Μέσα σε κλίμα συγκίνησης πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Κυριακής η τιμητική τελετή για την αείμνηστη Ρεθυμνιώτισσα Άννα Εμμ. Αποστολάκη.
Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα του Λυκείου των Ελληνίδων Ρεθύμνου στην προκυμαία, παρουσία των τοπικών αρχών και συγγενών της τιμώμενης, έγινε για πρώτη φορά μια μεγάλη εκδήλωση αναφοράς στο έργο της πρωτοπόρου και αγωνίστριας γυναίκας των γραμμάτων και των τεχνών, η οποία γεννήθηκε στις Μαργαρίτες Μυλοποτάμου το 1880 και έφυγε από τη ζωή το 1958.
Για τη ζωή και το έργο της μίλησαν η κ. Ελένη Πρωτόπαππα, αρχαιολόγος, έφορος του τμήματος Ιστορικού Αρχείου του Λυκείου Ελληνίδων Αθηνών, καθώς επίσης και ο γιατρός κ. Γιώργος Αγγελιδάκης ως συγγενής της.
Την εκδήλωση συντόνισε εκ μέρους του Λυκείου των Ελληνίδων Ρεθύμνου η κ. Φέφη Βαλαρή, ενώ παρευρέθηκαν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μαίρη Λιονή, ο δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Γιώργος Μαρινάκης, ο διευθύνοντας σύμβουλος της Alpha Bank κ. Δημήτριος Μαντζούνης, ο οποίος ήταν ανιψιός της τιμηθείσας, ο πρόεδρος του ξενοδοχειακού ομίλου Grecotel κ. Νίκος Δασκαλαντωνάκης, η πρόεδρος του Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνου κ. Φαλλή Βογιατζάκη, ο πρόεδρος της Εφορείας της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου κ. Μιχάλης Τρούλης, άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων και πλήθος κόσμου.
«Μια συνεπής και φωτισμένη Ελληνίδα»
Άγνωστες πτυχές της ζωής και της δράσης της Άννας Αποστολάκη αποκάλυψε ο γιατρός Γιώργης Αγγελιδάκης, ο οποίος είχε συγγενική σχέση μαζί της, καθώς ήταν ξαδέλφη της μητέρας του.
Όπως τόνισε ήταν τόσο στενή η σχέση μεταξύ της μητέρας του και της Άννας Αποστολάκη με αποτέλεσμα να την έχει και ο ίδιος γνωρίσει στενά από το 1938 και είχε επίσης πολύ καλή σχέση μαζί της έως και το θάνατό της το 1958.
Ο κ. Αγγελιδάκης αναφέρθηκε κυρίως στις απλές καθημερινές στιγμές της αείμνηστης αλλά και στην παρέμβασή του προς την αδελφή της, η οποία δώρισε την βιβλιοθήκη της στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου. Η βιβλιοθήκη της αποτελείται από περίπου 845 τόμους και ερευνητικό υλικό της ίδιας.
Ο κ. Αγγελιδάκης προσδιόρισε την καταγωγή της από πλευράς του πατέρα της από την Αρχαία Ελεύθερνα Μυλοποτάμου, χωρίς ωστόσο να είναι βέβαιος για αυτό.
Αφού αναφέρθηκε εκτενώς στις αναμνήσεις του από την ιδιωτική ζωή της και το ζήλο της να διασώσει στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού, δήλωσε, ότι «Η Αποστολάκη ήταν μια πολύ μορφωμένη γυναίκα. Είχε ασχοληθεί με τα θέματα της χειροποίητης τέχνης και είχε βραβευθεί για αυτό της έργο. Νομίζω έγραψε ιστορία με τη ζωή και το έργο που άφησε».
Από την πλευρά της η αρχαιολόγος κ. Ελένη Πρωτόπαππα αναφέρθηκε στο ερευνητικό και επιστημονικό έργο της Αποστολάκη.
Όπως ανέφερε, ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της στο Αρσάκειο Αθηνών και στη συνέχεια σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ήταν η πρώτη Ελληνίδα που αναγορεύθηκε διδάκτωρ της φιλολογίας από την Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 1906. Ο ιδρυτής του Μουσείου Κοσμητικών Τεχνών Γεώργιος Δροσίνης την προσέλαβε ως την πρώτη διευθύντρια το 1924. Εργάστηκε εκεί ως το 1954 και μελέτησε τα κοπτικά υφάσματα που είχαν παραχωρηθεί από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Δημοσίευσε δε σύγγραμμα με τον τίτλο «Τα κοπτικά υφάσματα του εν Αθήναις Μουσείου Κοσμητικών Τεχνών» το 1932. Την επόμενη χρονιά το Μουσείο Μπενάκη της ανέθεσε τον κατάλογο των κοπτικών υφασμάτων του. Δυστυχώς το χειρόγραφο χάθηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής αλλά η ίδια δημοσίευσε πολλές αυτοτελείς μελέτες για αρχαία κεντήματα του μουσείου στα επόμενα χρόνια.
Επίσης υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Κεντρικού Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών και στενή συνεργάτης της πρωτοπόρου αγωνίστριας του γυναικείου κινήματος Καλλιρρόης Σιγανού-Παρρέν.
Για το σύνολο του έργου της η Ακαδημία Αθηνών την βράβευσε με το Αργυρό Μετάλλιο για την προσφορά της στον πολιτισμό το 1954.
Όπως δήλωσε η κ. Πρωτόπαππα «Ή Άννα Αποστολάκη ήταν μια συνεπής, φωτισμένη Ελληνίδα, συνεργάτης της Καλλιρρόης Παρρέν, πρωτοπόρος στον αγώνα για την καταξίωση των Ελληνίδων, η πρώτη Ελληνίδα διδάκτωρ και αφοσιωμένη ψυχή τε και σώματι στο μεγάλο της έργο που ήταν το Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών παράλληλα με την δράση της στην Ελληνική Κοινωνία».
Η απονομή τιμητικής διάκρισης
Σύμφωνα με την κ. Φέφη Βαλαρή, το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνου ανταποκρινόμενο στο χρέος του απέναντι στην Άννα Αποστολάκη, η οποία ήταν επί 40 χρόνια εκπρόσωπος του τοπικού Λυκείου στο Κεντρικό Λύκειο Αθηνών και ανεκτίμητη σύμβουλος και οδηγός του κυρίως σε θέματα της κρητικής και ρεθεμνιώτικης χειροτεχνίας και παράδοσης γενικότερα, οργάνωσε αυτή την εκδήλωση, προκειμένου να απονείμει τιμητικό δίπλωμα μετά θάνατον αναγνωρίζοντας την προσφορά της.
Όπως είπε «Είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια μεγάλη εκδήλωση για την Άννα Αποστολάκη, η οποία ήταν μια ξεχωριστή Ρεθεμνιώτισσα, με αγώνες για την ελληνική κληρονομιά και τη γνώση. Ήταν υποχρέωση του Λυκείου των Ελληνίδων Ρεθύμνου να την τιμήσουμε, γιατί συνέβαλε στην ίδρυσή του και μας εκπροσώπησε για 40 χρόνια στην Αθήνα».
Η τιμητική πλακέτα παραδόθηκε από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας κ. Ευγένιο στον κ. Δημήτριο Μαντζούνη, διευθύνοντα σύμβουλος της Alpha Bank και ανιψιό της Άννας Αποστολάκη, ο οποίος δήλωσε ακολούθως χαρακτηριστικά ότι «Ήταν μια από τις πρωτοπόρους φοιτήτριες στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και βέβαια ο τομέας, στον οποίο αφιέρωσε τη ζωή της ήταν η διασύνδεση της ελληνικής ιστορίας από την αρχαιότητα έως σήμερα μέσα από τις διακοσμητικές λαϊκές τέχνες.
Ήταν μια συγκινητική εκδήλωση και το ότι τιμάται ένα πρόσωπο που έχει αποβιώσει από το 1958, ενώ έχουμε την τάση να ξεχνούμε, νομίζω, ότι με συγκινεί ιδιαιτέρως και τιμά το Λύκειο των Ελληνίδων. Θεωρώ ότι πρέπει να γίνονται και άλλες τέτοιες εκδηλώσεις».
