«Σύνταγμα και Πολιτική Επιστήμη», ήταν το θέμα της ημερίδας που διοργανώθηκε χθες το πρωί στην πανεπιστημιούπολη Γάλλου, με αφορμή την απονομή του τίτλου του επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης Αnatol Rappoport του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν Γιώργου Τσεμπελή.
Οι ομιλητές ανέπτυξαν ζητήματα που είχαν να κάνουν με την αναθεώρηση του Συντάγματος και το εκλογικό σύστημα.
Χαρακτηριστική ωστόσο ήταν η τοποθέτηση του καθηγητή Τσεμπελή, ο οποίος πρότεινε αλλαγή του εκλογικού συστήματος, ώστε να δίδεται η δυνατότητα στους ψηφοφόρους να επιλέγουν την ώρα της κάλπης, όχι μόνο ένα κόμμα αλλά έως και τέσσερα διαφορετικά κόμματα.
Όπως ανέφερε αυτό το σύστημα, δεν έχει εφαρμοστεί σε καμία χώρα με απλή αναλογική, παρά μόνο με πλειοψηφικό που ήταν το εκλογικό σύστημα της Ελλάδας από το 1863 έως το 1920. Χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του ο κ. Τσεμπελής είπε: «Η δική μου η πρόταση λέει να μείνουν ίδια όλα, αλλά ο κάθε Έλληνας ψηφοφόρος να έχει δικαίωμα 3-4 ψήφων αντί για μια κι αυτό θα μειώσει σημαντικά την πόλωση του ελληνικού πολιτικού συστήματος και θα δώσει τη δυνατότητα να επιλυθούν πολιτικά προβλήματα. Έτσι εκφράζει κανείς πολύ καλύτερα τις προτιμήσεις του. Θα ήταν επιτυχές ένα τέτοιο σύστημα διότι θα υποχρεώνει τα κόμματα να συγκλίνουν. Θα πηγαίνουν τα κόμματα εκεί που είναι οι ψηφοφόροι και είναι πολλοί περισσότεροι ψηφοφόροι στο κέντρο παρά στα άκρα. Κι έτσι αν θέλεις να είσαι ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να κάνεις επιθέσεις στο άλλο κόμμα, διότι θα χάσει τους ψηφοφόρους του, τους οποίους σε ενδιαφέρει να τους κερδίσεις».
Το υφιστάμενο εκλογικό σύστημα σχολίασε και ο καθηγητής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ηλίας Νικολακόπουλος. Ο κ. Ηλίας Νικολακόπουλος υποστήριξε πως είναι δύσκολο να αλλάξει το εκλογικό σύστημα και ειδικότερα ανέφερε: «Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί κατά καιρούς το σύνολο του πολιτικού κόσμου, χωρίς βέβαια ο πολιτικός κόσμος να έχει πάντα συναίσθηση των επιπτώσεων ενός εκλογικού συστήματος. Όπως συνηθίζουμε να λέμε, ένα εκλογικό σύστημα είναι πάντα εξειδικευμένος και χειραγωγικός μηχανισμός πολιτικής. Ό,τι ρύθμιση και να κάνουμε κάποια στόχευση έχει. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το σημερινό εκλογικό σύστημα όπως αποδείχθηκε στις 2 εκλογές του 2012, βρίσκεται σε αναντιστοιχία με την διαμόρφωση των πολιτικών δυνάμεων σήμερα. Επρόκειτο για ένα εκλογικό σύστημα με αυτό το μπόνους που προβλέπει τις 50 έδρες, διαμορφωμένο για τη λειτουργία ενός δικομματικού συστήματος, με τα δύο κόμματα του τότε ισχυρού δικομματισμού να βρίσκονται τουλάχιστον στο όριο του 40%, ώστε και με το μπόνους θα εξασφαλιστεί μια αυτοδυναμία κοινοβουλευτική. Αυτός ο συσχετισμός πλέον δεν υπάρχει. Άρα θα πρέπει να αναζητηθεί κάποιο εκλογικό σύστημα που να προσαρμόζεται στο σημερινό κομματικό σύστημα, αλλά η αναζήτηση αυτή μου φαίνεται εξαιρετικά δύσκολη στη σημερινή συγκυρία και με την αδυναμία των 2 νέων εκφραστών του δικομματισμού αλλά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα να συνεννοηθούν μεταξύ τους».
Σε ό,τι αφορά στην αναθεώρηση του Συντάγματος οι καθηγητές Πολιτικής Επιστήμης, υπογράμμισαν πως το Σύνταγμα της χώρας μας, που όπως είπαν είναι «κλειδωμένο», μπορεί να αναθεωρηθεί πάρα ελάχιστα. Δηλαδή, μπορεί να αλλάξει το θέμα περί ευθύνης υπουργών, αλλά και το θέμα για τη βουλευτική ασυλία. Ο κ. Τσεμπελής σχολιάζοντας το συγκεκριμένο θέμα είπε: «Το ελληνικό σύνταγμα λόγω του ότι είναι κλειδωμένο, μπορεί να αναθεωρηθεί μόνο πάρα πολύ λίγο. Μπορεί να αλλάξει το θέμα περί ευθύνης υπουργών, το θέμα για τη βουλευτική ασυλία, και καμιά δύο ακόμα διατάξεις. Όλα τα υπόλοιπα δεν έχει καν νόημα να συζητηθούν. Διότι δεν πρόκειται ποτέ να φτάσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία που είναι τα 3/5».
Ο Νίκος Αλυγιζάτος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, από την πλευρά του είπε: «υπάρχει στη χώρα μας η τάση να αποδίδονται στο Σύνταγμα όλα τα δεινά. Και η Ν.Δ. με τις δηλώσεις του κ. Σαμαρά τον περασμένο Μάιο, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ με μια πρωτοβουλία που είχε αναλάβει από πέρυσι, δίνουν την εντύπωση στον κόσμο ότι αν αναθεωρηθεί το Σύνταγμα περίπου όλα τα δεινά θα ξεπεραστούν. Νομίζω ότι δεν είναι ορθή αυτή η αντίληψη. Εμείς θα προσπαθήσουμε να δείξουμε ότι έχουμε ένα πολύ σημαντικό κεκτημένο συνταγματικό, χρειάζονται μερικές εντοπισμένες παρεμβάσεις αναμφισβήτητα. Η κρισιμότερη από αυτές είναι να λογοδοτεί το πολιτικό σύστημα για τυχόν ατασθαλίες, είναι το θέμα της υπουργικής ευθύνης και το θέμα της βουλευτικής ασυλίας που πρέπει να αλλάξουν. Νομίζω οι βουλευτές πρέπει να αντιμετωπίζονται περίπου σαν όλους τους πολίτες από όλα τα δικαστήρια, αν αισθάνονται ότι διώκονται για πολιτικούς λόγους, αυτοί να ζητούν την κάλυψη της Βουλής».
