμου Μινώα, διοργανώνουν συνέδριο με τίτλο «Η Μάχη της Κρήτης, η Κατοχή και η Αντίσταση στην Κρήτη και τα πολεμικά αεροδρόμια της Κρήτης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» από τις 6 έως τις 9 Ιουλίου 2017, στο Καστέλλι, στο Θραψανό και στο Αρκαλοχώρι Πεδιάδος Ηρακλείου.
Η θεματική του συνεδρίου
Ελληνοϊταλικός πόλεμος, Μάχη της Κρήτης, Αντίσταση, Αντιστασιακές Οργανώσεις και Ομάδες στην Κρήτη, τα πολεμικά αεροδρόμια Μάλεμε, Ηρακλείου, Καστελλίου και Τυμπακίου, ο τρόπος κατασκευής τους (εργολαβίες, αγγαρείες των χωριών, αναγκαστική εργασία, «αξιοποίηση» αιχμαλώτων), η στρατιωτική χρησιμότητά τους, επιχειρήσεις από (αυτά) και εναντίον (αυτών) στην Κατοχή, σαμποτάζ, καταδρομές, αντίποινα συνδεδεμένα με τα αεροδρόμια, εκτελέσεις, η μετέπειτα χρήση τους για τη χώρα μας κ.λ.π.
Πρόγραμμα
Πέμπτη 6 Ιουλίου (πρωί)
10:30 Ξενάγηση στο πολεμικό αεροδρόμιο Καστελλίου
Η αναχώρηση θα γίνει από το Δημοτικό Κατάστημα Καστελλίου με λεωφορεία του Δήμου.
Την ξενάγηση θα κάνουν ο Γεώργιος Καλογεράκης, ο Βασίλης Εργαζάκης και η Μαρία Σκουλούδη.
Πέμπτη 6 Ιουλίου (απόγευμα) – Αίθουσα εκδηλώσεων Δημοτικού Καταστήματος στο Καστέλλι.
17:00 Προσέλευση και εγγραφή συνέδρων.
Α’ Συνεδρία
Προεδρείο: Γεώργιος Καλογεράκης και Κώστας Φασουλάκης.
17:30 Καλωσορίσματα – Χαιρετισμοί και Κήρυξη της έναρξης των εργασιών του συνεδρίου από τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη.
18:30 Μαρίνα Μπάντιου, Η Μάχη της Κρήτης μέσα από αντικρουόμενες προσεγγίσεις του ελλαδικού και του διεθνούς τύπου.
18:50 Μανόλης Πέπονας, Η εγκατάλειψη του αεροδρομίου του Μάλεμε. Η αρχή του τέλους της άμυνας της Κρήτης.
19:10 Διάλειμμα.
Β’ Συνεδρία
Προεδρείο: Εμμανουήλ Μιχελάκης και Ευγενία Παπαϊωάννου.
19:40 Κωνσταντίνος Β. Δημουλάς, Παράγοντες (και μη σκόπιμης) διαστρέβλωσης στην ανάλυση πληροφοριών του Εγκεφάλου μας. Η περίπτωση της ημερολογιακής αφήγησης του Ernst Kleilein στο Life, στις 14/7/1941.
20:00 Κανάκης Γερωνυμάκης, Εικόνες από τη Μάχη της Κρήτης στα Σφακιά, όπως τις είδα ως «ταχτικός παρατηρητής», ως μαντρατζάκι σε ορεινό τυροκομείο απέναντι από το πεδίον της Μάχης.
20:20 Χριστίνα Βαμβούρη – Δημάκη και Βασίλης Μεσσής, Στοιχεία της ιστορίας του αεροδρομίου του Μάλεμε από το 1938 μέχρι το 1975, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από τις πηγές και τον τύπο.
20:40 Μαρία Σεργάκη, Η Μάχη της Κρήτης στο Λασίθι και η εδραίωση της Ιταλικής Κατοχής στην περιοχή.
21:00 Παρεμβάσεις – Συζήτηση.
21:20 Μουσική εκδήλωση.
Παρασκευή 7 Ιουλίου (πρωί) – Αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Καταστήματος στο Θραψανό
Γ’ Συνεδρία
Προεδρείο: Δημήτρης Μπουνάκης και Δημήτριος Μελεμενής
8:50 Καλωσόρισμα από την Τοπική Κοινότητα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Θραψανού.
9:00 Μανόλης Μακράκης, Εξιστορήσεις Καραβαδιανών αγωνιστών του Αλβανικού Μετώπου για τον Πόλεμο, τη Μάχη της Κρήτης και την Αντίσταση.
9:20 Γεώργιος Καλογεράκης, Η καταναγκαστική εργασία στο Φρούριο Κρήτη (1941-1945). Η περίπτωση του πολεμικού αεροδρομίου Καστελλίου.
9:40 Ευαγγελία Πετρουγάκη, Το αεροδρόμιο του Καστελλίου και η δράση της αντιστασιακής ομάδας του χωριού Ευαγγελισμός (πρώην Μουχτάρω ή Μουχτάροι) Πεδιάδος.
10:00 π. Εμμανουήλ Καλαϊτζάκης, Ιστορίες του πολεμικού αεροδρομίου του Καστελλίου (1941-1944).
10:20 Άννα Μανουκάκη, Ο ρόλος των μηχανικών των αεροδρομίων του Νομού Ηρακλείου κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
10:40 Παρεμβάσεις – Συζήτηση.
11:00 – 11:20 Διάλειμμα.
Δ’ Συνεδρία
Προεδρείο: Αντώνης Σανουδάκης και Γεώργιος Μαυραντωνάκης
11:20 Γεώργιος Μιχ. Δαμιανάκης, Η Μάχη της Κρήτης στο Ρέθυμνο.
11:40 Δημήτρης Σκαρτσιλάκης, Το αεροδρόμιο του Ρεθύμνου στη Μάχη της Κρήτης και στην Κατοχή.
12:00 Εμμανουήλ Μακράκης, Λασίθι – Κασταμονίτσα. Μια βιωματική εμπειρία της εποχής.
12:20 Κώστας Παπαδάκης, Ο καπετάν Δημήτρης Τζατζάς (Τζατζαδάκης), ένας από τους απαγωγείς του Κράιπε, και η Αντίσταση στην Επισκοπή Πεδιάδος.
12:40 Ζαχαρίας Σμυρνάκης, Μορφές της Εθνικής Αντίστασης στο Αβδού την Κατοχή.
13:00 – 13:20 Παρεμβάσεις – Συζήτηση.
Παρασκευή 7 Ιουλίου (απόγευμα) – Θραψανό
Ε’ Συνεδρία
Προεδρείο: Κωνσταντίνος Χαρ. Τζιαμπάσης και Ζαχαρίας Δερμιτζάκης
18:00 Αθανασία Ψαρουλάκη, Οι αγγαρείες στο αεροδρόμιο Ηρακλείου στην περίοδο της Γερμανικής Κατοχής.
18:20 Στεφανία Αρχοντάκη, Η κατασκευή του αεροδρομίου του Ηρακλείου.
18:40 Γεώργιος Χαρ. Καρτσωνάκης, Η πραγματική ταυτότητα και τα έργα του ταγματάρχη Χάρτμαν πριν και μετά το σαμποτάζ του αεροδρομίου Ηρακλείου στις 13/6/1942. Οι πράκτορες του Χάρτμαν στο Ηράκλειο και την Περιφέρεια.
19:00 Αντώνης Σανουδάκης, Απόβαση στη Σικελία και σαμποτάζ Καστελλίου (4- 5 Ιουλίου 1943).
19:20 Δημήτρης Μουδατσάκης, Το παραπλανητικό γερμανικό αεροδρόμιο Κάτω Βουβών Ηρακλείου και τα γεγονότα που έγιναν στην περιοχή κατά τη Μάχη της Κρήτης και τη γερμανική Κατοχή.
19:40 Νίκος Κολομβοτσάκης, Οι μαρτυρίες ενός νεαρού αυτόπτη μάρτυρα για το σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Ηρακλείου.
20:00 Γιάννης Σταμέλος, Η Μάχη της Κρήτης και τα γεγονότα 1940 – 1945 όπως έχουν παρουσιασθεί μέσα από τις σελίδες του περιοδικού Αμάλθεια.
20:20 Παρεμβάσεις – Συζήτηση.
20:40 Μουσική εκδήλωση.
Σάββατο 8 Ιουλίου 2017 (πρωί) – Αρκαλοχώρι, Συνεδριακό Κέντρο
ΣΤ’ Συνεδρία
Προεδρείο: Ανδρέας Λενακάκης και Γεώργιος Κορναράκης
8:50 Καλωσόρισμα από την Τοπική Κοινότητα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αρκαλοχωρίου.
9:00 Μιχάλης Σπυριδάκης, Η κατασκευή του προπολεμικού αεροδρομίου του Τυμπακίου από τους Βρετανούς.
9:20 Εμμανουήλ Γ .Χαλκιαδάκης, Το πολεμικό αεροδρόμιο του Τυμπακίου κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέσα από αμερικανικά, βρετανικά και γερμανικά αρχεία.
9:40 Νικόλαος Παπαδάκης, Μια ιδιόχειρη μαρτυρία του Νικολάου Εμμ. Μαρκάκη για τη κατασκευή του γερμανικού αεροδρομίου του Τυμπακίου.
10:00 Αναστασία Κελαντωνάκη, Ιστορική αναδρομή του αεροδρομίου του Τυμπακίου.
10:20 Κωνσταντίνος Γ. Καργάκης, Η Δεκαπενταμερία. Οι αγγαρείες δεκαπέντε ημερών στο αεροδρόμιο Τυμπακίου και στη Λαβύρινθο.
10:40 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
11:00 – 11:20 Διάλειμμα
Ζ’ Συνεδρία
Προεδρείο: Μαρία Σεργάκη και Βασίλης Εργαζάκης
11:20 Μύρων Τζαρδής, Εκκένωση Τυμπακίου, Φεβρουάριος 1942.
11:40 Ευάγγελος Χαριτόπουλος, Κωνσταντίνος Μαμαλάκης, Πολύκαρπος Τζίκας και Μάριος Παπαδάκης, Μικρά σιδηροδρομικά δίκτυα σε πολεμικά αεροδρόμια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Κρήτη.
12:00 Μαρία Φραγκιαδάκη, Τα χειρόγραφα «Σημειώματα» του Ιωάννη Κακριδή, μέλους της « Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη» (1945). Μαρτυρίες για τις ωμότητες (τρομοκρατία, εκτελέσεις, αρπαγές, επιτάξεις και αγγαρείες ) στην περιοχή Αρκαλοχωρίου – Βιάννου, κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής.
12:20 Βασιλική Παπουτσάκη, Η επαναχρησιμοποίηση του γερμανικού πολεμικού υλικού από τον λαό.
12:40 – 13:00 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
Σάββατο 8 Ιουλίου (απόγευμα) Αρκαλοχώρι
Η’ Συνεδρία
Προεδρείο: Christoph Schminck – Gustavus και Στέφανος Ψυλλάκης.
18:00 Κωνσταντίνος Χαρ. Τζιαμπάσης, Μαρτυρίες από την Κατοχή. Κλοπές αρχαιοτήτων στην Επαρχία Πεδιάδος από τις γερμανικές και ιταλικές στρατιωτικές μονάδες Κατοχής.
18:20 Γεώργιος Κορναράκης, Η συμβολή του καπετάν Σηφογιάννη και της οικογένειάς του στην Αντίσταση της Κρήτης.
18:40 Μάρκος Μαστρογιαννάκης και Κωστής Μαστρογιαννάκης, Η συμβολή της Πυργούς Μαλεβιζίου στην Εθνική Αντίσταση.
19:00 Ζαχαρίας Καλοχριστιανάκης, Τα χωριά των Κεντρικών Αστερουσίων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
19:20 Ζαχαρίας Δ. Αντωνάκης, Το Αμάρι την περίοδο 1941 – 45 μέσα από προσωπικές διαδρομές αγωνιστών. Από τη Μάχη της Κρήτης στα σύρματα του Τυμπακίου και το βουνό.
19:40 Μαρίνα – Στέλλα Μαρινάκη, Στυλιανός Εμμανουήλ Γιαπιτζάκης: ένας Μικρός ήρωας.
20:00 Στέλλα Βατούγιου, Η Μάχη της Κρήτης και η κρητική Αντίσταση στις ταινίες του Ελληνικού Κινηματογράφου (1947 – 1972).
20:20 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
20:40 Μουσική εκδήλωση
Κυριακή 9 Ιουλίου (πρωί) – Καστέλλι Δημοτικό Κατάστημα
8:30 Ξενάγηση στη Λύκτο
Η αναχώρηση θα γίνει από το Δημοτικό Κατάστημα Καστελλίου με λεωφορεία του Δήμου.
Την ξενάγηση θα κάνει ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης.
Θ’ Συνεδρία
Προεδρείο: Γιάννης Σταμέλος και Μαρία Σκουλούδη.
11:00 Εργαστήριο Ιστορίας της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απόστολος Παπαϊωάννου, Γεώργιος Πατεράκης και Γεώργιος Καλογεράκης, Δήμος Μινώα Πεδιάδας: το σύνολο των θυμάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
11:20 Εμμανουήλ Μιχελάκης, Η συμβολή της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και οι επιπτώσεις στην εξέλιξη του Πολέμου.
11:40 Απόστολος Ποντίκας, Ιστορική – Κοινωνιολογική θεώρηση της Μάχης της Κρήτης, με τα εγκλήματα των Γερμανών.
12:00 Christoph Schminck – Gustavus, Εγκλήματα Πολέμου και Αμνημοσύνη.
12:20 Αριστομένης Συγγελάκης, Η συστηματική εκμετάλλευση και εξολόθρευση του Κρητικού Λαού από το Γ’ Ράιχ και ο αγώνας για «Δικαιοσύνη και αποζημίωση».
12:40 Κώστας Μουτζούρης, Η Μάχη της Κρήτης και η Αντίσταση σε σελίδες της Λογοτεχνίας.
13:00 Παρεμβάσεις – Συζήτηση.
13:20 Απολογισμός του συνεδρίου.
13:40 ( Από-) Χαιρετισμοί.
