Το μέλλον του υποτιθέμενου φλερτ ΔΗΜΑΡ-ΣΥΡΙΖΑ

Ανεξάρτητα από την βασιμότητα αυτής της επίκλησης, είναι πλέον προφανές ότι οι συγκυριακοί λόγοι έχουν εκλείψει και ότι η σύμπλευση ΔΗΜΑΡ-Ν.Δ. έχει πάρει στρατηγικό χαρακτήρα. Εν τούτοις, το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής συνεργασίας ΔΗΜΑΡ-ΣΥΡΙΖΑ ανασύρεται περιοδικά στην επικαιρότητα. Γιατί;
Για να απαντηθεί το ερώτημα, πρέπει να διαβάσουμε προσεκτικά τις τοποθετήσεις των ηγεσιών των δύο κομμάτων.
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ περιοδικά απαλύνεται η αναφορά στη συνευθύνη της ΔΗΜΑΡ στο πλαίσιο της τρικομματικής κυβέρνησης. Και καλλιεργείται ένα είδος ελπίδας πως η ΔΗΜΑΡ μπορεί να «απαγκιστρωθεί» από το Μνημονιακό μπλοκ. Αυτά επισήμως. Στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις, κανένα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ δεν πιστεύει μια τέτοια εκδοχή. Και πράγματι, όσο συσσωρεύονται τα μέτρα που επιβάλλει η κυβέρνηση στην κοινωνία, συνήθως με υπουργικές νομοθετικές πράξεις που περνάνε με το κατ’ επείγον, τόσο η αριστερή «επαναφορά» της ΔΗΜΑΡ γίνεται όλο και περισσότερο σενάριο πολιτικής φαντασίας. Τότε γιατί αυτή η αντίφαση; Για έναν πολύ απλό λόγο. Το βασικότερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η έλλειψη συμμάχων. Η καλλιέργεια, έστω και της ψευδαίσθησης, ότι υπάρχει μια υπό συζήτηση συνεργασία, εξυπηρετεί επικοινωνιακά τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ας δούμε και την πλευρά της ΔΗΜΑΡ. Ιδιαίτερα αποκαλυπτική είναι η πρόσφατη τοποθέτηση του Γραμματέα του κόμματος αυτού (Εφημερίδα των Συντακτών 15/03/2013).
Μετά από μια σειρά γενικόλογων θεωρήσεων, καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: η χώρα χρειάζεται πλέον κυβερνήσεις συνεργασίας και εναπόκειται στο ΣΥΡΙΖΑ η πρωτοβουλία για μια τέτοια συνεργασία. Το κομβικό θέμα του πολιτικού περιεχομένου της συνεργασίας αποσιωπάται ή, για την ακρίβεια, περιορίζεται στην ανάγκη της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδος (που επισήμως έχει ήδη διασαφηνιστεί από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ). Αναφορά σε μια άλλη εναλλακτική πρόταση, στον αντίποδα αυτής που ακολουθεί η κυβέρνηση Σαμαρά, δεν γίνεται. Με απλά λόγια, ο γραμματέας της ΔΗΜΑΡ θέτει, εμμέσως πλην σαφώς, την ανάγκη «συνεργασιών» πάνω από το πολιτικό περιεχόμενό τους.
Παράδοξο για ένα κόμμα που έντονα διεκδικεί πολιτική και ιδεολογική στόχευση και μάλιστα μια στόχευση με τα έντονα αριστερά χαρακτηριστικά του «Δημοκρατικού Σοσιαλισμού»! Αλλά πολύ λογικό αν αναλογιστούμε ότι, κάτω από μια αριστερή ρητορική (που εξάλλου συνεχώς ατονεί), η ΔΗΜΑΡ έχει εξελιχθεί σε τυπικό κεντρώο κόμμα. Τα κεντρώα κόμματα εξ’ ορισμού δεν έχουν πραγματικό πρόσημο, αριστερό ή δεξιό. Αποσκοπούν κυρίως στην εξουσία, συμμαχώντας με την κυρίαρχη δύναμη της στιγμής. Αυτή είναι πλέον η πραγματικότητα της ΔΗΜΑΡ, έστω και αν, για να διατηρήσει όσο μπορεί ένα επικοινωνιακό «αριστερό άρωμα», αφήνει κατά καιρούς να πλανάται η ψευδαίσθηση ενός «φλερτ» με το ΣΥΡΙΖΑ.
Υπό αυτό το φως, μπορούμε να θέσουμε πάλι το ερώτημα αν έχει θέση η κεντρώα ΔΗΜΑΡ σε μια συμμαχία με άξονα τις αριστερές δυνάμεις; Η ερώτηση μπορεί να εξειδικευτεί ως εξής: πριν ή μετά τις εκλογές;
Στις επόμενες εκλογές, το κάθε κόμμα θα προσέλθει με τον απολογισμό της δράσης του. Ως κόμμα της συγκυβέρνησης, η ΔΗΜΑΡ αναγκαστικά θα υπερασπιστεί το έργο της τρικομματικής κυβέρνησης. Συνεπώς είναι εντελώς αδύνατον να συμμαχήσει με τις δυνάμεις της αριστεράς, που θα έχουν ως κύριο στόχο την αποδόμηση αυτού του απολογισμού.
Και μετά τις εκλογές; Θεωρητικά, ναι, εφόσον οι «πολιτικές κολοτούμπες» δεν πτοούν τα κεντρώα κόμματα. Έχοντας υπόψη ότι μια νέα κυβέρνηση, με άξονα την αριστερά, θα έχει εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από την προηγούμενη, θα είναι δύσκολο ως αδύνατον να προσχωρήσει η ΔΗΜΑΡ με την υπάρχουσα ηγεσία της (και ως αρχηγικό κόμμα, θα είναι δύσκολο να υπάρξει ΔΗΜΑΡ χωρίς τον πρόεδρό της!). Εξάλλου, αν διαμορφώνεται πλειοψηφία χωρίς τη ΔΗΜΑΡ, δεν θα μπει καν θέμα συμμετοχής της. Στην άλλη περίπτωση, το κόμμα (ή η συμμαχία), που θα είναι στην πρώτη θέση, θα διαθέτει τη δυναμική που του επιτρέπει να επιβάλλει τους όρους του. Οποιαδήποτε δυστοκία θα οδηγήσει σε επαναληπτικές εκλογές, προς όφελος του πρώτου κόμματος.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο τα περιθώρια συμμετοχής της ΔΗΜΑΡ σε μια αριστερή αντί-μνημονιακή κυβέρνηση θα είναι εξαιρετικά μικρά και το λογικότερο είναι ότι θα παραμείνει στο χώρο που διαλέγει σήμερα, με τον στόχο να ενισχυθεί από την φθορά των συμμαχικών κομμάτων, δηλαδή Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ.