Υποχρεωτική καθίσταται για τους δήμους η δημιουργία Αυτοτελούς Τμήματος Πολιτικής Προστασίας, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που ψηφίστηκε από την Βουλή το βράδυ της Τρίτης και αφορά τον «Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος».
Το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων προβλέπει επίσης:
– Ενισχύεται η εκπαίδευση και ο εθελοντισμός, με την δημιουργία Εθνικής Σχολής Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, στην οποία εντάσσονται η Πυροσβεστική Ακαδημία, η Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας και το Κέντρο Ειδικών Εκπαιδεύσεων.
– Δημιουργείται κάθετη δομή για όλους τους κύκλους διαχείρισης καταστροφών, με έναν Εθνικό Διοικητή, 13 Περιφερειακούς Συντονιστές και 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Κέντρα, που θα διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό και προηγμένα συστήματα επικοινωνίας και θα διασφαλίζουν το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
– Δημιουργείται Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων, (ΕΣΚΕΔΙΚ), που διασφαλίζει τον επιχειρησιακό συντονισμό.
– Διασφαλίζεται η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, με την δημιουργία Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ, Επιχειρησιακού Ταμείου Πρόληψης και Αντιμετώπισης Καταστροφών και Κέντρου Μελετών Διαχείρισης Κρίσεων.
– Καθιερώνεται και εξασφαλίζεται διασύνδεση με την επιστημονική κοινότητα, με την ίδρυση μόνιμου Επιστημονικού Συμβουλίου Πολιτικής Προστασίας, την θέσπιση του ΕΚΕΔΑΠ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Δασικών Πυρκαγιών), καθώς και την σύσταση Εθνικής Βάσης Δεδομένων Κινδύνου και Απειλών και την χάραξη Εθνικής Πολιτικής Μείωσης Κινδύνου και Καταστροφών.
Σε ό,τι αφορά την πρόληψη δίνονται οι εξής δυνατότητες:
– Δυνατότητα κήρυξης μιας περιοχής σε «ειδική κινητοποίηση» προληπτικά, ενόψει απειλής – και όχι μόνο σε έκτακτη ανάγκη, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, μετά από καταστροφή.
– Δυνατότητα fast track διαδικασιών αδειοδότησης (εντός 90 ημερών) σημαντικών έργων αποκλειστικά πρόληψης, (καθαρισμοί, διάνοιξη δρόμων και αντιπυρικών ζωνών, μικρών αντιπλημμυρικών έργων κλπ.).
– Υποχρεωτική σύνταξη ειδικών σχεδίων διαχείρισης κρίσεων από δήμους και Περιφέρειες, σε συνάρτηση με τα γενικά σχέδια, που ήδη έχει εκπονήσει η Γ.Γ.Π.Π. Έτσι ανοίγει ο δρόμος στα αναγκαία έργα, εργασίες πρόληψης σε όλη την επικράτεια, χωρίς γραφειοκρατία και αλληλομετάθεση ευθυνών – και σε ασκήσεις ετοιμότητας για κάθε κίνδυνο.
Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας σε κάθε δήμο
Με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, καθίσταται υποχρεωτική η δημιουργία Αυτοτελούς Τμήματος Πολιτικής Προστασίας σε κάθε Δήμο, άμεσα υπαγόμενου στον Δήμαρχο. Εξαίρεση αφήνει ο νομοθέτης μόνο για τους Δήμους κάτω των 10.000 κατοίκων.
Με Π.Δ. που θα εκδοθεί μέσα σε 6 μήνες, θα καθοριστούν οι οργανικές θέσεις, οι ειδικότητες, τα περιγράμματα θέσεων με βάση τον εκάστοτε Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.), η διαδικασία πρόσληψης και τα κριτήρια στελέχωσής τους. Η Έκθεση του ΓΛΚ εντοπίζει ότι με τη ρύθμιση προκαλείται ενδεχόμενη δαπάνη των προϋπολογισμών των Δήμων, από τη σύσταση των Τμημάτων και την ως εκ τούτου κάλυψη των εξόδων λειτουργίας τους, το ύψος της οποίας θα προσδιοριστεί κατά την έκδοση του Π.Δ.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει το Νομοσχέδιο, το Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας, έχει τις εξής αρμοδιότητες:
α. Συντονίζει κατά χωρική αρμοδιότητα το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών, σύμφωνα με τις μεθόδους οργάνωσης, τα όργανα και την κατανομή αρμοδιοτήτων που προβλέπονται στις διατάξεις του παρόντος.
β. Παρέχει την αναγκαία συνδρομή στη δράση των Τοπικών Επιχειρησιακών Συντονιστικών Οργάνων Πολιτικής Προστασίας (Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π.).
γ. Προγραμματίζει και υλοποιεί δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για ζητήματα πολιτικής προστασίας.
δ. Αναλαμβάνει κάθε αναγκαία πρωτοβουλία, ενέργεια και δράση για τη συνδρομή του Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π. και των λοιπών εμπλεκόμενων Φορέων σε επίπεδο αναγνώρισης, εκτίμησης και ανάλυσης της επικινδυνότητας εκδήλωσης καταστροφών.
ε. Με αποκλειστική ευθύνη του οικείου Δημάρχου συντάσσεται υποχρεωτικά εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος Τοπικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Διαχείρισης Συνεπειών για φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές (και λοιπές απειλές) εντός της χωρικής επικράτειας του Δήμου. Στο Τοπικό Σχέδιο περιγράφεται η οργάνωση της αντιμετώπισης και βραχείας αποκατάστασης των φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών, προσδιορίζεται το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού, υλικών και μέσων Πολιτικής Προστασίας που μπορούν να διατεθούν.
Το Τοπικό Σχέδιο, είναι εναρμονισμένο με τα Γενικά Σχέδια της Γ.Γ.Π.Π. και σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες σχεδίασης της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Γ.Γ.Π.Π., υποβάλλεται στην Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου, η οποία και το εισηγείται προς το Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο το εγκρίνει σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
στ. Συνδράμει στην υλοποίηση των προγραμμάτων εκπαίδευσης της Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας σε θέματα πολιτικής προστασίας και συμμετέχει σε ασκήσεις, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και άλλους όμορους Δήμους, με σκοπό την αξιολόγηση απόδοσης των ανωτέρω Σχεδίων.
ζ. Τηρεί και κοινοποιεί σε μηνιαία βάση στον Περιφερειακό Συντονιστή επικαιροποιημένη κατάσταση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού, μέσων και υλικών πολιτικής προστασίας, παρακολουθώντας το επίπεδο ετοιμότητάς τους, σύμφωνα με τις οδηγίες του. Στην κατάσταση αυτή συμπεριλαμβάνεται το ανθρώπινο δυναμικό, υλικά και μέσα που διατίθενται εκτός Δήμου για την παροχή υποστήριξης σε καταστάσεις επιπέδου έκτακτης ανάγκης «Επιπέδου 4» (Red Code).
η. Υποβάλλει, λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες οδηγίες του Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π., εισηγήσεις:
- Στον Δήμο για την κατάρτιση του οικείου προϋπολογισμού πολιτικής προστασίας και την αξιοποίηση συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ενίσχυσης.
- Στο Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π. για την κατάρτιση του Τοπικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας.
θ. Παρέχει γραμματειακή υποστήριξη στο Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π.
ι. Συνάπτει μνημόνια συνεργασίας παροχής υπηρεσιών, υλικών και μέσων με ιδιωτικούς Φορείς.
- Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, μετά από πρόταση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη και Εσωτερικών, καθορίζονται οι οργανικές θέσεις, οι ειδικότητες, τα περιγράμματα θέσεων, η διαδικασία πρόσληψης, τα κριτήρια στελέχωσης των Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
