Για την καλύτερη κατανόηση της εξοικονόμησης πόρων, η οποία συντελείται με την ανακύκλωση, η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης αναφέρει ότι 1.000 κιλά ανακυκλωμένου χαρτιού «σώζουν» 2.200 κιλά κορμών δέντρων, ενώ ταυτόχρονα εξοικονομούνται 170 κιλά πετρέλαιο. Όπως επίσης ότι με κάθε κουτάκι αλουμίνιο, το οποίο ανακυκλώνουμε, εξοικονομούμε ενέργεια ικανή να λειτουργεί ένα ψυγείο για τέσσερις ώρες.
Στο Ρέθυμνο τα τελευταία χρόνια, αν και υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια βελτίωσης και συνειδητοποίησης των δημοτών ως προς την ανακύκλωση, πάντως όλο και περισσότεροι Ρεθεμνιώτες βάζουν αυτήν τη διαδικασία στην καθημερινότητά τους.
Σε όλο τον μητροπολιτικό Δήμο Ρεθύμνου βρίσκονται περισσότεροι από 710 κάδοι και καλύπτουν γεωγραφικά σχεδόν
όλο το δήμο.
Αναλυτικότερα από τον πρώην Δήμο Λαππαίων καλύπτονται τα χωριά Επισκοπή, Κούφη, Καρωτή και Αργυρούπολη, καθώς και όλη η παραλιακή-τουριστική ζώνη έως τα όρια του Δήμου Γεωργιούπολης. Στον πρώην Δήμο Νικηφόρου Φωκά από τους μπλε κάδους καλύπτεται η διαδρομή Άγιος Ανδρέας-Ρέθυμνο, συμπεριλαμβανομένων επίσης των χωριών Ατσιπόπουλο και Γεράνι. Από τον πρώην Δήμο Ρεθύμνης καλύπτεται ολόκληρη η πόλη του Ρεθύμνου και μάλιστα το δίκτυο των μπλε κάδων είναι υπό επέκταση και προς τους Αρμένους. Θα πρέπει στο συγκεκριμένο σημείο να γίνει μια ειδική αναφορά στην παλαιά πόλη, όπου δεν υπάρχουν καθόλου κάδοι και οι πολίτες αφήνουν τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα έξω από τα σπίτια ή τα καταστήματά τους και η διακομιδή γίνεται από ειδικό αμαξίδιο του εργολάβου που έχει αναλάβει το έργο της καθαριότητας στην παλιά πόλη. Τέλος στον πρώην Δήμο Αρκαδίου καλύπτεται όλη η παραλιακή- τουριστική ζώνη έως τη Σκαλέτα, καθώς και τα μεγάλα χωριά όπως το Άδελε, η Πηγή και άλλα.
«Ανακύκλωση Σημαίνει Πολιτισμός»
Την άποψη πως ανακύκλωση σημαίνει πολιτισμός, εκφράζει ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας Δήμου Ρεθύμνου Τάσος Συριανόγλου: «Ανακύκλωση σημαίνει πολιτισμός και περιβαλλοντική συνείδηση. Ταυτόχρονα σημαίνει εξοικονόμηση σε χρήμα και πόρους. Σε ένα μεγάλο ποσοστό θα μπορούσαμε να πούμε ότι από την ανακύκλωση εξαρτάται το μέλλον μας και των παιδιών μας».
Ο κ. Συριανόγλου τονίζει ότι η ανακύκλωση έχει μπει στην καθημερινή πρακτική αρκετών πολιτών. Αν και τα στοιχεία φανερώνουν πτωτική τάση στην ποσότητα των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, ο αντιδήμαρχος διευκρινίζει ότι η μείωση οφείλεται στην κρίση και όχι στην έλλειψη περιβαλλοντικής συνείδησης των Ρεθεμνιωτών, «Το 2011 συγκεντρώθηκαν 4.201,570 τόνοι ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, το 2012 3.967,460. Η πτώση αγγίζει περίπου το 4%. Αναλογική όμως είναι η πτώση και στα συμβατικά απορρίμματα. Η μείωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κρίση. Μην ξεχνάμε ότι τα απορρίμματα προέρχονται κατά κύριο λόγο από την άνθιση του εμπορείου και της ανάπτυξης και έτσι έρχονται εμπορεύματα σε συσκευασίες οι οποίες πηγαίνουν για ανακύκλωση».
Σχετικά με το 2013 τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι θα σταθεροποιηθεί η ποσότητα των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων λόγω της αύξησης του τουρισμού. Αυτή τη στιγμή η κύρια πηγή ανακυκλώσιμων απορριμμάτων κατά τον Αντιδήμαρχο προέρχεται «Από επιχειρήσεις σχετικές με τον τουρισμό είτε ξενοδοχεία, είτε εστίαση καθώς και από οικιακή ανακύκλωση».
Η εικόνα των κάδων ανακύκλωσης στην πόλη
Ευτυχώς, είναι αρκετοί πλέον οι δημότες που έχουν κάνει συνείδησή τους την ανακύκλωση, ενώ είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι πολλά σχολεία πρωτοστατούν στη διάδοσή της. Ωστόσο, δυστυχώς, υπάρχουν και πολλοί ακόμα δημότες που όχι μόνο δεν συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανακύκλωσης αλλά αντίθετα επιδεικνύουν συμπεριφορά «εχθρική» θα μπορούσε να πει κανείς. Αυτό τουλάχιστον εισπράττει κανείς αν παρατηρήσει τους χώρους όπου βρίσκονται κάδοι ανακύκλωσης. Ανακυκλώσιμα υλικά πεταμένα στο έδαφος δίπλα σε άδειους κάδους ανακύκλωσης, οι ειδικοί μπλε κάδοι σε πολλές περιπτώσεις σπασμένοι και στο εσωτερικό τους μαζί με τα ανακυκλώσιμα υλικά βρίσκονται απορρίμματα που προορίζονται για τους πράσινους κάδους, υλικά συσκευασίας σε πράσινους κάδους, αν και οι ειδικοί κάδοι βρίσκονται μερικά εκατοστά μακριά. Αυτή την εικόνα διαπιστώσαμε μόλις χθες, στο πλαίσιο του ρεπορτάζ.
Σχετικά με την παραπάνω εικόνα ο κ. Συριανόγλου κάνει λόγο για προβληματικές συμπεριφορές από μερίδα πολιτών και έλλειψη παιδείας σχετικά με τα απορρίμματα «Η υπηρεσία προσπαθεί να ενημερώσει όσο μπορεί τους δημότες, δυστυχώς κάποιοι δεν ακολουθούν τις υποδείξεις, με αποτέλεσμα να βρίσκουμε σε κάδους σύμμεικτων απορριμμάτων ανακυκλώσιμα υλικά, καθώς και το αντίθετο. Έχουμε επισημάνει πολλές φορές τα προβλήματα στην συμπεριφορά κάποιων και την έλλειψη παιδείας σχετικά με τα απορρίμματα».
Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται και οι δηλώσεις του προϊσταμένου Καθαριότητας του Δήμου Ρεθύμνου Γιώργη Παυλάκη. «Το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών έχει συμμορφωθεί και αγκαλιάζει την ιδέα της ανακύκλωσης. Όμως κάποιοι δεν το έχουν αποδεχτεί ακόμα και εξακολουθούν να βάζουν τα οικιακά τους απορρίμματα στον κάδο της ανακύκλωσης ή βάζουν τα ανακυκλώσιμα στον πράσινο κάδο. Πολλές φορές στους μπλε κάδους βρίσκουμε όχι μόνο οικιακά απορρίμματα αλλά και νεκρά ζώα. Πράγμα επικίνδυνο για τους εργαζόμενους και για τη δημόσια Υγεία».
Ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών
Παράλληλα ο κ. Παυλάκης ενημερώνει τους πολίτες ότι στο Δήμο δε γίνεται μόνο ανακύκλωση υλικών συσκευασίας, όπως χαρτί και πλαστικό. «Θα πρέπει ο κόσμος να γνωρίζει ότι δε γίνεται μόνο ανακύκλωση συσκευασιών στους μπλε κάδους αλλά και γυαλιού στους κίτρινους. Γίνεται ταυτόχρονα ανακύκλωση λαμπτήρων και ηλεκτρικών συσκευών. Η διαδικασία ειδικά για τις ηλεκτρικές συσκευές είναι πολύ απλή, αφού ο πολίτης ειδοποιεί τηλεφωνικά το Δήμο και συνεργείο δικό μας αναλαμβάνει να συλλέξει τη συσκευή από τον χώρο του και να την προωθήσει προς ανακύκλωση».
Η διαδρομή των απορριμμάτων
Συνοπτικά θα μπορούσε κανείς να πει ότι η διαδρομή ενός υλικού προς ανακύκλωση είναι ο μπλε κάδος. Τρία
Μοναστήρια, Χανιά, εργοστάσιο πρώτων υλών. Αναλυτικότερα, για τα ανακυκλώσιμα υλικά γίνεται η αποκομιδή από τα συνεργεία του Δήμου. Από εκεί μεταφέρονται στα Τρία Μοναστήρια, όπου υπάρχει σταθμός μεταφόρτωσης, όπου φορτώνονται σε ειδικό κοντέινερ και μεταφέρονται στα Χανιά στο εργοστάσιο της ΔΕΔΙΣΑ. Εκεί ξεκινάει η διαδικασία της διαλογής και της προώθησης.
Κατά την είσοδο στο χώρο του εργοστασίου τα απορρίμματα ζυγίζονται και μεταφέρονται σε χώρο υποδοχής. Έτσι καταγράφεται αναλυτικά η προέλευση του οχήματος και η ποσότητα των ανακυκλώσιμων που μετέφερε. Έπειτα τα υλικά προωθούνται για διαλογή, ώστε να προκύψουν ξεχωριστές κατηγορίες ανακυκλώσιμων. Η διαλογή γίνεται κυρίως με τα χέρια για χαρτί και πλαστικό, ενώ μηχανικά για τα μέταλλα. Στη συνέχεια δεματοποιούνται και μεταφέρονται σε βιομηχανίες ανακύκλωσης για να ξαναγίνουν πρώτη ύλη.
Σύμφωνα με τον διευθυντή Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης και αναπληρωτή γενικό διευθυντή Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α. Α.Ε. Κωνσταντίνο Πατεράκη υπάρχει μεγάλη ζήτηση από τις βιομηχανίες πρώτων υλών για τα ανακυκλώσιμα. «Για το χαρτί και τα πλαστικά ποσοστό περίπου 30% απορροφάται από την εγχώρια αγορά και το υπόλοιπο 70% εξάγεται σε βιομηχανίες του εξωτερικού. Για τα ανακυκλώσιμα μέταλλα το σύνολο της παραγωγής απορροφάται από την εγχώρια βιομηχανία».
Πρακτικές συμβουλές
Προσπαθώντας να γίνει η ιδέα της ανακύκλωσης πιο ελκυστική για τους πολίτες ο κ. Πατεράκης προχωρά σε μερικές πρακτικές συμβουλές για το τι ανακυκλώνεται και τι όχι. Σημαντικό είναι να μην τοποθετούμε τα απορρίμματα σε σακούλες αλλά να τις αδειάζουμε μέσα στους ειδικούς κάδους. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι κίτρινοι κάδοι είναι για το γυαλί, ενώ οι μπλε για χαρτί, πλαστικό και μέταλλα.
«Σχετικά με την καθαριότητα των συσκευασιών θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι δε ζητάμε από τους πολίτες να τις πλένουν σχολαστικά με άφθονο νερό και έτσι να σπαταλήσουμε ένα φυσικό πόρο για να ανακυκλώσουμε έναν άλλο. Απλά θέλουμε, αν μπορούν, με τη χρησιμοποιημένη χαρτοπετσέτα τους να σκουπίσουν όσο είναι δυνατόν τη συσκευασία. Αύτη είναι η λογική. Τα σπασμένα γυαλιά ή τζάμια δεν λογίζονται σαν ανακυκλώσιμοι πόροι, αυτό που ζητούμε εμείς είναι γυάλινες συσκευασίες όπως π.χ. μπουκάλια, βαζάκια κλπ.».
Ιδιαίτερο ρόλο στην προσπάθεια μείωσης των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος κατά τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή της Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α. παίζει η πρόληψη. «Το σημαντικότερο για εμένα είναι να εστιάσουμε πια στην πρόληψη και την επαναχρησιμοποίηση έτσι ώστε να περιορίσουμε την παραγωγή των απορριμμάτων. Η ανακύκλωση είναι ο τρίτος στόχος στη διαχείριση των απορριμμάτων».
Στόχος λοιπόν κατά τον κ. Πατεράκη είναι η μείωση της παραγόμενης ποσότητας των απορριμμάτων σκεπτόμενοι τη δυνατότητα να αγοράσουμε ένα προϊόν με τη λιγότερη δυνατή συσκευασία ή ακόμα καλύτερα αν μπορούμε να την επαναχρησιμοποιήσουμε.
