Υπεξαίρεση με επιστροφή χρημάτων στην ΚΕΔΗΡ διαπίστωσαν οι ορκωτοί ελεγκτές

Οι προ μηνών πληροφορίες για κακοδιαχείριση στο ταμείο της ΚΕΔΗΡ και για ενδεχόμενη τμηματική υπεξαίρεση χρηματικών ποσών, επιβεβαιώθηκαν από τον έκτακτο διαχειριστικό έλεγχο που πραγματοποίησαν δυο ορκωτοί ελεγκτές, οι οποίοι ορίστηκαν με απόφαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΗΡ και έγκριση του δημοτικού συμβουλίου Ρεθύμνης, κατόπιν αιτήματος που είχε κατατεθεί από το σύνολο των παρατάξεων της αντιπολίτευσης, αφού είχαν δει το φως της δημοσιότητας πληροφορίες για έλλειμμα στο ταμείο της ΚΕΔΗΡ.

Οι δυο ορκωτοί ελεγκτές που ανέλαβαν την πραγματοποίηση έκτακτου διαχειριστικού ελέγχου στη  δημοτική επιχείρηση και παρέδωσαν τα πορίσματα τους, διαπίστωσαν υπεξαίρεση ποσού περίπου 300.000 ευρώ από το ταμείο της ΚΕΔΗΡ, ποσόν όμως το οποίο επεστράφη στον τραπεζικό λογαριασμό της ΚΕΔΗΡ από τον ταμία της, τον Νοέμβριο του 2017, ενώ ήταν σε εξέλιξη τακτικός οικονομικός έλεγχος της δημοτικής επιχείρησης.

Επιπλέον οι δυο ορκωτοί ελεγκτές φέρονται να διαπίστωσαν και πραγματικό έλλειμμα ποσού ύψους περίπου 27.000 ευρώ.

Περαιτέρω, ο ένας εκ των ορκωτών ελεγκτών, στο πόρισμα του αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο και επιπλέον οικονομικών ατασθαλιών, αγνώστου ύψους ποσού.

Το έλλειμμα φαίνεται να εντοπίστηκε το 2017 από ορκωτό ελεγκτή που όρισε η διοίκηση της ΚΕΔΗΡ ύστερα από επιμονή της αντιπολίτευσης του δήμου, που είχε επισημάνει την ανάγκη ελέγχου της δημοτικής επιχείρησης, προκειμένου να διασφαλίζεται η χρηστή διαχείριση της. Ο ορκωτός ελεγκτής είχε παραδώσει στην ΚΕΔΗΡ στις αρχές του 2018 ένα πόρισμα «καθαρό» οικονομικά ωστόσο, όπως αναφέρεται στις εκθέσεις των δυο ορκωτών ελεγκτών που διενήργησαν τον έκτακτο διαχειριστικό έλεγχο, λίγο πριν την παράδοση του πορίσματος του συναδέλφου τους στην ΚΕΔΗΡ επιστράφηκαν από τον ταμία στον λογαριασμό της επιχείρησης τα χρήματα που έλειπαν.

Κοινός τόπος των δύο πορισμάτων αποτελούν οι παρατηρήσεις για τη μη προβλεπόμενη λειτουργία της ΚΕΔΗΡ σε οικονομικό επίπεδο. Στις σχετικές παρατηρήσεις αναφέρεται τρομερή οικονομική και λογιστική αταξία, απουσία φορολογικών δηλώσεων, ισολογισμών, κ.τ.λ., έλλειψη διπλού συστήματος ελέγχου και ιδιαίτερη αναφορά στο γεγονός ότι το ίδιο πρόσωπο ήταν και ο λογιστής και ο ταμίας της επιχείρησης, έχοντας απεριόριστη δυνατότητα να κάνει καταθέσεις αλλά και αναλήψεις χρηματικών ποσών από τον τραπεζικό λογαριασμό της ΚΕΔΗΡ προς τον προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό και αντίστροφα.

«Εντοπίστηκε ένα άτομο να διενεργεί εγγραφές στη γενική λογιστική, να συμμετέχει στην κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων, να εκτελεί χρέη ταμία, να διενεργεί εισπράξεις και πληρωμές, να υπογράφει εντάλματα, να συμμετέχει στη σύνταξη των προϋπολογισμών, να υποβάλλει δηλώσεις στις φορολογικές και ασφαλιστικές αρχές και να καταρτίζει τις μισθοδοτικές καταστάσεις. Η μέθοδος αυτή αντιβαίνει με τις αρχές του συστήματος εσωτερικού ελέγχου», αναφέρει χαρακτηριστικά στην έκθεση του ο ένας εκ των δυο ορκωτών ελεγκτών».

Εν τω μεταξύ, τα πορίσματα των δυο ελεγκτών κατατίθενται από την πρόεδρο της ΚΕΔΗΡ, Πέπη Μπιρλιράκη, τόσο στην εισαγγελία Ρεθύμνης όσο και στο Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών. Σε σχετική γραπτή δήλωση της που απέστειλε στα ΜΜΕ χθες βράδυ η κ. Μπιρλιράκη αναφέρει:

Ακριβή αντίγραφα των εκθέσεων κατατίθενται και στο Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών – περιφερειακό γραφείο Ρεθύμνης καθώς και στην εισαγγελία Ρεθύμνης δια της προέδρου κας Μπιρλιράκη η οποία, όπως αναφέρει στη συνοδευτική επιστολή, τα καταθέτει ως οφείλει, κρίνοντάς το σκόπιμο και επιβεβλημένο».      

       

Η μία εκ των δυο εταιρειών ορκωτών ελεγκτών επισημαίνει στις παρατηρήσεις της πως το σύστημα εσωτερικού ελέγχου της δημοτικής επιχείρησης ήταν ανύπαρκτο, με τον ταμία που παράλληλα είχε και καθήκοντα λογιστή να διαχειρίζεται κατά βούληση τα οικονομικά της ΚΕΔΗΡ και προτείνει μέτρα για τη  διασφάλιση της χρηστής λειτουργίας της επιχείρησης. Μεταξύ άλλων αναφέρει:

* Εντοπίστηκαν εισπράξεις και πληρωμές με μετρητά και υψηλά διαθέσιμα στο ταμείο της επιχείρησης τις τέσσερις τελευταίες χρήσεις (2014-2017). Το μεγαλύτερο ποσό που εντοπίστηκε μέσω του διπλογραφικού συστήματος στο ταμείο ανέρχεται σε 306.952 ευρώ, το οποίο τον μήνα Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2017 κατατίθεται εις ολόκληρον στους λογαριασμούς όψεως της επιχείρησης από τον ταμία της επιχείρησης που τυγχάνει να έχει και άλλες αρμοδιότητες που αναλύονται κατωτέρω και δεν συνάδουν με τις αρχές του εσωτερικού ελέγχου. Η κατάθεση των χρημάτων πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες πριν την παράδοσης της έκθεσης έλεγχου του ορκωτού ελεγκτή λογιστή. Κατά τη γνώμη μας δεν βοηθά αυτού του είδους η πρακτική τη διαφάνεια των συναλλαγών, συνεπώς πολλές από τις εξαιρέσεις που εντοπίστηκαν να αφορούν εισπράξεις ή πληρωμές τοις μετρητοίς, οι οποίες δεν κατέστη δυνατόν να επιβεβαιωθούν. Επιπλέον αυτή η πρακτική αντιβαίνει με τις αρχές του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Προτείνουμε τη διευθέτηση όλων των συναλλαγών μέσω του τραπεζικού συστήματος, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια τους.

* Εντοπίστηκε ένα άτομο να διενεργεί εγγραφές στη γενική λογιστική, να συμμετέχει στην κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων να εκτελεί χρέη ταμία, να διενεργεί εισπράξεις και πληρωμές, να υπογράφει εντάλματα, να συμμετέχει στη σύνταξη των προϋπολογισμών, να υποβάλλει δηλώσεις στις φορολογικές και ασφαλιστικές αρχές και να καταρτίζει τις μισθοδοτικές καταστάσεις.

Η μέθοδος αυτή αντιβαίνει με τις αρχές του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Οι ανωτέρω συσσωρευμένες αρμοδιότητες σε ένα άτομο θα πρέπει να κατανέμονται στο υπαλληλικό προσωπικό της επιχείρησης και να πραγματοποιούνται οι κατάλληλοι έλεγχοι από ανεξάρτητα τρίτα άτομα, τα οποία θα διορίζει η διοίκηση της επιχείρησης για τον σκοπό αυτό. Επίσης δεν εντοπίστηκαν μετακινήσεις υπαλλήλων μεταξύ τμημάτων της επιχείρησης, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί διαφάνεια και αμεροληψία του συστήματος εσωτερικού έλεγχου. Προτείνουμε την άμεση λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων και ελέγχων για την εξασφάλιση από τη διοίκηση της επιχείρησης της διαφάνειας και αμεροληψίας του συστήματος εσωτερικού έλεγχου.

* Χρήζει περαιτέρω διερεύνησης η διαγραφή της απαίτησης της επιχείρησης από τον δήμο Ρεθύμνης λόγω του ότι δεν κατέστη δυνατόν να λάβουμε επαρκή στοιχεία για την τεκμηρίωση των χρηματικών καταβολών που διενήργησε ο δήμος Ρεθύμνης για λογαριασμό υποχρεώσεων της απορροφηθείσας επιχείρησης Δημοτική Αναπτυξιακή Επιχείρηση Ρεθύμνου (ΔΑΝΕΡ). Παρατηρήθηκε καθυστέρηση στη σύνταξη και έγκριση των οικονομικών καταστάσεων για τις χρήσεις 2011 έως 2015 από το διοικητικό συμβούλιο. Ως εκ τούτου, υπήρξε καθυστέρηση στην ανάθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή για τον έλεγχο των προαναφερομένων χρήσεων. Οι εκθέσεις ελέγχου για τις χρήσεις αυτές παραδόθηκαν τον Νοέμβριο του 2017, λίγες μέρες μετά την κατάθεση των χρημάτων του ταμείου σε τραπεζικούς λογαριασμούς της επιχείρησης.

* Εκτιμούμε ότι η έγκαιρη ανάθεση σε ορκωτό ελεγκτή λογιστή θα εμφυσήσει στο προσωπικό της επιχείρησης μια κουλτούρα ελέγχου και πρόληψης τυχόν ελλείψεων στις δικλίδες ασφαλείας του συστήματος της επιχείρησης. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να διερευνηθεί το ποσό με το οποίο αποτιμάται η επιχείρηση στις οικονομικές καταστάσεις του δήμου Ρεθύμνου διότι για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπήρξαν εγκεκριμένες οικονομικές καταστάσεις από την επιχείρηση. Για τις χρήσεις 2016 και 2017 δεν έχουν υλοποιηθεί οι διαδικασίες σύνταξης και έγκρισης των οικονομικών καταστάσεων από το διοικητικό συμβούλιο.

Η κατάσταση που επικρατούσε στη λειτουργία και διαχείριση της ΚΕΔΗΡ, όπως την περιγράφει ο δεύτερος ορκωτός ελεγκτής που διενήργησε τον έκτακτο διαχειριστικό έλεγχο, φανέρωνε μεγάλη αταξία.

Μεταξύ άλλων στην έκθεση του επισημαίνει:

* Δεν έχει συνταχθεί και εγκριθεί ο «Κανονισμός Οικονομικής Διαχείρισης που προβλέπεται από τον Εσωτερικό Κανονισμό Υπηρεσιών. Όμως, από τον Μάιο του 2018 έχουν εκδοθεί αναλυτικές οδηγίες από την πρόεδρο της επιχείρησης για τα καθήκοντα του λογιστή και του ταμία και ορίστηκαν με επαρκή λεπτομέρεια οι διαδικασίες εισπράξεων, πληρωμών και ελέγχου του ταμείου.

* Παρά τις ρυθμίσεις του εσωτερικού κανονισμού υπηρεσιών που προέβλεπε διαχωρισμό των εργασιών και των αρμοδιοτήτων του λογιστή και του ταμία, αυτά τα καθήκοντα μέχρι και το 2017 εκτελούνταν από το ίδιο άτομο. Το άτομο αυτό εκτελούσε λογιστικές εργασίες και τον βασικό όγκο των εισπράξεων και πληρωμών.

* Διαπιστώθηκε ελλιπής τήρηση των έγγραφων πρακτικών των συνεδριάσεων, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με πληρότητα και στο σύνολο τους το σκεπτικό και οι αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης.

* Μέχρι και το έτος 2013, ο ισολογισμός, ο απολογισμός και η κατάσταση αποτελεσμάτων εγκρίνονταν από το διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησης, αλλά δεν υποβάλλονταν για έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο, όπως θα έπρεπε.

* Για τα έτη 2014 και 2015, στο πλαίσιο του προαναφερομένου ελέγχου από ορκωτό, έχουν υποβληθεί στο δημοτικό συμβούλιο αλλά δεν έχουν εγκριθεί ακόμα από αυτό, λόγω της διενέργειας του ελέγχου που εκτελέσαμε.

* Για το έτος 2016 δεν έχουν εγκριθεί οι οικονομικές καταστάσεις από τη διοίκηση της ΚΕΔΗΡ και δεν έχουν κατά συνέπεια υποβληθεί στον δήμο για έγκριση. Για το έτος 2017 δεν έχουν συνταχθεί και δεν έχουν εγκριθεί οικονομικές καταστάσεις από τη διοίκηση και κατά συνέπεια δεν έχουν υποβληθεί στον δήμο, εν αναμονή της ολοκλήρωσης του έκτακτου διαχειριστικού ελέγχου.

* Οι προϋπολογισμοί συζητούνταν, εγκρινόταν από το διοικητικό συμβούλιο και υποβάλλονταν για έγκριση από τον δήμο. Όπως προέκυψε από την έρευνα όμως, εμφάνιζαν από τέλος 2014 μεγάλη απόκλιση στα διαθέσιμα έναρξης, σε σχέση με αυτά που έπρεπε να υπάρχουν πραγματικά.

* Η οικονομική υπηρεσία του δήμου κάθε χρόνο ζητούσε από την ΚΕΔΗΡ τους εγκεκριμένους ισολογισμούς της, στο πλαίσιο της συγκέντρωσης και παρακολούθησης των συμμετοχών του δήμου, αλλά και να παραδώσουν αυτούς στους ορκωτούς ελεγκτές του δήμου για να ελέγξουν την αποτίμηση της αξίας των συμμετοχών του.

Οι ισολογισμοί στέλνονταν με email στη οικονομική υπηρεσία του δήμου από τον λογιστή. Οι ισολογισμοί για τα έτη 2014-2016 δεν εμφάνιζαν τα πραγματικά διαθέσιμα αλλά σημαντικά μικρότερα από αυτά που εμφανίζονταν στο ταμείο της επιχείρησης.

* Όλα τα έτη μέχρι και το 2013 υποβάλλονταν φορολογικές δηλώσεις στις οποίες πρέπει να επισυνάπτονται οι οικονομικές καταστάσεις και το πρακτικό έγκρισης τους. Από το 2014 η υποβολή γινόταν ηλεκτρονικά μέσω του ΤΑΧΙΣ από τον λογιστή και ταμία και τα δεδομένα του ισολογισμού που αναγράφονταν ήταν σημαντικά ελλιπή.

* Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις των δημοτικών επιχειρήσεων πρέπει να ελέγχονται. Από το 2014 αν ξεπερνούν ένα μέγεθος κύκλου εργασιών (1.500.000 ευρώ) πρέπει να ελέγχονται από ορκωτούς ελεγκτές. Στην ΚΕΔΗΡ αποφασίστηκε να γίνει έλεγχος πρώτη φορά το 2016 και προφανώς λόγω του ελέγχου εντοπίστηκε το συγκεκριμένο πρόβλημα.

* Προέκυψε ότι δεν γινόταν εσωτερικοί έλεγχοι για το ταμείο από τον διευθυντή της επιχείρησης. Επίσης διαπιστώθηκε ότι δεν ελέγχονταν τα παραστατικά πληρωμών, τα γραμμάτια είσπραξης και δεν είχαν συνταχθεί πρωτοκόλλα καταμέτρησης ταμείου, εκτός της περίπτωσης του πρωτοκόλλου καταμέτρησης των διαθεσίμων κατά την 6/11/2017.

* Το υπόλοιπο του λογαριασμού «ταμείο» (μετρητά) που εμφανίζονταν στον αρχικό ισολογισμό των ετών 2011 έως και 2016 διέφερε από το υπόλοιπο που έπρεπε καταρχήν να εμφανίζεται.

* Από το 2013-2014 τα ταμειακά διαθέσιμα της επιχείρησης ήταν πολύ σημαντικά σε σχέση με τον κύκλο εργασιών της.

* Για την περίοδο εφαρμογής των capital controls που ερευνήσαμε και συγκεκριμένα από 16/10/2015 έως και 20.9.2017 διαπιστώσαμε αναιτιολόγητες μεταφορές από τον λογαριασμό της επιχείρησης στην Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα σε λογαριασμό της ίδιας τράπεζας με δικαιούχο λογιστή και ταμία και αιτιολογία «ΚΕΔΗΡ Προμηθευτές» συνολικού ποσού 92.616.00 ευρώ

* Διαπιστώθηκε ότι μέχρι την 1.11.2017 σαν αποτέλεσμα του ελέγχου που γινόταν από ορκωτό ελεγκτή, κατατέθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς της επιχείρησης 306.922.53 ευρώ. Μετά από αυτές τις καταθέσεις συμφωνήθηκαν τα λογιστικά υπόλοιπα των διαθεσίμων με τα επιβεβαιωμένα διαθέσιμα και συντάθηκε σχετικό πρωτόκολλο καταμέτρησης. Οι ανωτέρω καταθέσεις έγιναν κατά ποσό 303.922.53 στον λογαριασμό της επιχείρησης στην Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα και κατά ποσό 3.000 ευρώ στον λογαριασμό της τράπεζας Πειραιώς

* Από την έρευνα που κάναμε για τις ταμειακές κινήσεις με την Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα, προέκυψε πως οι καταθέσεις του ποσού 303.922.53 προήλθαν από μετρητά που κατατέθηκαν από τον λογιστή και ταμία κατά 259.922.53, από μεταφορά με e-banking από λογαριασμό στο όνομα του κατά 34.000.00 και από επιταγή τρίτου που κατατέθηκαν από τον ίδιο κατά 10.000 ευρώ.

* Διαπιστώσαμε ότι μετά τη συμφωνία των διαθεσίμων και τη σύνταξη του πρωτοκόλλου καταμέτρησης, από εσωτερικό έλεγχο που διενεργήθηκε μετά από εντολή της διοίκησης της επιχείρησης, προέκυψε ένα πρόσθετο «άνοιγμα» ποσού 11.231.00 που αφορούσε εισπράξεις από έσοδα των εικαστικών εργαστηρίων που αντί να μεταφερθούν λογιστικά και πραγματικά στα διαθέσιμα, είχαν μεταφερθεί σε χρέωση απαιτήσεων χωρίς να υφίσταται απαίτηση.

* Το άνοιγμα αυτό, όπως προέκυψε από την έρευνα στις κινήσεις του λογαριασμού της επιχείρησης στην Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα τακτοποιήθηκε στις 3.4.2018 με την κατάθεση του ποσού 8.050.00 και 3.293.05 σε κέρματα.

* Εκτός από τα πιο πάνω ποσά που τακτοποιήθηκαν, από τον έλεγχο μας προέκυψε επιπλέον «άνοιγμα» το οποίο σχετίζονταν με τις υποχρεώσεις της επιχείρησης προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Αφορούσε ποσό 23.644 ευρώ που με λογιστικές εγγραφές τον Δεκέμβριο του 2016 μείωσαν τις λογιστικές υποχρεώσεις της επιχείρησης για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές με αντίστοιχη μείωση των διαθεσίμων και αιτιολογία «Πληρωμή φόρων». Δηλαδή μειώθηκαν τα διαθέσιμα με την αιτιολογία ότι πληρώθηκαν υποχρεώσεις στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, αυτές οι υποχρεώσεις δεν πληρώθηκαν, ενώ τα διαθέσιμα μειώθηκαν, τα ποσά που εμφανίζονταν ότι πληρώθηκαν χωρίς να πληρωθούν και αφορούσαν κατά 5.532,56 φόρο ελεύθερων επαγγελματιών, κατά 1.357,89 εισφορά αλληλεγγύης, κατά 674,46 ΙΚΑ και κατά 6.296 ΤΣΜΕΔΕ, όπως ανακριβώς προέκυπτε από τις λογιστικές εγγραφές που συνέταξε ο λογιστής και ταμίας χωρίς την ύπαρξη παραστατικών.

* Η διοίκηση της επιχείρησης αφού ενημερώθηκε για τα ευρήματα και διαπίστωσε ότι δεν είχαν εξοφληθεί οι υποχρεώσεις της προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, κατέβαλε καθυστερημένα το ποσό των 23.664,00 ευρώ πλέον υποχρεώσεις ποσού 2.265,71 που δεν είχαν απεικονιστεί, (ασφαλιστικές εισφορές ποσού 1.278,12 ευρώ και φόροι ποσού 987.59) με τις σχετικές προσαυξήσεις ποσού 10.509,99 ευρώ.

* Πέραν του πρόσθετου ανοίγματος που αφορά φόρους και εισφορές, από τον έλεγχο προέκυψε επιπλέον άνοιγμα 2.940 ευρώ που αφορούσε προμηθευτή της επιχείρησης. Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε «διπλοπληρωμή» τιμήματος μίσθωσης αποθήκης για το ρεθεμνιώτικο καρναβάλι τον Οκτώβριο του 2016.