Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Την τελική έγκριση από το υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης για την δημοπράτηση των πρώτων μελετών που αφορούν την κατασκευή κτιρίων στην σχολή Ασωμάτων αναμένει η Περιφέρεια Κρήτης. Ήδη ο περιφερειάρχης έχει εξασφαλίσει το ποσό των 600.000 ευρώ για τις πρώτες μελέτες, ενώ σύμφωνα με την αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου, Μαρία Λιονή, το υπουργείο αναμένεται να χρηματοδοτήσει επιπλέον μελέτες από το κονδύλι των 9 εκ. ευρώ, που αφορά στο σύνολο της χώρας και προέρχεται από το νέο ΕΣΠΑ.
Όπως εξηγεί στα «Ρ.Ν.» η Μαρία Λιονή η διαδικασία της δημοπράτησης των μελετών δεν συνδέεται με την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, η οποία έχει καθυστερήσει σημαντικά μετά και τις συνεχείς αλλαγές στη διοίκηση του ΕΛΓΟ. Όπως υποστήριξε μάλιστα δεν αποκλείεται στην προγραμματική να μην συμμετέχει ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός αν δεν δώσει μια σαφή απάντηση ως τις αρχές του έτους. Εξετάζεται μάλιστα το ενδεχόμενο στην προγραμματική μεταξύ Δήμου και Περιφέρειας να συμμετέχουν ερευνητικά ιδρύματα του νησιού όπως το ΙΤΕ και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, τα οποία έχουν δηλώσει σχετικό ενδιαφέρον.
Χαρακτηριστικά η κ. Λιονή ανέφερε: «Εμείς θα προχωρήσουμε κανονικά το σχεδιασμό μας για την αναβίωση της Σχολής Ασωμάτων. Έχουμε στείλει στον ΕΛΓΟ Δήμητρα την προγραμματική να την εγκρίνει και δεν έχουμε λάβει απάντηση. Αν δεν λάβουμε άμεσα τότε θα προχωρήσουμε χωρίς τον ΕΛΓΟ. Έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον τα ερευνητικά ιδρύματα του νησιού να συμμετέχουν σε αυτή την προγραμματική σύμβαση και μπορούμε να συνεχίσουμε με αυτά. Παράλληλα, έχουμε στείλει στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης το σχεδιασμό της Περιφέρειας για χρηματοδότηση των μελετών ύψους 600.000 ευρώ και περιμένουμε την έγκρισή του για να προχωρήσουμε άμεσα και αυτό θα γίνει ανεξάρτητα από το αν στην προγραμματική συμμετέχει ο ΕΛΓΟ Δήμητρα. Παράλληλα το υπουργείο θα χρηματοδοτήσει επιπλέον μελέτες από το νέο ΕΣΠΑ, καθώς έχει δεσμευτεί ότι θα δοθούν στην Κρήτη 9 εκ. ευρώ για μελέτες και είμαι βέβαιη ότι ένα σημαντικό ποσό θα διατεθεί για τη Σχολή Ασωμάτων».
Το μόνο σίγουρο είναι ότι για την Κρήτη και τον Δήμο Αμαρίου ειδικότερα η αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων και η επαναλειτουργία τους αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς ο σχεδιασμός έχει γίνει από το 2011 και η αισιοδοξία είναι διάχυτη ότι θα μπορέσει το έργο αυτό να δώσει νέα αναπτυξιακή δυναμική στην ευρύτερη ορεινή περιοχή του Αμαρίου.
Η προσπάθεια αυτή συνδυάζεται με την ενίσχυση του αγροδιατροφικού τομέα και την αναβίωση της Σχολής με σκοπό την παραγωγή έρευνας, την ενίσχυση της κτηνοτροφίας, της έρευνας σε όλη την Κρήτη θα συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με τη διασύνδεσή τους τελικά και με τον τουρισμό.
Τον Μάρτιο του 2019 ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Αραχωβίτης και ο περιφερειάρχης, Σταύρος Αρναουτάκης υπέγραψαν, πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής συνολικά 13 ακινήτων του υπουργείου στην Περιφέρεια Κρήτης. Τα 13 ακίνητα του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων έχουν συνολικό εμβαδό 502.983,73 τ.μ. και βρίσκονται στον Δήμο Αμαρίου. Σκοπός της παραχώρησης, ήταν η αξιοποίηση, η αναβάθμιση και η επαναλειτουργία του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας και του Πρακτικού Γεωργικού Σχολείου Ασωμάτων και η δημιουργία πρότυπου αγροκτήματος επιδεικτικού χαρακτήρα υπό τους όρους της προγραμματικής σύμβασης, που πρόκειται να συναφθεί και να εκτελεστεί μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης, του Δήμου Αμαρίου και του ΕΛΓΟ «Δήμητρα».
Το κόστος για την αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων, σύμφωνα με το μάστερ πλαν της αναλυτικής μελέτης, ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ.
Η μελέτη που έχει γίνει, καταγράφει αναλυτικά τις δράσεις που μπορούν να γίνουν, ώστε στην περιοχή να λειτουργήσει ένα πρότυπο Ερευνητικό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας, το οποίο θα είναι πρωτοπόρο όχι μόνο για την Κρήτη, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Το πλαίσιο συνεργασίας προβλέπει την αναβάθμιση του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων και τη λειτουργία του ως «Μεσογειακό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας και Γενετικής Βελτίωσης Επιτόπιων Φυλών», με ειδικό σκοπό τη διατήρηση και αναβάθμιση του γενετικού υλικού των ντόπιων φυλών αιγοπροβάτων της Περιφέρειας Κρήτης.
Η επαναλειτουργία της Σχολής Ασωμάτων και η μετεξέλιξή της σε σύγχρονο ερευνητικό κέντρο αποτελεί μεγάλο στοίχημα για την Περιφέρεια Κρήτης και τον Δήμο Αμαρίου, που εδώ και τέσσερα χρόνια σχεδιάζουν την αξιοποίησή της και εκτιμούν πως πλέον έχει έρθει ο χρόνος, ώστε οι σχεδιασμοί και οι μελέτες να πάρουν σάρκα και οστά. Η εκμετάλλευση και η ανάδειξη του χώρου θα συμβάλλει ευρύτερα στην ενίσχυση του τουρισμού στην περιοχή, στην αξιοποίηση του ιστορικού και θρησκευτικού κέντρου, μέσα από την παραγωγή πιστοποιημένων προϊόντων, κυρίως ζωικού κεφαλαίου, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα ερευνητικό κέντρο που θα είναι πόλος έλξης για τους επιστήμονες.
Τι προτείνει η μελέτη
Η Περιφέρεια Κρήτης, έχει στα χέρια της τη μελέτη σκοπιμότητας, που έγινε μέσω του προγράμματος «Grisi Plus», στο οποίο συμμετείχε η Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου με ακόμα 14 ευρωπαϊκές χώρες και η οποία καταγράφει αναλυτικά τις δράσεις που μπορούν να γίνουν, ώστε στην περιοχή να λειτουργήσει ένα πρότυπο Ερευνητικό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας, το οποίο θα είναι πρωτοπόρο όχι μόνο για την Κρήτη, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Το πλαίσιο συνεργασίας προβλέπει την αναβάθμιση του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων και τη λειτουργία του ως «Μεσογειακό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας και Γενετικής Βελτίωσης Επιτόπιων Φυλών», με ειδικό σκοπό τη διατήρηση και αναβάθμιση του γενετικού υλικού των ντόπιων φυλών αιγοπροβάτων της Περιφέρειας Κρήτης.
Η μελέτη προβλέπει την κατασκευή κτιρίων, για την ανάπτυξη των δράσεων του κέντρου, διατυπώνει τα σημεία στα οποία θα γίνει η μετεγκατάσταση της σχολής, με την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών, σε χώρο που θα έχει τις προοπτικές για τη νομιμοποίησή του, αλλά και την εξασφάλιση της άδειας λειτουργίας, ενώ παράλληλα εκτός από τις εγκαταστάσεις για τα ζώα, τον σταβλισμό τους και τα ειδικά εργαστήρια προβλέπεται και ξενώνας κατοικιών, αφού ο στόχος της διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό, βρίσκεται στις πρώτες προτεραιότητες της Περιφέρειας Κρήτης.
H πρόταση έχει λάβει υπόψη της τις ανάγκες που έχει η υποστήριξη της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδιασμού, για την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα της Κρήτης και ιδιαίτερα την ανάδειξη της διαφορετικότητας των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και τη διασύνδεση του αγροτοδιατροφικού, τομέα με τον τουρισμό. Τα παραπάνω έχουν αποτυπωθεί ως ένα ενιαίο σύνολο για να βοηθήσουν στη διασύνδεση της διατροφής με τις αγροδιατροφικές και τουριστικές δραστηριότητες της περιοχής.
Στα δύο εκατομμύρια ευρώ περίπου ανέρχεται το κόστος για την αξιοποίηση και αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων Αμαρίου, όπως προέκυψε από το μάστερ πλαν της μελέτης, χρήματα τα οποία εμφανίζεται διατεθειμένη να διαθέσει άμεσα η Περιφέρεια Κρήτης, προκειμένου να ξεκινήσουν οι πρώτες εργασίες των κτιρίων. Ακολούθως θα υποβληθούν οι προτάσεις για διεκδίκηση.
