Σε αντίθεση με πολλούς φίλους δεν εξεπλάγην καθόλου όταν διάβασα στο διαδίκτυο τις δηλώσεις του Θ. Πάγκαλου για την Κρήτη, με την ευκαιρία του άτυχου γεγονότος στα Μυριοκέφαλα και το θάνατο ενός νέου ανθρώπου. Ο κ. Πάγκαλος προφανώς περνά την κρίση των δημόσιων προσώπων όταν φεύγουν από την επικαιρότητα, και προσπαθεί με κάθε τρόπο να παραμείνει μέσα σ’ αυτήν, ξεπερνώντας σε «ευφυολογήματα» ακόμα και τον Καραγκιόζη. Είπε λοιπόν ο ανέκαθεν λαλίστατος κ. Πάγκαλος.. «Πρέπει να υπάρξει ένα ευρύτερο σχέδιο ανακατάληψης της νήσου και αφοπλισμού όλων των κρητικών! Και μην μας πουν οι Κρητικοί ότι τα όπλα τα έχουν από παλιά, για την περίπτωση που γινόταν κάτι. Διότι θα τους ρωτήσουμε γιατί δεν ξεσηκώθηκαν το 1821 όπως η άλλη Ελλάδα;»
Κατέβασα κάμποσα βιβλία ιστορίας για να φρεσκάρω τη μνήμη μου, σχετικά με τις επαναστάσεις των κρητικών στα χρόνια της τουρκοκρατίας, γιατί όσο να ‘ναι έχουν περάσει τα χρόνια και λέω ρε γαμώτο μπας κι έχω πάθει αλσχάιμερ και δεν το ‘χω πάρει χαμπάρι; Αν και θα σας κουράσω αξίζει τον κόπο νομίζω. Τι βρήκα λοιπόν;
Στα 1770 και ενώ τα Σφακιά ευημερούν και έχουν αρκετή ελευθερία, γιατί είναι απομακρυσμένη περιοχή, αποφασίζουν ξεσηκωμό.
Οι Σφακιανοί αποφασίζουν να μην πληρώνουν κεφαλικό φόρο και διώχνουν τους εισπράκτορες. Οι Τούρκοι επιτίθενται στα Σφακιά. Οι Σφακιανοί αμύνονται με γενναιότητα για αρκετούς μήνες. Η Ρωσία τους έχει υποσχεθεί βοήθεια, αλλά αυτή η βοήθεια δεν φτάνει ποτέ. Ο αγώνας χάνεται και τα γύρω χωριά πυρπολούνται, πολλοί σκοτώνονται και ο αρχηγός Δασκαλογιάννης παραδίνεται για να μην τους σκοτώσουν όλους. Οι Τούρκοι τον γδέρνουν ζωντανό. Η επανάσταση όμως δεν σβήνει εδώ, ξαναφουντώνει σε όλη την Κρήτη. Τελικά τα Σφακιά καίγονται και καταστρέφονται εντελώς για να κατασταλεί η επανάσταση.
Πάμε τώρα στο 1821. Η Κρήτη επαναστατεί, μαζί με τις υπόλοιπες υπόδουλες επαρχίες. Ο τουρκικός στρατός σφάζει και καταστρέφει σε όλο το νησί. Τον Ιούνιο του 1821 στο Ηράκλειο σφάζονται 800 Κρητικοί Χριστιανοί. Αλλά οι κρητικοί απτόητοι συνεχίζουν τις επαναστατικές επιχειρήσεις.
Στα 1823, ο Σουλτάνος αναγκάζεται και καλεί τον Μωχάμετ Άλη της Αιγύπτου να βοηθήσει στην καταστολή της κρητικής επανάστασης. Οι Τουρκοαιγύπτιοι κάνουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις σε όλο το νησί με απίστευτες σφαγές.
Το Φεβρουάριο του 1830 υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, με το οποίο ιδρύεται το ανεξάρτητο και κυρίαρχο ελληνικό κράτος. Η Κρήτη δεν συμπεριλήφθηκε στα όρια του νέου κράτους, μετά από άρνηση της πανίσχυρης τότε, Μεγάλης Βρετανίας, η οποία (εντελώς πρωτότυπα) εποφθαλμιούσε το νησί.
Από τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή όμως τέθηκε το Κρητικό Ζήτημα. Η προσπάθεια δηλαδή, των Κρητικών και του ελεύθερου ελληνικού κράτους να πετύχουν την Ένωση. Έτσι γίνεται ευρύτερα γνωστό στην Ευρώπη και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, θέλοντας και μη έπρεπε να το αντιμετωπίσουν.
Φτάνουμε τώρα στην Περίοδο της Αιγυπτιοκρατίας από το 1830-1840. Το 1830 οι Τούρκοι παραχωρούν την Κρήτη (ως δώρο για τη βοήθεια τους) στους Αιγύπτιους, οι οποίοι προγραμματίζουν μεγάλα έργα για τον εκσυγχρονισμό της Κρήτης. Κατασκευάζονται δρόμοι, γέφυρες, υδραγωγεία, λιμενικά έργα.
Πολλά χωριά όμως αντιδρούν για τους βαρύτατους φόρους που τους επιβάλλουν οι Αιγύπτιοι. Στις Μουρνιές της Κυδωνίας το 1833 συγκεντρώνονται 7.000 άοπλοι κρητικοί για να διαμαρτυρηθούν ειρηνικά. Οι Αιγύπτιοι βίαια συλλαμβάνουν και απαγχονίζουν τους πρωτεργάτες στις μουριές του χωριού. Οι Μεγάλες Δυνάμεις το 1840 αποσπούν την Κρήτη από τους Αιγύπτιους και την επαναφέρουν στο Σουλτάνο.
Το 1841 Νέα επανάσταση με αρχηγό τον Χαιρέτη Βασιλογιώργη. Τώρα οι επαναστάτες ζητούν την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων για να τους δοθούν περισσότερες ελευθερίες.
Στα 1855, οι Τούρκοι υπογράφουν το Χάτι Χουμαγιούν. Σύμφωνα με το σουλτανόγραφο οι Έλληνες μπορούν να πηγαίνουν ελεύθερα στις εκκλησίες και να κάνουν ό,τι θέλουν στα κτήματά τους. Συμφωνίες που είναι γραμμένες στα χαρτιά αλλά δεν τηρούνται. Γι’ αυτό και οι κρητικοί ξεσηκώνονται ξανά.
Το 1866, οι Κρητικοί κηρύσσουν επανάσταση με τα όπλα η οποία κρατάει ως το 1669. Αρχίζει μεγάλος και φοβερός αγώνας. Το Αρκάδι μια για πάντα παίρνει τη θέση που του αξίζει στην ελληνική και παγκόσμια ιστορία, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, ανάμεσα στο Κούγκι, στο Μεσολόγγι, στο χάνι της Γραβιάς και τόσες άλλες μάχες και θυσίες των ελλήνων. Η απίστευτη ηρωική αυτή θυσία προκαλεί μεγάλη αίσθηση σε όλο τον κόσμο και δυναμώνει το αίσθημα φιλελληνισμού στην Ευρώπη.
Το 1867, ο Ομέρ πασάς εισβάλει στο Λασίθι παρόλο που οι οπλαρχηγοί των κρητικών έχουν αποκλείσει όλες τις προσβάσεις προς τα Σφακιά και το Λασίθι. Οι επαναστάτες παθαίνουν πολύ μεγάλη καταστροφή.
Παρ’ όλα αυτά η επανάσταση συνεχώς ξαναζωντανεύει στην Κρήτη και γι’ αυτό ο Σουλτάνος μη έχοντας άλλη επιλογή, ζητά να βρεθεί μία συμβιβαστική λύση. Οι Μεγάλες Δυνάμεις επεμβαίνουν για να σταματήσει η επανάσταση. Οι Τούρκοι παραχωρούν ένα είδος αυτονομίας, τον Οργανικό Νόμο. Οι αναταραχές όμως κρατάνε ως το 1878.
Στα 1878, ξεσπά νέα επανάσταση με την ευκαιρία του Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1877). Υπογράφεται ο Συνταγματικός χάρτης της Χαλέπας, ο οποίος παραχωρεί στους Κρητικούς δικαιώματα, ελευθερία γλώσσας, θρησκείας, αστυνόμευσης κ.ά.
Ο χάρτης της Χαλέπας όμως δεν τηρείται. Οι Κρητικοί κάνουν αυτό που πρέπει και ξεσηκώνονται ξανά! Τώρα οι Μεγάλες Δυνάμεις δε συμφωνούν μεταξύ τους, γιατί η Αγγλία προσπαθεί να δημιουργήσει στην Κρήτη ανεξάρτητο ελληνικό νησιωτικό κράτος, ενώ η Ρωσία προσπαθεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Κρητών, βοηθώντας στις εξεγέρσεις τους.
Το 1889, μια άστοχη επανάσταση δίνει τη δυνατότητα στην Τουρκία να ανακαλέσει τα προνόμια της Σύμβασης της Χαλέπας.
Το 1895-96, πραγματοποιείται η Μεταπολιτευτική Επανάσταση του Μανούσου Κούνδουρου, με αίτημα όχι την Ένωση, αλλά την επαναφορά της Σύμβασης της Χαλέπας. Οι Τούρκοι όμως συνεχίζουν τις διώξεις. Οι Κρητικοί προσπαθούν να οργανώσουν στρατιωτικές μονάδες, αλλά δεν έχουν πολεμοφόδια.
Τον Ιανουάριο του 1897 ξεσπούν νέες ταραχές στην Κρήτη. Ο τουρκικός όχλος πυρπολεί τα Χανιά. Νέα επανάσταση ξανά με αρχηγό τον Ελευθέριο Βενιζέλο και οι κρητικοί κηρύσσουν την Ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Τμήμα του Ελληνικού στρατού με αρχηγό τον Τιμολέοντα Βάσσο καταλαμβάνει την Κρήτη.
Το Φεβρουάριο του 1897, οι Μεγάλες δυνάμεις επεμβαίνουν, αποκλείουν το νησί και καταλαμβάνουν τις πόλεις: το νομό Χανίων οι Ιταλοί, το νομό Ρεθύμνης οι Ρώσοι, το νομό Ηρακλείου Άγγλοι και το νομό Λασιθίου Γάλλοι. Προτείνουν καθεστώς Αυτονομίας στους Κρητικούς υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.
Η ήττα της Ελλάδας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, στον πόλεμο της Μελούνας οδηγεί τη Συνέλευση του Μελιδονίου να αποδεχτεί ομόφωνα το καθεστώς αυτονομίας.
Στις 25 Αυγούστου 1898, υποκινούμενος τουρκικός όχλος σφάζει στην οδό Πλάνης (σημερινή οδός 25ης Αυγούστου) 700 άμαχους Κρητικούς, αλλά ανάμεσά τους και 17 Άγγλους στρατιώτες και τον πρόξενό της Αγγλίας. Αυτό δίνει πλέον τη δυνατότητα στις Μεγάλες Δυνάμεις να αποφασίσουν αυτές για την τύχη της Μεγαλονήσου.
Τέλος Αυγούστου του 1898 στέλνουν τελεσίγραφο στην Τουρκία να αποχωρήσει από το νησί. Το Νοέμβριο του 1898 αποχωρεί και ο τελευταίος Τούρκος στρατιώτης.
Το κρητικό ζήτημα λύνεται προσωρινά. Η Κρήτη ανακηρύσσεται αυτόνομη ηγεμονία και διορίζεται ο πρίγκιπας Γεώργιος ως ύπατος αρμοστής των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κρήτη στις 9 Δεκεμβρίου 1898. Στη συνέχεια φτάνουμε στην πολυπόθητη ένωση μέσα από την λαίλαπα των βαλκανικών πολέμων, επίσημα την 1η του Δεκέμβρη του 1913 στο φρούριο Φιρκά στα Χανιά, και όλα πλέον ανήκουν στην ιστορία… Στην ιστορία που δεν περίμενε τον κ. Πάγκαλο να της μάθει αν οι κρητικοί έκαναν επαναστάσεις και πότε.
Με τη δήλωσή του πάντως μπήκα στη διαδικασία διάφορων συνειρμών. Ο υπουργός Παιδείας κ. Αρβανιτόπουλος, μετά τα όσα θεάρεστα έχει κάνει στο υπουργείο Παιδείας, συνεχίζοντας την καταστροφική πολιτική των προκατόχων του, και με στόχο απ’ ό,τι φαίνεται να διαλυθούν τα πάντα, συνεχίζει απτόητος για νέα μέτρα, επειδή ακόμα η παιδεία φαίνεται να αναπνέει. Δύσκολα, αλλά αναπνέει και θέλουν να της δώσουν το τελειωτικό χτύπημα. Στόχος ήταν και είναι πάντα η αμάθεια. Ξέρουν πολύ καλά όλα αυτά τα μεγάλα κεφάλια, ότι το διάβασμα και η παιδεία βλάπτουν σοβαρά την αμάθεια και την βλακεία! Αυτή που ξεστόμισε ο κ. Πάγκαλος θέλοντας και πάλι, σαν ξερόλας που είναι, να κάνει υποδείξεις. Η απορία γιατί όταν ήταν υπουργός εκείνος δεν επιχείρησε να ανακαταλάβει την Κρήτη και να αφοπλίσει τους κρητικούς, προφανώς θα μείνει απορία. Θα πρέπει πάντως κάποιος να του πει πως όσο υπάρχουν Καγιαλέδες στο νησί, που τολμούν να κάνουν το κορμί τους κοντάρι για να κυματίζει η σημαία της αντίστασης, τόσο όλοι οι Πάγκαλοι της οικουμένης θα διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους με δηλώσεις όπως η παραπάνω.
Ο κ. Πάγκαλος είμαι σίγουρος πως δεν είναι καθόλου ανιστόρητος. Απλά όλα είναι σχεδιασμένα πάρα πολύ καλά μακροπρόθεσμα, για να αλλάξουν με το έτσι θέλω την ιστορία μας με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει. Αυτή που η λαϊκή ρίμα σε μια αθάνατη μαντινάδα έγραψε μια για πάντα πως:
«Αρκάδι, Φραγκοκάστελλο, Θέρισο κι Ακρωτήρι εκάμανέ τζη τση Τουρκιάς μεγάλο πανηγύρι».
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο κ. Πάγκαλος είναι ο τελευταίος που έχει το δικαίωμα να αμφισβητεί την Κρήτη και τους κρητικούς, αυτός ο μεγάλος τυμπανιστής! που παρέδωσε τον Οτσαλάν στους τούρκους και με τους χειρισμούς του άφησε τα Ίμια και το Αιγαίο να γίνουν γκρίζες ζώνες.
Πάντως οτιδήποτε από τα παραπάνω δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι επικροτείται η κατοχή όπλου και κάποια στιγμή θα πρέπει σοβαρά να σκεφτούν τρόπους όλοι οι σώφρονες, προκειμένου να μην επαναληφτεί παρόμοια περίπτωση στο μέλλον, που βυθίζει οικογένειες στο πένθος και που σε καμία περίπτωση δεν τιμά ούτε την Κρήτη, ούτε τους κρητικούς.
