«Τόποι αλλού, άνθρωποι παντού» είναι ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας
που λειτουργεί από το περασμένο Σάββατο στον χώρο του Συλλόγου
Καλλιτεχνών «Kατ-ART-ι» στην οδό Κονδυλάκη. Πρόκειται για μια συλλογή φωτογραφιών τριών καλλιτεχνών που παραθέτουν μέσα από εικόνες τις δικές τους εμπειρίες, τα δικά τους βιώματα και τα όσα ο φωτογραφικός τους φακός «αιχμαλώτισε» στη διάρκεια του ταξιδιού τους. Μέσα από την έκθεση επιθυμούν οι επισκέπτες να «ταξιδέψουν» όχι τόσο στα μέρη αυτά καθαυτά αλλά καθένας με τη δική του αντίληψη να αντικρίσει ανθρώπους, τοπία και φυσικό περιβάλλον, να τα επεξεργαστεί και να τα «ζήσει».
Φωτογραφίες από διάφορες χώρες, τοπία που απεικονίζουν το φυσικό περιβάλλον, φιγούρες ανθρώπων στην καθημερινότητά τους, από την ώρα που κοιμούνται, εργάζονται αλλά και την ώρα που προσεύχονται, ζωντανοί οργανισμοί μέσα στο φυσικό περιβάλλον παρουσιάζονται σε μια διαφορετική οπτική, που θέλουν να «μεταφέρουν» σε διαφορετικά μέρη τον κάθε επισκέπτη.
«Άλλο κοιτάζω και άλλο βλέπω» μας εξηγεί ο κ. Δημήτρης Κουτάντος που συμμετέχει με 27 φωτογραφίες στην έκθεση. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο επισημαίνει, τονίζοντας πως κάθε φορά αυτό που κοιτάζουμε το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά ανάλογα με τις εμπειρίες, τις γνώσεις και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα, τον τρόπο με τον οποίο ζούμε. Ο ίδιος μέσα από την έκθεση παρουσιάζει την γη σαν ένα «ζωντανό» οργανισμό, θέλοντας να φέρει σε άμεση επαφή την εικόνα, το τοπίο, το ζώο ή τον άνθρωπο με τον επισκέπτη.
«Άλλο κοιτάζω και άλλο βλέπω. Αυτό που βλέπουμε δεν είναι αυτονόητο. Ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο εξαρτάται από τα ενδιαφέροντά μας, από τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Προσπαθώ μέσα από τις φωτογραφίες να παρουσιάσω τη γη σαν ένα «ζωντανό» οργανισμό. Για παράδειγμα την φάλαινα, όπου στην φωτογραφία διαγράφονται πολύ καθαρά οι καμπύλες της, οι φλέβες της, άλλωστε ως εκπαιδευτικός στο μάθημα της οικολογίας, όταν στους μαθητές δίνεις τέτοια παραδείγματα αποκτούν άλλη αίσθηση στον γήινο κόσμο. Επιπλέον, έχουμε και τους ανθρώπους με την έννοια του χρόνου. Τοπία, γεωλογικά φαινόμενα, φυσικά όρια του πλανήτη και φυσικά όρια του ανθρώπινου σώματος και φωτογραφίες σε ζεύγη. Για παράδειγμα «κατασκευάζοντας μνημεία και απόβλητα», όπως συμβαίνουν τα πράγματα σε μια στιγμή. Η ενότητα η δική μου τελειώνει με παιγνίδι και προσευχή, όπως για παράδειγμα απεικονίζεται η θέση της γυναίκας, οι κοινωνίες σε διαφορετικούς χρόνους. Έχω βάλει πολλά τοπία «δυνατά» του πλανήτη μας, από την Ανταρκτική μέχρι την Βραζιλία, 300 καταρράκτες και όλα αυτά τα πανέμορφα μέρη μπορεί να ‘ναι μια υπενθύμιση για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό και μπορούμε να επανεκτιμήσουμε τα πράγματα. Γιατί για μένα το ερώτημα δεν είναι πια Ανατολή ή Δύση. Γιατί ούτε η Ανατολή έχει λύσει τα προβλήματά της για το περιβάλλον και τη θέση της γυναίκας, αλλά ούτε και η Δύση» αναφέρει μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο κ. Κουτάντος.
Η κα Ελευθερία Τσουκνάκη μας ξενάγησε στην έκθεση φωτογραφίας που έχει κάνει μαζί με τον κ. Αρίστο Γρηγοριάδη, που είναι χωρισμένοι σε ενότητες. Ξεκινώντας από την ενότητα «Δρόμος», όπως μας εξηγεί παρουσιάζεται τόσο η νοητική όσο και η πραγματική διάσταση του να ταξιδέψω. Το πλάνο δηλαδή που σκέφτομαι που θέλω να πάω, το ταξίδι και «Για αυτό οι φωτογραφίες έχουν κοινή όραση, κάτι που έχει να κάνει με τον δρόμο – μια έρημος – ένας δρόμος – που δείχνει ότι θέλω να φύγω να πάω κάπου. Κάπως έτσι πάμε στην επόμενη ενότητα που είναι το «Τοπίο». Εδώ μπορεί κανείς να τα δει είτε σαν τοπία αυθύπαρκτα, όπως ήταν στην φύση αρχικά -χωρίς παρέμβαση ανθρώπινη αλλά και ταυτόχρονα να δει και το τιθασευμένο τοπίο- πως δηλαδή ο άνθρωπος διαμόρφωσε μια τοπιογραφία στα μέτρα του. Κάτι που βιώνει στο ταξίδι του, στη διάρκεια της διαδρομής. Τα τοπία δεν είναι αυθύπαρκτα. Βρισκόμαστε είτε στο τοπίο μόνο του για παράδειγμα στην άκρη του βουνού, είτε σε κάτι που το ‘χουμε τιθασεύσει για παράδειγμα σε μια πόλη, σε ένα χωράφι καλλιεργημένο».
Στις φωτογραφίες δεν υπάρχουν ταμπέλες που να προσδιορίζουν τον τόπο και απαντώντας σχετικά η κα Τσουκνάκη εξηγεί πως η επιδίωξη των φωτογράφων είναι οι επισκέπτες να παίξουν με τις εικόνες. «Δεν θέλουμε να ξέρει κανείς το τοπίο, δεν μας ενδιαφέρει αυτό, θέλουμε να παίξει για να βρει και κάπως έτσι πάμε στην τρίτη ενότητα που είναι οι «άνθρωποι». Πως ο άνθρωπος εντάσσεται στο τοπίο και τον παρακολουθούμε σε διάφορες δραστηριότητες μετακίνηση, δουλειά, χωράφια. Μπορεί να ‘ναι οπουδήποτε, στην Σερβία ή και στην Αφρική. Μέσα σε αυτές τις δραστηριότητες μπορώ να βρεθώ σαν ταξιδιώτης κάπου και πια βλέπουμε πως ο άνθρωπος λειτουργεί σε μια δουλειά μέσα στην πόλη, πώς κοιμάται, πως εργάζεται. Ακολουθεί η ενότητα «ματαιότητα», πως δηλαδή εκφράζεται ο άνθρωπος μέσα από την στάση του κορμιού του, και πως βγαίνει στην πέτρινη έκφραση σε ένα τοπίο και πως αυτό το συνδέει με τελετές» ανέφερε.
Στα εγκαίνια της έκθεσης παραβρέθηκε Άρης Τσαντιρόπουλος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο οποίος συνομίλησε με τους παρευρισκόμενους για την έκθεση φωτογραφίας. Ο ίδιος μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ξεχώρισε την διαφορά του καρτ ποστάλ με την φωτογραφία τοπίου σημειώνοντας πως η πρωτοτυπία της συγκεκριμένης έκθεσης είναι ότι πλέον οι άνθρωποι προσδιορίζουν τους τόπους και είναι αδιάφορο η περιοχή η οποία απεικονίζεται: «Η φωτογραφία τοπίου είναι συνήθως καρτ ποστάλ. Πριν ανακαλυφθεί η φωτογραφία οι άνθρωποι φαντασιόνονταν πως είναι οι τόποι μέσα από τα καρτ ποστάλ. Τώρα με την φωτογραφία ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίζει τόπους. Το ενδιαφέρον για την έκθεση αυτή είναι ότι πρόκειται για φωτογραφίες που δεν είναι καρτ ποστάλ, δηλαδή οι τόποι δεν παραπέμπουν κάπου συγκεκριμένα, δεν ταυτίζονται με κάποια συγκεκριμένη περιοχή. Είναι τόποι που θα μπορούσαν να είναι παντού. Σε άλλες φωτογραφίες υπάρχουν άνθρωποι χωρίς τόπους. Θα μπορούσαν να ήταν οπουδήποτε. Έχουμε από τη μια τόπους αφηρημένους και από την άλλη ανθρώπους που προσδιορίζουν τους τόπους. Οι περισσότερες φωτογραφίες σου δίνουν την εντύπωση ότι έχεις πάει στα μέρη αυτά και όχι τόποι στους οποίους θα ήθελες να πας. Δεν είναι επιτηδευμένες φωτογραφίες, είναι σε φυσικό χώρο, δεν είναι οι «φλύαρες εικόνες» όπως έχουμε συνηθίσει, που τις περισσότερες φορές απλά τις κοιτάζουμε χωρίς να βλέπουμε. Αν μια φωτογραφία μας κάνει εντύπωση, την θυμόμαστε. Το ζητούμενο σήμερα είναι πως από την στιγμή που κατακλυζόμαστε θα δούμε εικόνες που μας υπερβαίνουν. Αυτή είναι η διαφορά από τις φλύαρες εικόνες».
Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης που θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή 3 Μαρτίου και θα ‘ναι ανοιχτή για το κοινό από τις 6:00 έως τις 8:00 το απόγευμα θα προβάλλεται και βίντεο με τις δουλειές των καλλιτεχνών.
