Γεγονός μεγάλης σημασίας είναι η εγκαινίαση και η έναρξη λειτουργίας του Μουσείου της Ελεύθερνας, επειδή είναι έργο αναπτυξιακό, ερευνητικό, εκπαιδευτικό και έργο παιδείας και πολιτισμού, όπως ήταν τα Μουσεία, δηλαδή οι χώροι και τα κτίσματα τα αφιερωμένα στις Μούσες, τις θυγατέρες του Δία κατά την ελληνική αρχαιότητα.
Στον χώρο της Ελεύθερνας οι ανασκαφές θα συνεχιστούν, τώρα βρίσκονται στην αρχή, φοιτητές Έλληνες και ξένοι θα ασκούνται στην αρχαιολογική έρευνα και μελέτη της εποχής που παλαιότερα την έλεγαν οι ειδικοί εποχή σκοτεινή, επειδή δεν είχαν έρθει στο φως πηγές και αδιάσειστα στοιχεία που θα την φώτιζαν. Έτσι το Μουσείο θα γίνει πόλος έλξης επιστημόνων και επισκεπτών από όλο τον κόσμο. Όταν ο Σλήμαν ανέσκαψε την Τροία, ο κόσμος έμεινε κατάπληκτος από τα ευρήματα, τα οποία επαλήθευαν όσα έγραφε ο Όμηρος και έπαυσαν να πιστεύουν ότι έγραφε παραμύθια.
Ανάλογη έκπληξη προκαλεί στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ο αρχαιολογικός πλούτος της ανασκαφής του Νίκου Σταμπολίδη στην Ελεύθερνα και παρουσίασή τους στις προθήκες του Μουσείου, στον χώρο ανασκαφής. Με την μεθόδευση που σχεδίασε και πέτυχε με πολλές δυσκολίες ο κ. Σταμπολίδης, το νέο Μουσείο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο θα είναι συνεχώς χώρος μελέτης των νέων ευρημάτων μέχρι να έλθει η ώρα να εκτεθούν στις προθήκες για να τα γνωρίσουν και οι επισκέπτες. Η μελέτη των ευρημάτων θα γίνεται από ειδικούς από όλον τον κόσμο και οι φοιτητές θα έχουν την ευτυχία να μυούνται στη μελέτη της επιστήμης τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Όλα αυτά έγιναν γνωστά τόσο στο κράτος, όσο και στους ντόπιους, με αποτέλεσμα να εξευρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια στην εποχή των ισχνών αγελάδων στην οποία ζει τα τελευταία χρόνια η χώρα μας. Αξιοσημείωτη είναι η συνεισφορά των χορηγών, οι οποίοι έδωσαν τις χορηγίες τους, επειδή πείστηκαν ότι το έργο είναι σπουδαίο και ευεργετικό από κάθε άποψη για τον τόπο και την επιστημονική έρευνα. Είναι κόσμημα για όλη την Κρήτη και όλη την Ελλάδα.
Επιβάλλεται να υπογραμμισθεί ότι η νεκρόπολη της αρχαίας Ελεύθερνας, όπου ευρίσκεται το Μουσείο, την οποία έχει την αγαθή τύχη να ανασκάπτει ο Νίκος Σταμπολίδης με τους συνεργάτες του, είναι ευτυχώς πολύ μεγάλη και κατά τις επόμενες δεκαετίες έχει να δώσει πολλά κτερίσματα (αφιερώματα στους νεκρούς) τα οποία είναι μάρτυρες αψευδείς για τη ζωή, την κοινωνία, τις εμπορικές συναλλαγές, τις πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις των λαών της Μεσογείου. Η σπουδαιότητα γίνεται καίρια, αν λάβομε υπόψη μας ότι τα ευρήματα φωτίζουν μια ελάχιστα γνωστή εποχή της αρχαιότητας, στην οποία αναφέρεται ο Όμηρος και οι τραγικοί ποιητές. Η αρχαιολογική μελέτη έρχεται τώρα να επιβεβαιώσει όσα φαινόταν απίθανα και απίστευτα.
Η οργάνωση επισκέψεων στο Μουσείο της Ελεύθερνας αποζημιώνει τον επισκέπτη, επειδή βλέπει από κοντά τελείως άγνωστα και μεγάλης σημασίας ευρήματα, αλλά και ένα φυσικό περιβάλλον δασικό, προσεγμένο από τους ντόπιους κατοίκους των γύρω χωριών και από την επιστασία τον Ψηλορείτη, που μεγαλόπρεπος παρατηρεί και υποβάλλει την υποχρέωση να σεβαστούμε την περιοχή και να είμαστε ευγνώμονες σε όλους εκείνους που μόχθησαν και έκαναν χορηγίες για να γίνει αυτό το στολίδι στην καρδιά της Κρήτης.
Όπως οι μέλισσες επί αιώνες μαζεύουν το νέκταρ από την χλωρίδα της περιοχής, έτσι το Μουσείο της Ελεύθερνας θα προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο για να γνωρίσουν τις μοναδικές αρχαιότητες και τις ομορφιές της περιοχής.
* Ο Θεόδωρος Πελαντάκης είναι φιλόλογος