Αύριο, Κυριακή 5 Ιουλίου, οι πολίτες της χώρας καλούνται να τοποθετηθούν επί ενός ανύπαρκτου ερωτήματος, καθώς το πρόγραμμα στο οποίο εντασσόταν η πρόταση των θεσμών δεν υπάρχει. Η Κυβέρνηση επέλεξε να φύγει «υπερήφανα» από τις διαπραγματεύσεις, γνωρίζοντας ότι αυτό θα προκαλούσε όλα όσα ζήσαμε αυτή την εβδομάδα. Γεγονότα τραγικά για τη χώρα μας και τους πολίτες αυτής της χώρας.
Το βράδυ της Κυριακής όμως το δεδομένο είναι πως η χώρα μας θα βρίσκεται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Και αυτή θα πρέπει να διαχειριστούμε με ψυχραιμία. Εκεί θα πρέπει όλοι να δείξουμε ότι μπορούμε να διορθώσουμε πληγές και να επιδιορθώσουμε ζημίες που θα είναι μεγάλες, θα χρειαστούν χρόνο και πολύ κόπο. Όμως θα χρειαστεί και καθαρό μυαλό, οργάνωση και συγκεκριμένος λόγος, προκειμένου κάποιες από αυτές τις πληγές να μη βαθύνουν και κάποιες βλάβες να μη γίνουν ανήκεστες για τη χώρα και τη κοινωνία.
Ξεκινώντας από το κυρίαρχο της Κυριακής, το αποτέλεσμα δηλαδή του δημοψηφίσματος -χωρίς νόημα όσων γράφει, αλλά με πολύ μεγάλο νόημα όσων πραγματικά περιέχει- θα εκφράσω την προσωπική μου επιθυμία, που μετατρέπω σε πρόβλεψη. Επιθυμώ ως Ευρωπαίος Έλληνας την ισχυρή απάντηση των πολιτών. Εκτιμώ πως η απάντηση αυτή θα είναι ένα μεγάλο Ναι. Και θεωρώντας αυτή ως απάντηση προχωρώ στις σκέψεις μου σχετικά με την επόμενη μέρα και τα κρίσιμα ζητήματα που ανοίγουν.
Είναι κρίσιμο και το μόνο εθνικά συμφέρον, η βούληση των πολιτών να γίνει σεβαστή από όλους. Θεωρώ αυτονόητο πως το σύνολο του πολιτικού συστήματος θα αποδεχθεί το αποτέλεσμα αυτό. Το επόμενο βήμα είναι να γίνει αυτή αποδεκτή και από το σύνολο των πολιτών. Από όλους. Γιατί η χώρα δεν αντέχει τη διακίνηση της παραμικρής αμφιβολίας περί του τελικού αποτελέσματος που θα ανακοινωθεί επισήμως από το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών.
Η κοινωνία, από επιλογή κάποιων, έχει μπει σε βαθειά περιπέτεια πιθανού διχασμού. Και είναι κάτι που χτίζεται εδώ και αρκετά χρόνια. Είναι λοιπόν ευκαιρία, η διεξαγωγή αυτού του δημοψηφίσματος να ξεκαθαρίσει τα πράγματα και σε αυτήν. Οι πολίτες θα επιλέξουν και οι πολιτικοί θα εκτελέσουν τη βούλησή του.
Είναι όμως σημαντικό τη Δευτέρα το πρωί να καταφέρουμε ως κοινωνία να θεραπεύσουμε άμεσα και τελεσίδικα τις πληγές που αφήνει πίσω της η -λανθασμένη κατ’ εμέ- επιλογή της Κυβέρνησης να μας προτρέψει να αποφασίσουμε μεταξύ του άσπρου και του μαύρου. Κάποιες φορές χρειάζεται. Όταν όμως γίνεται σωστά και εξασφαλίζεται η ομαλότητα της επόμενης ημέρας.
Είναι επίσης σημαντικό να προειδοποιήσουμε από τώρα τους πολίτες υπεύθυνα ότι η ομαλότητα στην ελληνική αγορά δεν θα επέλθει σύντομα, καθώς το πλήγμα είναι βαρύ. Θα χρειαστεί καιρός για να ανοίξουν οι Τράπεζες κανονικά. Θα χρειαστεί κοινή προσπάθεια από το σύνολο της πολιτικής ζωής προς τους εταίρους μας προκειμένου να αποκατασταθεί η κανονικότητα στην οικονομική ζωή της χώρας. Και το παραπάνω είναι άσχετο από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Απλώς, ένα Ναι, θα επιτρέψει στους εταίρους μας να καταλάβουν ότι οι Έλληνες επιθυμούν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας μας, καθώς αυτό είναι το πραγματικό ερώτημα του δημοψηφίσματος. Αυτό θα κάνει την επιστροφή της κανονικότητας πιο γρήγορη.
Είναι απολύτως σημαντικό να τονίσουμε σε όλους τους τόνους, πριν το δημοψήφισμα, ότι η κανονικότητα στην καθημερινότητά μας δεν θα επιστρέψει αυτομάτως. Και πάνω από όλα, να προτρέψουμε τους πολίτες να βοηθήσουν στην πραγματική ανασυγκρότηση της χώρας, όχι μόνο σε οικονομικό, αλλά κυρίως σε θεσμικό και πολιτικό επίπεδο.
Η χώρα μας χρειάζεται άμεσα, μεγάλες, θεσμικές τομές. Τομές τις οποίες η κοινωνία ίσως να δει μόνο αν περάσει μέσα από μια κρίση όπως αυτή που βιώνουμε και προβλέπεται να συνεχιστεί εντονότερη τον επόμενο καιρό.
Οφείλουμε να παραμείνουμε ψύχραιμοι, δημοκρατικοί και με ανοικτούς ορίζοντες σκέψης και πράξης. Έχουμε δρόμο να περπατήσουμε ακόμα. Όμως μόνο κατανοώντας την πορεία μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες της.
Καλή ψήφο. Ψυχραιμία.
* Ο Γιάννης Λίτινας είναι πολιτικός μηχανικός
