Ολοκληρώθηκε η μελέτη για το μεγάλο έργο κατασκευής του υπόγειου πάρκινγκ στους Τέσσερις Μάρτυρες και ο φάκελος, άρτιος, θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στο υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου να διεκδικήσει χρηματοδότηση από το αυτοδιοικητικό πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» στον άξονα «Αστική αναζωογόνηση», αφού πρώτα διευθετηθούν οι λεπτομέρειες που αφορούν τον προϋπολογισμό του έργου, που ξεπερνά τα 15 εκ. ευρώ.
Το έργο προβλέπει τη δημιουργία υπόγειου χώρου στάθμευσης 6.000 τ.μ. (δυο όροφοι), ενώ υπέργεια θα διαμορφωθεί ένα ελεύθερο θεματικό πάρκο.
Η μελέτη περιλαμβάνει τον υπαίθριο χώρο στάθμευσης που βρίσκεται σήμερα στα νότια της πλατείας των Τεσσάρων Μαρτύρων. Πρόκειται για ένα από τα κεντρικά σημεία της πόλης του Ρεθύμνου, το οποίο γειτνιάζει στη βόρεια πλευρά με την πλατεία μπροστά από τον Ι.Ν. των Τεσσάρων Μαρτύρων (οδός Κουντουριώτου), στα δυτικά με το Δημοτικό Κήπο (οδός Δημητρακάκη), στα ανατολικά με το συγκρότημα του 3ου Γυμνασίου-Λυκείου (οδός Δασκαλάκη) και ξενοδοχείο και στη νότια πλευρά με ιδιωτικά κτίρια (οδός Μοάτσου).
Πιο συγκεκριμένα προτείνονται:
- Η πλήρης υπογειοποίηση του χώρου στάθμευσης των αυτοκινήτων σε 2 στάθμες. Με την επέμβαση αυτήν προκύπτουν συνολικά 400 θέσεις στάθμευσης ΙΧ αυτοκινήτων. Η είσοδος-έξοδος γίνεται από την οδό Δασκαλάκη, η κατεύθυνση της οποίας αντιστρέφεται, ώστε η πρόσβαση στο χώρο στάθμευσης να γίνει από την οδό Μοάτσου. Στη δυτική πλευρά της οδού Δασκαλάκη διαμορφώνεται λωρίδα αναμονής μέχρι την είσοδο της ράμπας καθόδου στο χώρο στάθμευσης.
- Ο ελεύθερος χώρος που θα προκύψει στην οροφή των υπογείων του χώρου στάθμευσης θα διαμορφωθεί στο μεγαλύτερό του τμήμα σε πάρκο με ελεύθερη πρόσβαση. Δεδομένου ότι η μελλοντική διάνοιξη της οδού Κουμουνδούρου νοτίως του Δημοτικού Κήπου μπορεί να επιτρέψει την πεζοδρόμηση της οδού Δημητρακάκη, η παρούσα ανάπλαση θα μπορεί να ενοποιηθεί μελλοντικά με το Δημοτικό Κήπο.
- Η ανέγερση ενός νέου κτιρίου, το οποίο θα στεγάσει τις υφιστάμενες χρήσεις του ΚΑΠΗ, των γραφείων του συλλόγου ΑΜΕΑ, των αποδυτηρίων και τις νέες χρήσεις που είναι: χώρος εξυπηρέτησης πάρκου, δημόσια WC, περίπτερο και Info-Kiosk με πληροφοριακό ρόλο σχετικά με τα αξιοθέατα του Δήμου, τους αρχαιολογικούς χώρους του Νομού, τις διάφορες κοινωνικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που συμβαίνουν στον Δήμο. Το σημείο αυτό μπορεί να αποτελέσει σημείο εκκίνησης για τον επισκέπτη για τον προσανατολισμό του σχετικά με τις δραστηριότητες και τις εκδηλώσεις που μπορεί να παρακολουθήσει κατά την επίσκεψή του στην πόλη.
Το κτίριο του ΚΑΠΗ (αυθαίρετο κτίσμα της δεκαετίας του 1960) θα κατεδαφιστεί κι η ανέγερση του νέου θα πραγματοποιηθεί στην ίδια θέση, προκειμένου να είναι δυνατή η εκσκαφή κάτω από το υπάρχον κτίριο, ώστε να εξασφαλιστούν περισσότερες θέσεις στάθμευσης στις υποκείμενες στάθμες και να ανεγερθεί ένα κτίριο με σύγχρονες προδιαγραφές. Επίσης καθαιρούνται τα υφιστάμενα αποδυτήρια και διαμορφώνονται νέα μέσα στο νέο κέλυφος.
- Στο δώμα του νέου κτιρίου διαμορφώνεται υπαίθριος χώρος που μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος υπαίθριων προβολών και παρουσιάσεων. Από τη στάθμη αυτή πέρα από τη θέα προς το πάρκο, τον Δημοτικό Κήπο και την παλιά πόλη μπορεί στο μέλλον να φιλοξενήσει υπαίθριες εκθέσεις εικαστικών έργων.
Δεδομένου ότι το Ρέθυμνο έχει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την ιστορία (Παλιά πόλη, Πανεπιστήμιο Κρήτης με Ιστορικό και Αρχαιολογικό τμήμα) και την τέχνη (Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Καλλιτεχνικός σταθμός στο δάσος του Ευλιγιά) ο συντονισμός όλων αυτών των φορέων μπορεί να τροφοδοτήσει στο μέλλον το χώρο του πάρκου με ιδέες και δράσεις.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.», ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων, Άγγελος Μαλάς, έκανε λόγο για ένα μεγαλόπνοο έργο που ο δήμος ευελπιστεί να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα «Α. Τρίτσης», στο οποίο θα υποβληθεί την ερχόμενη εβδομάδα. Χαρακτηριστικά, ανέφερε: «Είναι ένα έργο πολύ μεγάλης σημασίας για την πόλη μας, ένα έργο το οποίο το περιμένουν οι δημότες μας πολύ καιρό, πρώτο διότι ασχολείται με το πρόβλημα της στάθμευσης και το κυκλοφοριακό και ταυτόχρονα δίνουμε λύσεις στη δημιουργία ελεύθερου χώρου. Η δημιουργία ενός πάρκου βοηθά και περιβαλλοντικά και αισθητικά στην αναβάθμιση του κέντρου της πόλης μας και θα είναι ένα νέο τοπόσημο στο κέντρο της πόλης μας και στον δήμο μας συνολικά. Ευελπιστούμε στη χρηματοδότησή του όσο το δυνατόν συντομότερα. Είναι πολύ δύσκολο έργο κατασκευαστικά να υλοποιηθεί, όμως, όλα τα μεγάλα έργα θέλουν κόπο και προσπάθεια και πιστεύουμε ότι θα έχουμε ένα αίσιο τέλος σε ένα άρτια ολοκληρωμένο έργο που θα το αγκαλιάσουν οι δημότες μας δίδοντας την πρέπουσα σημασία και προσοχή που του αξίζει. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους όσους συνέβαλλαν σε αυτό το έργο το οποίο είναι εμπνευσμένο από εμάς, μελετημένο από εμάς και ευελπιστούμε να έχουμε και την επίβλεψη και την κατασκευή του έργου και έχει ένα τέτοιο στήσιμο επειδή θα δημιουργηθεί ένας οργανισμός που θα εποπτεύει τη λειτουργία του πάρκινγκ, ευελπιστούμε ότι το έργο αυτό θα χρήζει και της απαραίτητης συντήρησης και θα έχει πάντα τη μορφή που αρμόζει στο χώρο και στο συγκεκριμένο σημείο, γιατί μιλάμε για ένα φυτεμένο δώμα, ένα χώρο πράσινου μέσα στον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά δημιουργεί ελεύθερο χώρο στον οποίο συνυπάρχουν και τα ΚΑΠΗ και το σωματείο ΑμεΑ και όλοι οι δημότες. Ευελπιστούμε στη χρηματοδότησή του κι ο υπουργός στον οποίο έχει τεθεί υπ’ όψιν η μελέτη ενστερνίζεται το έργο, το θεωρεί καινοτόμο».
Τη μελέτη εκπόνησαν ο αρχιτέκτονας του Δήμου Χαράλαμπος Κυδωνάκης, και η αρχιτέκτονας Χριστίνα Σπανδάγου (εξωτερική συνεργάτης), ενώ καθοριστική ήταν η συμβολή και άλλων μηχανικών και μελών της τεχνικής υπηρεσίας, ενώ συνεργασία υπήρχε και με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, ενώ σημαντική ήταν η συμβολή του τμήματος προγραμματισμού του Δήμου και του γενικού γραμματέα του Δήμου, όπως είπε ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων.
Η υφιστάμενη κατάσταση
Στο χώρο αυτόν εκτός από το μόνιμο υπαίθριο πάρκινγκ συνυπάρχουν σήμερα οι εξής χρήσεις:
- Μία μέρα τη βδομάδα γίνεται λαϊκή αγορά.
- Στη βορειοανατολική πλευρά του οικοπέδου βρίσκεται περίπτερο και ιδιωτικό κτίριο με χρήση καφετέριας.
- Στην ανατολική πλευρά λειτουργούν δύο υπαίθρια γήπεδα καλαθοσφαίρισης με αποδυτήρια.
- Στη νοτιοανατολική γωνία του οικοπέδου βρίσκεται κτίριο το οποίο στεγάζει σήμερα λειτουργίες ΚΑΠΗ και το σύλλογο των ΑΜΕΑ Ρεθύμνου.
Οι στόχοι της μελέτης
Το οικόπεδο της μελέτης είναι από τους τελευταίους μεγάλους αδόμητους χώρους στο κέντρο της πόλης. Οι προτεινόμενες χρήσεις σχεδιάζονται ώστε να επιτρέπουν μέσα στον ελεύθερο χώρο τη συνύπαρξη και αλληλεπίδραση διαφορετικών ηλικιακών και κοινωνικών ομάδων (δημότες, επισκέπτες, ΑΜΕΑ, αθλητές, ηλικιωμένοι κτλ).
Η μελέτη αποσκοπεί:
- Στην απόδοση του μεγάλου αυτού ελεύθερου χώρου προς χρήση στην πόλη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων μέσα από χρήσεις κοινωνικής συμμετοχής, ψυχαγωγίας, ενημέρωσης, αθλητισμού.
- Στη βελτίωση των κυκλοφοριακών δεδομένων του κέντρου του Ρεθύμνου.
- Στη βιοκλιματική λειτουργία μέσω φύτευσης των νέων επιφανειών που θα προκύψουν, ώστε να βελτιωθούν οι κλιματολογικές συνθήκες στο μικρο-περιβάλλον της περιοχής.
- Στην εξασφάλιση της προσβασιμότητας από όλους τους χρήστες σε όλους τους χώρους της επέμβασης.
Διαμόρφωση των χώρων
Η κατακόρυφη επικοινωνία των υπογείων χώρων στάθμευσης γίνεται με τέσσερα κλιμακοστάσια των οποίων οι απολήξεις οδηγούν εσωτερικά προς το πάρκο και προς τους περιβάλλοντες δρόμους. Το κλιμακοστάσιο προς την οδό Μοάτσου οδηγεί και στο δώμα του κτιρίου. Από το πάρκο υπάρχει και εξωτερική πρόσβαση με ανοικτή κλίμακα. Η οροφή του Α υπογείου υποβαθμίζεται ώστε να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία φυτεμένου δώματος και να εξασφαλίσει το απαραίτητο ύψος χώματος που θα επιτρέψει τη φύτευση δένδρων για σκίαση. Η φύτευση γίνεται πιο πυκνή προς τη δυτική πλευρά του Κήπου, ώστε οπτικά να δίνεται η εντύπωση της «εισχώρησης» του πρασίνου του Κήπου εντός του πάρκου. Τα φυτά που θα επιλεγούν θα είναι φυτά της κρητικής χλωρίδας και αναφέρονται αναλυτικά στα σχέδια και τη φυτοτεχνική μελέτη.
Ο νέος ελεύθερος χώρος θα λειτουργήσει ως θεματικό πάρκο σχετικό με την ιστορία του χώρου και της πόλης προκειμένου να προσελκύσει τόσο τους κατοίκους όσο και τους επισκέπτες. Η οργάνωση του πάρκου στη δυτική πλευρά των κτιρίων αυτών γίνεται με τη χάραξη μιας κύριας καμπύλης διαδρομής από το Βορρά προς το Νότο. Σε κάτοψη η καμπύλη αυτή έχει αφαιρετικά τη μορφή της κρητικής λύρας.
Αναφέρεται σαν ιστορικό μουσικολογικό στοιχείο ότι στα περισσότερα υπόλοιπα μέρη της Κρήτης δεν έπαιζαν λύρα, αλλά το κύριο όργανο ήταν το βιολί (Χανιά, Λασίθι ) και η βιολόλυρα (Ηράκλειο, Λασίθι).
Για το λόγο αυτό η συμβολική μορφή της λύρας επιλέχθηκε ως ενός οργάνου του οποίου τόσο αυτή καθαυτή καλλιτεχνική αλλά και κατασκευαστική του εξέλιξη είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό συνυφασμένη με τη διαδρομή και τις καινοτομίες των σπουδαίων Ρεθεμνιωτών λυράρηδων και οργανοποιών.
Εκατέρωθεν της κύριας αυτής διαδρομής τοποθετούνται τρισδιάστατα μοντέλα από λευκή τοπική πέτρα, που απεικονίζουν καθεμιά από τις 5 κύριες φάσεις της πολεοδομικής εξέλιξης της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Ως προς τις παρεμβάσεις στα πεζοδρόμια γύρω προτείνονται:
- Η είσοδος-έξοδος στο χώρο στάθμευσης να γίνεται από την οδό Δασκαλάκη η κατεύθυνση της οποίας αντιστρέφεται, ώστε η πρόσβαση να γίνει από την οδό Μοάτσου. Στη δυτική πλευρά της οδού Δασκαλάκη διαμορφώνεται λωρίδα αναμονής μέχρι την είσοδο της ράμπας καθόδου στο χώρο στάθμευσης.
- Επί της οδού Δασκαλάκη διαμορφώνονται 2 θέσεις στάθμευσης μπροστά από το ξενοδοχείο στη ΝΑ γωνία και λωρίδα στάθμευσης δικύκλων στο Α πεζοδρόμιο. Τέλος στο Δ πεζοδρόμιο της οδού τοποθετούνται σε νέα θέση οι υφιστάμενες 2 θέσεις ΔΧ οχημάτων.
- Όλα τα πεζοδρόμια έχουν γωνιακές ράμπες για την απρόσκοπτη κίνηση ΑΜΕΑ από το δρόμο προς το πεζοδρόμιο, τα κτίρια και τον υπόγειο χώρο στάθμευσης.
- 2 λωρίδες στάθμευσης δικύκλων στο πεζοδρόμιο της οδού Μοάτσου.
- 2 Ράμπες επί του Α πεζοδρομίου, μία μπροστά από την είσοδο του Γυμνασίου – Λυκείου και μία μπροστά από το ξενοδοχείο.