Η έκπληξη συνεχίζεται σε όλο το βιβλίο, επειδή ο συγγραφέας καταφέρνει να εμβαθύνει στο θέμα και παρουσιάζει την ιστορική και διαχρονική σχέση του Ρεθύμνου με τη θάλασσα, σχέση η οποία ανατρέχει σε 5.300 χρόνια τουλάχιστον. Αυτή η γειτνίαση και επαφή της πόλης με το πέλαγος δημιούργησε σχέση αγαπητική, σχέση αλληλοεπίδρασης με θετικά και αρνητικά στοιχεία, σχέση οικονομική, σχέση γαλήνης, σχέσεις ζωής. Το εμπόριο, η οικιστική ανάπτυξη, η «τουριστική» πραγματικότητα στηρίζεται σ’ αυτή τη σχέση…
Οι χάρτες, τα σχέδια, τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή, οι φωτογραφίες τοπίων, κτισμάτων, ομάδων ανθρώπων, ασπρόμαυρα όλα, στολίζουν το βιβλίο και διαφωτίζουν με την «πολυλογία» τους τον αναγνώστη, ο οποίος μπορεί να αναπλάσει νοερά τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων πολλών γενεών και αιώνων του παρελθόντος. Για τη συγκοινωνιακή σύνδεση του Ρεθύμνου με τον έξω της Κρήτης κόσμο, γίνεται λεπτομερής αναφορά και κάθε ενδιαφερόμενος μαθαίνει ακόμη και άγνωστες λεπτομέρειες αυτής της πονεμένης ιστορίας. Ειδικά όμως ο πολύ προσεγμένος πίνακας με το χρονολόγιο (σελ. 103-107) βοηθά τον αναγνώστη να μάθει, άλλα και να ανατρέχει, όταν χρειαστεί να θυμηθεί κάποιο στοιχείο για την προϊστορία, την ιστορία και την αδιάκοπη σχέση του Ρεθύμνου με τη γειτόνισσα θάλασσα, η οποία το αγκαλιάζει αδιάκοπα με τρυφερότητα, αλλά και με Ποσειδώνια οργή κάπου κάπου.
Στο νέο βιβλίο του ο Χάρης Στρατιδάκης, πρωτοτυπεί και σε άλλο ένα καίριο σημείο, που διευκολύνει σημαντικά τον αναγνώστη: παραθέτει τα πειστήρια, δηλαδή τις πηγές απ’ όπου άντλησε τα πολύτιμα στοιχεία για τη συγγραφή του βιβλίου, στο δεύτερο μέρος (σελ. 109-240) ξεχωριστά από το κείμενο του α’ μέρους. Έτσι, ο αναγνώστης έχει την ευχέρεια να μελετήσει με άνεση τα πειστήρια, πολλά από τα οποία είναι εκτεταμένα και πολύ διαφωτιστικά, ως παραπομπές από το κείμενο ή ως αυτούσια αποκαλυπτικά στοιχεία.
Γενικά και ειδικότερα: Το βιβλίο καλύπτει ένα ουσιαστικό κενό στην εργογραφία για το Ρέθυμνο. Ταυτόχρονα γίνεται πρότυπο για συγγραφή ανάλογων έργων. Το πρώτο βιβλίο του Χάρη Κ. Στρατιδάκη το 1985 είναι ο καλύτερος «τουριστικός» οδηγός για Έλληνες και ξένους σχετικά με το Ρέθυμνο.
Το τελευταίο βιβλίο του (2013) είναι εξαντλητικό ως προς την κάλυψη του θέματος που αναπτύσσει, επειδή ο συγγραφέας είναι τελειομανής, είναι και πολυγραφότατος, αφού αυτό είναι το 28ο βιβλίο του…
Εύχομαι να συνεχίσει να «δημιουργεί» βιβλία στα αγαπημένα θέματά του: Φύση, Εκπαίδευση, Κοινωνία Ρέθυμνο και να εμπνέει τους δασκάλους του ανατολικού τμήματος του Νομού Χανίων, όπου υπηρετεί ως σχολικός σύμβουλος.
Αξίζουν συγχαρητήρια στον πρόεδρο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνου κ. Μίνωα Αλεφαντινό, για την ανάληψη της έκδοσης αυτού του πολύτιμου βιβλίου. Ως προς την έκδοση αυτή, είναι άλλη μία τυπογραφική καλλιτεχνική επιτυχία της «Γραφοτεχνικής Α.Ε.Ε.»
* O Θεόδωρος Πελαντάκης
είναι φιλόλογος