Του ΒΑΣΙΛΗ Γ. ΧΑΡΩΝΙΤΗ*
Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 5η απογευματινή στ’ Ανώγεια. Ο δήμαρχος της ιστορικής Κωμόπολης, Μανόλης Καλλέργης, καλωσορίζει και υποδέχεται τους συνέδρους που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας και ήρθαν να πάρουν μέρος στο εξαιρετικού ενδιαφέροντος τριήμερο συνέδριο για το Κρητικό Μοιρολόι, το ξεχωριστό αυτό είδος του λαϊκού μας πολιτισμού.
Μετά τους χαιρετισμούς των εκπροσώπων Αρχών και Φορέων, μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα του εκθεσιακού χώρου της Αγροτικής Τράπεζας Ανωγείων, πανεπιστημιακοί, λαογράφοι, παλαίμαχοι ερευνητές του λαϊκού μας πολιτισμού, νέοι επιστήμονες ερευνητές και άνθρωποι του λαού, από ολόκληρη την Κρήτη, κατέθεσαν, σύμφωνα με το Πρόγραμμα, τον πλούτο που είχαν συλλέξει καθώς και τα σημαντικά συμπεράσματα των ερευνών τους, με αποτέλεσμα να φωτιστεί το θέμα τόσο από την πλευρά της Λαογραφίας όσο και από εκείνην της Ψυχολογίας, της Θρησκείας, της Τέχνης, της Λογοτεχνίας και της Ποίησης.
Στις τρεις ημέρες του Συνεδρίου παρουσιάστηκαν σε πέντε συνεδριάσεις 26 ανακοινώσεις τις οποίες παρακολούθησαν οι σύνεδροι, με μεγάλο ενδιαφέρον.
Αυθεντικά μοιρολόγια της ορεινής κυρίως Κρήτης καθώς και θρηνητικά δίστιχα ακούστηκαν μέσα από πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις (Ανωγείων: Γεώργιος Σμπώκος και Βασίλης Χαρωνίτης, Ζωνιανών: Δημήτρης Παρασύρης, Σφακίων: Κανάκης Γερωνυμάκης, Δυτικής Κρήτης: Σταμάτης Αποστολάκης, Εθιάς Αστερουσίων: Νίκος Μαθιουδάκης και θρηνητικές μαντινάδες: Κώστας Μουτζούρης), ενώ Ανωγειανές και Εθιανές γυναίκες με τη φωνή τους απέδωσαν «μοιρολόγια δια ζώσης».
Θρηνητικά στοιχεία από λογοτεχνικά έργα: (Νικ. Παπαδογιαννάκης, Μιλτιάδης Παπαδάκης), από συλλογές δημοτικών τραγουδιών: (Μαρία Φραγκιαδάκη, Γ. Τσερεβελάκης), η μορφή του Χάρου και του Άδη: (Γιάννης Μότσιος, Σπύρος Κατσαραπίδης, Κωστής Παπαδάκης), η υπέρβαση του θανάτου μέσα από τις μεταμοσχεύσεις οργάνων: (Ανδρέας Λενακάκης), αρχαιοελληνικοί και βυζαντινοί θρήνοι: (Ελένη Κορνάρου, Αγγελική Γιαννακάκη, Ευγενία Περισυνάκη), τα μοιρολόγια υπό το πρίσμα της ψυχολογίας της θρησκείας: (Αμαλία Κουμπούρα), η νευροψυχολογία της λύπης: (Νίκος Χουρδάκης), τα τραγούδια και τα ενδύματα των νεκρών:( Αντωνία Μαλακωνάκη, Μ. Βαρβούνης και Ν. Μαχά-Μπιζούμη), μοιρολόγια στο Σχολείο: (Καλλιόπη Κωτσάκη-Μηνάς Χαλκιαδάκης), το μοιρολόι ως αντικείμενο της ποίησης:(Γιώργης Καράτζης), της λαογραφικής έρευνας: (Μαρία- Στέλλα Ζεάκη), και επιτύμβιες παραστάσεις: (Μανόλης Πατεδάκης) ακούστηκαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σχολιάστηκαν ευμενέστατα.
Οι Μελέτες και οι έρευνες των Πανεπιστημιακών και των άλλων συνέδρων, οι παρεμβάσεις και οι συζητήσεις που ακολουθούσαν κάθε συνεδρία ανέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο το «θρηνητικό τραγούδι» της Κρήτης, ενώ η οργάνωση του Συνεδρίου καθώς και η φιλοξενία του Δήμου Ανωγείων άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις.
Ο πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας κ. Κώστας Μουτζούρης, κάνοντας τον απολογισμό του Συνεδρίου, εξέφρασε την ικανοποίησή του τόσο για τη μεγάλη επιτυχία του συνεδρίου, που οφειλόταν και στην υψηλή στάθμη των εισηγήσεων, όσο και για το γεγονός ότι με τη δημοσιοποίησή τους και στη συνέχεια τη δημοσίευση θ’ αποτελέσουν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές και αντικείμενο ιδιαίτερης σπουδής…
*Ο Βασίλης Γ. Χαρωνίτης είναι λογοτέχνης και εκπαιδευτικός
