Σοβαρές καθυστερήσεις καταγράφονται στην εξέλιξη των εργασιών στο μουσείο της Ελεύθερνας, οι οποίες αποδίδονται στον ίδιο τον εργολάβο του έργου, στην Τεχνική Υπηρεσία του Πανεπιστημίου Κρήτης στις γραφειοκρατικές διαδικασίες με την προκήρυξη των διαγωνισμών και όσα ακολουθούν αυτής για τις προμήθειες του εξοπλισμού, αλλά και στην καλοκαιρινή ραστώνη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κωλυσιεργίας που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα είναι το γεγονός ότι χάθηκαν ήδη κονδύλια ύψους 70.000 ευρώ από το έργο, καθώς υπήρξε στασιμότητα στις εργασίες και στο πλαίσιο της ανακατανομής του ΕΣΠΑ τα χρήματα πήγαν αλλού. Ο κίνδυνος να απολεσθούν και άλλα ευρωπαϊκά κονδύλια που έχουν εξασφαλιστεί από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα είναι ορατός και η ανησυχία διάχυτη, δεδομένου ότι η κατασκευή του κτιρίου έχει ολοκληρωθεί, εκκρεμούν όμως σειρά άλλων εργασιών και λεπτομέρειες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του μουσείου, που έχει δρομολογηθεί για το φθινόπωρο του 2015.
Παράλληλα, ενδεικτικό, της στασιμότητας που επικρατεί είναι ότι αν και σήμερα θα έπρεπε να έχει περατωθεί ο περιβάλλων χώρος του μουσείου, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει, αφού οι εργασίες έχουν σταματήσει. Τα μπάζα της οικοδομής δεν έχουν ακόμα απομακρυνθεί από τη μια μεριά στην άλλη για να προχωρήσουν οι εργασίες διαμόρφωσης του χώρου στάθμευσης, αλλά και η δενδροφύτευση, ενώ εκκρεμεί η ηλεκτροδότηση και η ύδρευση του κτιρίου. Η Τεχνική Υπηρεσία του Πανεπιστημίου Κρήτης με αυτεπιστασία έχει αναλάβει τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την απομάκρυνση των μπαζών, τα λίθινα τοιχία της περίφραξης, τη διευθέτηση των ραμπών για ΑμεΑ, τα μονοπάτια οδήγησης από τις εξωτερικές θύρες προς το Μουσείο, το πάρκινγκ των Ι.Χ. και του λεωφορείου και δενδροφύτευση.
Ανήσυχος και προβληματισμένος εμφανίστηκε στα «Ρ.Ν.» ο καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και υπεύθυνος των ανασκαφών Νίκος Σταπμπολίδης, ο οποίος επεσήμανε τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις στις προκηρύξεις των διαγωνισμών, ενώ παραδέχτηκε πως ήδη έχουν χαθεί κονδύλια λόγω των καθυστερήσεων.
Ειδικότερα, ο κ. Σταμπολίδης ανέφερε: «Ήδη μας αφαιρούν χρήματα. Τα χρήματα πηγαίνουν σε έργα που προχωρούν πιο γρήγορα και ανησυχώ μήπως χαθούν και άλλα χρήματα.
Δυστυχώς όλος ο Ιούλιος και όλος ο Αύγουστος ήταν ανύπαρκτοι μήνες. Ενώ παρελήφθησαν ορισμένα τμήματα του κτιρίου, για τον περιβάλλοντα χώρο δεν έχει ακόμα γίνει τίποτα. Έχω ενημερώσει τον διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών και τον εργολάβο και παρά το ότι οι ίδιοι είχαν δεσμευτεί ότι αυτός θα είχε ολοκληρωθεί, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Μελετητικά εμείς το παρκινγκ ήδη το «μεταφέραμε» στην πίσω πλευρά του κτιρίου, ώστε να μην φαίνεται. Παράλληλα, μας χάρισαν 1.5 στρέμμα οι ιδιοκτήτες για να μπορέσουμε να κάνουμε το πάρκιγνκ. Η σχετική παραχώρηση εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο στις 30 Ιουλίου όμως το γνώριζαν νωρίτερα. Υπάρχει πάντα μια ραστώνη».
Ο κ. Σταμπολίδης τόνισε πως πρέπει να γίνει η σύνδεση νερού και ρεύματος, τονίζοντας ότι απομένουν κάποιες λεπτομέρειες στο κτίριο, οι οποίες όμως είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική λειτουργία του μουσείου: «Πρέπει να ηλεκτροδοτηθεί το κτίριο, η μελέτη έχει γίνει, όχι όμως και η σύνδεση. Δεν έχει γίνει ο ηλεκτρικός φωτισμός του εξωτερικού χώρου. Παράλληλα το κτίριο, ενώ έχει τελειώσει λείπουν τα πατζούρια του αίθριου και άλλες λεπτομέρειες, που όμως είναι πολύ σοβαρές και κρίσιμες για την αποτελεσματική λειτουργία του μουσείου. Σε ό,τι αφορά τους διαγωνισμούς έχουν ανοίξει οι προσφορές για τις προμήθειες σε βιτρίνες, όμως εκκρεμεί ο διαγωνισμός για την προμήθεια του εξοπλισμού των εργαστηρίων, των επίπλων κ.τλ. Πρέπει αυτός ο διαγωνισμός που έχει γίνει από τον Ιούνιο να προχωρήσει. Υπάρχουν τέτοιες διεργασίες στους διαγωνισμούς, στις προμήθειες που δημιουργούν τεράστια καθυστέρηση. Γενικά οι διαδικασίες και οι νόμοι είναι τέτοιοι που προκαλούν τεράστια προβλήματα και κενά. Είναι τεράστια η γραφειοκρατία στους διαγωνισμούς προμήθειας. Εάν δεν προχωρήσουν γρήγορα και σύντομα δεν πρέπει να περιμένουν εγκαίνια το Σεπτέμβριο. Ενημέρωσα σχετικά και το πανεπιστήμιο. Παράλληλα, είμαι σε επαφή με το δήμο Ρεθύμνης και ευτυχώς δυο φορές το καλοκαίρι η υπηρεσία Καθαριότητας καθάρισε το δρόμο. Παρακάλεσα μήπως μπορέσουν να βοηθήσουν στην αποκομιδή των μπαζών».
Σπουδαία ευρήματα θα βρουν «στέγη» στο πρώτο μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου της Κρήτης
Το Μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας είναι το πρώτο μουσείο Αρχαιολογικού χώρου στην Κρήτη μέσα σε ένα μοναδικού κάλλους φυσικό περιβάλλον και σε αυτό αναμένεται να εκτεθούν τα ευρήματα των αρχαιολογικών ερευνών στην περιοχή, τα οποία θα ανανεώνονται, καθώς οι ανασκαφές συνεχίζονται.
Το κτίριο, σύμφωνα με τη μελέτη θα είναι απολύτως ενσωματωμένο στο περιβάλλον και θα μοιάζει σαν να αναδύεται από τη γη, περιβαλλόμενο από βράχια και τοπική χλωρίδα.
Στην ουσία το μουσείο θα είναι ένας πολυχώρος αποθηκών και προβολής των εκθεμάτων με συνολικό εμβαδό 1.630 τμ, εκ των οποίων τα 900 τ.μ. περίπου θα είναι ο ένας όροφος με το αίθριο και τα 730 τ.μ. το υπόγειο-αποθήκες.
Το μουσείο έχει χωροθετηθεί στο νοτιοδυτικό άκρο του αρχαιολογικού χώρου, ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να βλέπει τα μνημεία και τις ανασκαφές ανεμπόδιστα αλλά και τον Ψηλορείτη.
Επίσης, στο Μουσείο θα υπάρχει αίθουσα προβολών και στην είσοδο θα τοποθετηθούν οθόνες αφής, προκειμένου ο επισκέπτης να μπορεί γρήγορα και εύκολα να έχει πληροφορίες για τα εκθέματα.
Υπενθυμίζεται ότι το έργο του μουσείου έχει εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, συνολικού προϋπολογισμού 2.800.000 ευρώ.
Οι ανασκαφές στην Αρχαία Ελεύθερνα έχουν φέρει στο φως ευρήματα διαφόρων χρονολογικών φάσεων, από τη νεολιθική εποχή ως τα υστερορωμαϊκά χρόνια, όπως οικίες και πλακόστρωτους δρόμους, ιερά, ένα τεράστιο λατομείο ασβεστολιθικού πετρώματος, δεκάδες επιγραφές, πολλά και σε καλή κατάσταση γλυπτά, μεταλλικά αντικείμενα και σκεύη, γυάλινα αγγεία. Τριάντα χρόνια μετά την πρώτη στιγμή, που αρχαιολογική σκαπάνη μπήκε στην Αρχαία Ελεύθερνα από τον καθηγητή Κλασσικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νικό Σταμπολίδη και τους συνεργάτες του, δηλαδή από το 1985, διάστημα κατά το οποίο ανακάλυψαν τον σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως ο στόχος και το όνειρο για την κατασκευή του πρώτου Μουσείου Αρχαιολογικού Χώρου στο Ρέθυμνο, είναι πλέον πολύ κοντά. Σύμφωνα με τον Νίκο Σταμπολίδη εάν ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά προβλήματα και συνεχιστούν απρόσκοπτα οι εργασίες από δω και στο εξής το μουσείο θα μπορέσει να εγκαινιαστεί τον Ιούλιο.
Το πρώτο Μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου στην Ελεύθερνα θα αποτελέσει ταυτόχρονα ένα σπουδαίο μοχλό ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή του Μυλοποτάμου και μπορεί να συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση του τουρισμού σε επίπεδο Κρήτης. Η προνομιακή θέση που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τα ξενοδοχεία και σε κομβικό σημείο που συνδέει τουριστικές διαδρομές μεταξύ τους, θα μπορούσαν να την αναδείξουν, ως ένα βασικό τουριστικό προορισμό, ισότιμο από πλευράς ενδιαφέροντος με την Κνωσό και τη Φαιστό.
