Σοβαρές είναι οι χρονικές καθυστερήσεις στις διαδικασίες για την αποκατάσταση σημαντικών μνημείων της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, όπως είναι ο καθαρισμός των τειχών στο φρούριο Φορτέτσα, αλλά και η αναστήλωση του μιναρέ στο Νερατζέ Τζαμί.
Τα γραφειοκρατικά γρανάζια των κεντρικών υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού κινούνται με «ρυθμούς χελώνας», με αποτέλεσμα τα χρόνια να περνούν χωρίς καμία ουσιαστική παρέμβαση σε ζητήματα, τα οποία προκαλούν το κοινό αίσθημα όχι μόνο για την κρατική κωλυσιεργία αλλά κυρίως γιατί οι φθορές του χρόνου στα μνημεία, πολλές φορές είναι ανεπανόρθωτες.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις του μιναρέ στο Ωδείο και τα τείχη της Φορτέτσας, για τα οποία οι επισκέψεις των επαϊόντων είναι μεν συχνές, αλλά τα πρακτικά αποτελέσματά τους ολίγα!
Η Φορτέτσα
Περισσότερα από τρία χρόνια έχουν περάσει από την ημέρα που η τοπική Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων απέστειλε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο τη μελέτη αποκατάστασης των τειχών του φρουρίου Φορτέτσα.
Το σχετικό αίτημα προς το Κ.Α.Σ. ακόμα δεν έχει πάρει σειρά προτεραιότητας για να ενταχθεί προς συζήτηση σε μια από τις συνεδριάσεις του οργάνου!
Οι μελέτες προβλέπουν έργα ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ, κονδύλια, τα οποία δεν είναι δυνατόν να διεκδικηθούν χωρίς εγκεκριμένες μελέτες!
Αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει ούτε ένα ευρώ για να γίνει η αποκατάσταση των τειχών, παρά του ότι το έργο συζητείται με ένταση τα τελευταία δέκα χρόνια, έχουν γίνει τόσες επισκέψεις αρμοδίων υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων και έχουν εκφραστεί τόσες δεσμεύσεις!
Οι μελέτες, προφανώς και παραμένουν σε κάποιο συρτάρι του υπουργείου Πολιτισμού και όταν το Κ.Α.Σ. τις εξετάσει και ολοκληρωθεί η χρονοβόρα διαδικασία, τότε μόνο θα είναι δυνατό να ξεκινήσει η διεκδίκηση κονδυλίων για να γίνουν τα απαιτούμενα έργα.
Σύμφωνα με τις τυπικές διαδικασίες, εφόσον τα κονδύλια εξασφαλιστούν, θα ξεκινήσει η σύνταξη των τευχών δημοπράτησης και όλα εκείνα τα γραφειοκρατικά στάδια για να προκηρυχτεί ο σχετικός διαγωνισμός και κάποια στιγμή να τοποθετηθεί μια ανάδοχος εταιρεία που θα αναλάβει το έργο!
Η μέρα λοιπόν που θα δούμε συνεργεία στο φρούριο, με τα σημερινά δεδομένα, θα αργήσει πάρα πολύ!
Και κύρια αιτία είναι οι ρυθμοί των υπηρεσιών, που δεν αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα ενός τόσο μεγάλου και σημαντικού έργου για την πόλη του Ρεθύμνου!
Βεβαίως, τα όσα συμβαίνουν με την αποκατάσταση των τειχών της Φορτέτσας, προκαλούν προβληματισμό για το πόσες δεκαετίες ενδέχεται να περάσουν, διότι υπάρχει και το παράδειγμα ενός ακόμα μνημείου, του μιναρέ στο Τέμενος Νερατζέ, έργο πολύ πιο μικρό σε οικονομικά και τεχνικά επίπεδα, για το οποίο ήδη πέρασαν δέκα χρόνια, από τότε που «μπήκαν μπροστά οι μηχανές» για την αποκατάστασή του.
Οι διαδικασίες για τη διάσωση και ανάδειξη ενός από τα πιο σημαντικά Μουσουλμανικά μνημεία της πόλης ακολουθούν ρυθμούς «γιαβάς – γιαβάς» με τα δεδομένα να προμηνύουν τουλάχιστον μία ακόμα τριετία… μέχρι να ξαναδούμε το μιναρέ στη θέση του!
Ο μιναρές του Ωδείου
Όταν τον περασμένο Οκτώβριο έφτασαν στο Ρέθυμνο στελέχη της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού και ειπώθηκε, ότι το έργο αποκατάστασης του μιναρέ στο Ωδείο «μπαίνει στην τελική ευθεία», εννοούσαν, ότι με βάση τα τυπικά χρονοδιαγράμματα το έργο θα έχει τελειώσει το 2016!
Αυτό γιατί το έργο δημοπρατήθηκε πριν από περίπου έξι μήνες, ο εργολάβος αναδείχθηκε, υπέγραψε σύμβαση να παραδώσει το έργο μετά από τρία χρόνια, έγινε η «τοποθέτησή» του και στη συνέχεια δεν ξαναεμφανίστηκε στην πόλη μας!
«Προφανώς η σύμβαση τριετούς διάρκειας δίδει τη δυνατότητα να καθυστερούν κάπως την έναρξη των εργασιών» είπε χθες ο κ. Ηλιακής ερωτηθείς για το θέμα, για να συμπληρώσει ότι σε πρώτη φάση θα αφαιρεθεί ένα τμήμα του μιναρέ που κινδυνεύει να καταρρεύσει και από τον προσεχή Νοέμβριο θα ξεκινήσουν τα έργα.
Να υπενθυμίσουμε, ότι πέρασαν πάνω από δέκα χρόνια που τοποθετήθηκε το υποστηρικτικό πλαίσιο για να μην πέσει ο μιναρές, ο προϋπολογισμός του έργου είναι 380.000 ευρώ, θεωρείται παρέμβαση δύσκολη, η οποία απαιτεί συγκεκριμένη λεπτότητα στους χειρισμούς της, ενώ ο «νέος μιναρές» θα κατασκευαστεί με αντισεισμικές προδιαγραφές και σύγχρονους όρους προστασίας και ανάδειξής του ως μνημείο.
Ερωτηθείς ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος για ζητήματα αποκατάστασης μνημείων κ. Κωστή Ηλιάκης για τις δύο αυτές σημαντικές παρεμβάσεις που καθυστερούν, δήλωσε για μεν το θέμα της Φορτέτσας ότι απευθύνεται πλέον καθημερινά στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να προωθηθεί η διαδικασία έγκρισης της μελέτης από το Κ.Α.Σ., ενώ για το ζήτημα του μιναρέ, επισήμανε, ότι το τριετές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, προφανώς και δίδει μια ευελιξία στον εργολάβο. Πιστεύει ωστόσο, ότι δεν θα υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις.