Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΚΑΤΣΑΚΗ*
«Όσο γνωρίζεις πιο βαθιά, τόσο αγαπάς πιο πλέρια». Διαρκώς ο στίχος αυτός του Κωστή Παλαμά στο νου μου, ενώ παρακολουθούσα, το απόγευμα του Σαββάτου 27 Ιανουαρίου τ.ε., στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα Β’ του Πνευματικού Κέντρου Χανίων την παρουσίαση του βιβλίου «Ιστορικές περιηγήσεις στα Χανιά», που έγραψε ο Χάρης Στρατιδάκης και εκδόθηκε πρόσφατα (τέλη του 2017) από τις εκδόσεις «Πυξίδα της Πόλης». Ο ίδιος στίχος στον νου μου, ωστόσο, και την άλλη μέρα το πρωί, όλο το χρονικό διάστημα (περίπου 2,5 ώρες) που κράτησε ο ξεχωριστός ιστορικός περίπατος στην Παλιά Πόλη των Χανίων και τα μνημεία της, με ξεναγό τον συγγραφέα. Τι εμπειρία κι αυτή για όλους (κι είμαστε πάμπολλοι) όσοι συμμετείχαμε! Κι αν έχει χίλια δίκια ο ποιητής!
Ανθός γνώσης και καρπός αγάπης για τον τόπο μας το περί ου ο λόγος βιβλίο. Το επεσήμαναν, ο καθένας με τον τρόπο του, όλοι όσοι μίλησαν στην παρουσίασή του. Ο και σε ρόλο συντονιστής της, υπεύθυνος των Εκδόσεων «Πυξίδα της Πόλης» Μαθιός Φραντζεσκάκης, ο γνωστός της πάσι δάσκαλος – λαογράφος Σταμάτης Αποστολάκης, ο γνωρίζων «πατέ – πατέ» τα Χανιά ιστορικός ερευνητής Μανόλης Μανούσακας, ο καταξιωμένος στην εκπαιδευτική κοινότητα δάσκαλος – σχολικός σύμβουλος Αντώνης Μυλωνάκης και όλοι οι άλλοι που στη συνέχεια πήραν τον λόγο. Θαυμασμός για τον Ρεθυμνιώτη σπουδαίο δάσκαλο – συγγραφέα που έχει γράψει τριάντα εφτά(!) ιδιαίτερα διαβαστερά ιστορικού – παιδαγωγικού χαρακτήρα βιβλία. Θαυμασμός για τον με πολλές χάρες Χάρη, που εκτός όλων των άλλων έργων του, κατά τη διάρκεια της τετράχρονης υπηρεσίας του (2012 – 2016) στα μέρη μας ως σχολικός σύμβουλος της 2ης Περιφέρειας Δημ. Εκπαίδευσης Ν. Χανίων, βρήκε τον χρόνο να συγγράψει ένα βιβλίο – θησαυρό!
«Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε καθέναν που ενδιαφέρεται να γνωρίσει την ιστορία των Χανίων μέσα από τα σωζόμενα μνημεία τους. Απευθύνεται παράλληλα στους εκπαιδευτικούς που πασχίζουν να δημιουργήσουν ιστορική συνείδηση στους μαθητές τους αλλά διαπιστώνουν ότι τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Απαρτίζεται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται ευσύνοπτα οι ιστορικές περίοδοι των Χανίων, με την προσθήκη των μυθολογικών τους απαρχών. Στο δεύτερο μέρος έχει καταρτιστεί ένας πλήρης οδηγός των μνημείων και των σημαντικότερων ευρημάτων, που περιλαμβάνει 311 εγγραφές. Στο τρίτο μέρος προτείνονται 24 συνολικά διαδρομές μέσα στην πόλη, που έχουν καταρτιστεί με διαφορετικά κριτήρια, ώστε να ικανοποιούν τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του αναγνώστη. Στο παράρτημα παρατίθεται υλικό για εκπαιδευτικούς και μη: προτάσεις για επέκταση των περιηγήσεων και κατάλογος με περισσότερους από 500 ιστορικούς χώρους του Νομού Χανίων που προτείνονται για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων. Το βιβλίο αισθητοποιείται με 300 έγχρωμες φωτογραφίες και σχεδιαγράμματα». Αυτά από το οπισθόφυλλο του βιβλίου. Και για να λειτουργήσουν σαν πρόκληση – πρόσκληση…
Πάμε να περιηγηθούμε τα Χανιά… Πάμε να τα γνωρίσουμε «πιο βαθιά», για να τα αγαπήσουμε «πιο πλέρια»… Πάμε για παράδειγμα στην Πλατεία 1821 (Εδώ Σπλάντζια), όπου «η ορθόδοξη εδώ και ένα σχεδόν αιώνα εκκλησία του Αγίου Νικολάου είχε λειτουργήσει επί Οθωμανικής κατοχής ως Τζαμί Χιουνγκάρ, προερχόμενο από μετασκευή του καθολικού της μονής του Αγίου Νικολάου των Δομινικανών Μοναχών της Βενετοκρατίας» και συνεχίζουμε… Πάμε στην οδό Χάληδων, στην ιστορική Ruga Magistra της Βενετοκρατίας, όπου ένα παλίμψηστο μνημείων, όπως η Μονή του Αγίου Φραγκίσκου, το Χαμάμ (πρώην ναός Αγίας Κλάρας) η Τριμάρτυρη, η Καθολική Εκκλησία, η πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (Σαντριβάνι) και συνεχίζουμε.
Πάμε βόλτα στα Χανιά, ακολουθώντας τις απανωτές, λιγότερο ή περισσότερο βαριές φανερές ή κρυμμένες πατημασιές της ιστορίας. Με τα παιδιά μας, με τα εγγόνια μας, και, βέβαια, με τους μαθητές μας, πάμε να περιηγηθούμε την αγαπημένη πολιτεία, ακολουθώντας τις διαδρομές που μας προτείνει ο Χάρης Στρατιδάκης…
* Ο Βαγγέλης Κακατσάκης (petaxta.blogspot.com) είναι συνταξιούχος δάσκαλος, συγγραφέας και ποιητής. Η βιβλιοκρισία του πρωτοδημοσιεύτηκε στα Χανιώτικα Νέα, των οποίων διατελεί συνεργάτης από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, στις 13-2-2018.