Η εγκατάσταση του συστήματος παρακολούθησης ενημέρωσης και προειδοποίησης πλημμυρών στους πέντε δήμους του νομού βρίσκεται στον σχεδιασμό του Αστεροσκοπείου Αθηνών, το οποίο συνεργάζεται με την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου. Ήδη το Αστεροσκοπείο έχει καταθέσει τη σχετική πρόταση στην Αντιπεριφέρεια, η οποία έχει γίνει καταρχάς αποδεκτή, ενώ σχέδιο προγραμματικής σύμβασης έχει αποσταλεί και στους πέντε δήμους προκειμένου από κοινού να συνδράμουν οικονομικά, ώστε το σύστημα αυτό να εγκατασταθεί. Το σκότος του έργου ανέρχεται σε 150.000 ευρώ και προβλέπει την πενταετή λειτουργία του και στη συνέχεια απαιτείται ένα μικρό κόστος συντήρησης.
Παράλληλα το σύστημα θα μπορεί να μας δίνει πληροφορίες για θέματα πολιτικής προστασίας και ενημέρωσης των πολιτών,
- για υποστήριξη των αγροτών (πυκνές μετρήσεις είναι πολύ χρήσιμες για τους αγρότες),
- για καλύτερο σχεδιασμό υποδομών και τεχνικών έργων (εφόσον πλέον θα έχουμε πολλαπλές χωρικά, συνεχείς και αξιόπιστες μετρήσεις),
- για υποστήριξη του τουρισμού (ενημέρωση επισκεπτών για τις τρέχουσες καιρικές συνθήκες).
Το έργο που έχει σχεδιάσει το Εθνικό Αστεροσκοπείο έχει ως αντικείμενο τη βέλτιστη προστασία της περιοχής από πλημμυρικά επεισόδια, με τη συνδυασμένη χρήση μετρήσεων μετεωρολογικών και υδρολογικών σταθμών άλλα και δορυφορικών παρατηρήσεων και αποτελεσμάτων αριθμητικών μοντέλων πρόγνωσης καιρού. Το σύνολο των πληροφοριών θα δημιουργήσει το ολοκληρωμένο σύστημα ενημέρωσης και προειδοποίησης και θα διατίθενται σε ψηφιακή πλατφόρμα (προσβάσιμη από υπολογιστές, ταμπλέτες και κινητά τηλέφωνα).
Ειδικότερα το σύστημα προβλέπει ένα δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών και σταθμημέτρων που θα αποστέλλουν δεδομένα είτε μέσω σταθερής γραμμής ίντερνετ, είτε μέσω κινητής τηλεφωνίας στο ολοκληρωμένο σύστημα ενημέρωσης και προειδοποίησης.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) είναι σε θέση να σχεδιάσει και θα αναπτύξει ολοκληρωμένο σύστημα ενημέρωσης και προειδοποίησης, το οποίο θα συλλέγει όλες τις πληροφορίες που θα παρέχει τόσο το ΕΑΑ, όσο και όλες τις μετρήσεις. Αναλυτικά, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών μπορεί να παρέχει:
- Υπηρεσίες επιλογής θέσεων και εγκατάστασης σταθμών/σταθμημέτρων και καμερών, ένταξη των σταθμών στη βάση δεδομένων του ΕΑΑ και καθημερινή παρακολούθησή τους.
- Υπηρεσίες επιχειρησιακής πρόγνωσης καιρού, παροχής δορυφορικών δεδομένων (συμπεριλαμβανομένων χαρτών χιονοκάλυψης) και κεραυνικής δραστηριότητας από το δίκτυο που λειτουργεί το ΕΑΑ.
- Υπηρεσίες σχεδιασμού και υλοποίησης ολοκληρωμένου συστήματος ενημέρωσης και προειδοποίησης με το σύνολο των πληροφοριών να οπτικοποιούνται σε διαδικτυακή πλατφόρμα, καθώς και σε εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα προς χρήση από τους πολίτες.
Μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ο Κωστής Λαγουβάρδος, μετεωρολόγος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ανέφερε: «Για το σύστημα ενημέρωσης και προειδοποίησης των πλημμυρών το έχουμε συζητήσει και ζητήσει από την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνης, η οποία έχει καλέσει και τους 5 δήμους να συμφωνήσουν σε ένα σχήμα όπου θα βρίσκονται οι 5 δήμοι, η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης και το Αστεροσκοπείο. Μέσα στο καλοκαίρι είχε σταλεί από τον κ. Βότσογλου του τμήματος Πολιτικής Προστασίας-, το σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης στους 5 δήμους με το ποσό που αντιστοιχεί στον κάθε δήμο για να προχωρήσουμε τη διαδικασία εγκατάστασης. Προφορικά μου είχαν πει ότι οι περισσότεροι συμφωνούν, όμως, αυτό πρέπει να αποτυπωθεί σε χαρτί. Συνολικά το κόστος ανέρχεται σε 150.000 ευρώ. Το σύστημα αφορά την ενημέρωση και προειδοποίηση για πλημμύρες, ταυτόχρονα ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον άνεμο ή και για πυρκαγιές. Θα μας δίνει τη δυνατότητα να ξέρουμε πώς φυσάει, και εντάσσεται μέσα και το σύστημα εξάπλωσης πυρκαγιάς που είχαμε παρουσιάσει πέρυσι και σε ημερίδα στο Ρέθυμνο, στα πλαίσια του Προγράμματος «ΙΡΙΣ» για την εξάπλωση του μετώπου της πυρκαγιάς και φυσικά αυτές οι μετρήσεις αφορούν και περιοχές της ενδοχώρας, οι οποίες μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν και σε άλλες αγροτικές μετρήσεις πιθανόν ή ενημέρωσης των τουριστών για τον άνεμο, τις θερμοκρασίες και την υγρασία ανά περιοχή. Είναι πολλαπλών χρήσεων. Άρα το σύστημα «πατάει» πάνω στις πλημμύρες, αλλά δεν είναι μόνο αυτό.
Το να έχεις ένα επιπλέον μετεωρολογικό δίκτυο, όπως αποδείχθηκε και στις πλημμύρες του 2019, είναι από μόνο του εξαιρετικά χρήσιμο προσόν, όταν έχεις ένα τέτοιο γεγονός. Παρακολουθείς ανά πάσα στιγμή και μπορείς να κάνεις προβλέψεις. Υπάρχει βέβαια και η πρόγνωση, η οποία δίνει τα μοντέλα του τι να περιμένεις την επόμενη ημέρα αλλά όταν κάτι εξελίσσεται πλέον θα έχουμε τη δυνατότητα να το παρακολουθήσουμε. Η πρόγνωση έχει σφάλματα και αστοχίες και το σημαντικό για εμάς είναι να μπορούμε να παρακολουθούμε ένα ενδογενές φαινόμενο. Το να έχουν μετρήσεις και οι αγρότες, και οι κάτοικοι και οι τουρίστες και να μπορούν να γνωρίζουν αυτά που τους ενδιαφέρουν, είναι πολύ σημαντικό».