Έχω καλύψει με τις προεκλογικές περιοδείες μου γύρω στα 2/3 της Ελλάδας. Το γενικό συμπέρασμα σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα είναι ότι αντιμετωπίζει πρωτοφανή κρίση με ευθύνη της κυβέρνησης Τσίπρα.
Από την Άρτα και τα Τζουμέρκα μέχρι τη Σπάρτη και την πάντα δυναμική Κρήτη τα προβλήματα είναι σε γενικές γραμμές τα ίδια, απλά εκφράζονται με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό επίπεδο.
Μεγαλώνουν οι δυσκολίες
Η πρώτη μεγάλη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί έχει σχέση με το κόστος παραγωγής. Αυξάνεται συνεχώς και είναι πολύ υψηλότερο από το κόστος των Ευρωπαίων ανταγωνιστών τους.
Η δεύτερη μεγάλη δυσκολία οφείλεται στη διαρκή αύξηση των φορολογικών, ασφαλιστικών βαρών. Με τα μέτρα που έχει πάρει η κυβέρνηση Τσίπρα τιμωρούνται οι πιο αποτελεσματικοί και φιλόδοξοι παραγωγοί. Δημιουργούνται έτσι αντικίνητρα στην αύξηση της παραγωγής, στη βελτίωση της ποιότητας προϊόντων και στις επενδύσεις εκσυγχρονισμού.
Δημιουργείται μία αξιοπερίεργη κατάσταση, με πολλούς παραγωγούς να μπαίνουν στο κύκλωμα της παραοικονομίας και των ελληνοποιήσεων γιατί δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε νόμιμο πλαίσιο. Υπάρχει μία άλλη κατηγορία παραγωγών που περνάει σταδιακά στο περιθώριο και στην επιδοματική πολιτική εφόσον είναι πρακτικά αδύνατον να αναπτυχθούν ή έστω να επιβιώσουν με τους κανόνες που ισχύουν.
Οι κυβερνητικές αποφάσεις δημιουργούν μια εξαιρετικά αρνητική κοινωνική δυναμική με ολόκληρες περιοχές να εγκαταλείπονται από τους κατοίκους τους και τους νέους να αποφεύγουν με κάθε τρόπο να απασχοληθούν στον πρωτογενή τομέα, με το σκεπτικό ότι αποτελεί μία οικονομική και κοινωνική παγίδα.
Την κατάσταση περιπλέκει το μεγάλο κόστος των καυσίμων. Η κυβέρνηση φορολογεί αλύπητα τους αγρότες μέσω των καυσίμων, ενώ στα περισσότερα κράτη μέλη της Ε.Ε. τα καύσιμα αντιμετωπίζονται σαν σημαντικός παράγοντας κόστους της παραγωγής. Αποφεύγεται η βαριά φορολογία τους για να αποκτήσουν οι αγρότες άλλων κρατών μελών συγκριτικό πλεονέκτημα. Εάν προσθέσουμε την αδυναμία χρηματοδότησης της παραγωγής με ανταγωνιστικούς όρους αλλά και την μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή των αποζημιώσεων στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, αντιλαμβανόμαστε γιατί ο πρωτογενής τομέας αντιμετωπίζει πρωτοφανή κρίση.
Προεκλογικοί ελιγμοί
Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν ενδιαφέρεται να δώσει ώθηση στην παραγωγή, απλά προσπαθεί να ελέγξει το πολιτικό κόστος των επιλογών της με μία επιδοματική πολιτική που ισοδυναμεί με ένα μικρό «μπόνους» σε όσους σηκώνουν τα χέρια ψηλά και αποσύρονται από την παραγωγή για να μπουν στο επαγγελματικό και κοινωνικό περιθώριο.
Χάνονται έτσι τεράστιες ευκαιρίες για τον πρωτογενή τομέα, για την εθνική οικονομία και την ίδια την κοινωνία. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο τουριστικός τομέας, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει εντυπωσιακά ρεκόρ τα τελευταία χρόνια καλύπτει μόνο το 20% των αναγκών του από εγχώρια προϊόντα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ιταλία είναι της τάξης του 70%.
Ο αποσυντονισμός του πρωτογενούς τομέα δημιουργεί προβλήματα στο σύνολο της οικονομίας και οδηγεί σε κοινωνική ερήμωση ολόκληρων περιοχών της χώρας.
Έχουμε φτάσει σε ένα οριακό σημείο. Γενική είναι η εκτίμηση ότι ή θα υπάρξει η αναγκαία επανεκκίνηση τα επόμενα 2-3 χρόνια ή θα χαθεί οριστικά το παιχνίδι σε βάρος της οικονομίας και της κοινωνίας. Υποχρέωση της κυβέρνησης Μητσοτάκη και των «γαλάζιων» ευρωβουλευτών είναι να κινηθούν γρήγορα και αποτελεσματικά σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για να αποτρέψουν τις εξαιρετικά δυσάρεστες εξελίξεις που έχει προετοιμάσει η κυβέρνηση Τσίπρα με τα λάθη και τις παραλείψεις της.