Το τελευταίο αιματηρό τρομοκρατικό χτύπημα στις Βρυξέλλες ανοίγει ξανά τη συζήτηση για την αναζήτηση ενός συστήματος απολύτου ασφαλείας στην Ευρώπη. Είναι άραγε κάτι τέτοιο εφικτό; Μπορούμε να «αφοπλίσουμε» τους νέους αυτούς που ζωσμένοι με εκρηκτικά και συντροφιά μια τυφλή πίστη έχουν αποφασίσει να σκοτωθούν και να σκοτώσουν; Είναι σε θέση ο δικός μας ευρωπαϊκός πολιτισμός με τις ρίζες του στον Διαφωτισμό, τις αρχές και αξίες του ανθρωπισμού να αποτελέσει «ανάχωμα» στη βαρβαρότητα μιας τυφλής τρομοκρατικής δράσης;
Είναι ολοφάνερο ότι τα παραπάνω ερωτήματα είναι ρητορικά… Όλα τούτα θα είχαν νόημα για τους τρομοκράτες αν οι ίδιοι έκαναν ένα αγώνα για καλύτερη ποιότητα ζωής στις ευρωπαϊκές χώρες που ζουν. Όμως δυστυχώς στόχος της αιματηρής δράσης τους είναι ο δυτικός πολιτισμός, ο δικός μας τρόπος ζωής. Κι αυτό δεν έχει ως κυρίαρχη αιτία την κοινωνική αδικία ή τη ριζοσπαστικοποίηση της φτώχειας. Στον ίδιο αποπροσανατολισμό οδηγούν και οι συσχετισμοί που γίνονται μεταξύ προσφύγων και δραστών σε Γαλλία και Βέλγιο. Οι νέοι αυτοί έχουν γεννηθεί στην Ευρώπη. Είναι ευρωπαίοι υπήκοοι που αξιοποιούν τις ελευθερίες που τους παρέχει ο δυτικός τρόπος ζωής και τη δυνατότητα που έχουν ως πολίτες μια ελεύθερης και ανοικτής πολυπολιτισμικής κοινωνίας να ταξιδεύουν ακόμα και στα εδάφη κυριαρχίας του Ισλαμικού Κράτους, προκειμένου να εκπαιδευτούν και στη συνέχεια απελευθερωμένοι από το ένστικτο του θανάτου να καταστρέψουν ένα ολόκληρο τρόπο ζωής, τον δικό μας… Στόχος τους δεν είναι να κατακτήσουν τα δικά μας εδάφη. Ο πόλεμος αυτός είναι τελείως διαφορετικός από όσα μέχρι τώρα γνωρίζαμε ή βιώναμε στο επίπεδο των συγκρούσεων.
Αναμφίβολα έχουν διαταραχθεί οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή (και όχι μόνο) και φυσικά έχει χαθεί πλήρως ο έλεγχος, όμως το Ισλαμικό Κράτος επιδιώκει να μεταφέρει αυτό τον «ιδιότυπο πόλεμο» στην καρδιά της Ευρώπης εκμεταλλευόμενο τις ελευθερίες μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας.
Ένα κομβικό σημείο του δύσκολου αυτού παζλ είναι η δική μας δυνατότητα να αποφύγουμε τη «δαιμονοποίηση όλου του Ισλάμ». Σε μια τέτοια περίπτωση θα οδηγήσουμε τους μετριοπαθείς ισλαμιστές – με τους οποίους οφείλουμε να συνεργαστούμε- στην αγκαλιά των φανατικών- των ακραίων, δηλαδή των εξτρεμιστών του Ισλαμικού Κράτους! Με άλλα λόγια το μεγαλύτερο λάθος που μπορούμε να κάνουμε θα ήταν να οδηγήσουμε τα πράγματα σε ένα πόλεμο της δύσης με το Ισλάμ… Θα είναι τραγικές οι συνέπειες, αν ο δυτικός κόσμος «σπρώξει» τους μετριοπαθείς ισλαμιστές – που και οι ίδιοι ασφυκτιούν από τη βαρβαρότητα και τις κτηνωδίες των εξτρεμιστών- στους αδίστακτους φονταμενταλιστές του Ισλαμικού Κράτους μόνο και μόνο επειδή θα κυριαρχήσει η αντίληψη ότι το «μετριοπαθές Ισλάμ αποτελεί ένα μύθο»… Εφόσον κάτι τέτοιο συμβεί τότε όχι μόνο θα χαθεί η δυνατότητα συνεργασίας της δύσης με πραγματικούς γνώστες του προβλήματος, αλλά με δική μας ευθύνη θα οδηγήσουμε τα γεγονότα σε μια γενικευμένη απελευθέρωση του ενστίκτου για το θάνατο, δηλαδή σε μια πλήρη «θρησκευτική – ισλαμική- απασφάλιση» που θα είναι αδύνατον να ελεγχθεί και να αντιμετωπισθεί… Τέτοιου είδους ταυτίσεις είναι, λοιπόν, καταστροφικές. Καλό θα είναι επίσης να θυμόμαστε ότι για τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους η επίκλησή τους στο Ισλάμ αποτελεί τις περισσότερες φορές πρόσχημα, προκειμένου να στρατολογήσουν μαχητές, δίνοντας ένα θρησκευτικό περίβλημα στις κτηνωδίες τους.
Απαιτείται σίγουρα ορθολογική σκέψη, συνεργασία των χωρών της δύσης τόσο μεταξύ τους όσο και με το μετριοπαθές Ισλάμ, χωρίς προκαταλήψεις και συνωμοσιολογικές αντιλήψεις… Οπωσδήποτε όμως είναι αναγκαία και μια ουσιαστική κατανόηση του Ισλάμ, προκειμένου να αποφεύγονται ταυτίσεις που θα αποδυναμώσουν τη συλλογική προσπάθεια…
Το βέβαιο είναι ότι ο δυτικός κόσμος δεν πρέπει να κάνει «εκπτώσεις» στις αρχές και τις αξίες του ούτε φυσικά να μετατραπεί σε ένα φρούριο, ακόμα και αν αυτό ήταν εφικτό… Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με υποταγή…