Μια πρωτοβουλία ιστορικής σημασίας ανέλαβε από φέτος ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Μέρους. Με στόχο την μεταλαμπάδευση στις επόμενες γενιές των παραδόσεων του χωριού και την διατήρηση της ιστορικής μνήμης καθιερώνουν από το καλοκαίρι αυτό εκδηλώσεις μνήμης και τιμής της επετείου του ολοκαυτώματος.
Η πρώτη από τις εκδηλώσεις αυτές πραγματοποιήθηκε στον αύλειο χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου Άνω Μέρους το απόγευμα του π. Σαββάτου.
Η όλη προετοιμασία ανέδειξε τις άριστες διοικητικές ικανότητες του προέδρου κ. Ιάκωβου Παττακού, που συνέβαλε στην οργάνωση μιας εκδήλωσης που θα συζητείται για καιρό.
Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, χωρίς επίσημες παρουσίες, συγκεντρώθηκε όλο το χωριό στο χώρο της εκδήλωσης. Ο άνετος αυτός χώρος αποτελούσε χωρίς καμιά ιδιαίτερη λήψη μέτρων τον ιδανικό για την διοργάνωση εκδήλωσης χωρίς τον κίνδυνο μολύνσεων από την πανδημία.
Στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος κ. Ιάκωβος Παττακός αναφέρθηκε στην ανάγκη να τιμάμε τους προγόνους μας με εκδηλώσεις ουσίας που διατηρούν τη μνήμη και αφυπνίζουν το πατριωτικό συναίσθημα. Όπως σωστά επισήμανε ο κ. Παττακός καμιά επισημότητα δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ανάγκη της ουσιαστικής συμμετοχής σε ένα τέτοιο γεγονός, όπου τον πρώτο λόγο έχει η τιμή στους νεκρούς και όχι η προσωπική προβολή των παραγόντων.
Την τιμητική αυτή βραδιά τίμησε με την παρουσία του ο πρόεδρος της Παγκρητίου Αμερικής κ. Ιάκωβος Μπούτζουκας, που σε μια συγκινητική προσλαλιά του, αφού επαίνεσε τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία αυτή τόνισε την ανάγκη τέτοιων εκδηλώσεων που δημιουργούν πρότυπα για τις επόμενες γενιές και τις συνδέουν με τις προγονικές ρίζες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Μπούτζουκας άλλαξε τελευταία στιγμή όλο του το πρόγραμμα για να μπορέσει να παραστεί στο μνημόσυνο αυτό.
«Ψυχή» της εκδήλωσης ο εκλεκτός εκπαιδευτικός και πολιτιστικός παράγων του τόπου κ. Στέλιος Μπαγουράκης πλαισίωσε το πάνελ των ομιλητών και συγκλόνισε το ακροατήριο με την αναφορά του στις δικές του μνήμες.
Μικρό παιδί εκείνη την τραγική Τρίτη του Αυγούστου, είδε τους ναζί να παίρνουν τον πατέρα του και να τον οδηγούν στο απόσπασμα. Και αναρωτιέται ακόμα πώς να ένοιωσε ο άνθρωπος αυτός αφήνοντας πίσω του έγκυο γυναίκα και τρία παιδιά.
Ο κ. Μπαγουράκης με γλαφυρή περιγραφή αναφέρθηκε και σε άλλες προσωπικές του μνήμες. Όπως αυτή που κουβαλώντας λίγο ψωμί και μερικές ελιές για το δρόμο τον σταμάτησε ένας Γερμανός και με την άκρη του όπλου έλεγξε το περιεχόμενο του ταπεινού δέματος που κρατούσε. Όταν είδε άφησε το κατατρομαγμένο παιδί να φύγει αφήνοντας όμως στη μνήμη του ματωμένο αποτύπωμα από το επεισόδιο αυτό.
Ιδιαίτερης αναφοράς αξίζει η συντονίστρια της εκδήλωσης κ. Αγγελική Διαμαντάκη, δικηγόρος, που με λόγο μεστό και ουσιαστικό παρουσίαζε τους ομιλητές με άριστη διαχείριση του χρόνου.
Η συνεργάτις μας κ. Εύα Λαδιά, που ήταν μεταξύ των ομιλητών, αναφέρθηκε με συγκίνηση στην κοινή πορεία με τον Στέλιο Μπαγουράκη για την ανάδειξη των «Ολοκαυτωμάτων» και στο Σπύρο Μαρνιέρο που με τις οδηγίες και την αυστηρή του εποπτεία συγκεντρώθηκε όλο αυτό το υλικό για να μην ξεχαστεί ποτέ η τραγική θυσία των Ανωμεριανών ηρώων.
Σε παραδοσιακό ύφος ο πρόεδρος των Ανωμεριανών της Αθήνας κ. Γιώργος Δουλγεράκης αναφέρθηκε στο χρονικό των ολοκαυτωμάτων. Η έμμετρη αναφορά του πραγματικά εντυπωσίασε το κοινό.
Από τις ωραιότερες στιγμές της βραδιάς ήταν η συμμετοχή κατοίκων που έζησαν τα γεγονότα. Και με τη μορφή διαλόγου συνεχίστηκε η κατάθεση μαρτυριών που έδωσε μια άλλη διαφορετική υπόσταση στην εκδήλωση αυτή, που εξασφαλίζει η αληθινή πρόθεση να τιμηθούν τα ιερά και τα όσια ενός τόπου.
Εξαιρετική ήταν η εργασία της Αρχαιολόγου κας Ευγενίας Λινοξυλάκη για το ιστορικό του μνημείου που παρουσίασε στη διάρκεια της βραδιάς, με προβολή διαφανειών.
Η κα Λινοξυλάκη παρουσίασε άγνωστα στοιχεία για την κατασκευή του μνημείου και τους συντελεστές του και καταχειροκροτήθηκε.
Στο τέλος της εκδήλωσης η κ. Εύα Λαδιά απήγγειλε το έμμετρο αριστούργημα του Μιχαήλ Κατσαντώνη «Το Κέντρος έχει καταχνιά», που αποτελεί ένα σπαρακτικό θρήνο ψυχής ανθρώπου που έζησε τα γεγονότα και έχασε τόσο αγαπημένα πρόσωπα μέσα σε λίγη ώρα.
Το ποίημα έχει μελοποιήσει ο μεγάλος μας συνθέτης κ. Μπάμπης Πραματευτάκης και αποτελεί την εισαγωγή στο συμφωνικό του έργο «Κέντρους Εγκώμιον».
Στη συνέχεια απονεμήθηκαν τιμητικές πλακέτες στην Εύα Λαδιά για τη συμβολή της στην ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και ιδιαίτερα των «Ολοκαυτωμάτων» των χωριών του Κέντρους και στο Στέλιο Μπαγουράκη για την αφοσίωσή του στην ανάδειξη και προβολή του χωριού του, στην μεγάλη του προσφορά στον τοπικό σύλλογο και ευρύτερα στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης του Άνω Μέρους.
Ευχαριστώντας για τη μεγάλη αυτή τιμή η καλή συνάδελφος τόνισε ότι θα υπάρξει μια ενδιαφέρουσα συνέχεια, καθώς από τις έρευνές της ανακύπτουν πολλά σημαντικά στοιχεία για την συμμετοχή των Ανωγειανών σε κάθε εθνοαπελευθερωτικό αγώνα. Στοιχεία που δικαιώνουν τον Σπύρο Μαρνιέρο, ο οποίος όταν μιλούσε για τον ιστορικό τόπο έλεγε και έγραφε πάντα «Το εύανδρον Άνω Μέρος».
Με τη σειρά του ο κ. Μπαγουράκης εξέφρασε τη χαρά του και τη συγκίνησή του για την τιμητική του διάκριση που αφιέρωσε στην οικογένειά του.
Ακολούθησε η προβολή της ταινίας «Ελεγεία Ηρώων – Άνω Μέρος» της Εύας Λαδιά σε μουσική Μπάμπη Πραματευτάκη, η οποία έχει αναρτηθεί και στο διαδίκτυο για να την παρακολουθήσουν όσοι το επιθυμούν.
Η βραδιά έκλεισε με πλούσιο μπουφέ που αποτελεί ένα ακόμα δείγμα της Αμαριώτικης Αρχοντιάς.
Όλοι έφυγαν ενθουσιασμένοι ανανεώνοντας το ραντεβού τους για τον ερχόμενο Νοέμβριο, όπου ο Σύλλογος με τη συνεργασία του Στέλιου Μπαγουράκη και της Εύας Λαδιά θα προβάλλουν τη συμμετοχή του Άνω Μέρους στην επανάσταση του 1866. Και έπεται συνέχεια γιατί οι ιστορικές στιγμές και οι προσωπικότητες του χωριού που χρήζουν ευρύτερης παρουσίασης δεν έχουν τέλος.
Κ.Τ.