Ο βασικός στόχος των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που συζητούνταν μέχρι προχθες, το βράδυ είναι να εξασφαλίσουν ότι το χρέος της Ελλάδας δεν θα είναι βιώσιμο μόνο στο άμεσο μέλλον αλλά και στις επόμενες δεκαετίες. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα δαπανά πάνω από το 15% του ΑΕΠ της για εξυπηρέτηση του χρέους της μεσοπρόθεσμα και 20% του ΑΕΠ της μακροπρόθεσμα, ενώ πρέπει να εξασφαλίζεται ότι το χρέος της θα βρίσκεται σε τροχιά μείωσης.
Συγκεκριμένα, τα μέτρα για να πετύχουν τον παραπάνω στόχο είναι τα ακόλουθα:
1) Μεσοπρόθεσμα μέτρα για χρέος
• Περαιτέρω παράταση της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του EFSF (περίπου 100 δισ.) κατά 10 χρόνια και μια επιμήκυνση της μέσης διάρκειας λήξης κατά 10 χρόνια επίσης.
• Επιστροφή στα ελληνικά ταμεία των κερδών από τα ομόλογα που έχουν οι κεντρικές τράπεζες ANFA’s και SMP’s που αντιστοιχούν σε περίπου 4 δισ. Αυτά θα επιστρέφονται στην Ελλάδα σε δύο ισόποσες δόσεις, τον Δεκέμβριο και τον Ιούνιο, αρχής γενομένης από το 2018, μέχρι τον Ιούνιο του 2022, μέσω του ειδικού λογαριασμού του ESM και θα χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες (κάθε δόση υπολογίζεται σε 1,2 δισ.).
• Κατάργηση του επιτοκίου step up, που έχει συνδεθεί με το δάνειο του δεύτερου προγράμματος (EFSF).
Τα δύο παραπάνω μέτρα θα εφαρμόζονται μόνο αν η Ελλάδα τηρεί τις μεταμνημονιακές της δεσμεύσεις, κάτι που θα κρίνουν οι θεσμοί με επισκέψεις τους κάθε τρίμηνο στη χώρα.
2) Μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος
• Το Εurogroup συμφώνησε ότι θα γίνει μία νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους από τους θεσμούς στο τέλος του 2032, βάσει της οποίας οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα αποφασίσουν αν χρειάζονται περαιτέρω μέτρα ελάφρυνσης, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι για τις χρηματοδοτικές ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους. Προϋπόθεση, όμως, γι’ αυτό είναι να τηρεί το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο.
• Αντί για τον γαλλικό μηχανισμό, ο οποίος συζητείτο τους τελευταίους μήνες έντονα και θα συνέδεε το ύψος της ανάπτυξης με τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, το Εurogroup συμφώνησε σε κάτι πολύ γενικότερο και λιγότερα φιλόδοξο. Ετσι, τη θέση του γαλλικού μηχανισμού την καταλαμβάνει ένας μηχανισμός, ο οποίος θα ενεργοποιείται μόνο στην περίπτωση που υπάρχει ένα πολύ δυσμενέστερο και απρόοπτο μακροοικονομικό σενάριο. «Οποτε ενεργοποιείται από το Eurogroup, θα περιέχει μέτρα όπως περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους με ανώτατο όριο και παρατάσεις των πληρωμών τόκων του δανείου του EFSF, στον βαθμό που είναι αναγκαία για τη βιωσιμότητα του χρέους», αναφέρει χαρακτηριστικά η δήλωση.
Στα 15 δισ. ευρώ η τελευταία δόση
Στα 15 δισ. ευρώ θα ανέλθει η τελευταία δόση του προγράμματος. Το ύψος της δόσης συναρτάτο με την επιμήκυνση των λήξεων των δανείων από το EFSF και την επέκταση της περιόδου χάριτος (κατά την οποία δεν θα γίνονται πληρωμές τόκων και χρεολυσίων). Eτσι, λοιπόν, το ύψος της δόσης καθορίστηκε τελικά στα 15 δισ. ευρώ, καθώς αποφασίστηκε να φτάσουν στα 10 χρόνια η περίοδος χάριτος και η επιμήκυνση των δανείων. Η διαπραγμάτευση ξεκίνησε με τη δόση να κινείται μεταξύ 11,7 και 21,7 δισ. ευρώ.
Ο καταμερισμός
Από αυτό το ποσό των 15 δισ. ένα μέρος θα χρησιμοποιηθεί για αποπληρωμή του χρέους. Πιθανότατα, θα εξαγοραστεί και τμήμα του δανείου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που έχει υψηλό επιτόκιο. Το υπόλοιπο ποσό θα χρησιμοποιηθεί για το χτίσιμο του «μαξιλαριού» ρευστότητας που θα συμβάλει στην επιστροφή της χώρας στις αγορές. Θα λειτουργεί, δηλαδή, ως δίκτυ ασφαλείας.
Σε αυτό το ποσό η Ελλάδα θα μπορεί να καταφεύγει σε περίπτωση που ο δανεισμός από τις αγορές είναι ακριβός. Συνολικά, η Ελλάδα θα βγει από το πρόγραμμα με ένα σημαντικό «μαξιλάρι», με το οποίο θα μπορεί να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου για διάστημα άνω των δύο ετών μετά το τέλος του προγράμματος.
Συμμετοχή ΔΝΤ
Το ΔΝΤ επισήμως δεν θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση και παρόλο που η διοίκησή του καλωσόρισε την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM και την περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μέτρων για το χρέος, μέχρι αργά το βράδυ που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν σαφές πώς τοποθετείτο ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Παρόλο που το πρόγραμμα του Ταμείου δεν θα ενεργοποιηθεί, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του στο μεταμνημονιακό πλαίσιο επιτήρησης μαζί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται κλιμάκιο του Ταμείου να καταρτίσει την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους ως μέρος της έκθεσης για το άρθρο 4 που κάνει για όλα τα κράτη-μέλη που ΔΝΤ. Εκεί, σύμφωνα με πληροφορίες, θα παρουσιάζει μία όχι ξεκάθαρη θέση για το κατά πόσον το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο.
«Έχουμε ακόμη πολλές μάχες να δώσουμε»
Φορώντας μία κόκκινη γραβάτα ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έφτασε στο Ζάππειο προκειμένου να μιλήσει στους βουλευτές της συγκυβέρνησης.
«Έχω μία δυσκολία αλλά θα το συνηθίσω», είπε χαρακτηριστικά ενώ πρόσθεσε πως «τα στοιχήματα είναι για να υλοποιούνται».
«Η σημερινή μέρα ανήκει σε κείνους που χτυπήθηκαν βάναυσα από την κρίση, που είδαν τους κόπους μιας ζωής να καταστρέφονται, που σήκωσαν την χώρα στην πλάτη τους», τόνισε από το βήμα ο πρωθυπουργός.
«Μετά τις χθεσινές αποφάσεις για το ελληνικό χρέος η χώρα μας γυρίζει οριστικά σελίδα», σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας.
Τόνισε ότι η χώρα περνά σε μια νέα περίοδο, όπου τη θέση της λιτότητας θα παίρνει κάθε μέρα και περισσότερο η κοινωνική δικαιοσύνη, της επιβολής η δημοκρατία, της αβεβαιότητας η σταθερότητα και η αξιοπιστία.
«Μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια καταφέραμε να επιλύσουμε το πρόβλημα του ελληνικού χρέους. Ενός χρέους που δεν δημιουργήσαμε εμείς. Ενός χρέους που κληρονομήσαμε από τις δυνάμεις του παλιού καθεστώτος», υπογράμμισε. «Αναλάβαμε το δύσκολο αλλά αναγκαίο καθήκον του μετασχηματισμού της χώρας», είπε ο Αλ. Τσίπρας, τονίζοντας ότι «σε αυτή την προσπάθεια συγκρουστήκαμε σφοδρά, συμβιβαστήκαμε επώδυνα, δουλέψαμε σκληρά αλλά δεν δειλιάσαμε. Δεν διστάσαμε μπροστά στις δυσκολίες και τα εμπόδια».
«Φτάσαμε ως εδώ. Φτάνουμε στο τέλος των μνημονίων», είπε. «Η Ελλάδα γίνεται ξανά μια χώρα κανονική. Ανακτά την πολιτική και οικονομική της κυριαρχία. Ξαναγράφεται στον παγκόσμιο χάρτη. Στηρίζεται ξανά στα πόδια της», τόνισε παράλληλα ενώ υπογράμμισε πως «όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι έχουμε σκοπό να επιστρέψουμε στην Ελλάδα του χθες».
«Προχωράμε σε στοχευμένες φοροελαφρύνσεις»
«Πλέον έχουμε αποκαταστήσει σε τέτοιο βαθμό την απόδοση της ελληνικής οικονομίας που έχουμε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε σε στοχευμένες ελαφρύνσεις, να προχωρήσουμε σε μείωση φόρων το 2019 αλλά και σε υποστήριξη του κοινωνικού κράτους και της πρόνοιας», είπε ο Αλ. Τσίπρας. Πλέον έχουμε τη δυνατότητα «να προχωρήσουμε το δρόμο της επαναρύθμισης της αγοράς εργασίας με την αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αύξηση του κατώτατου μισθού».
«Βιώσιμο το χρέος»
«Με τη χθεσινή ιστορική απόφαση του Eurogroup το ελληνικό χρέος καθίσταται επιτέλους βιώσιμο», σημείωσε ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας ότι από την αρχή αυτής της διαπραγμάτευσης η κυβέρνηση είχε θέσει έναν στόχο: «να είναι η λύση πειστική για τους επενδυτές ώστε η Ελλάδα να ανακτήσει την πρόσβαση της στην ιδιωτική χρηματοδότηση, χωρίς να χρειαστεί ένα νέο δάνειο ή κάτι που πρότειναν κάποιοι άλλοι, μια προληπτική γραμμή στήριξης».
«Όταν εμείς δίναμε τη μάχη να βγούμε από τα μνημόνια με τις δικές μας δυνάμεις, άλλοι ζητούσαν πιστοληπτικές γραμμές και επί της ουσίας νέα μνημόνια μασκαρεμένα», υπογράμμισε.
Για την εποπτεία
«Η εποπτεία έτσι όπως προβλέπεται από τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης καμία σχέση δεν έχει με το μηχανισμό της μνημονιακής επιτροπείας που ζήσαμε», τόνισε ο Αλ. Τσίπρας, για να υπογραμμίσει ότι «η Ελλάδα πλέον θα έχει την ευθύνη για τον εαυτό της και για το μέλλον της. Η Ελλάδα επιστρέφει αποκλειστικά στους Έλληνες», σημείωσε.
Για τη ρύθμιση του χρέους
«Βασική της δέσμευση απέναντι στους εταίρους είναι να μην οπισθοχωρήσουν οι κεντρικές θεσμικές – το τονίζω θεσμικές – μεταρρυθμίσεις που ήδη έχει υλοποιήσει ή συνεχίζουμε να υλοποιούμε».
Πρόσθεσε ότι δέσμευση φυσικά είναι να επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι που έχουν συμφωνηθεί με τους εταίρους.
Σημείωσε πως «την ίδια στιγμή όμως όποιος κάνει τον κόπο να ανατρέξει στο κείμενο της τελικής συμφωνίας, θα δει ότι αυτό δεν εμπεριέχει δεσμεύσεις για μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα. Αρκεί να βγαίνουν τα νούμερα, να πιάνουμε τους στόχους».
«Η ρύθμιση λοιπόν που έχουμε πλέον στα χέρια μας είναι το εισιτήριο μας για τη νέα εποχή», τόνισε.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝ.ΕΛ πετύχαμε να φτάσουμε ως εδώ και οι αντίπαλοί μας που ποτέ δεν αποδέχτηκαν ότι θα καταφέρουμε να φτάσουμε έως εδώ, σήμερα στέκονται αμήχανοι μπροστά σε ό,τι καταφέραμε», είπε ο Αλ. Τσίπρας.
Σημείωσε ότι «κάποιοι άλλοι στέκονται με φόβο , γιατί αν η έξοδος από τα μνημόνια ήταν ο πρώτος στόχος αυτής της συμμαχίας, ο δεύτερος στόχος, ήταν και είναι αυτός της κάθαρσης και της δικαιοσύνης».
«Κερδίσαμε μια μάχη, όχι όμως τον πόλεμο»
«Κερδίσαμε μια μάχη όχι όμως τον πόλεμο, ο πόλεμος είναι εκεί έξω, υπάρχουν αδικίες που θα αποκαταστήσουμε και κάθε φορά που θα πετυχαίνουμε νίκες, θα φοράμε και γραβάτα», είπε ο Αλ. Τσίπρας ολοκληρώνοντας την ομιλία του, βγάζοντας σε μια συμβολική κίνηση την γραβάτα που για πρώτη φορά έβαλε σήμερα.
Καμμένος: Ο Τσίπρας είναι ο καλύτερος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης
«Αντίθετα με τον εμφύλιο καταφέραμε την εθνική συμφιλίωση την οποία συνεχίζουμε να κάνουμε πράξη όλοι οι Έλληνες» είπε ο Πανος ΚΑμμενςο και πρόσθεσε: «Όταν με κάλεσε ο Τσίπρας είχα πει αρχίζει η επιχείρηση Γοργοπόταμος όπως τότε που ο Άρης και ο Ζέρβας κατάφεραν να τινάξουν την γέφυρα. Αφού η επιχείρηση Γοργοπόταμος τελείωσε αρχίζει το σχέδιο Μάρσαλ με την βοήθεια των Ελλήνων».
Σύμφωνα με τον κ. Καμμένο «εάν οι ΑΝΕΛ και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαμε υποκύψει στην τρομοκρατία και στην πρόταση δυσπιστίας, με προφανή δόλο, όχι για το όνομα της Μακεδονίας αλλά για να ρίξουν την κυβέρνηση, δεν θα φτάναμε στη σημερινή μέρα. Είχαν μάθει το Ζάππειο για να υπόσχονται, εμείς για να ανακοινώνουμε τα αποτελέσματα της πολιτικής μας».
«Σήμερα οι ΑΝΕΛ δικαιωνόμαστε για κάθε απόφαση που πήραμε και το ίδιο οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που άντεξαν όλες αυτές τις επιθέσεις», τόνισε ο Πάνος Καμμένος. Σημείωσε δε ότι «δεν φτάσαμε στο τέλος αυτής της κοινής πορείας με τον Αλέξη Τσίπρα, όπως πολλοί επιθυμούν. Αντέξαμε, αντέχουμε και θα νικήσουμε».
«Και στα εθνικά θέματα αποδείξαμε ότι είμαστε αποφασισμένοι να φυλάξουμε Θερμοπύλες», πρόσθεσε. “Καταφέραμε ν’ αναδείξουμε την πατρίδα μας με το προσφυγικό, γιατί όταν στην Κεντρική Ευρώπη ούρλιαζαν με μίσος, οι Έλληνες αγκάλιασαν τους πρόσφυγες, προσέφεραν αγάπη και τροφή στους πρόσφυγες. Δεν θα επιτρέψουμε στο μαύρο μέτωπο της πολιτικής να πουλά πατριωτισμό, ήταν πάντα πατριδοκάπηλοι».
Ο Πάνος Καμμένος διαβεβαίωσε τον Αλέξη Τσίπρα ότι «παραμένουμε σταθεροί στις αξίες και τις αρχές μας και αυτή η συνεργασία ήταν, είναι και θα είναι μια έντιμη συνεργασία, προς όφελος της πατρίδας και του λαού της».
Μάλιστα, κλείνοντας την ομιλία του ο Π. Καμμένος είπε πως ο ελληνικός λαός «έχει ηγέτη του έναν έντιμο και άξιο πρωθυπουργό, τον καλύτερο πρωθυπουργό που έχει περάσει στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, τον Αλέξη Τσίπρα».
ΝΔ: Φαιδρή η εικόνα Τσίπρα με τη γραβάτα -Μόνο ντροπή και χλεύη για τον αδίστακτο υποκριτή
Με μια εξαιρετικά αιχμηρή ανακοίνωση, σχολίασε η ΝΔ την εμφάνιση Τσίπρα στο Ζάππειο και το επικοινωνιακό σόου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
«Η φαιδρή εικόνα του κ. Τσίπρα, με τη γραβάτα-δώρο του κ. Ζάεφ δεν επιτρέπει κανένα σχόλιο για τα ψέματα που τη συνόδευσαν» τόνισε η ΝΔ και πρόσθεσε: «Μέχρι εδώ, όμως. Οι Έλληνες δεν έχουν πάθει ανοσία στην ανοησία. Και προσβάλλονται όταν στη θέση του Πρωθυπουργού τους αντικρίζουν, δυστυχώς, έναν αδίστακτο υποκριτή, επικεφαλής ενός κυνικού θιάσου».
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατέληξε: «Το βεστιάριο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι πλούσιο και μπορούν να μεταμφιέζονται όπως θέλουν. Αλλά οι θεατές έφυγαν. Μόνο ντροπή και χλεύη αξίζει σε αυτή τη θλιβερή φαρσοκωμωδία που κυβέρνησε τη χώρα. Ευτυχώς φτάνει στο τέλος της».