Στα χρόνια της μεταπολίτευσης ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, με τον άκρατο λαϊκισμό, τις πελατειακές σχέσεις και τις συντεχνίες τους (η Ελλάδα δεν ήταν κράτος αλλά ένα άθροισμα συντεχνιών), οδήγησαν τη χώρα στα βράχια.
Και εκεί που είχε ξεκολλήσει το καράβι, ήλθε ο ΣΥΡΙΖΑ. Για την παρούσα αρνητική εξέλιξη, δεν υποτιμώ βέβαια τις ευθύνες των εταίρων και δανειστών μας, ούτε την ανεπάρκεια της τέως συγκυβέρνησης.
Σκεφτείτε όμως. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κίνημα εξυγίανσης, κάτι που θα ήταν καλοδεχούμενο. Το κόμμα αυτό συγκεντρώνει τα παραπάνω αρνητικά χαρακτηριστικά στον υπέρτατο βαθμό, μαζί με έναν αριστερό μεσσιανισμό, άγνοια κινδύνου και πλήρη έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα.
Οι οικονομικές υποχρεώσεις μας προς τα έξω σε συνδυασμό με τις υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το εσωτερικό (πρόγραμμα Θεσσαλονίκης, κατάργηση ΕΝΦΙΑ, μείωση αντικειμενικών αξιών, αύξηση του αφορολογήτου στις 12.000, ίδρυση κρατικού αερομεταφορέα και δημόσιας ακτοπλοϊκής εταιρείας και κρατικής τράπεζας, ακύρωση ιδιωτικοποιήσεων, και άλλα ων ουκ έστι αριθμός) απαιτούν διπλασιασμό των εσόδων για να ικανοποιηθούν. Και όλα αυτά θα γίνουν με έναν προϋπολογισμό, και μάλιστα ισοσκελισμένο και με πλεόνασμα (δήλωση Δραγασάκη)! Τη φαντασία τους θα τη ζήλευε ακόμη και ο βαρόνος Μυνχάουζεν.
Στο μεταξύ, τα έσοδα βουλιάζουν, αφού μπήκαμε στην εποχή του τζάμπα και σε λίγο δεν θα πληρώνει κανείς, ενώ ο κόσμος αποσύρει τις καταθέσεις του. Θα στερηθούμε περίπου 10 δισ. από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ., επειδή δεν θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Η Ε.Κ.Τ. αποφάσισε να διακόψει τη ρευστότητα στις τράπεζες, αν μείνουμε εκτός προγράμματος.
O οικονομικός κατήφορος δεν έχει τελειωμό. Οι τράπεζες κατέφυγαν στον μηχανισμό παροχής έκτακτης ρευστότητας. Ο οίκος Fitch υποβάθμισε τις προοπτικές της Ελλάδας. Και το πιο καταστροφικό: εκτός του προγράμματος αγοράς ομολόγων της Ε.Κ.Τ. προβλέπεται να μείνουν τα ελληνικά ομόλογα λόγω χαμηλής αξιολόγησης.
Σε πολιτικό επίπεδο ο σχηματισμός κυβέρνησης είναι άδηλος, αλλά η μετωπική σύγκρουση με τους εταίρους και δανειστές μας είναι βέβαιη. Η όποια κυβέρνηση σχηματιστεί θα είναι εύθραυστη: ή θα διαλυθεί υπό την πίεση των διλημμάτων ή θα οδηγήσει σε ανώμαλες εξελίξεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η ΝΔ και άλλα κόμματα συνεχίζουν να υπόσχονται. Όμως, αν δεν υπάρξει γενναία αλλαγή πορείας, την άνοιξη τη χώρα δεν θα τη σώζει πια κανείς. Θα παγώσουν ακόμη και τα αυτάρεσκα χαμόγελα ορισμένων οικονομολόγων που προκαλούν οργή και αγανάκτηση.
Το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας, η έλλειψη ρευστότητας και το αναμενόμενο πολιτικό χάος δημιουργούν την εικόνα μιας επερχόμενης κόλασης.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης