«Είναι ωφέλιμο να γίνεσαι σοφός κάτω από την επίδραση της λύπης» Αισχύλος
Κατά την ταπεινή μου γνώμη κανένα δεν ωφελεί η λύπη με τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα, στενοχώρια, πόνο, οδύνη, από οπουδήποτε προέρχεται. Το λυπημένο άτομο είναι κατά κανόνα ακοινώνητο, άβουλο, παθητικό, απαισιόδοξο, δακρυσμένο, χωρίς όραμα ζωής, χωρίς ρομαντική σκέψη.
Πολλές φορές η ζωή μας φέρνει λύπες, επειδή χάσαμε ευκαιρίες για υλική, πνευματική, ψυχική δικαίωση και βέβαια όταν θρηνούμε (πενθούμε) αγαπημένα μας πρόσωπα.
Ωστόσο, η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας που ακολουθεί τη λύπη συμπορεύεται με την ωριμότητα (αυτό εννοεί ο Αισχύλος στην παραπάνω λέξη «σοφός»).
Στην καθημερινότητα, όμως, η λύπη δεν απομονώνεται για πάντα. Συνήθως εναλλάσσεται με τη χαρά (πριν ή μετά τη λύπη). Τα δυο αυτά συναισθήματα ενώνονται και δημιουργούν τη «χαρμολύπη», ή οποία όχι μόνο μετριάζει τις λυπηρές αναμνήσεις, αλλά φέρνει την πραότητα, προσγειώνει το άτομο στην πραγματικότητα, οπότε αποκτά περισσότερη σοφία και δείχνει τα όρια της λογικής, που απαλλάσσει ή προστατεύει το μυαλωμένο άτομο από τους κινδύνους που συνοδεύουν τη λύπη, όπως μελαγχολία – κατάθλιψη κ.ά.
Η χαρμολύπη είναι πανάρχαιο ανθρώπινο δημιούργημα. Τονίστηκε σε όλο της το μεγαλείο της στη διάρκεια των Παθών του Χριστού. Η μητέρα Παναγία, οι απελπισμένοι Μαθητές, οι Μυροφόροι κ.ά. θρήνησαν στη διάρκεια του μαρτυρίου του Χριστού επί του σταυρού, μέχρι και μετά το σφράγισμα του τάφου του, μετά την εκπνοή και την αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου από τον τίμιο Σταυρό Του.
Της λύπης εξάλειπτρον
Ακόμη και οι φρουροί με τον επικεφαλής* -διοικητή- κατατρόμαξαν! Η μέγιστη αυτή λύπη αντικαταστάθηκε από τη χαρά με το άγγελμα της Ανάστασης του Χριστού.
Χαρά και αγαλλίαση γεμίζουν τις ψυχές όλων και πρώτα απ’ όλους τη μητέρα Θεοτόκο. Εκείνη πρώτη σκόρπισε για πάντα τη λύπη, Έγινε «της λύπης εξάλειπτρον» όλων των παρευρισκόμενων και γιατί όχι όλων μας, που πιστεύουμε στο Χριστό…
Στον κόσμο που πρόσκαιρα ζούμε υπάρχουν λύπες και χαρές, που μας αναπτύσσουν την ανάγκη να τις μοιραστούμε με τη Θεοτόκο κάτω από τη σκέπη Της, είτε με κάποιο άτομο της εμπιστοσύνης μας (φίλο ή συγγενή), όπως διδάσκει η λαϊκή παρακαταθήκη: «η λύπη που μοιράζεται κάπως μετριάζεται», αρκεί να υπάρχει πίστη.
Πίστη βαθιά, που αποτελεί το συστατικό «χαρά» από τη χαρμολύπη, ότι η ψυχή είναι αθάνατος, ελεύθερη να εγκαταλείψει τη λύπη του μάταιου κόσμου μας και να πετάξει στον κόσμο της αιωνιότητας, όπου φωτίζεται αιώνια από το θείο ανέσπερο φως, το φως το αληθινό.
- Ο επικεφαλής τους Εκατόνταρχος (έγινε Άγιος Λογγίνος μετά τον αποκεφαλισμό του), μαζί με δυο στρατιώτες του, που τον ακολούθησαν όταν παραιτήθηκε από το στράτευμα μετά την Ανάσταση του Χριστού, ύστερα από όσα είδε και άκουσε στη διάρκεια των παθών του Χριστού. Εορτάζεται την 16η Οκτωβρίου σταθερά κάθε χρόνο.
