Τεράστιες είναι οι οικονομικές απώλειες στον κλάδο της εστίασης την τελευταία διετία, καθώς η πανδημία του κορονοϊού επέφερε βαρύ πλήγμα σε εκατοντάδες επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων κινδυνεύουν με λουκέτο, ενώ στον αέρα βρίσκονται και χιλιάδες εργαζόμενοι.
Αυτό επεσήμανε χθες από το Ρέθυμνο όπου βρέθηκε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων, Γιώργος Καββαθάς, ο οποίος είχε συνάντηση με μέλη του τοπικού σωματείου. Ο κ. Καββαθάς περιέγραψε την τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος με τα lockdown και τους περιορισμούς που εξακολουθούν να είναι σε ισχύ και σε καμιά περίπτωση, όπως πρόσθεσε, οι απώλειες αυτές δεν μπορούν να καλυφθούν με τα μέτρα στήριξης που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα.
Όπως ανέφερε ο κ. Καββαθάς για να μπορέσει ο κλάδος να ορθοποδήσει απαιτούνται γενναία επιπλέον μέτρα στήριξης και αυτό γιατί στην ήδη επιβαρυμένη συνθήκη που έχει δημιουργήσει την τελευταία διετία η πανδημία του κορονοϊού, έρχεται να προστεθεί το τελευταίο διάστημα και το δυσβάσταχτο πλέον για τους επιχειρηματίες ενεργειακό κόστος το οποίο συνοδεύεται από σειρά αυξήσεων σε βασικές πρώτες ύλες.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «ΡΝ» ο Γιώργος Καββαθάς ανέφερε:
«Ο κλάδος της εστίασης έχει πληγεί ανεπανόρθωτα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μη λησμονούμε ότι η εστίαση κι άλλοι κλάδοι της οικονομίας έρχονται από μία δεκαετή κρίση με ανοιχτές πληγές, οι οποίες μέσα στην πανδημία άνοιξαν κι αιμορραγούν.
Η εστίαση έχει χάσει το 2020 και το πρώτο εννεάμηνο του 2021 περίπου 4 δισεκατομμύρια ευρώ από τον κύκλο εργασιών. Έναν κύκλο εργασιών που δεν μπορεί να αναπληρώσει. Είναι ένας από τους κλάδους της οικονομίας που ο χαμένος κύκλος εργασιών, ο χαμένος τζίρος, δεν μπορεί να αναπληρωθεί.
Από την άλλη πλευρά, έχουμε από την κυβέρνηση μέτρα στήριξης στον κλάδο περίπου 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμα και με αυτά τα μέτρα και με αυτά που ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι έχει υπερ-στηριχθεί η εστίαση, η εστίαση έχει χάσει πάνω από 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Και βέβαια, δεν έχουμε συνυπολογίσει το τέταρτο τρίμηνο του 2021, το οποίο – ιδιαίτερα οι δύο μήνες Νοέμβριος και Δεκέμβριος – οι απώλειες για τον κλάδο πρέπει να είναι της τάξεως του 50%. Δηλαδή, αμέσως- αμέσως μπορώ να σας πω ότι είναι άλλα 500 εκατ. ευρώ οι απώλειες των δύο αυτών μηνών. Και ο πρώτος μήνας του νέου έτους με τα αυξημένα περιοριστικά μέτρα της 29ης-30ης Δεκεμβρίου, η μείωση είναι γύρω στο 70-80%. Που σημαίνει ότι έχει χάσει (η εστίαση) άλλα 400 εκατομμύρια.
Εάν η κυβέρνηση, πραγματικά, δεν βοηθήσει τον κλάδο στο επόμενο άμεσο διάστημα – λαμβανομένου υπόψιν ότι τα ταμειακά διαθέσιμα των επιχειρήσεων είναι ανύπαρκτα, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν και το αυξημένο κόστος πρώτων υλών και κυρίαρχα του κόστους ενέργειας- είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε σε λουκέτα και απώλειες χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Μην ξεχνάμε ότι η εστίαση είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εργοδότης στη χώρα. Απασχολεί 320.000 επαγγελματίες και έχει έναν μεγάλο πολλαπλασιαστή 2,2: που σημαίνει ότι εάν η εστίαση υποστεί μία ζημιά της τάξεως του 1 εκατομμυρίου ευρώ, οι άλλοι κλάδοι της οικονομίας από τον πρωτογενή μέχρι τον τριτογενή τομέα, η ζημιά θα είναι γύρω στα 2,2 δισεκατομμύρια!
Δεν έχουμε μάθει να επαιτούμε. Δεν ζητάμε ελεημοσύνη από την πλευρά της κυβέρνησης και της Πολιτείας. Ζητάμε μέτρα στήριξης, διότι η απώλεια του κύκλου εργασιών είναι αποτέλεσμα όχι κακών επιχειρηματικών επιλογών, αλλά είναι αποτέλεσμα κρατικής εντολής».
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, ξεκαθάρισε πως η χαλάρωση των μέτρων σε ό,τι αφορά την επιστροφή της μουσικής και την απελευθέρωση του ωραρίου δεν έχουν σημάνει την επιστροφή στην κανονικότητα για το κλάδο, καθώς όπως είπε εξακολουθούν να ισχύουν για την εστίαση τα περιοριστικά μέτρα της 6ης Νοεμβρίου. «Δηλαδή, στους εσωτερικούς χώρους μπορούμε να δεχθούμε εμβολιασμένους και νοσήσαντες και στους εξωτερικούς εμβολιασμένους, νοσήσαντες και ανεμβολίαστους με rapid test. Αυτό στο target group που απευθυνόμαστε είναι πάνω του 50% οι ανεμβολίαστοι, στις ηλικίες κάτω των 60, 50 και 40 ετών.
Λαμβανομένου υπόψιν ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα μεγάλο ποσοστό ανεμβολίαστων συν ότι έχουμε τις μικτές παρέες – που αυτό λειτουργεί αποτρεπτικά για να μπει κάποιος στην επιχείρηση, συν το ψυχολογικό βάρος που έχουν οι εμβολιασμένοι – το φόβο μήπως κολλήσουν στους εσωτερικούς χώρους – μπορώ με ασφάλεια να πω ότι ο κλάδος αυτή τη στιγμή δουλεύει με το 40% των δυνητικών πελατών του! Αυτό όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές! Ήδη έχουν εξαντληθεί τα όρια και οι ανατιμήσεις πρώτων υλών έχουν ξεπεράσει μεσοσταθμικά το 30%. Από την άλλη μεριά, το κόστος ενέργειας (ηλεκτρική, φυσικό αέριο κ.λπ.) που έχει εκτοξευθεί, καταλαβαίνουμε ότι έχουμε μπει μέσα σε δύο συμπληγάδες: τα δυσμενή αποτελέσματα της πανδημίας στην οικονομία και τις πληθωριστικές τάσεις που αναπτύσσονται στην οικονομία το τελευταίο εξάμηνο».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του σωματείου εστίασης και αναψυχής Ρεθύμνου, Ανδρέας Κλαψινός τόνισε πως και σε τοπικό επίπεδο η κατάσταση είναι τραγική και στην πλειοψηφία τους οι επιχειρηματίες βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση, αδυνατώντας να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Άλλωστε πολλές επιχειρήσεις εστίασης της πόλης, παρέμειναν κλειστές το τελευταίο δίμηνο, αφού τα μέτρα που ήταν σε ισχύ και η περιορισμένη κίνηση καθιστούσαν μη βιώσιμη τη λειτουργία τους. «Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην εστίαση, σε τοπικό επίπεδο, είναι τρομακτικές. Αν εξαιρέσουμε τους τέσσερις μήνες του καλοκαιριού, είμαστε περίπου δύο χρόνια κλειστά. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό. Οι περισσότεροι συνάδελφοι δεν πήραν από τις Επιστρεπτέες τα χρήματα που μπορούσαν για να συντηρηθούν όλον αυτό τον καιρό. Γι’ αυτό κι υπάρχουν κάμποσα λουκέτα στο Ρέθυμνο και κάμποσα μαγαζιά από εδώ και μπρος πωλούνται ή επινοικιάζονται για τη διάρκεια της επερχόμενης σεζόν.
Είναι πάρα πολύ δύσκολη η περίοδος για την εστίαση. Κανένα μαγαζί, κανένας κλάδος δεν θα άντεχε ενάμιση στην ουσία δύο χρόνια κλειστά. Με νύχια και με δόντια προσπαθούν οι συνάδελφοι να κρατήσουν τα μαγαζιά τους» τόνισε ο κ. Κλαψινός, ο οποίος πρόσθεσε ότι: «Η χαλάρωση των μέτρων που έφερε η κυβέρνηση, για εμάς είναι δώρον άδωρον. Εμείς θέλαμε τη μουσική και το ωράριο τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Εκεί η εστίαση έχασε πάρα πολλά χρήματα, τα οποία δεν μπορούν να αναπληρωθούν. Βέβαια, είναι θετικό – και χαιρετίζουμε αυτή την ενέργεια της κυβέρνησης – όσον αφορά την χαλάρωση των μέτρων με το ωράριο και τη μουσική, γιατί θα δώσει άλλη ώθηση και στα καφέ και στα club. Το πρόβλημα είναι ότι τώρα ο Φεβρουάριος είναι επί της ουσίας ένας «νεκρός» μήνας. Αν αναφερθούμε ειδικά στο Ρέθυμνο, μιλάμε για μία περίοδο όπου δεν υπάρχουν ούτε Καρναβάλι, ούτε εκδηλώσεις. Κι αν υπάρχουν θα είναι ελάχιστες. Καταλαβαίνετε, οπότε, ότι όλο αυτό για εμάς δεν ωφελεί σε πολλά πράγματα. Βέβαια, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι όλο αυτό θα επιδράσει θετικά στην ψυχολογία του κόσμου. Ο κόσμος θα αρχίσει να καταλαβαίνει ότι αίρονται οι περιορισμοί και σιγά-σιγά θα γίνει το ίδιο και με άλλους περιορισμούς.
Πιστεύουμε ότι το τέλος της πανδημίας θα είναι κάπου τον Μάρτιο με Απρίλιο, με την αρχή της τουριστικής σεζόν.
Δεν ευελπιστούμε σε πάρα πολλά πράγματα τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο».
Τα τέσσερα μέτρα στήριξης ζητά η ΓΣΕΒΕΕ
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ ο κλάδος έχει κρούσει από τον Ιούλιο τον κώδωνα του κινδύνου για τις πληθωριστικές τάσεις.
Πλέον όπως είπε οι λογαριασμοί ενέργειας είναι αυξημένοι στο υπερδιπλάσιο σε σχέση με πέρυσι θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα εκατοντάδων επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό όπως είπε έχουν ήδη ζητήσει από την κυβέρνηση τέσσερα μέτρα στήριξης τα οποία έχουν ως εξής:
1) Το ανεβασμένο κόστος ενέργειας να επιδοτηθεί στο 75% για την εστίαση.
2) Ενίσχυση στα ενοίκια των επιχειρήσεων (είτε με μερική, είτε με ολική απαλλαγή) για όσο διάστημα διαρκούν τα περιοριστικά μέτρα.
3) Να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να θέτουν το προσωπικό σε αναστολή συμβάσεων εργασίας όχι για να βοηθηθούν μόνο στο οικονομικό επίπεδο, αλλά στο πλαίσιο της διακράτησης των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και
4) Οι Επιστρεπτέες προκαταβολές να γίνουν για τον κλάδο μη επιστρεπτέες.
«Ο κλάδος έχει πάρει συνολικά από τις επιστρεπτέες προκαταβολές 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου. Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα νομοθετηθέντα, επιστρέφεται το 50% υπό ειδικές προϋποθέσεις, εξατομικευμένα για κάθε επιχείρηση μέχρι και το 75% δεν επιστρέφεται. Άρα, η προσδοκία του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι να εισπράξει από την εστίαση 350-400 εκατομμύρια και σε βάθος 5ετίας αφού είναι σε 60 δόσεις. Άρα, ο επιμερισμός κατ’ έτος είναι περίπου στα 60-70 εκατομμύρια. Είναι κάτι που, κατά την άποψή μας, είναι δημοσιονομικά διαχειρίσιμο για τον κρατικό προϋπολογισμό και θα δώσει μία ανάσα στις επιχειρήσεις, ώστε να επιχειρήσουν το επόμενο διάστημα να διακρατηθούν οι θέσεις εργασίας και να μην κλείσουν επιχειρήσεις.
Σήμερα υπάρχει κίνδυνος λουκέτου για 30.000 επιχειρήσεις, που σημαίνει ότι θα χαθούν πάνω από 200.000 θέσεις εργασίας» κατέληξε ο κ. Καββαθάς.