Σαν άλλο αποδημητικό πουλί έρχεται και η γιορτινή φιλευσπλαχνία φέρνοντας μαζί της γιορτινή διάθεση και μεράκι για να νοιαστούμε για τον συνάνθρωπο και φίλο πολίτη, είτε αυτός αντί για τζάκι έχει ένα μεσοκομμένο βαρέλι με φωτιά, και είτε το γιορτινό του τραπέζι αποτελείται από τα αποφάγια του δικού μας…
Πληθώρα φιλανθρωπικών εκδηλώσεων ξεπετάγονται από κάθε γωνιά και θαρρείς πως πράγματι το πνεύμα των Χριστουγέννων έχει παρασύρει το Χριστιανικό και μη πλήθος στον χορό της καλής θέλησης, για να βγάλουμε και πάλι την «υποχρέωση», θεωρώντας ότι έχουμε κάνει το καθήκον μας σαν ενεργοί πολίτες.
Δεν θέλω να κρίνω και το λίγο περίσσευμα ανθρωπιάς που μας έχει περισσέψει, διότι από το τίποτα και αυτός ο ένας σπόρος καλής θέλησης μπορεί ίσως να γεννήσει και ένα δέντρο κάτω από το οποίο οι γνωστοί-άγνωστοι άστεγοι της πόλης μας και όσοι πραγματικά δεινοπαθούν στους καιρούς μας, θα βρουν μια προσωρινή θαλπωρή ανήκοντας στην μεγάλη οικογένεια μιας πόλης.
Το πρόβλημα θεωρώ όμως πως έγκειται στην ανά χρόνους παροδικότητα της φιλευσπλαχνίας μας και στην γενικότερη μονιμότητα της αδιαφορίας μας… Έτσι λοιπόν το πνεύμα της Χριστιανοσύνης μας διακατέχει σαν τις γιορτινές διαφημίσεις παιχνιδιών! Έρχεται ένα μήνα πριν και φεύγει με το τέλος τους… Μόνο που οι εταιρίες παιχνιδιών φέρνουν εις πέρας κάθε χρόνο τον στόχο τους, ξεπουλώντας τα αποθέματά τους, μπαίνοντας εύκολα στα μυαλά των παιδιών μας, ενώ εμείς δεν έχουμε καταφέρει να προσδώσουμε μια μονιμότητα στο έργο μας, γιατί θέλουμε να κρατήσουμε αυτές τις εικόνες των αστέγων και κάθε λογής ζητιάνων έξω από τα μυαλά των παιδιών μας, γιατί νιώθουμε οίκτο, γιατί φοβόμαστε κάτι που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, γιατί αγνοούμε το γεγονός ότι μπορεί να βρεθούμε και εμείς εκεί…
Όχι πως όλοι έχουν την ανάγκη που δείχνουν, αλλά νομίζω πως εκεί τα σχολεία κατάφεραν να μας μάθουν αρκετά καλά από ποιόν πρέπει να πάρουμε καραμέλες, από ποιόν όχι και σε ποιόν πρέπει να δώσουμε… δεν είναι δα και τόσο δύσκολο να εντοπίσουμε που υπάρχει πραγματική ανάγκη! Φαίνεται στην φυσική κατάσταση, στο βλέμμα… Και αν και αυτό δεν είναι αρκετό υπάρχουν ανά τόπους ενορίες, σύλλογοι, ομάδες και Δήμοι που προσπαθούν να κάνουν καλά την δουλειά τους σε αυτόν τον τομέα και μπορούν να υποδείξουν άμεσα το που υπάρχει πραγματική ανάγκη.
Έτσι λοιπόν όταν αυτά τα υπαρξιακά μας μετά τις γιορτές ξανακοιμηθούν, εμείς θα συνεχίσουμε την καθημερινότητά μας θεωρώντας στην καλύτερη περίπτωση πως «κάπου θα βρουν και αυτοί να φάνε, να κοιμηθούν και να ζεσταθούν»… και όμως ναι μπορούν! Όσοι βέβαια από αυτούς έχουν ακόμα κάποιο σπίτι και όσοι είναι τυχεροί να εντοπίσουν ανθρώπους που η φιλευσπλαχνία τους είναι ακόμα ξύπνια. Όσες και οι αρκούδες στην καρδιά του χειμώνα… Όχι ότι δεν υπάρχουν, αλλά πρέπει να τις ξυπνήσεις!
Όπου η αδιαφορία περισσεύει η υποκρισία μεγαλουργεί, τυφλώνοντάς μας τον υπόλοιπο χρόνο, γιατί εντάξει χρειάζονται άραγε φαγητό καθημερινά…; Ας ρωτήσουμε κάποιον που μόλις έχει βγει από κάποιο συνοικιακό κάδο σκουπιδιών και ίσως καταλάβουμε ότι δεν το κάνει από χόμπι… γνωρίζει τους κινδύνους που μπορεί να αποκομίσει, αισθάνεται και αυτός ντροπή. Και όπως τα παιδιά μας το Πάσχα αισθάνονται την αγωνία για το τι έκπληξη θα έχει για αυτά μέσα το τεράστιο σοκολατένιο τους αυγό ή το όμορφο πακέτο κάτω από το δέντρο, έτσι και αυτοί αγωνιούν για το αν θα κρύβει κάποια έκπληξη και για αυτούς ο κάδος… Κάποιοι από αυτούς ίσως να θυμούνται τα δικά τους σοκολατένια αυγά και δώρα σαν παιδιά…
Με τον καιρό όμως παύουν να νιώθουν ντροπή και χάνουν το αίσθημα του κινδύνου, αυτή είναι εξάλλου και η ανθρώπινη φύση.. ευμετάβλητη και ρευστή… Ας μην αναρωτηθούμε το γιατί όμως, αν κάποια στιγμή ο ίδιος απλώσει το χέρι και «κλέψει» μια τυρόπιτα ή το αγαπημένο μας μπλουζάκι από την μπουγάδα… ίσως το έχει περισσότερη ανάγκη από εμάς, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα…
Τείνουμε να μην θυμόμαστε ότι είχαν και αυτοί πατεράδες, μητέρες που έκανα όνειρα για αυτούς, αδερφές και αδερφούς να τους αγαπάνε με τα όμορφα τους και τα άσχημά τους.. Να και κάτι που δεν μπορείς να τους δώσουμε λοιπόν! Αγάπη! Δεν εννοώ συμπόνια. Απλά αγάπη!
Το θέμα δεν είναι να αισθανθούμε άσχημα με αυτό το κείμενο! Το θέμα είναι να αποκτήσουμε γνώση της πραγματικότητας και να μην εθελοτυφλούμε για τα δεινά γύρω μας, όλο τον υπόλοιπο χρόνο πέρα των γιορτών. Δεν έχουμε το αποκλειστικό προνόμιο του ευ ζην, όσο πλέον αυτό είναι δυνατό. Όσοι δεν το βρήκαν έτοιμο το κέρδισαν και μπράβο τους. Για να κερδίσεις όμως κάποιος πρέπει να χάσει. Και ο χαμένος δεν είχε πάντα τις ίδιες δυνατότητες με εσένα… Δεν μπορείς να απαιτείς από όλους να έχουν τις ίδιες δυνάμεις, που καμιά φορά έχουν, αλλά η αξιοποίησή τους δεν εξαρτάται πάντα από αυτούς.
Οι «νικητές» του παιχνιδιού λοιπόν ας δείξουν την μεγαλοψυχία τους όταν πραγματικά αυτή χρειάζεται και όχι μόνο όταν έχουν τη διάθεση να το θυμηθούν ή όταν τους το θυμίζουν οι γιορτές. Πολύ φοβάμαι όμως πως και πάλι η φιλευσπλαχνία που μας διακατέχει, σε λίγες μέρες θα αποδημήσει για αρκετούς μήνες ακόμα…
* Ο Χρήστος Λαζαράκης είναι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών