Το 1770, στις 18 Αυγούστου κάηκε στα σκαλιά του ανώτατου δικαστηρίου το πιο γνωστό και δημοφιλές έργο του Μπάυρον Χόλμπαχ, ενός απ’ τους εξέχοντες λόγιους και φιλόσοφους του 18ου αιώνα, από τους βασικότερους συντελεστές της Εγκυκλοπαίδειας, ενός αντιπροσωπευτικού για την περίοδο του Διαφωτισμού έργο.
Ένα απ’ τα δοκίμια του έχουν τον τίτλο «η τέχνη της κοινωνικής αναρρίχησης» που για όποιον το διαβάσει στις λίγες σελίδες του θα βρει και θα αναγνωρίσει πάρα πολλούς ανθρώπους που «σταδιοδρομούν» σε μια κοινωνία σάπια που δεν έχει αλλάξει πολύ από τη δεσποτική κοινωνία του 18ου αιώνα . υπάρχουν και σήμερα πολλοί «αυλικοί» που καταπατούν τον εαυτό τους και κατατροπώνουν τα συναισθήματά τους. Εύκαμπτοι, και διεισδυτικοί φτάνουν όπως τα φίδια και τα ερπετά στην κορυφή και του πιο ψηλού βουνού, εκεί που αδυνατεί να φτάσει και το πιο περήφανο άλογο. Οι γνώμη και η άποψη του αυλικού, του γλοιώδους ανθρώπου δεν είναι παρά η γνώμη του κυρίου του, του αφεντικού του και θα ανέβει ακόμα πιο ψηλά αν την προαισθάνεται και την γνώμη αυτή.
Άλλο χαρακτηριστικό του απαίσιου αυτού ανθρώπου είναι η επιτήδευση και η επίφαση φιλίας. Προσποίηση εγκαρδιότητας, αγκαλιάζει εύκολα και πειστικά τον εχθρό του για να μπορεί να τον ελέγχει καλύτερα και αποτελεσματικότερα. Αρκετά ικανός κόλακας των αφεντικών του θεωρείται από τους πάντες φίλος όλου του κόσμου. Το χειρότερο όλων είναι ότι τα άτομα αυτά δεν έχουν κανένα ενδοιασμό, ούτε και νιώθουν άβολα για τις ταπεινές και χαμερπείς ενασχολήσεις τους, αντίθετα γίνονται ακόμα γελοιωδέστεροι και ευτελείς προκειμένου να φτάσουν στην πολυπόθητη γι αυτούς κοινωνική αναρρίχηση.
Αν προσαρμόσουμε στη σημερινή πραγματικότητα τις θέσεις του Μπάυρον Χόλμπαχ θα αναγνωρίσουμε πλήθος κολαούζων της εκάστοτε εξουσίας που οσμίζονται σαν ύαινες τα θύματά τους. Απαραίτητη προϋπόθεση να προσδεθούν στο άρμα ενός ισχυρού, να τον παινέψουν τόσο, όσο θα τους εμπιστευτεί και μετά αναμένουν το επερχόμενο πλιάτσικο. Άνθρωποι απεχθείς για κάθε αξιοπρεπή και περήφανο άνθρωπο, ίσως απεχθείς και από τα ίδια τα «αφεντικά» τους. Ίσως γι αυτούς οι «χρήσιμοι ηλίθιοι», ίσως για τους πολλούς απλά «ηλίθιοι»!
ΥΓ. Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ή πράγματα είναι εντελώς συμπτωματική
