Χειμερινός τουρισμός στη… σκιά του Ψηλορείτη: Ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης

Με ένα διθυραμβικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στις αρχές του έτους, ο συντάκτης των New York Times Biddle Duke, ειδικός στα χειμερινά σπορ, εξυμνούσε τα χιονισμένα βουνά της Κρήτης. Έγραφε ότι το νησί μας προσφέρει «Την καλύτερη εμπειρία για σκι την περίοδο της άνοιξης», ταξιδεύοντας τους αναγνώστες του στον Ψηλορείτη και τα Λευκά Όρη.

Η (περαιτέρω κι ουσιαστική) ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού στην μεγαλόνησο, με βάση διαμονής και δραστηριοποίησης τους ορεινούς όγκους, μόνο μακρινή κι ουτοπική δεν είναι. Όσο περνούν τα χρόνια, η προοπτική ενδυναμώνεται: Γίνονται σταθερά βήματα, ώστε με την κατάλληλη οργάνωση και συνέργεια, να μπουν οι απαραίτητες στέρεες βάσεις και να βγει επιτέλους – και για τα καλά – στην επιφάνεια κι αυτή η πλευρά της Κρήτης, προσελκύοντας κόσμο, που επιλέγει τέτοιου είδους διακοπές, μακριά από τις θάλασσες και σε πιο χαμηλές θερμοκρασίες.

Ήδη στα δημοφιλή Ανώγεια επικρατεί έντονη κινητικότητα, όπως μεταφράζεται το ενδιαφέρον επένδυσης στην περιοχή.  Η δημοτική αρχή έχει εκπονήσει και «τρέχει» ένα πολύ συγκεκριμένο πλάνο, το οποίο ανέπτυξε στα «Ρ.Ν.» ο δήμαρχος Σωκράτης Κεφαλογιάννης.

Ιδού η κεντρική του ιδέα: «Θεωρούμε ότι η προσέγγιση της ανάπτυξης του τουρισμού θα πρέπει να έχει δύο κανόνες, δύο διαστάσεις: Η μια είναι ότι ο Ψηλορείτης ενδείκνυται για όλες τις εποχές του χρόνου και ιδίως οι βόρειες πλαγιές του, και για την οργάνωση χειμερινού τουρισμού. Ο δεύτερος άξονας είναι ότι η προσέγγιση ανάπτυξης των μορφών τουρισμού, πρέπει να έχει έναν ολιστικό χαρακτήρα και να αφορά το σύνολο του Ψηλορείτη».

Συμπεριληπτικά και …χωροταξικά, ο σχεδιασμός του δήμου Ανωγείων εδράζεται κι ορθώνεται σε δύο δίκτυα κινητικότητας: «Ένα μέσα στα Ανώγεια κι ένα πάνω στο βουνό, πάντα διασφαλίζοντας και προστατεύοντας το περιβάλλον, διότι είναι αυτό στο οποίο θα βασίσουμε τον δεύτερο πυλώνα ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας» είναι το σκεπτικό του κ. Κεφαλογιάννη, που συνοψίζει ως εξής την πρώτη του προσέγγιση: «Άρα, λοιπόν, ως μέρος του Ψηλορείτη και τ’ Ανώγεια, χωροθετούνται θετικά και μάλιστα με αρκετές υποδομές όλα αυτά τα χρόνια, στο κομμάτι της ανάπτυξης του χειμερινού τουρισμού, αλλά και του 12μηνου τουρισμού στον Ψηλορείτη».

«Σύμπλεγμα τόπων και δραστηριοτήτων»… για ένα νέο οικονομικό μοντέλο

Δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές (εστίασης και διαμονής) έρχονται για να εξυπηρετήσουν τον μεγαλεπήβολο, κι ουχί εξωπραγματικό, στόχο παροχής ποικίλων επιλογών, για τους δυνητικούς επισκέπτες τόσο το χειμώνα, όσο και τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου.

«Μην ξεχνάμε ότι στην περιοχή του Ψηλορείτη και δη στα δυτικά όρια του δήμου Ανωγείων υπάρχουν το σπουδαίο Ιδαίο Άντρο, το οποίο επισκέπτονται χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότεροι άνθρωποι. Υπάρχει χρηματοδότηση για τη στερέωση της μετόπης από το ΕΣΠΑ» υπενθυμίζει ο κ. Κεφαλογιάννης, εστιάζοντας και σε άλλα αξιοθέατα: «Υπάρχει το Μινωικό Ανάκτορο της Ζωμίνθου, υπάρχει χρηματοδότηση για την αξιοποίησή του ως επισκέψιμου χώρου. Στον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη υπάρχει το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα, όπου θα κατασκευαστεί το Αστεροσχολείο για την υποστήριξη επισκέψιμων εκδρομών με θέμα την Αστροφυσική». Στο παλιό χιονοδρομικό, επιπλέον, η ανακατασκευή του ορεινού καταφυγίου «Θα έρθει να υποστηρίξει τον χειμερινό τουρισμό, αλλά και αρκετές δραστηριότητες ορειβατικού και ποδηλατικού τουρισμού, κατά τους θερινούς μήνες».

Στο Ιδαίο Άντρο, παράλληλα, είναι υπό κατασκευή και το τουριστικό περίπτερο στη Νίδα. «Οι υποδομές αυτές σε συνδυασμό με τις υποδομές και τον πλούτο όμορων δήμων και με την υλοποίηση δράσεων και δραστηριοτήτων από ιδιωτικούς φορείς, όπως εν προκειμένω το Pierra Creta, μπορούν να δώσουν ζωή στον Ψηλορείτη δώδεκα μήνες τον χρόνο κι ο Ψηλορείτης με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να δώσει ζωή στις τοπικές κοινωνίες, διατηρώντας ένα νέο μοντέλο οικονομίας πέραν αυτού της κτηνοτροφίας» υποστηρίζει ο δήμαρχος Ανωγείων.

Και μέσα στο χωριό, όμως, «Δημιουργείται ένα σύμπλεγμα τόπων και δραστηριοτήτων», στο οποίο μας… ξενάγησε ο κ. Κεφαλογιάννης: «Είναι ο Τόπος του Βοσκού, η Μουσική Ακαδημία, το Ψηφιακό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Κέντρο Πληροφόρησης του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη, το Μουσείο Αλκιβιάδη Σκουλά (Γρυλιού), το Σπίτι του Νίκου Ξυλούρη, ο Πολιτιστικός Οργανισμός Αμαλίας και Γεωργίου Σμπώκου που θα φιλοξενηθεί στο ανακατασκευασμένο κτήριο του παλιού σχολείου, όπου θα αποτελέσει ένα πεδίο ανάδειξης της λαϊκής τέχνης, της βιοποικιλότητας και της κτηνοτροφίας. Και είναι και το Πολιτιστικό Πάρκο στο οποίο φιλοδοξούμε να στεγάσουμε σημαντικό μέρος της ιστορίας του χωριού. Άρα, λοιπόν, δημιουργούμε ως δήμος Ανωγείων δύο δίκτυα κινητικότητας, ένα μέσα στα Ανώγεια κι ένα πάνω στο βουνό. Πάντα, διασφαλίζοντας και προστατεύοντας το περιβάλλον, διότι είναι αυτό στο οποίο θα βασίσουμε τον δεύτερο πυλώνα της τοπικής οικονομίας».

Δεν αρκεί το …φιλότιμο, «όλα θέλουν μία οργάνωση»

Ο δήμαρχος Ανωγείων ξεχωρίζει ως τον «βασικό πυλώνα» για την αναπτυξιακή τροχιά του τόπου του, το Γεωπάρκο του Ψηλορείτη. «Είναι ενταγμένο, υπό την προστασία της Unesco. Δίνει μία σημαντική σφραγίδα και ταυτότητα για την ανάπτυξη του τουρισμού στον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη».

Η τοπική κοινωνία καλείται να κεφαλαιοποιήσει το εντεινόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζεται. «Ήδη έχει ανοίξει ένας διάλογος, υπάρχει κινητικότητα, από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε υποδομές φιλοξενίας και εστίασης στα Ανώγεια. Ήδη έχουν αρχίσει να υπάρχουν αγοροπωλησίες ακινήτων. Μου αποτυπώνεται αρκετό ενδιαφέρον» είπε στα «Ρ.Ν» ο κ. Κεφαλογιάννης, ο οποίος εν κατακλείδι έτεινε χείρα συνεργασίας και στους όμορους δήμους: «Ο χειμερινός τουρισμός και δη ο χιονοδρομικός – ορειβατικός θα μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα πλαίσιο αντιμετωπίζοντας τις βόρειες πλαγιές του Ψηλορείτη ενιαία. Δηλαδή, ένα σύμπλεγμα τόπου και δραστηριοτήτων που ξεκινούν από το Μυγερό, περνούν από το Δαμόθι πάνω στα Ζωνιανά και φτάνουν μέχρι το χιονοδρομικό των Ανωγείων. Είναι περιοχή στην οποία με την κατάλληλη οργάνωση και την υλοποίηση των υποδομών που είναι ήδη υπό ανακατασκευή, θα μπορέσουν να φιλοξενήσουν χειμερινές – χιονοδρομικές δραστηριότητες. Αυτή η διάσταση θα μπορεί να φιλοξενηθεί στις κατά τόπους υποδομές εντός των οικισμών. Και σαφώς, σε αυτό το πλαίσιο το Pierra Creta θα μπορέσει να προσθέσει και νέες δραστηριότητες στον ίδιο τον αγώνα, αλλά και στις δραστηριότητες που μπορεί να αναπτύξει. Θεωρώ ότι είναι ένα προϊόν, το οποίο έχει ανάγκη ο τοπικός πληθυσμός της Κρήτης, όμως απ’ ο,τι είδαμε και από τα δημοσιεύματα, αποτελεί ένα ενδιαφέρον σημείο και από άλλους προορισμούς. Τίποτα όμως δεν γίνεται (χάρη) στο φιλότιμο (και μόνο). Όλα θέλουν μία οργάνωση, μία υποδομή και μία ασφάλεια των πραγμάτων, ώστε να μπορούμε να έχουμε ένα αξιοπρόσεκτο προϊόν».