«Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών»

Από τις εκδόσεις «Οδός Πανός» κυκλοφορεί το βιβλίο του Γιώργου Σχορετσανίτη με τίτλο «Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών». Η δουλεία και το δουλεμπόριο από τα αρχαία χρόνια αποτελούσε συνηθισμένη πρακτική σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο γνωστός ιατρός, συγγραφέας και ταξιδευτής Γιώργος Σχορετσανίτης πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στις Ηνωμένες Πολιτείες ερευνώντας, ανακαλύπτοντας και καταγράφοντας τις αιτίες του αμερικανικού φυλετικού ρατσισμού.

Η ιστορία ξεκινά από τον 16^ο αιώνα με τις πρώτες συλλήψεις μαύρων κατοίκων της Δυτικής Αφρικής από Ισπανούς, Πορτογάλους, Ολλανδούς και Βρετανούς δουλεμπόρους, οι οποίοι στη συνέχεια τους προωθούσαν στα νησιά της Καραϊβικής. Με τον τρόπο αυτό εξασφάλιζαν εργατικά χέρια για την εκμετάλλευση των τοπικών φυσικών πόρων, καθώς είχαν αφανίσει με τους πολέμους το μεγαλύτερο ποσοστό του τοπικού πληθυσμού.

Η κορύφωση του δουλεμπορίου έγινε τον 18^ο αιώνα με πρωταγωνίστρια την Μεγάλη Βρετανία, καθώς οι βρετανικές αποικίες στον αμερικανικό Νότο είχαν ανάγκη φτηνών εργατικών χεριών για την καλλιέργεια και συγκομιδή του βαμβακιού. Στις αρχές του 19^ου αιώνα άρχισε και η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου, η οποία πάλι απαιτούσε πολλά φτηνά εργατικά χέρια. Αυτές ήταν οι αιτίες του δουλεμπορίου, με το οποίο υπολογίζεται ότι κατά το χρονικό διάστημα περίπου δυο αιώνων μεταφέρθηκαν στις ΗΠΑ περίπου 12 εκατομμύρια Αφρικανοί από τους οποίους επέζησαν τα 10,5 εκατομμύρια περίπου.

Ο συγγραφέας στη συνέχεια περιγράφει διάσημες ιστορίες λυντσαρίσματος, την επίδρασή τους στην κοινωνία, την τέχνη (θέατρο, κινηματογράφο, μουσική) και τη λογοτεχνία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τραγούδι «Ο παράξενος καρπός», το οποίο ηχογράφησε το 1939 η διάσημη τζαζ τραγουδίστρια Μπίλι Χολιντέι:

«Τα δέντρα στο Νότο βγάζουν ένα παράξενο καρπό

Αίμα στα φύλλα κι αίμα στη ρίζα

Ένα μαύρο κορμί αιωρείται στο αεράκι του Νότου

Ένα παράξενος καρπό κρέμεται στις λεύκες[…]».

Ο διάσημος Αφροαμερικανός ποιητής Λάγκστον Χιούζ, πρωτεργάτης της Αναγέννησης του Χάρλεμ, στο «Εισιτήριο χωρίς επιστροφή» περιγράφει την αναζήτηση των μεταναστών για ένα καλύτερο μέλλον κατά το τρίτο και τελευταίο ταξίδι των Αφροαμερικανών, τη Μεγάλη Μετανάστευση, η οποία αφορούσε στην μετακίνηση περίπου έξι εκατομμυρίων Αφροαμερικανών κατά το χρονικό διάστημα 1910-1970 από τις Πολιτείες του αμερικανικού Νότου στο Βορρά:

«Μαζεύω τη ζωή μου,

Και την παίρνω μαζί μου,

Και την πάω κάτω στο Σικάγο, στο Ντιτρόιτ […]».

Εν κατακλείδι θα λέγαμε ότι το τριπλό ταξίδι της αδικίας, του μίσους και του ρατσισμού των λευκών κατά των Αφροαμερικανών που τόσο γλαφυρά περιγράφει ο Γιώργος Σχορετσανίτης μόνον ένα επίλογο θα μπορούσε να έχει, τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ:

«[…]Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα στους κόκκινους λόφους της Τζάρτζαρα, οι γιοι των πρώτων σκλάβων και οι γιοι των πρώτων ιδιοκτητών θα μπορέσουν να καθίσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφότητας[…]».