Σε βαθιά ύφεση παρέμεινε το λιανεμπόριο στο Ρέθυμνο και το 2015 με δεδομένη τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που για μια ακόμα χρονιά έχει ως αποτέλεσμα ο χρόνος να κλείνει με αρνητικά πρόσημα για τους εμπόρους. Οι μειωμένοι τζίροι την τελευταία πενταετία έχουν καθιερωθεί ωστόσο ο συνδυασμός των μειωμένων εσόδων με τα τεράστια έξοδα για την επιβίωση της επιχείρησης οδηγούν σε αδιέξοδο τον εμπορικό κόσμο.
Ειδικότερα, η υπέρμετρη φορολόγηση, η κλειστή στρόφιγγα των τραπεζών αλλά και η επιβολή των capital controls είναι τα βασικά εμπόδια για την επανεκκίνηση της τοπικής αγοράς, η δραματική συρρίκνωση της ζήτησης, ελέω της όξυνσης της ύφεσης στη χώρα, σε συνδυασμό με την κρίση ρευστότητας που βιώνουν οι επιχειρήσεις του κλάδου, δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας .
Ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Πολιουδάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» αναφέρθηκε στα τεράστια προβλήματα του κλάδου τονίζοντας πως οι έμποροι χρειάζονται επιπλέον κίνητρα για να μπορέσουν να επιβιώσουν ενώ χαρακτήρισε επιτακτική την ανάγκη μείωσης της φορολογίας.
Ειδικότερα ανέφερε: «Τα προβλήματα παραμένουν και αυξάνονται. Έχουν να κάνουν με τη μείωση του τζίρου, έχουν να κάνουν με την επιβολή των capital controls, τα οποία αν δεν αρθούν πλήρως δεν θα μπορέσει η αγορά να επανεκκινηθεί. Ένα άλλο θέμα είναι η χρηματοδότηση από τις τράπεζες που είναι μηδαμινή. Επίσης πρέπει να σταματήσει επιτέλους η δυσβάσταχτη φορολογία, η οποία φτάνει το 46%. Και για τον εργοδότη και για τον αμειβόμενο οι εισφορές που πληρώνουν ανέρχονται στο 48% του μισθού. Αν δεν σταματήσει αυτό δεν θα μπορέσει η αγορά να ανασάνει. Την περίοδο της κρίσης έχουν πληγεί περισσότερο οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις ενώ πάγιο αίτημα μας είναι να γίνεται επιδότηση της απασχόλησης και όχι της ανεργίας» ενώ πρόσθεσε ότι «το μόνο καλό είναι ότι σταμάτησε ο γρήγορος ρυθμός των λουκέτων στην αγορά, όπως επίσης και η μείωση του τζίρου άρχισε να επιβραδύνεται, χωρίς να αυτό να σημαίνει όμως σε καμιά περίπτωση ότι δεν μειώνεται ο τζίρος. Αυτό είναι το μόνο παρήγορο σημάδι. Έχει αυξηθεί κάπως η αισιοδοξία των μικρομεσαίων επιχειρηματιών ότι θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν εν μέσω κρίσης, με δεδομένο ότι τα τελευταία πέντε χρόνια τα καταφέραμε. Αν σταματήσει η ύφεση σύντομα εκτιμούμε ότι θα τα καταφέρουμε, ωστόσο προς το παρόν τηρούμε στάση αναμονής περιμένοντας να βελτιωθούν για εμάς οι συνθήκες».
Τα στοιχεία της έρευνας της ΕΣΕΕ
Σε επίπεδο χώρας σύμφωνα με τα στοιχεία με την ετήσια έκθεση ελληνικού εμπορίου, της ΕΣΕΕ η κατάσταση στην αγορά για το 2015 έχει ως εξής
• Μετά από μια περίοδο συνεχούς συρρίκνωσης (2008-2013) και τη σταθεροποίηση το 2014 η απασχόληση στην Ελλάδα αυξήθηκε το 2015 κατά 2,4%. Ωστόσο παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Από τη βελτίωση της απασχόλησης επωφελήθηκαν οι γυναίκες, καθώς 7 στις 10 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον τελευταίο χρόνο καλύφθηκαν από αυτές ενώ πολύ ισχυρή ήταν η αύξηση των εργοδοτών, ανεξαρτήτως φύλου.
• Το ποσοστό ανεργίας συρρικνώθηκε σε 24,6% από 26,8% το 2014, ενώ σε απόλυτα μεγέθη οι άνεργοι είναι κατά 100.000 λιγότεροι σε σύγκριση με πέρυσι.
• Η απασχόληση στο εμπόριο αυξήθηκε κατά 5,3% φέτος μετά από συνεχή συρρίκνωση την περίοδο 2009-2014, ενισχυμένη κατά 32.824 θέσεις εργασίας και παραμένει ο σημαντικότερος εργοδότης της χώρας, με μερίδιο 18,1% στη συνολική απασχόληση. Επιπλέον, το εμπόριο εξακολουθεί να συγκεντρώνει την υψηλότερη αναλογία των εργαζόμενων νέων κάτω των 25 ετών σε σύγκριση με το σύνολο της οικονομίας.
• Η αύξηση που διαπιστώθηκε υποστηρίχθηκε κυρίως από την ισχυρή αύξηση των εργοδοτών και των μισθωτών.
Μελετώντας τον απολογισμός των επιχειρήσεων για το 2014:
• Ήταν έτος ορόσημο για την ελληνική οικονομία, δεδομένου ότι, μετά από μια εξαετία βαθιάς ύφεσης, υπήρξε ανάσχεση της πτωτικής πορείας στην οποία βρισκόταν η ελληνική οικονομία.
• Στις ΑΕ και ΕΠΕ ανακόπηκε η υποχώρηση των πωλήσεων και των μεικτών κερδών στις εταιρείες του εμπορίου. Οι μεν πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 1,3%, τα δε μεικτά κέρδη κατά 1,9%.
• Αναφορικά με τις ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ 6 στις 10 δήλωσαν μείωση των πωλήσεων τους ενώ σχεδόν οι 2 στις 3 δήλωσαν μείωση των κερδών τους για το 2014.
Χαρτογραφώντας τις εκτιμήσεις τους για το 2015:
• Εικόνα επιδείνωσης έχει επικρατήσει και στις δύο ομάδες επιχειρήσεων για το 2015.
• Στις ΑΕ και ΕΠΕ η επιδείνωση ήταν απότομη, με την πλειοψηφία (52,7%) να εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα μειωθούν. Ακόμη εντονότερη είναι η αίσθηση της επιδείνωσης των πωλήσεων στις μικρότερες επιχειρήσεις καθώς σχεδόν οι 7 στις 10 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ εκτιμούν νέα επιδείνωση των πωλήσεών τους το τρέχον έτος.
Αναλύοντας τις προβλέψεις για το 2016:
• Κοινή συνισταμένη των προβλέψεων των εμπορικών επιχειρήσεων για το 2016 είναι η απαισιοδοξία και η αβεβαιότητα, αφού για πρώτη φορά μία σημαντική μερίδα των επιχειρήσεων αδυνατούν να κάνουν πρόβλεψη για βασικά μεγέθη της επιχείρησης τους.
Η επιβίωση στην οικονομική κρίση
• Οι 3 στις 10 ΑΕ και ΕΠΕ και σχεδόν 1 στις 2 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ θεωρούν αρκετά ή πολύ πιθανό να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους το 2015.
• Το 16,5% των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ και σχεδόν το 6% των ΑΕ και ΕΠΕ θεωρούν αρκετά ή πολύ πιθανή την παύση εργασιών τους (λουκέτο) μέσα στο 2015.
Αναφορικά με τη γεωγραφική προέλευση των εμπορευμάτων
• Στις ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ διαπιστώνεται ελαφρά ενίσχυση της τάσης για στροφή προς τα εγχώρια αγορά. Στην περσινή έρευνα το 44,3% των επιχειρήσεων δήλωνε ως βασική περιοχή παραγωγής των εμπορευμάτων τους την Ελλάδα, ενώ στη φετινή έρευνα το αντίστοιχο ποσοστό διευρύνθηκε σε 46,4%.
• Επιπλέον, οι ίδιες επιχειρήσεις θεωρούν ότι το 2015 αποδυναμώθηκε περαιτέρω η στροφή των ανταγωνιστών τους σε εμπορεύματα από την Ασία.
Σε μία πρωτότυπη έρευνα που διενέργησε το ΙΝΕΜΥ για Κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά των εμπόρων στην κρίση
• Φαίνεται η κρίση ενίσχυσε τάσεις συνέργειας και αλληλεγγύης σε σημαντικά ποσοστά.
• Ως πιο σημαντική αξία αναδεικνύεται αυτή της «οικογένειας», τόσο για τις μεγάλες, όσο και για τις μικρότερες επιχειρήσεις.