Τους κάβους λύσαμε από τη Βιβλιοθήκη Μαργαριτών, το φθινόπωρο του 2001, τότε που γνωριστήκαμε με το Κέντρο Πρόληψης, όταν οι γονείς των Μαργαριτών, αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα της εφηβείας, ζήτησαν για πρώτη φορά να δημιουργηθεί μια Σχολή Γονέων στο χωριό. Έκτοτε, κάθε χρόνο, όλο και περισσότεροι συγχωριανοί μας ζητούσαν να ενημερωθούν και να λύσουν τις απορίες που τους δημιουργούσε ο ρόλος του γονέα. Δεν ήταν μόνο η ενημέρωση που λάβαμε για το τι σημαίνει η αρνητική συμπεριφορά των παιδιών, πώς μπαίνουν τα όρια στα παιδιά, ήταν και η συνειδητοποίηση του εαυτού μας, των χαρακτηριστικών μας ως ανθρώπων και ως γονέων για να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά μας. Γενικά το θέμα της επικοινωνίας τέθηκε ως στοίχημα, που μέχρι σήμερα το κυνηγάμε να το πετύχουμε.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη στο ταξίδι μας ήταν η δημιουργία της Ομάδας Γονέων, που δημιουργήθηκε από μέλη της Σχολής Γονέων. Η Ομάδα αυτή ασχολήθηκε με την διοργάνωση ομιλιών με τον ίδιο σκοπό: να λυθούν οι απορίες των γονιών και να ενθαρρυνθούν σ’ αυτό το ρόλο τους. Ομιλητές ήταν κατά καιρούς στελέχη του Κέντρου Πρόληψης, καθώς και ειδικοί από το χώρο της Ψυχικής Υγείας, όπως ο Αχιλλέας Προκοπίου-παιδοψυχίατρος, ο Αντώνης Λιοδάκης- ψυχίατρος, ο Μανώλης Μυλωνάκης-,ψυχολόγος και άλλοι. Το κοινό των ομιλιών ήταν οι γονείς όλου του Δήμου Μυλοποτάμου. Έτσι το καραβάκι μας έκανε πολλές στάσεις μέχρι σήμερα, για να πάρουμε πληροφορίες, όπως πχ για την παιδική κακοποίηση, το ρόλο της οικογένειας, την πρόληψη των εξαρτήσεων. Σε όλες αυτές τις ομιλίες, οι οποίες έγιναν με την ευγενική υποστήριξη των ομιλητών, που ποτέ δεν μας αρνήθηκαν τη βοήθειά τους, σύμμαχος και χορηγός ήταν ο Δήμος μας, που μας στήριζε οικονομικά στις λιγοστές απαιτήσεις των διοργανώσεων σε φωτοτυπίες και μικροφωνικές εγκαταστάσεις. Ταπεινές διοργανώσεις, που όμως επηρέασαν τόσο την περιοχή Μυλοποτάμου.
Το ταξίδι συνεχίστηκε με νέες περιπέτειες: Κατανοώντας ότι η πρόληψη είναι κυρίως θετική δημιουργική δράση, η Στέλλα Εμμ. Πιθαρούλιου και η Ρένα Φασούλη ένωσαν τις δυνάμεις και το κέφι τους, για να δημιουργήσουν στα παιδιά των Μαργαριτών ένα πλαίσιο παιχνιδιού, ώστε η ζωή τους στο χωριό να γίνει χαρούμενη, ενδιαφέρουσα, και παιχνιδιάρικη. Αυτό το πετύχαμε με την ενασχόληση των παιδιών με κατασκευές, κυρίως τα Χριστούγεννα. Αυτή την εποχή άρχισε να αναβιώνει και μια παλιά συνήθεια που είχαμε στο χωριό, να ανεβάζουν τα παιδιά ένα χριστουγεννιάτικο θεατρικό έργο. Η Στέλλα και η Ρένα έκαναν τους σκηνοθέτες, τους επιμελητές κειμένου, τους ενδυματολόγους και τους σκηνογράφους. Τα παιδιά έγραφαν τα σενάρια, και έτσι δημιουργήθηκε ένας πυρήνας παιδιών που έφτιαξαν την Παιδική και Εφηβική Σκηνή Μαργαριτών. Εμψυχώτρια της όλης προσπάθειας ήρθε να προστεθεί και η Γωγώ Φασούλη. Χωρίς την τεχνική στήριξη του Θανάση Μαλιαρίτη, του Παντελή Δαλαμβέλα και του Μανώλη Ανδρέου, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν αυτό που είναι. Έτσι το χωριό απέκτησε το δικό του θίασο, από τα παιδιά του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου: ο Μιχάλης, η Κοραλλία και η Βαγγελίτσα Δαλαμβέλα, η Χριστίνα Μαλιαρίτη, οι δυο Ιάκωβοι, ο Μανώλης και ο Νίκος Γεραρχάκης, η Μαρία και η Γεωργία Γεραρχάκη, η Κοραλλία και ο Γιάννης Μπροτζάκης,η Χριστίνα Παπαμαρκάκη, η Πόπη Δανδόλου, τα αδέρφια Νικος, Γιώργος, και Χριστίνα Παπαμαρκάκη, η Ραφαέλλα Δανδόλου, ο Μαρίνος Μπουσκολάι,, η Ζαχαρένια, Αλεξάνδρα Δαλαμβέλα κι άλλα παιδιά δούλεψαν για να φέρουν τον Άη Βασίλη στις Μαργαρίτες, και να τον δουν οι συγχωριανοί τους δωρεάν. Η χρηματοδότηση των θεατρικών αυτών έγινε από την Πολιτιστική Κίνηση Μαργαριτών και το δήμο Μυλοποτάμου.
Νομίζαμε κι εμείς ότι το ταξίδι θα σταματούσε εκεί. Αλλά η θάλασσα είναι μεγάλη, και ποιος ξέρει πού θα μας πάει; Επόμενος σταθμός ήταν τα Παιχνιδοκαμώματα στις Μαργαρίτες, ένα μικρό φεστιβάλ αθλοπαιδιών και μαγειρικής για παιδιά Δημοτικού και Γυμνασίου, που το ετοιμάζει το άλλο μέλος του πληρώματος –αρχίσαμε να γινόμαστε περισσότεροι- ο Κωστής Σφακιανάκης, και το υποστηρίζει μαζί μας και η Μαρινίκη Μανιά (παλιοί μαθητές και οι δυο σε Σχολές Γονέων στις Μαργαρίτες). Έτσι τα παιδιά απέκτησαν και το ανοιξιάτικο φεστιβάλ τους. Η οικονομική ενίσχυση για τα παιχνίδια γίνεται συνήθως από τα σούπερ Μάρκετ της περιοχής (Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Μυλοποτάμου, Μαρινόπουλος) κι από αυτές εδώ τις γραμμές θέλουμε να τους ευχαριστήσουμε, ως συνταξιδιώτες μας στο ταξίδι που έχουμε ξεκινήσει. Χωρίς αυτούς, και χωρίς την στήριξη της Πολιτιστικής Κίνησης Μαργαριτών, το ταξίδι μας θα ήταν πιο φτωχό. Τέλος, κάθε Αύγουστο διοργανώνουμε το Καλοκαιρινό Κυνήγι Θησαυρού για τα παιδιά όλων των ηλικιών.
Ενημερωτικά αναφέρουμε ότι η συμμετοχή σε όλες τις εκδηλώσεις μας είναι ανοιχτή και για παιδιά της γύρω περιοχής.
Τα τελευταία 2 χρόνια η Ομάδα Γονέων, για να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, έφτιαξε τη δική της Λέσχη Ανάγνωσης, με τους δικούς της κανόνες, στην οποία συγκεντρωνόμαστε για να διαβάσουμε από κοινού βιβλία που μας ενημερώνουν για θέματα της οικογένειας, ή προσωπικής βελτίωσης. Επειδή πριν να ξεκινήσουμε να διορθώσουμε τον κόσμο πρώτα πρέπει να διορθώσουμε τον εαυτό μας, η γνωριμία μαζί του είναι απαραίτητη.
Η θάλασσα είναι μεγάλη. Ποιος ξέρει πού θα μας βγάλει; Ο κόσμος μπορεί να μη γίνει καλύτερος με όλα αυτά που κάνουμε, γινόμαστε όμως εμείς καλύτεροι, μέσα από έναν αγώνα και μια άμιλλα προσφοράς προς τα παιδιά του χωριού, αλλά και όλης της περιοχής. Αυτό μας το δίδαξε το Κέντρο Πρόληψης, όταν ήρθε στο χωριό μας, με τις συντονίστριές του τις τόσο δοτικές, ανοιχτές σε κάθε μας απορία, με το ενδιαφέρον και το νοιάξιμό τους.
Τις θυμόμαστε όλες με την ίδια αγάπη, την Άρια Λίτινα, τη Νίκη Μπογά, την Κατερίνα Ζουρμπάκη, τη Λύβια Κουτσάκη-Τρουλλινού, τη Στέλλα Αρχοντάκη, τη Βάνα Γουίβερτ, και την παλιά τους συνεργάτιδα Κατερίνα Παπαγιαννάκη. Θυμόμαστε επίσης με αγάπη και την κα Μαρία Σακαδάκη-Σακαράκη, που με το γλυκό της χαμόγελο πρόσφερε στα παιδιά μας ένα θεατρικό παιχνίδι για την αλήθεια.
Η προσφορά του Κέντρου Πρόληψης είναι τεράστιας σημασίας στις μέρες μας, κι ας κάνουμε οι περισσότεροι ότι το αγνοούμε. Ο κόσμος έχει ανάγκη να στηριχθεί στο ρόλο του γονέα, και παράλληλα οι δυσκολίες της κρίσης επιτάσσουν να στηριχθεί το Κέντρο από την Πολιτεία, ώστε να διαφυλαχθεί η ψυχική υγεία των πολιτών. Νέες ερωτήσεις, νέες αγωνίες για τους γονείς, νέες δοκιμασίες για την οικογένεια. Περισσότεροι οι κίνδυνοι για όλη την κοινωνία. Η προσφορά των ειδικών του Κέντρου, όταν μετακινούνται στα μακρινά χωριά της επαρχίας, τη στιγμή που κανένας δεν ενδιαφέρεται για τον κόσμο εκεί, είναι ανεκτίμητη, και οφείλουμε όλοι όσοι βοηθηθήκαμε από τους ειδικούς του Κέντρου ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ. Οι πολιτικοί μάς θυμούνται κάθε τέσσερα χρόνια ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ. Οι «ειδικοί» επίσης μας θυμούνται όταν έχουν όφελος. Το Κέντρο Πρόληψης ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ, όποτε το καλέσουμε για βοήθεια, με την ίδια αγάπη και την ίδια αποτελεσματικότητα στη στήριξη της οικογένειας και της κοινωνίας. Εμείς τουλάχιστον στις Μαργαρίτες, ευχαριστούμε τους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί, κι ελπίζουμε να πάρουν παράδειγμα κι άλλοι φορείς, να μπορέσουν να είναι κι αυτοί κοντά μας.
Η αφορμή λοιπόν μπορεί να είναι μια σχολή Γονέων.
Παιχνιδοκαμώματα στις Μαργαρίτες
Μία από τις σημαντικότερες πτυχές της ζωής του ανθρώπου είναι οι σχέσεις του με τους άλλους. Για να αναπτύξουμε και να αξιοποιήσουμε όλο το δυναμικό της ύπαρξής μας, χρειαζόμαστε σχέσεις με ανθρώπους που θα μας καταλαβαίνουν, θα μας αποδέχονται για αυτό που είμαστε και με τους οποίους θα είμαστε σε θέση να σχετιζόμαστε με αυθεντικό τρόπο. Αυτός είναι και ένας από τους έμμεσους στόχους των ομάδων που δημιουργεί το Κέντρο Πρόληψης : να δοθεί ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν ένα διαφορετικό τρόπο να σχετίζονται με τους άλλους – οι γονείς με τα παιδιά τους, οι καθηγητές με τους μαθητές τους, τα άτομα γενικά με τους συνανθρώπους τους.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο στόχος του Κέντρου Πρόληψης είναι οι ομάδες που λειτουργούν κατά τόπους να αποτελέσουν στη συνέχεια πυρήνες πρόληψης. Αυτό σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες, μέσα σε ένα πλαίσιο συλλογικότητας και αλληλεγγύης, ενισχύονται και εκπαιδεύονται στο να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση των συμπολιτών τους.
Έτσι, στις Μαργαρίτες αυτό που ξεκίνησε ως ομάδα γονέων εξελίχθηκε σε ομάδα δημιουργίας και δράσης που ενέπλεξε άτομα διαφορετικών ρόλων και ηλικιών. Πραγματοποίησε ομιλίες και συναντήσεις γονέων, τη λέσχη ανάγνωσης, τα παιχνιδοκαμώματα, την παιδική και εφηβική σκηνή Μαργαριτών, το κυνήγι του θησαυρού. Μέσα από αυτά δόθηκε στους εμπλεκόμενους η ευκαιρία να εκφραστούν και να επικοινωνήσουν «διαφορετικά», να ανακαλύψουν και να αξιοποιήσουν τις δημιουργικές τους ικανότητες, να πιστέψουν στον εαυτό τους, να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και αίσθημα ευθύνης, αξιοποιώντας εποικοδομητικά και ευχάριστα τον ελεύθερό τους χρόνο.
Αυτός άλλωστε είναι και ο ορισμός, της Πρόληψης. Η έκφραση της δημιουργικότητάς μας με διάφορους τρόπους, ο σεβασμός στις ανάγκες και στα συναισθήματά μας και η ουσιαστική επαφή με τους άλλους είναι αυτά που δίνουν νόημα στα ζωή. Και όταν μπορούμε να βρίσκουμε νόημα στη ζωή, δεν έχουμε ανάγκη από εξαρτήσεις.
Η πρόληψη αποκτά κοινωνική διάσταση όταν στηρίζεται στην ενεργό συμμετοχή, την εμπλοκή και τη δέσμευση όλων των ατόμων και συστημάτων που απαρτίζουν την κοινότητα. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να εμπλακεί ενεργά η τοπική αυτοδιοίκηση, οι υπηρεσίες υγείας, οι κοινωνικές υπηρεσίες, η εκπαιδευτική κοινότητα, και όλοι οι σύλλογοι και φορείς που ασχολούνται με νέους (πολιτιστικοί, αθλητικοί).
Όλοι έχουμε έναν κάπως διαφορετικό ρόλο, αλλά το σύνολο δημιουργεί τη ραχοκοκαλιά του μηνύματος που θέλουμε να δώσουμε: την αποτροπή της παραβατικής συμπεριφοράς και της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Είναι σημαντικό λοιπόν, όλοι εμείς να ενισχύουμε ο ένας το έργο του άλλου και να δρούμε συμπληρωματικά και αλληλοϋποστηρικτικά, προκειμένου να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ελπίζουμε το ταξίδι στις Μαργαρίτες να συνεχίσει ακόμη πιο ενδιαφέρον!
Επιστημονική ομάδα Κέντρου Πρόληψης: Κώστας Σφακιανάκης, Στέλλα Πιθαρούλιου, Ρένα και Γωγώ Φασούλη
Το ταξίδι είναι δική μας επιλογή.
Το παιχνίδι είναι δικαίωμά μας.
Ομάδα γονέων Μαργαριτών