Σε διαβούλευση έως και την Παρασκευή 6 Μαΐου το σχέδιο νόμου που αφορά στη σύσταση και οργάνωση νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων της χώρας. Το νομοσχέδιο δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Παρασκευή και το υπουργείο Εσωτερικών, καλεί τους κοινωνικούς εταίρους και κάθε ενδιαφερόμενο να καταθέσει προτάσεις, προκειμένου να βελτιωθούν οι διατάξεις του νομοσχεδίου.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση το σχέδιο νόμου αναβαθμίζει τον ρόλο των τοπικών κοινωνιών, αφού τους παρέχει το αποκλειστικό προνόμιο να σχεδιάσουν και να συστήσουν οι ίδιες τους φορείς που θα διαχειρίζονται τα απόβλητά τους. Θέτει ακόμα τις βάσεις για το σχεδιασμό αυτό, ώστε να βοηθηθούν στην επιλογή της βέλτιστης κατά περίπτωση λύσης. Λαμβάνει επίσης ιδιαιτέρως υπόψη τη νησιωτικότητα και προβλέπει διαφορετικό τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων στα νησιά, για τα οποία διακρίνει περαιτέρω δυνατότητες ανάλογα με το μέγεθός τους.
Το άρθρο 2 του σχεδίου που αφορά στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στα νησιά. Στην Κρήτη που περιλαμβάνεται στην κατηγορία των νήσων που έχουν περισσότερους από έναν δήμους, με πληθυσμό από 400.001 κατοίκους μέχρι 700.000 κατοίκους θα συσταθούν έως και τρία νομικά πρόσωπα.
Έτσι προβλέπεται ότι στο Ρέθυμνο θα λειτουργήσει η μονάδα του Αμαρίου που θα έχει την ευθύνη για όλο το νομό Ρεθύμνου, στα Χανιά θα παραμείνει αυτόνομη η μονάδα της ΔΕΔΙΣΑ κάτι που ήταν και πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και το οποίο ικανοποιείται, ενώ για την υπόλοιπη Ανατολική Κρήτη θα υπάρχει μία μονάδα, που θα απορροφήσει τους ΦΟΔΣΑ Χερσονήσου, Αρχανών- Αστερουσίων και Σητείας.
Σύμφωνα με το σχέδιο οι Διαχειριστές Στερεών Αποβλήτων έχουν τις κάτωθι αρμοδιότητες:
α. Εκπονούν σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων της τοπικής τους αρμοδιότητας, το οποίο υποβάλλεται για έγκριση στην περιφέρεια σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
β. Εξειδικεύουν και υλοποιούν τους στόχους και τις δράσεις του ΠΕΣΔΑ, που έχει κυρωθεί κατά τη διαδικασία που προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία, για την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, επεξεργασία, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων, χωρίς να μπορούν να τροποποιήσουν τα προβλεπόμενα σε αυτό.
γ. Μπορούν να διαθέτουν προς πώληση τα προϊόντα που προέρχονται από τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, τα δε έσοδα από την πώληση αυτών συνυπολογίζονται για τον καθορισμό της ετήσιας εισφοράς της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 13. Με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης καθορίζεται ο τρόπος κατανομής των εσόδων στους δήμους, τα κριτήρια που ακολουθούνται για την κατανομή αυτή, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του ποσού από τα έσοδα που παραμένει στο νομικό πρόσωπο για την εξυπηρέτηση του σκοπού του, καθώς και ποιες ανάγκες καλύπτει το ποσό αυτό.
δ. Μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων διεθνών οργανισμών.
ε. Μπορούν να αναθέτουν επιμέρους υπηρεσίες διαχείρισης των αποβλήτων και λοιπές υπηρεσίες λειτουργίας σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
στ. Παρέχουν υπηρεσίες, διεξάγουν έρευνες και εκπονούν αναπτυξιακές, τεχνοοικονομικές και οργανωτικές μελέτες, καθώς επίσης επιτρέπεται να επιβλέπουν και να υλοποιούν προγράμματα, των οποίων η διενέργεια ανατίθεται στο ΔΙΣΑ από τα υπουργεία, την Περιφέρεια, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, δήμους και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (νπδδ).
Στην απόφαση ανάθεσης προβλέπονται οι σχετικοί όροι και η αμοιβή του ΔΙΣΑ.
Οι αρμοδιότητες των Διαχειριστών Στερεών Αποβλήτων, ανεξαρτήτως της νομικής τους μορφής, ασκούνται από το διοικητικό συμβούλιο, την εκτελεστική επιτροπή και τον πρόεδρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Διοικητικό Συμβούλιο ορίζεται με απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
«Το ΕΣΔΑ αποτελεί πλέον ένα κανονιστικό κείμενο, που αποβλέπει σε ένα εναλλακτικό μοντέλο διαχείρισης των αποβλήτων σύγχρονο και φιλικό προς το περιβάλλον, ανατρέποντας την επί δεκαετία τουλάχιστον ακολουθηθείσα πολιτική και στοχεύοντας σε μια κοινωνία που θα προάγει την κυκλική οικονομία με την μετατροπή των αποβλήτων σε πόρους. Βασικοί άξονες που το διαπνέουν είναι η αποκέντρωση των δράσεων στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης, η ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της ανακύκλωσης με ιδιαίτερη έμφαση τη διαλογή στην πηγή, η μικρή κλίμακα των μονάδων επεξεργασίας και ανάκτησης, η ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής, και κυρίως η κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης των αποβλήτων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση.
Ενημέρωση των μηχανικών για το σχέδιο από την Περιφέρεια Κρήτης
Ενημέρωση των Μηχανικών για τις ενέργειες και τις θέσεις της Περιφέρειας στο θέμα της εφαρμογής του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) πραγματοποίησε, μετά από πρόσκληση, ο αντιπεριφερειάρχης Χωροταξίας και Περιβάλλοντος Νίκος Καλογερής στη συνεδρίαση της αντιπροσωπείας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Τμήμα Ανατολικής Κρήτης (ΤΕΕ-ΤΑΚ). Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη, η Περιφέρεια ανέλαβε τον ρόλο του συντονιστή για να προχωρήσει γρήγορα η ενσωμάτωση όλων των Τοπικών Σχεδίων Απορριμμάτων των Δήμων στον ΠΕΣΔΑΚ του 2013, καθώς και την ανάθεση εκπόνησης φακέλου Περιβαλλοντικού Προελέγχου για Στρατηγική Περιβαλλοντική Προεκτίμηση.
Όπως αναφέρθηκε, λόγω του πολύ σφιχτού χρονοδιαγράμματος που επιβλήθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών και της οικονομικής και τεχνικής αδυναμίας των δήμων να αναθέσουν ή να εκπονήσουν τις αντίστοιχες μελέτες, η Περιφέρεια ανέλαβε με δικό της προϋπολογισμό την ανάθεση των μελετών των 17 από τους 24 Δήμους της Περιφέρειας. Τόσον οι Δημοτικές αρχές όσο και οι υπηρεσίες τους, κατά τη διαδικασία εκπόνησης των Μελετών τους, βρίσκονταν σε συνεχή επικοινωνία με την Περιφέρεια και τους Μελετητές, προκειμένου να καταγραφούν και να ληφθούν υπόψη όλα τα δεδομένα, απόψεις, παρατηρήσεις και επιθυμίες τους. Οι μελέτες ΤΣΔΑ στην τελική τους μορφή εγκρίθηκαν με αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων.
Η ενσωμάτωση στον ΠΕΣΔΑΚ, των εγκεκριμένων ΤΣΔΑ των δήμων όλης της Περιφέρειας έχει ήδη πραγματοποιηθεί και η σχετική Μελέτη είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας για διαβούλευση.
Σύμφωνα εξάλλου με την παρουσίαση της Μελέτης Ενσωμάτωσης των ΤΣΔΑ στον ΠΕΣΔΑΚ, που έκανε η αρμόδια υπάλληλος της Περιφέρειας, Ελένη Καργάκη, ο ισχύων ΠΕΣΔΑΚ που εγκρίθηκε το 2013 δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά ούτε ως προς τους βασικούς στόχους του, ούτε ως προς τα έργα που ήδη προέβλεπε. Η μόνη διαφοροποίηση αφορά στην υφιστάμενη μονάδα προεπεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ στην Αλικαρνασσό του Ηρακλείου, η οποία ενώ είχε αποφασιστεί η αναβάθμισή της σε μηχανική διαλογή και βιοξήρανση στον ΠΕΣΔΑΚ 2013, περιγράφεται πλέον ως Μονάδα Επεξεργασίας και Αξιοποίησης Απορριμμάτων (ΜΕΑ) γενικώς, όπως ζητήθηκε από τη Δημοτική Αρχή Ηρακλείου. Επίσης άλλο σημαντικό στοιχείο είναι, ότι, η Μονάδα που προβλεπόταν στον ΠΕΣΔΑΚ για τη διαχείριση σύμμεικτων απορριμμάτων των Δήμων Μαλεβιζίου, Φαιστού, Γόρτυνας και Αρχανών Αστερουσίων, η χωροθέτηση προσδιορίζεται στην περιοχή του ΧΥΤΑ Αρχανών Αστερουσίων. Το σίγουρο είναι πάντως ότι εντατικοποιείται η διαλογή στην πηγή του οργανικού, του χαρτιού, πλαστικού, μετάλλων και πλαστικών και μαζί με τον πράσινο κάδο που έχουμε σήμερα για τα σύμμεικτα θα έχουμε συνολικά 6 κάδους σε κάθε γειτονιά, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νέου ΕΣΔΑ.
Στη συνεδρίαση διαπιστώθηκε ότι όλοι οι παριστάμενοι συνέκλιναν θετικά στις απόψεις για το πνεύμα και τις αρχές του νέου ΕΣΔΑ, που αν και ιδιαίτερα φιλόδοξος ως προς την ταχύτητα εφαρμογής του, κινείται στη σωστή κατεύθυνση για μια βιώσιμη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στη χώρα μας.
