Την άρση της αναστολής λειτουργίας των Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων την περίοδο της καραντίνας, ζητά ο Σύλλογος Εργαζομένων των ΚΗΦΗ Ελλάδας με έγγραφο που απέστειλε στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Όπως τονίζεται στο έγγραφο, οι παρενέργειες από το κλείσιμο των ΚΗΦΗ θα είναι ασύμμετρα υψηλές για τα άτομα που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και το οικογενειακό τους περιβάλλον αδυνατεί να ανταποκριθεί στην φροντίδα τους.
Αναλυτικά, στο έγγραφο που υπογράφεται από την πρόεδρο και την γραμματέα του Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζομένων στα ΚΗΦΗ, αναφέρονται τα εξής:
«Καταλαβαίνουμε ότι η απόφαση αυτή λαμβάνεται με στόχο την προστασία των ηλικιωμένων και κατ’ επέκταση της κοινωνίας και του συστήματος υγείας από τον κίνδυνο διασποράς και σοβαρής νόσησης των ηλικιωμένων από την πανδημία.
Οι παρενέργειες της αναστολής της λειτουργίας των ΚΗΦΗ πάραυτα θα είναι ασύμμετρα υψηλές. Η εμπειρία μας από την εθελούσια καραντίνα των ηλικιωμένων των προηγούμενων μηνών παρ’ όλες τις προσπάθειες διασύνδεσης και απομακρυσμένης βοήθειας μας καταδεικνύει ότι οι συνέπειες στην νοητική και σωματική κατάσταση των ωφελούμενών μας είναι καταστροφικές.
Κατά την πρώτη καραντίνα με βάση την οδηγία που είχε εκδοθεί Α.Π. 12066/Δ12341/11-3-2020 υπενθυμίζονται οι αναφορές ότι τα ΚΗΦΗ εξυπηρετούν «άτομα μη δυνάμενα να αυτοεξυπηρετηθούν απόλυτα, των οποίων το οικογενειακό περιβάλλον αδυνατεί να ανταποκριθεί στην φροντίδα τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην με Αριθ. Π1γ/ΑΓΠ/οικ. 14963/9-10- 2001 υπουργική απόφαση (Β’ 1397)» και ότι «οι υπηρεσίες που παρέχονται από τα ΚΗΦΗ ήτοι: σίτιση, νοσηλευτική φροντίδα κ.α. είναι απολύτως αναγκαίες και όχι ψυχαγωγικού χαρακτήρα όπως αυτές των ΚΑΠΗ».
Από την πρώτη καραντίνα δεν βελτιώθηκε η αυτοεξυπηρέτησή των ωφελούμενων του ΚΗΦΗ ούτε μειώθηκαν οι ανάγκες του. Το αντίθετο μάλιστα.
Με βάση τις πρώτες αναφορές από τα ΚΗΦΗ της Ελλάδας άτομα που ήταν λειτουργικά και χρειάζονταν μια μέτρια υποστήριξη έχουν βρεθεί κατακλεισμένα από φόβο, η κινητικότητα και η σωματική τους κατάσταση έχει επιβαρυνθεί, έχουν αυξηθεί οι πτώσεις και τα κατάγματα και παρατηρείται μεγάλη έκπτωση στην νοητική τους λειτουργία που αλληλεπιδρά και με την αισθητηριακή αντιληπτικότητά τους (όραση και ακοή). Με άλλα λόγια, οι ωφελούμενοί μας από ενεργοί ηλικιωμένοι βρίσκονται να βλέπουν, να ακούν χειρότερα, να αυξάνεται η αστάθεια τους σε συνάρτηση με τον φόβο τους να κινηθούν, να βρίσκονται εγκλωβισμένοι στο σπίτι, χωρίς οικογενειακή και κοινωνική υποστήριξη και με φθίνουσες τις νοητικές λειτουργίες τους και σε άμεσο κίνδυνο επιβίωσης λόγω μη εξασφάλισης βασικών αγαθών και φαρμάκων.
Η παραπομπή των ατόμων αυτών στο διευρυμένο ΒΣΣ δεν εξασφαλίζει την εξατομικευμένη παρέμβαση που παρέχονται από τα ΚΗΦΗ, οι ωφελούμενοί μας, τόσο λόγω ηλικίας όσο και νευροψυχολογικών παθήσεων (άνοια, παρκινσον, γηριατρική κατάθλιψη κ.α.) αδυνατούν να συνάψουν σχέσεις εμπιστοσύνης και να εξοικειωθούν με άλλους επαγγελματίες, ενώ κινδυνεύουν ψυχικά και συναισθηματικά άμεσα από την αποξένωση και την εγκατάλειψη από οικείους και άλλο κοινωνικό περίγυρο «για το καλό τους».
Τα ΚΗΦΗ στελεχώνονται από ειδικό προσωπικό, νοσηλευτές, οικογενειακούς φροντιστές/ επιμελητές πρόνοιας, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, ενώ έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο μέσω του Εθνικού Σχεδίου για την Άνοια και με την λειτουργία τους εξασφαλίζουν υποστήριξη (ακόμα και απομακρυσμένη) στους ωφελούμενους τους από ψυχιάτρους, ψυχολόγους νευρολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς μέσω της Ψυχογηριατρικής Εταιρίας ο Νέστωρ, της Αλζχάιμερ Ελλάς κ. άλλων εταιριών, υπηρεσίες που θα χαθούν αν βρεθούν τα ΚΗΦΗ σε πλήρη αναστολή.
Στα πλαίσια μεγιστοποίησης των μέτρων πρόληψης για τους ηλικιωμένους, με βάση την εμπειρία μας από την πρώτη καραντίνα και σε στενή συνεργασία με άλλες δομές εξειδικευμένης παρέμβασης για άνοια και Αλτσχάιμερ (κέντρα Alzheimer Hellas, Alzheimer Αθήνας, Ψυχογηριατρική Εταιρία Νέστορ κ.α.) είμαστε σε θέση να παρέχουμε με αυστηρή τήρηση των μέτρων προστασίας εξατομικευμένες απομακρυσμένες υπηρεσίες στους ωφελούμενους μας, άτομα μεγάλης ηλικίας, με πολλά παθολογικά και γηριατρικά ζητήματα και συχνά χωρίς οικογενειακό ή άλλο υποστηρικτικό πλαίσιο, διατηρώντας την σχέση, την εμπιστοσύνη που έχει κερδηθεί και την κατανόηση των ιδιαίτερων αναγκών καθενός από αυτούς.
Πιο συγκεκριμένα, τα ΚΗΦΗ όπως και στην πρώτη καραντίνα, μένοντας ανοιχτά, χωρίς να δέχονται με φυσική παρουσία ωφελούμενους, μπορούν να συνεχίσουν να παρέχουν:
- Καθημερινή σίτιση κατ’ οικον.
- Έντυπα νοητικής ενδυνάμωσης, και άλλο υλικό, με στόχο την ασύγχρονη νοητική ενδυνάμωση και υποστήριξη οπτικοκινητικών λειτουργιών
- Συνεδρίες νοητικής ενδυνάμωσης μέσω τηλεδιάσκεψης
- Απομακρυσμένες βασικές νοσηλευτικές υπηρεσίες (συνταγογράφηση, αγορά και χορήγηση φαρμάκων, βοήθεια στην εξασφάλιση εβδομαδιαίας φαρμακευτικής αγωγής, ενέσιμες αγωγές, προληπτικός εμβολιασμός, μεταφορά και συνοδεία σε υπηρεσίες υγείας, παρακολούθηση ζωτικών λειτουργιών, περιποίηση τραυμάτων κ.α)
- Συστηματική τηλεφωνική επικοινωνία και στήριξη και καταγραφή των αναγκών τους
- Εξασφάλιση πρακτικών αναγκών αυτών από σούπερ μάρκετ, φαρμακείο κ.α.
- Διασύνδεση με άλλες δημοτικές η δημόσιες υπηρεσίες, εξασφάλιση βεβαιώσεων μετακινήσεις κα.α
- Ειδική ψυχοκοινωνική στήριξη ωφελούμενων, διαμεσολάβηση με οικογένεια σε ειδικά ζητήματα
- Συμβουλευτική και στήριξη οικογενειακών φροντιστών για την αντιμετώπιση ζητημάτων σχετικών με την άνοια, τις συμπεριφορικές παθήσεις αυτής, την απάθεια και την αντιδραστικότητα των ηλικιωμένων.
Σημαντικό, τέλος, είναι να διευκρινιστεί ότι τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων είναι προγράμματα χρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, με συγκεκριμένο αντικείμενο και έργο, όπου η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτών γίνεται μέσω παραδοτέων που αποδεικνύουν την υλοποίηση του φυσικού αντικείμενου. Αποτελεί ένα έργο που μπορεί να συνεχιστεί η παροχή του, λαμβάνοντας μέτρα και υπηρεσίες απομακρυσμένης υποστήριξης όπως αναφέρθηκαν παραπάνω».