Παρουσιάζουμε στο σημερινό μας φύλλο την ιστορία των Σωμάτων Ασφαλείας του Νομού Ρεθύμνου, με όλους τους διοικητές σε Αστυνομική Διεύθυνση, Σχολή Χωροφυλακής-Αστυνομίας, Λιμενικό και Πυροσβεστική.
Αστυνομική Διεύθυνση Ρεθύμνου
Το 1945-1950 στεγαζόταν στο κτίριο που βρίσκεται δυτικά του ναού Κυρίας των Αγγέλων, ενώ το 1950 μεταφέρθηκε η Αστυνομική Διεύθυνση στα τότε κτίρια των μαγειρείων του στρατού, εκεί που παραμένει μέχρι και σήμερα.
Η Αστυνομική Διεύθυνση περιλαμβάνει τις υπηρεσίες Α.Τ. Ρεθύμνου, Επισκοπής, Αμαρίου, Σπηλίου, Περάματος και Ανωγείων, τα τμήματα Ασφαλείας Ρεθύμνου και Περάματος, Τροχαίας και Τουρισμού.
Οι πρώτοι διοικητές
1) 1955-60 Καρβούνης Γ., 2) Σοϊμοίρης Παν., 3) Παπαδουλάκης Γ., 4) Φουντουλάκης Ιως., 5) Βούλγαρης Σόλων, 6) (1967-69) Κωνσταντουδάκης Αγ., 7) Συρογιάννης Θ., 8) Μιχαήλ Β., 9) Σαλτερής Μαρ., 10) (1975-78) Κουκουράκης Εμμ., 11) Κουτούκης Ι.
Αστυνομικοί διευθυντές
1) 1-10-84 Φουκαράκης Πολύβιος
2) 12-9-85 Ερωτοκριτάκης Κωνσταντίνος
3) 12-12-88 Σκαλιδάκης Μιχάλης
4) 20-12-89 Δεβεράκης Ηλίας
5) 17-3-93 Καρκάνης Βασίλης
6) 12-5-94 Παπαγεωργίου Νικόλαος
7) 24-3-96 Καραβιώτης Γεώργιος
8) 11-4-97 Γεωργίου Ιωάννης
9) 12-8-97 Παλαφούτης Δημήτρης
10) 25-5-2000 Μελαμπιανάκης Γεώργιος
11) 17-3-01 Μαυρίδης Κωνσταντίνος
12) 10-3-02 Πάγκαλος Μάρκος
13) 14-3-13 Αργυρακόπουλος Γεώργιος
14) 8-10-04 Μπουτσάκης Γεώργιος
Ταξίαρχοι
15) 7-3-07 Καρέλος Νικόλαος
16) 3-3-08 Ντελής Κωνσταντίνος
17) 7-3-09 Παραβολιδάκης Εμμ. (Ηράκλειο)
18) 5-3-11 Παραδουλάκης Εμμ. (Ηράκλειο)
19) 18-7-12 Μουρτζανός Παντελής (Φουρφουράς)
20) 5-3-13 Πετράκης Εμμ. (Ηράκλειο)
21) 12-4-14 Λαγουδάκης Κωνσταντίνος (Καρήνες)
Σχολή Χωροφυλακής-Αστυφυλάκων
Η Κρητική Χωροφυλακή οργανώθηκε το 1899 από τους Ιταλούς και ακολούθησε η Πολιτοφυλακή το 1907, για να ενσωματωθεί η Κρητική Χωροφυλακή στην Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή.
Το 1918 ιδρύθηκε η Σχολή Χωροφυλακής, με έδρα την Αθήνα και ακολούθησαν Παραρτήματα σε Θεσσαλονίκη και Χανιά, ενώ το 1945 λειτούργησαν στην Κρήτη, σε Χανιά, Ηράκλειο και Ρέθυμνο.
Το Φεβρουάριο του 1941 κατατάχθηκαν στη Χωροφυλακή πολλοί νέοι, στη Σούδα ήρθαν 7 λόχοι (540 δόκιμοι), ενώ με διαταγή ήρθαν στις 8-4-1941 στο Ρέθυμνο, υπό τον ταγματάρχη Χανιώτη Ιάκωβο.
Οι δόκιμοι χωροφύλακες με ελάχιστη εκπαίδευση και μικρό οπλισμό, μαζί με δύο τάγματα νεοσύλλεκτων στρατιωτών, τις συμμαχικές Δυνάμεις των Αυστραλών και τον άμαχο πληθυσμό υπερασπίστηκαν την πόλη για 10 μέρες. Στις 21 Μαΐου 1941 ξεκίνησε ο βομβαρδισμός και άρχισαν να πέφτουν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές, οι δόκιμοι υπερασπίστηκαν γενναία την πόλη. Μετά την κατάληψη της πόλης στις 30 Μαΐου, η δύναμη της Χωροφυλακής διαλύθηκε.
Το Μαυσωλείο: Τα θύματα της Σχολής τιμήθηκαν και το 1952 στο μαυσωλείο μεταφέρθηκαν τα οστά των θυσιασθέντων απ’ όλη την Κρήτη, σε μνημείο που φιλοτέχνησε ο Γ. Κανακάκης. Σε πλάκα αναφέρονται τα ονόματα των 107 θυσιασθέντων κατά τη Μάχη της Κρήτης. Κάθε χρόνο το Μάιο γίνονται ανάλογες εκδηλώσεις στο χώρο της Σχολής.
Σύσταση Σχολής στο Ρέθυμνο: Το 1951 έγινε η μεταφορά της Σχολής από τη Σούδα στο Ρέθυμνο με την ονομασία «Παράρτημα Σχολής Οπλιτών Χωροφυλακής Κρήτης», στο κτίριο του «Τσάρειου» Νοσοκομείου, που είχε κατασκευαστεί το 1897.
Το 1952 έγινε νέο διώροφο κτίριο και άλλες εγκαταστάσεις που παραχωρήθηκαν από το Δήμο. Το 1996 μετονομάστηκε σε «Τμήμα Δοκίμων Αστυφυλάκων Ρεθύμνης» και η εισαγωγή των δοκίμων γίνεται με Πανελλήνιες εξετάσεις. Από το 1951-2010 έχουν αποφοιτήσει από τη Σχολή πάνω από 23.000 δόκιμοι.
Από το 2010 έχει σταματήσει να εισάγει δόκιμους, όπως και σ’ άλλες σχολές, χωρίς να έχει καταργηθεί.
Διοικητές της Σχολής Χωροφυλακής
1951 Αντ/ρχης Τσιριλάκης Γ.
1952 Συντ/ρχης Χαλκιαδάκης Γ.
1953 Αντ/ρχης Μαλτέζος Παν.
1954 Ταγ/ρχης Κίππης Δ.
1959 Ταγ/ρχης Μηλιαράκης Στ.
1960 Ταγ/ρχης Παπαδουλάκης Γ.
1962 Ταγ/ρχης Παπαστεφανάκης Μ.
1965 Ταγ/ρχης Βούλγαρης Σόλων
1967 Αντ/ρχης Πυργάκης Δ.
1969 Ταγ/ρχης Δαδώλης Ηλ.
1970 Ταγ/ρχης Σαλτέρης Μάρκ.
1972 Ταγ/ρχης Παπαβασιλείου Β.
1974 Ατν/ρχης Γαρνέλης Ν.
1979 Αντ/ρχης Μπροκαλάκης Χρ.
1980 Αντ/ρχης Κωνσταντόπουλος Κ.
1981 Αντ/ρχης Γρηγοράκης Γ.
1982 Αντ/ρχης Μανιατάκης Ν.
1983 Ταγ/ρχης Σκαλιδάκης Μιχ.
Διοικητές Σχολής Αστυφυλάκων
1985 Αστ. Υπ. Σκαλιδάκης Μ.
1986 Αστ. Α’ Γκαγκαουδάκης Ελ.
1987 Αστ. Υπ. Τσιβουράκης Ορ.
1989 Αστ. Υπ. Γκαγκαουδάκης Ελ. (Αρχοντική)
1990 Αστ. Α’ Παλαφούτης Δ. (Λαμία)
1994 Αστ. Α’ Μπαγιαρτάκης Αντ. (Μέλαμπες)
2001 Αστ. Α’ Παπακωνσταντής Γ. (Μελιδόνι)
2004 Αστ. Α’ Πίτερης Ματθαίος (Μαργαρίτες)
2008 Αστ. Υπ/ντής Κελαϊδής Ευστρ. (Επισκοπή)
2009 Αστ. Α’ Κελαϊδής Ευστρ. (Επισκοπή)
2010 Αστ. Α’ Σηφάκη Ευαγγ. (Αρκαλοχώρι)
2011 Αστ. Υπ/ντής Δασκαλάκης Ανδρ. (Άγ. Ιωάννης Α.Β.)
10-10-12 Ανθ/μος Διαμαντής Ιωάννης (Χάρκια)
Λιμεναρχείο
Ιδρύθηκε αρχικά ως λιμενικός σταθμός το 1929 και το 1965 έγινε Υπολιμεναρχείο, ενώ το 1994 λιμεναρχείο. Σήμερα στεγάζεται στο ενετικό λιμάνι σε κτίριο δίπλα στο Τελωνείο που χτίστηκε το 1930.
Στο χώρο αυτό υπήρχε ο πύργος Σου-κουλέ (τούρκικα πύργος νερού), όμως το 1898 οι Ρώσοι γύρω από τον πύργο έκαναν δημοτικό κήπο με σιντριβάνι. Ο ωραίος (γκιούλ) κήπος (μπαξές) ονομάστηκε Γκιουλούμπασης, με τον πρίγκιπα Γεώργιο το 1899 να φυτεύει ένα φοίνικα. Εκεί έκαναν βόλτα οι Ρεθυμνιώτες, όμως το 1930 χαλάστηκαν όλα και έγινε το τελωνείο-λιμεναρχείο.
Υπολιμενάρχες
1) 5-2-1965 Υποπ/ρχος Καραγιάννης Νικόλαος
2) 24-9-1967 Ανθ/ρχος Γερακάρης Πασχάλης
3) 23-11-1967 Υπ/ρχος Μακρής Βασίλης
4) 10-10-1970 Ανθ/ρχος Δασκαρόλης Αλέξανδρος
5) 14-3-1971 Υπ/ρχος Καρακούλας Στυλιανός
6) 7-9-1972 Ανθ/στής Φάββιος Αναστάσιος
7) 22-7-1974 Ανθ/ρχος Μαλέρμπας Μιχάλης
8) 17-9-1974 Ανθ/ρχος Κουφάκης Εμμανουήλ
9) 6-2-1975 Ανθ/ρχος Βέτσικας Δημήτρης
10) 3-12-1977 Ανθ/ρχος Χατζημανωλάκης Κων/νος
11) 4-10-1980 Ανθ/ρχος Κοκκινάκης Γεώργιος
12) 3-10-1985 Υποπ/ρχος Κυριακόπουλος Νικόλαος
13) 17-10-1989 Υπ/ρχος Χουχουρέλος Νικόλαος
14) 15-10-1993 πλωτάρχης Δανδουλάκης Κώστας
Λιμενάρχες
1) 15-10-1994 πλωτάρχης Δανδουλάκης Κώστας (Νίθαυρη)
2) 17-10-1999 Αντ/ρχος Μαρκογιαννάκης Γεώργιος (Ηράκλειο)
3) 13-10-2000 Αντ/ρχος Βαλεργάκης Γεώργιος (Δαφνέδες)
4) 17-9-2003 Αντ/ρχος Σκουντής Βασίλης (Αποστόλοι)
5) 14-12-2005 πλοίαρχος Ορφανός Αντώνης (Πλευριανά)
6) 23-9-2009 πλοίαρχος Ιερωνυμάκης Γεώργιος (Παντάνασσα)
7) 24-9-2010 πλωτάρχης Δασκαλάκης Φραγκίσκος (Στόλοι Μονοφατσίου)
Πυροσβεστική
Αρχικά είχε συσταθεί Δημοτική Πυροσβεστική, ενώ από το 1943 έγινε κρατική (νομαρχιακή) και στεγαζόταν σε κτίριο της πλατείας 4 Μαρτύρων, με πρώτο διοικητή τον αρχιπυροσβέστη Βασίλη Παπαμίχο.
Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο γηροκομείο (πρώην κλινική Μαρούλη) εκεί που είναι η φιλαρμονική, στο τέλος της δεκαετίας του 1990 στην Εμμ. Πορτάλιου 25, ενώ από το 2004 σε σύγχρονα κτίρια στα Τρία Μοναστήρια.
Διοικητές από το 1985
Φραγκιαδάκης Γεώργιος, Πετράκης Βαγγέλης, Σπινθουράκης Νίκος (Οψιγιάς), Παλιεράκης Στέφανος, Κατσούλας Φώτης, Παλιεράκης Στέφανος (1996-Κεντροχώρι), Ζουμπουλάκης Φραγκιάς (2001-Γέννα), Μπουραντάς Χρήστος (2003-Άρτα), Ζουμπουλάκης Φραγκιάς (2005), Μαρκουλάκης Γιώργης (2012-Ακούμια), Μπουντουράκης Δήμος (πύραρχος από Αλίκαμπο 1-4-14)
