Bλέπουμε κι ακούμε τα δύο τελευταία χρόνια να γίνεται κουβέντα για αντισυστημικά κόμματα. Παρατηρούμε μάλιστα ότι κάποιοι χρησιμοποιούν τον όρο «αντισυστημικός» με θετικό πρόσημο και άλλοι με αρνητικό. Αυτοί που αυτοχαρακτηρίζονται αντισυστημικοί, φυσικά χρησιμοποιούν τον όρο με θετικό πρόσημο. Ας δούμε ποια κόμματα αυτοχαρακτηρίζονται αντισυστημικά και πώς το δικαιολογούν.
Πρώτα ας δούμε το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ λέει ότι το σύστημα της Ελλάδας είναι ο καπιταλισμός και ότι το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα στην Ελλάδα που είναι με συνέπεια απολύτως αντικαπιταλιστικό, άρα θεωρεί ότι είναι το μόνο αντισυστημικό κόμμα στην Ελλάδα. Βέβαια ο καπιταλισμός επικρατεί σε όλες τις χώρες του πλανήτη, πλην της Βόρειας Κορέας, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας.
Η Χρυσή Αυγή (ΧΑ) λέει επίσης ότι είναι το μοναδικό αντισυστημικό κόμμα στην Ελλάδα. Όλοι γνωρίζουμε ότι η ΧΑ δίνει μάχες εναντίον του κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας. Επειδή αν έλεγε στο λαό ανοιχτά ότι το σύστημα που εννοεί είναι η κοινοβουλευτική δημοκρατία δεν θα ήταν τόσο αρεστή στις λαϊκές μάζες, γι’ αυτό φροντίζει να «κοσμήσει» την κοινοβουλευτική δημοκρατία με ιδιότητες που, ίσως είναι κατά καιρούς όψεις της ελληνικής δημοκρατίας (π.χ. κομματοκρατία, αναξιοκρατία, διαφθορά, κλεπτοκρατία) ή και με άλλες λαϊκίστικες «ρετσινιές» (π.χ. Βαβαροκρατία, Κούισλιγκς, τσάτσοι των τοκογλύφων δανειστών). Μ’ αυτόν τον τρόπο η ΧΑ φτιάχνει ένα αποκρουστικό σύστημα και περνάει στο λαό μια επαχθή εικόνα της δημοκρατίας, ώστε να έρχονται τα λούμπεν στοιχεία του λαού να συνταχθούν μαζί της.
Άρα για να δούμε ποια κόμματα είναι αντισυστημικά (και τι είδους πρόσημο, θετικό ή αρνητικό, έχει αυτό το αντισυστημικό) πρέπει πρώτα να δούμε για ποιο «σύστημα» μιλάμε. Αν το «σύστημα» έχει θετική έννοια, το αντισυστημικό κόμμα έχει αρνητική έννοια. Και αντίστροφα.
Ας ξεκινήσουμε θεωρώντας την κοινοβουλευτική δημοκρατία ως το «σύστημα» της Ελλάδας. Σ’ αυτήν την περίπτωση υπάρχει ένα αντισυστημικό κόμμα στην Ελλάδα, υπάρχει δηλαδή ένα κόμμα που είναι εναντίον της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και αυτό το κόμμα είναι η ΧΑ. Άλλωστε το περίφημο καλοκαίρι των «αγανακτισμένων» του 2011 ήταν το μπλοκ της ΧΑ στην πάνω πλατεία Συντάγματος που ούρλιαζε το ανατριχιαστικό σύνθημα: «να καεί, να καεί το μπ… η Βουλή». Δεν έμειναν μόνον εκεί οι «λεβέντες» της ΧΑ. Ακόμα και μέσα στο χώρο του Κοινοβουλίου εξέπεμψαν το απύθμενο μίσος της για τη δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό. Για να μην αναφέρουμε το θαυμασμό της στον Χίτλερ, τις ναζιστικές χαιρετούρες, τον προπηλακισμό πολιτικών τους αντιπάλων καθώς και τις δολοφονικές επιθέσεις κατά αλλοδαπών και ημεδαπών με τελευταίο θύμα τον αντιφασίστα μουσικό Παύλο Φύσσα. Επομένως αν ως «σύστημα» στην Ελλάδα εννοούμε την κοινοβουλευτική δημοκρατία, με παγκοσμίως θετική χροιά, έχουμε στη χώρα μας ένα αντισυστημικό κόμμα: την ΧΑ, με αρνητικότατο πρόσημο.
(Το ΚΚΕ ως προς αυτό δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αντισυστημικό, αφού αποδέχεται τους κανόνες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και αφού μεταθέτει την αντικατάστασή της από τη δικτατορία του προλεταριάτου, στην Επανάσταση που θα γίνει… κάποτε).
Αν όμως ως σύστημα εννοούμε τον καπιταλισμό, θα θεωρούσαμε το ΚΚΕ ως αντισυστημικό κόμμα (και μάλιστα με θετική έννοια, αφού ο καπιταλισμός εκτός από τα καλά του έχει πάμπολλα αρνητικά), αν το κόμμα αυτό είχε ένα σχέδιο μετάβασης από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, άλλο από το πολλαπλώς αποτυχόν σταλινικό σχέδιο. Αλλά όμως το ΚΚΕ, εκτός τις παλαιοκομμουνιστικές και σταλινικές ιδέες και πρακτικές) (που κατέρρευσαν εκκωφαντικά μαζί με το τείχος του Βερολίνου) δεν έχει την παραμικρή ιδέα για τη μετάβαση αυτή. Επομένως το ΚΚΕ δεν είναι αντισυστημικό κόμμα, παρά μόνο ένα περιθωριακό κόμμα, που ονειρεύεται καταλήψεις χειμερινών ανακτόρων και άλλα ηχηρά παρόμοια.
Η μεγαλύτερη πληγή του δημόσιου βίου στη χώρα μας (μεγαλύτερη της ΧΑ) είναι ο λαϊκισμός που έχει κυριεύσει τα ΜΜΕ, μεγάλη μερίδα των κομμάτων και του λαού. Οι λαϊκιστές αθροίζουν όλα τα κατά καιρούς αρνητικά φαινόμενα του πολιτεύματος (κομματοκρατία, αναξιοκρατία, συνδικαλιστοκρατία, κλεπτοκρατία, διαφθορά κ.λπ.), αφαιρούν όλα τα θετικά στοιχεία και φτιάχνουν ένα ιδεατό μισητό «σύστημα» και έτσι όποιος είναι εναντίον αυτού του «συστήματος» είναι αντισυστημικός και άρα «μάγκας και παλικάρι». Ο λαϊκισμός στα πάνω από 200 χρόνια της ύπαρξής του, δεν ωφέλησε ποτέ κανένα κράτος και κανένα λαό, ούτε καν αυτούς που τον πλασάρουν. Άλλωστε όσοι σπέρνουν ανέμους, θερίζουν θύελλες.
* Ο Δημήτρης Χρ. Ράπτης είναι χημικός, πρ. διευθυντής ΕΛΠΕ