Εξήντα έξι γυναίκες θύματα βίας, πέρασαν το τελευταίο χρόνο από το κατώφλι του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας. Γυναίκες που σε πολλές περιπτώσεις βίωναν επί χρόνια σωματική και ψυχολογική βία από τους συντρόφους ή τους συζύγους τους, βρήκαν το θάρρος και τη δύναμη και απευθύνθηκαν στο κέντρο του Ρεθύμνου, για να ζητήσουν βοήθεια ψυχολογική, στήριξη νομική ή ακόμα και εργασία για να μπορέσουν να μαζέψουν τα κομμάτια τους και να σωθούν οι ίδιες και τα παιδία τους και να επιστρέψουν σε μια ζωή υγιή, αξιοπρεπή μακριά από βία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει και επεξεργάστηκε το κέντρο, τα οποία και παρουσιάστηκαν χθες σε σχετική ημερίδα, κάνοντας τον απολογισμό του ενός έτους λειτουργίας, οι γυναίκες αυτές είναι ελληνίδες από 40-49 ετών, απόφοιτες μέσης εκπαίδευσης, άλλες παντρεμένες και άλλες όχι και οικονομικά ανήκουν στη μεσαία τάξη.
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι δράστης στις περισσότερες των περιπτώσεων, είναι ο σύζυγός τους, ο οποίος στο παρελθόν είχε κακοποιηθεί από τον ίδιο τον πατέρα του, είχε μεγαλώσει δηλαδή σε ένα περιβάλλον βίας και με αυτό τον τρόπο θεωρεί ότι μπορεί να ασκήσει έλεγχο και να έχει την εξουσία στην γυναίκα του.
Βέβαια, όπως εξήγησαν οι επιστήμονες που στελεχώνουν το κέντρο και όπως προκύπτει και από τις σχετικές έρευνες, οι περισσότερες γυναίκες ακόμα και όταν ζητούν βοήθεια επιστρέφουν στους συζύγους τους αρκετές φορές, μέχρι να πάρουν την οριστική απόφαση να εγκαταλείψουν το περιβάλλον της βίας και να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Σύμφωνα μάλιστα με τα ίδια στοιχεία του κέντρου δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των γυναικών που έχουν κινήσει νομικές διαδικασίες για διαζύγια.
Ειδικότερα, η Αλεξία Βαονάκη, ψυχολόγος προϊσταμένη της κοινωνικής υπηρεσίας του Δήμου και του Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών, σε σχετικές δηλώσεις της τόνισε: «Σε σχέση με τα δεδομένα του Ρεθύμνου υπάρχει μεγάλος αριθμός προσέλευσης. Αρχικά, θεωρούσαμε ότι είναι μια κλειστή κοινωνία και ο κόσμος θα δίσταζε, τελικά όμως αρκετές γυναίκες έχουν σπάσει την σιωπή τους και έχουν απευθυνθεί σε εμάς. Είμαστε πολύ ικανοποιημένες, γιατί θεωρούμε ότι οι γυναίκες έχουν βοηθηθεί μόνο και μόνο επειδή έκαναν την αρχή, έκαναν το πρώτο βήμα και ζήτησαν βοήθεια. Πολλές φορές συμβαίνει γυναίκες να γυρίζουν πίσω στο δράστη, να επιστρέφουν – έχει υπολογιστεί ότι περίπου 6-7 φορές μπορεί να φύγουν μέχρι να το πάρουν οριστικά απόφαση να γλιτώσουν από την κακοποίηση. Για εμάς είναι πολύ μεγάλη χαρά ότι απευθύνθηκαν στο κέντρο και κατάφεραν να σπάσουν τη σιωπή τους. Μέσα στο κέντρο γίνεται πολλή δουλειά, τους δίνεται η δυνατότητα ψυχοκοινωνικά να στηριχτούν, να βρεθεί ίσως κάποια εργασία για αυτές, να γίνει κάποια κατάρτιση και να δοθεί επαγγελματικός προσανατολισμός. Πολλές γυναίκες δεν εργάζονται και κάνουν βήματα από την αρχή», και πρόσθεσε: «Υπάρχουν γυναίκες που απλά χρειάζονται νομική συμβουλευτική και φεύγουν, προχωρούν. Υπάρχουν γυναίκες που χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη για να κάνουν πράξη αυτό που έχουν βάλει στο μυαλό τους, εκεί βοηθάμε με την ψυχοκοινωνική στήριξη.
Σε ό,τι αφορά την εργασία έχουμε συνεργασία και με τον ΟΑΕΔ και με τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης για να τις βοηθήσουμε να αποκτήσουν εφόδια και να μπορέσουν να μπουν στην αγορά εργασίας. Όταν επωφελείται η μητέρα, επωφελούνται και τα παιδιά μαζί, όταν η μητέρα είναι καλά και τα παιδιά είναι ευτυχισμένα».
Η κυρία Ευαγγελία Βασιλάκη, κοινωνιολόγος του κέντρου στη διάρκεια της χθεσινής εκδήλωσης αναφέρθηκε στη δημογραφική προσέγγιση των γυναικών θυμάτων βίας του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών από τον Σεπτέμβριο του 2013, μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2014. Σε σχετικές της δηλώσεις της τόνισε: «Σε αυτό το διάστημα έχουν απευθυνθεί σε εμάς 66 γυναίκες από 40-49 ετών, οι οποίες κατά το μεγαλύτερο ποσοστό έχουν υποστεί σωματική ή ψυχολογική κακοποίηση. Ο θύτης είναι συνήθως ο σύζυγος. Στην πλειοψηφία τους δεν έχουν δεχτεί άλλη βία στο παρελθόν, είναι η πρώτη τους φορά. Σε αντίθεση με τον θύτη, όπου όπως φαίνεται από τα στοιχεία που επεξεργαστήκαμε, με βάση το κοινωνικό ιστορικό, είναι ένας άνθρωπος που έχει βιώσει κακοποίηση στο παρελθόν, συνήθως απ’ τον πατέρα του, έχει βιώσει παραμέληση και εγκατάλειψη από το οικογενειακό περιβάλλον και φαίνεται από κάποια στοιχεία ότι κάνουν και χρήση ουσιών.
Από έρευνες που έχουν γίνει ωστόσο, φαίνεται ότι οι θύτες δεν είναι άτομα που έχουν ψυχολογικά προβλήματα ή κάποιοι παράγοντες όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά τους ωθούν σε επιθετικές συμπεριφορές. Ναι μεν αυτοί οι παράγοντες είναι σημαντικοί, δεν αποτελούν όμως αποφασιστικούς παράγοντες. Είναι μια συμπεριφορά η οποία έχει μαθευτεί την έχει ζήσει από παιδί και το κάνει για να ασκεί τον έλεγχο, κυρίως στην γυναίκα».
Σημειώνεται ότι το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης, ασχολείται αποκλειστικά με τις γυναίκες και όχι με τους συζύγους ή τα παιδιά, όπου όμως αν ζητηθεί, παραπέμπονται σε αρμόδιες υπηρεσίες. Όπως εξηγεί η κ. Βασιλάκη: «Αν και οι γυναίκες που απευθύνθηκαν στο κέντρο είναι ηλικίας από 40 ως 49, δεν μιλάμε για την ηλικία που κακοποιήθηκαν. Μιλάμε για την ηλικία που αποφάσισαν να μιλήσουν. Οι περισσότερες γυναίκες έχουν ένα μεγάλο ιστορικό κακοποίησης στο παρελθόν, που σε κάποιες ξεπερνάει και την 20ετία. Αν μία γυναίκα θελήσει να προσφέρει βοήθεια στον άντρα της, γίνεται παραπομπή σε άλλες υπηρεσίες. Οι μορφές βίας που επικρατούν είναι συνδυασμός σωματικής και ψυχολογικής βίας. Υπάρχουν και μικρά ποσοστά σεξουαλικής κακοποίησης ενδοοικογενειακά. Εμείς δεν ασχολούμαστε με τα παιδιά, αλλά γίνεται παραπομπή σε φορείς που ασχολούνται με τα παιδιά. Οι περισσότερες που έχουν απευθυνθεί είναι έγγαμες με παιδιά και ακολουθούν αυτές που είναι σε διάσταση με παιδιά. Όσες είναι σε διάσταση, είτε αυτές έχουν φύγει, είτε ο σύζυγος. Από τις έγγαμες, οι περισσότερες έχουν κινήσει κάποιες διαδικασίες νομικές. Υπάρχουν και γυναίκες που έχουν ζητήσει φιλοξενία, προφανώς γιατί η κατάσταση στο σπίτι είναι τέτοια που κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα. Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες, όμως μερικές φορές το σκέφτεται και η γυναίκα καλύτερα και μετανιώνει γι’ αυτό. Μέχρι στιγμής, δεν έχουμε στείλει κάποια γυναίκα σε κάποιον ξενώνα».
Στον χαιρετισμό της η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή, ανέφερε: «Η βία κατά των γυναικών δεν είναι ιδιωτική υπόθεση. Αφορά όλη την κοινωνία, καθώς συνιστά κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας. Η αποσιώπηση αυτού του ανομολόγητου εγκλήματος -του πιο διαδεδομένου στον κόσμο- πλήττει την ζωή, την αξιοπρέπεια και την ελευθερία του μισού του πληθυσμού της γης και υποβαθμίζει κάθε κοινωνία ηθικά, πολιτισμικά, πολιτικά και οικονομικά.
Στην Ελλάδα του 2014, η βία κατά των γυναικών συνεχίζει να αποτελεί έναν ύπουλο, κρυφό εχθρό που συχνά υποθάλπεται από τη σιωπή των ίδιων των γυναικών-θυμάτων. Μια σιωπή με τόσο εκκωφαντικές συνέπειες τόσο για τις ίδιες τις γυναίκες όσο και για την κοινωνία μας. Μια σιωπή που πρέπει να «σπάσει» για να απελευθερωθούν οι εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες από τα δεσμά, που τις κρατούν εγκλωβισμένες στο φόβο, την ανασφάλεια και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Όσο παραμένουμε σιωπηλοί απέναντι σε αυτό το μέγιστο κοινωνικό ζήτημα, το ενσωματώνουμε εκούσια ή μη στα δεδομένα της κοινωνίας μας. Από τη στάση μας απέναντι στη βία διαμορφώνεται και καθορίζεται η έκτασή της. Η καταγγελία και αναζήτηση υποστηρικτικής φροντίδας αποτελούν την αρχή μίας συνεχούς προσπάθειας που στοχεύει στην εξάλειψή της.
Οι αξίες μας πρέπει να αντικατασταθούν από αξίες αλληλεγγύης και ισότητας. Μόνο όταν οικοδομήσουμε μία κοινωνία αλληλεγγύης, μία κοινωνία χωρίς διακρίσεις που σέβεται τα δύο φύλα τότε θα μπορέσουμε να δούμε μία κοινωνία χωρίς βία κατά των γυναικών».
Οι υπηρεσίες του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας Ρεθύμνου
Υπενθυμίζεται ότι το Κέντρο Συμβουλευτικής και Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας, λειτουργεί σε κτίριο επί της κεντρικής λεωφόρου Κουντουριώτη (98) το οποίο εντάσσεται στις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου Ρεθύμνου. Ο στόχος του είναι η δωρεάν παροχή πολλαπλών υπηρεσιών συμβουλευτικής υποστήριξης, οι οποίες διέπονται από τους κανόνες του απορρήτου. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες του κέντρου είναι ενημέρωση και εξειδικευμένη πληροφόρηση σε θέματα ισότητας φύλων, η ψυχοκοινωνική συμβουλευτική, η νομική συμβουλευτική και πληροφόρηση για τα δικαιώματα των γυναικών θυμάτων βίας, τους σχετικούς νόμους, υπηρεσίες παραπομπής ή συνοδείας -όποτε αυτό απαιτείται -των θυμάτων σε ξενώνες, στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές, στο δικαστήριο, σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας, κέντρα ψυχικής υγείας, σε φορείς αρμόδιους για προνοιακά ή αλλά επιδόματα, σε φορείς προώθησης και επιχειρηματικότητας σε φορείς προστασίας παιδιών, αλλά και παροχή νομικών υπηρεσιών σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου.
Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας, απαρτίζεται από μια κοινωνιολόγο, μια κοινωνική λειτουργό και ένα ψυχολόγο.
Η δομή που εξασφάλισε ο Δήμος Ρεθύμνου μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανθρώπινο δυναμικό», χρηματοδοτείται με 300 χιλιάδες ευρώ και θα διαρκέσει δυόμιση χρόνια.
25η Νοεμβρίου: Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο.
Τα στατιστικά στοιχεία για την Ελλάδα:
-Η βία κατά των γυναικών είναι κυρίως υπόθεση ενδοοικογενειακή, καθώς το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση είναι έγγαμες.
-Το 16% των γυναικών που απευθύνθηκαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα είναι αλλοδαπές.
Από το σύνολο των αλλοδαπών γυναικών – θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, περίπου τέσσερις στις δέκα προέρχονται από τα Βαλκάνια.
– Η αντίληψη ότι η κακοποιημένη γυναίκα είναι συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και εισοδήματος, δεν επιβεβαιώνεται. 7 στις 10 γυναίκες – θύματα είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομική κατάσταση, καθώς 6 στις 10 γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση.
-Περισσότεροι από τους μισούς δράστες είναι δευτεροβάθμιας ή ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ ένας στους δέκα εκ των δραστών είναι άνεργος.
