Σε πλήρη εξέλιξη είναι οι εργασίες στην αίθουσα του Αγίου Φραγκίσκου στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου, τόσο σε ότι αφορά τη διαρρύθμιση του χώρου όσο και τη μεταφορά των αρχαιολογικών ευρημάτων που για τα επόμενα χρόνια θα βρίσκονται σε νέα στέγη όπου θα λειτουργήσει η προσωρινή μουσειακή έκθεση. Οι εργασίες προσχωρούν με ταχείς ρυθμούς ήδη έχουν τοποθετηθεί τα πρώτα εκθέματα ενώ το έργο με βάση και το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να παραδοθεί στο τέλος του χρόνου και το μουσείο αναμένεται να λειτουργήσει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι το κτίριο που μέχρι πρότινος στεγαζόταν το αρχαιολογικό μουσείο του Ρεθύμνου στην είσοδο του φρουρίου της Φορτέτσας, έχει κριθεί ακατάλληλο και για τον λόγο αυτό η γενική γραμματέας Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ενέταξε στο ΕΣΠΑ ένα έργο προκειμένου να διαμορφωθεί η αίθουσα του Αγίου Φραγκίσκου, στο ιστορικό κέντρο της πόλης και να μπορέσει να φιλοξενήσει μουσειακές εκθέσεις έως ότου υλοποιηθεί το νέο μουσείο.
Πρόκειται για ένα έργο, με προϋπολογισμό περίπου 283.000 ευρώ και η χρηματοδότηση αφορά στη μεταφορά του αρχαιολογικού πλούτου του Ρεθύμνου από τον υφιστάμενο χώρο στον οποίο στεγάζεται (στη Φορτέτσα), στην αίθουσα του Αγίου Φραγκίσκου, στην παλιά πόλη.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει αντικείμενα από τη Νεολιθική περίοδο έως και την περίοδο της Ενετοκρατίας, μέσα από τα οποία θα προβάλλεται συνολικά ο αρχαιολογικός θησαυρός του νομού. Η διάρθρωση της έκθεσης θα γίνει σε χρονολογικές ενότητες, στο πλαίσιο των οποίων θα εκτεθούν περίπου χίλια αντικείμενα, είτε τοποθετημένα σε προθήκες είτε ελεύθερα στο χώρο. Για την κατανόηση του ιστορικού πλαισίου και των εκθεμάτων θα αξιοποιηθούν σύγχρονα εποπτικά μέσα με το κατάλληλο πληροφοριακό υλικό.. Στην αίθουσα του Αγίου Φραγκίσκου θα μεταφερθεί η υφιστάμενη έκθεση του αρχαιολογικού μουσείου η οποία θα είναι εμπλουτισμένη με νέα ευρήματα απ όλο το νομό. Επίσης, θα περιλαμβάνει και παλιά ευρήματα τα οποία δεν έχουν εκτεθεί.
Πρόκειται για ευρήματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου που καλύπτουν διάφορες ομάδες υλικού από γλυπτά γυάλινα νομίσματα μέχρι και ψηφιδωτά με τοιχογραφίες που έχουν εντοπιστεί τόσο στην πόλη όσο και στην περιφέρεια του νομού. Κάποια από τα ευρήματα αυτά δεν έχουν προέλθει από ανασκαφές αλλά από περισυλλογές στις αρχές του 20ου αιώνα από κατεστραμμένα κτίρια ή κτίρια των οποίων η χρήση έχει αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου.
Ζητούμενο παραμένει η κατασκευή νέου αρχαιολογικού μουσείου
Ωστόσο, το μεγάλο ζητούμενο για το Ρέθυμνο είναι η κατασκευή ενός νέου σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου, για το οποίο ωστόσο εκκρεμούν οι εγκρίσεις από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος σε ότι αφορά το ρυμοτομικό σχέδιο του οικοπέδου της Σοχώρας που σήμερα στεγάζεται το ΚΤΕΛ προκειμένου ο φάκελος της μελέτης του νέου αρχαιολογικού μουσείου του Ρεθύμνου να αποσταλεί στη συνέχεια -όπως προβλέπουν οι σχετικές διαδικασίες στο Συμβούλιο της Επικρατείας- για να μπορέσει να ξεκινήσει ο διεθνής διαγωνισμός για την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου με χρήματα που έχει δεσμεύσει η Περιφέρεια Κρήτης, προϋπολογισμού 150.000 ευρώ.
Το συνολικό κόστος της μελέτης ανέρχεται, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, στις 800.000 ευρώ, ενώ φαίνεται πως το προσεχές διάστημα θα υπογραφεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ Περιφέρειας και υπουργείου Πολιτισμού για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες προκήρυξης της μελέτης, με την ελπίδα αυτό να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ. Η επίσπευση των συγκεκριμένων διαδικασιών χαρακτηρίζεται επιβεβλημένη για να προχωρήσουν οι διαδικασίες και να μπορέσει το έργο σταδιακά να διεκδικήσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ.